Γράφει η Όλγα Τσιλιμπάρη *
Έρημοι δρόμοι, έρημες πόλεις. Το σκηνικό-όνειρο κάθε σκηνοθέτη ταινιών επιστημονικής φαντασίας – αν και, τώρα πια, το στήνει και ψηφιακά. Μα και η μύχια επιδίωξη του κάθε εξουσιαστή.
Το εγώ, υγεία. Το εσύ, μόλυνση. Το εμείς, κίνδυνος-θάνατος. Πότε, γιατί και για ποιον;
Διασπορά μικροβίων. Διασπορά φημών. Διασπορά φόβου. Μόνο διασπορά; Πανδημία φόβου. Ο φόβος λύνει τα πόδια, τρώει τα σωθικά. Ο φόβος κάστρα καταλεί κι αγάπες ξεριζώνει. Τα κάστρα των συνειδήσεων. Για τις παλιές αγάπες, μη ρωτάς… Καραντίνα συναισθημάτων, απαγόρευση κυκλοφορίας αμφιβολιών.
Πού πήγαν οι φωνές; Πού χάθηκαν τα κλάματα; Πού πνίγηκαν οι κραυγές; Τίποτα δεν ακούγεται πίσω απ΄ τα κλειστά παραθυρόφυλλα. Αχνό φως από οθόνες. Σιγή νεκροταφείου. Πρέπει να ΄σαι πολύ κοντά, πιο κοντά από τα επιβεβλημένα δύο μέτρα απόστασης, για ν΄ ακούσεις τον ήχο της κατάποσης. Το καταπίνουμε κι αυτό;
Να ποινικοποιηθεί πάραυτα η έξοδος από το φόβο. Όχι τον παπαδίστικο, αυτός ξέμεινε πίσω. Το φόβο του κράτους εκτάκτου ανάγκης. Οι καταγγελίες θα γίνονται, εννοείται, εξ αποστάσεως. Υπάρχει διαθέσιμη σύγχρονη και ασύγχρονη πλατφόρμα, επί εικοσιτετραώρου βάσεως. Εις θάνατον, λόγω αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Έτσι θα κάνουμε οικονομία και στα τεστ ανίχνευσης του ιού, στις κλίνες ΜΕΘ, στα επιδόματα των 711 ευρώ, στα μελλοντικώς προσβάσιμα δάνεια. Σ΄ όλα αυτά τα πολύτιμα, που τα ΄χουμε και λίγα. Να προσέχουμε, για να έχουμε. Μαζί τα έχουμε, για το κοινό καλό. Ημών, των Ελλήνων χριστιανών. Μαζί θα σηκώσουμε το βάρος, όλοι εξίσου. Μαζί; Πλούσιοι και φτωχοί, στελέχη και εργαζόμενοι, εφοπλιστές και άνεργοι, τραπεζίτες και ρημαγμένοι μικρομεσαιομικροί;
Κάτω απ΄ την άσφαλτο, τα έγκατα. Η λάβα του ηφαιστείου τρίζει και βοά. Σπόροι παλεύουν να φυτρώσουν, να πεταχτούν από τις χαραμάδες, υπόγεια ποτάμια να κυλήσουν. Ξανά.
Σοφότεροι να ξυπνήσουν οι δρόμοι απ΄ τη νάρκη.
Ο τρόμος χίλια κομμάτια στην άσφαλτο. Το βήμα μας άσφαλτο.
Κέρκυρα, 19-3-20
Όλγα Τσιλιμπάρη, εκπαιδευτικός
Ωραία τα λέει η Όλγα Τσιλιμπάρη. Αλλά τι ακριβώς μάς λέει;
Σου προτείνω να πάψεις -επιτέλους!- να γίνεσαι συνέχεια τόσο προσβλητικός
Φίλε kokkiniotis,
Διάλεξες τη λέξη σου για να περιγράψεις το σχόλιό μου («προσβλητικό»). Να διαλέξω κι εγώ τη δική μου; Πιστεύω να μου αναγνωρίζεται αυτό το δικαίωμα. Ωραία.
Ε, λοιπόν, η λέξη που διαλέγω εγώ για να το χαρακτηρίσω και ευχαρίστως βάζω την υπογραφή μου από κάτω είναι: «απορριπτικό». Ακριβέστερα, «αιτιολογημένα απορριπτικό». Και σε υπερθετικό βαθμό (ακριβέστατα), «αιτιολογημένα απορριπτικό πλην δίκαιο». Αρχίζοντας από το τελευταίο:
Το κείμενο της Τσιλιμπάρη είναι ένα ωραίο κείμενο. Η αρθρογράφος ξέρει να διαλέγει λέξεις, κατέχει την τέχνη να δομεί νοήματα και κατέχει την τεχνική της πειστικής παρουσίασής τους (αρετές δυσεύρετες στη μεγάλη πλειοψηφία τών ανθρώπων όταν καλούνται να εκφραστούν γραπτώς). Αυτό της το αναγνωρίζω συνοπτικά μεν ρητά δε («Ωραία τα λέει η Όλγα Τσιλιμπάρη.» –αν το πήρες για ειρωνεία, το πήρες λάθος). Πάμε τώρα στα δυσάρεστα:
Τι ακριβώς μάς λέει η αρθρογράφος, κατάλαβες εσύ; Γιατί εγώ δεν κατάλαβα Χριστό. Π.χ., τι νόημα έχει να γράφει ότι οι έρημοι δρόμοι είναι «η μύχια επιδίωξη του κάθε εξουσιαστή»; Δηλαδή, αν στην εξουσία ήταν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, στην οποία είναι ενταγμένη η Τσιλιμπάρη όπως είναι δημοσίως και επισήμως γνωστό, τι θα έκανε στις σημερινές συνθήκες; Θα έλεγε στον κόσμο συνεχίστε τη ζωή σας as usual, γιατί αν σας το απαγορεύσω θα καταπατήσω τις αντιεξουσιαστικές αρχές μου κι εγώ προτιμώ να πεθάνετε παρά η ΑΝΤΑΡΣΥΑ να φανεί υπερήμερη των δεσμεύσεών της; Και τι νόημα έχει να κάνει λόγο για «κράτος έκτακτης ανάγκης»; Το «κράτος έκτακτης ανάγκης» είναι κι αυτό αποκλειστικά και μόνο έργο τού «σατανικού καπιταλισμού»; Στην Αθήνα της εποχής τού Πελοποννησιακού Πολέμου, τότε που ξέσπασε ο λοιμός και οι άνθρωποι πέθαιναn σαν τις μύγες, είχαν καπιταλισμό; Όταν καταστράφηκε η Πομπηία υπήρχε καπιταλισμός; Ή όταν ξεκλήριζε η πανούκλα την Ευρώπη τού Μεσαίωνα είχαμε μονοπώλια; (Εννοείται πως δεν θα μιλήσω για Τσέρνομπιλ. Γιατί εκεί θα πεταχτεί κάνας San Rocco ή ΑΩ και θα με «αποστομώσουν» λέγοντας: «και ποιος σού είπε, λεφτ, ότι σην Σοβιετική Ένωση τη δεκαετία τού ’80 είχαν σοσιαλισμό;».)
Κι από την άλλη: θέλει η αρθρογράφος να μας πει ότι όλα αυτά τα μέτρα τού «κράτους έκτακτης ανάγκης» γίνονται με πρόσχημα μια ασήμαντη «πανδημιούλα», ενώ στην πραγματικότητα δεν τρέχει κάστανο; Γιατί δεν μας το λέει καθαρά και στα ίσα; Έτσι δεν κάνουν οι
κομμουνιστέςκομμουνίστριες;Φίλε kokkiniotis,
Στην αρχαία Αθήνα τού 4ου π.Χ. αιώνα συνέπεσε να ζήσουν δύο ονομαστοί δημόσιοι άνδρες: ο Αισχίνης και ο Δημοσθένης. Και οι δύο σπουδαίοι ρήτορες, και οι δύο της αντιμακεδονικής παράταξης, καθώς τότε ο Φίλιππος είχε αρχίσει να «γλυκοκοιτάζει» προς τη νότια Ελλάδα και οι Αθηναίοι είχαν διχαστεί σε φιλομακεδόνες και αντιμακεδόνες. Όταν μιλούσαν στην Πνύκα, οι Αθηναίοι κρεμόντουσαν από τα χείλια τους. Παρουσίαζαν όμως μια
μεγάλητεράστια διαφορά:Όταν τελείωνε το λόγο του ο Αισχίνης, έλεγαν μεταξύ τους οι Αθηναίοι με θαυμασμό «Τι ωραία που τα λέει!».
Όταν, όμως, ολοκλήρωνε τη δική του ομιλία ο Δημοσθένης, ξέρεις τι έλεγαν; «Εμπρός! Ας βαδίσουμε εναντίον τού Φιλίππου!».
Πολύ φοβάμαι ότι η Όλγα Τσιλιμπάρη, τουλάχιστον στην «ομιλία» της για την οποία συζητάμε, έχει καταφέρει μεν να συνδυάσει τον μελίρρυτο λόγο τού Αισχίνη με την παρακινητική σε δράση φλογερή ρητορεία τού Δημοσθένη, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι μάλλον χειρότερο από εκείνο που θα παρήγαγε χωρίς αυτή την επιμειξία. Γιατί σε ένα όχι ευκαταφρόνητο ποσοστό εκείνοι και εκείνες που θα ακούσουν τη συγκεκριμένη παρέμβασή της θα πουν:
«Τι ωραία που τα λέει! Ας βαδίσουμε εναντίον τής …ασφάλτου!»
Είσαι και προσβλητικός και γκεπελικός.
Άλλη μια φορά… “συνέτριψες” αρθρογράφο της Παντιέρας για πράγματα που ούτε είπε ούτε έγραψε.
Έκανε το λάθος όμως να είναι μέλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, όπως έψαξες και βρήκες.
Φερτε μου να πιω,
να ξημερωθω,
πω πω, ΑΕΚάρα μου,
πόσο σ’αγαπώ!
ΑΕΚ, γερά,
Βασίλισσα ξανά!
Έ-Έ-Ένωσις, Έ-Έ-Ένωσις!
Η Ο. Τσιλιμπάρη σου απαντάει παρακάτω. Και σε βάζει στη θέση σου. Αν είχες τσίπα θα ζητούσες συγνώμη. Αν…
Κατά τα λοιπά οι εξυπνάδες και οι μπούρδες για την ΑΕΚ απλά δείχνουν ότι όσο πιο άδειος είναι ο ντενεκές, τόσο περισσότερο σαματά κάνει.
ΥΓ Αυτά να τα θυμάσαι όταν παριστάνεις το θιγμένο και διωκόμενο με μπούλινγκ (που παραπέμπουν στις σκοτεινότερες μέρες της αριστεράς!) για τις “απόψεις” σου
ΑΩ μου, λυπάμαι αν σε απογοήτευσα, αλλά, όπως βλέπεις, δεν έχω τσίπα. Αν και έγραψα αρκετά στο σχόλιό μου προς τη συγγραφέα του κειμένου, η λέξη συγγνώμη δεν υπάρχει μέσα σ’ αυτά. Ίσως γιατί δεν κατάλαβα εντελώς καθόλου για ποιο λόγο θα έπρεπε να ζητήσω συγγνώμη. Αν μου εξηγούσες, όμως…
ΥΓ Τα ΑΕΚτζήδικα συνθήματα πάνε φούστα-μπλούζα με το οπαδιλίκι που σε χαρακτηρίζει. Μπορεί το δικό σου να είναι πολιτικό. Δεν παύει, όμως, να είναι οπαδιλίκι…
ΑΝ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΓΡΑΨΩ ΑΥΣΤΗΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ, ΘΑ ΕΓΡΑΦΑ ΑΛΛΙΩΣ. ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΩ ΝΑ ΚΡΥΨΩ ΚΑΤΙ, ΟΥΤΕ ΑΠΛΩΣ ΝΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΖΩ. ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΩ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ, ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΕΝΩΠΙΟΝ ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ. ΑΝ ΔΕΝ ΗΜΟΥΝ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΘΑ ΑΛΛΑΖΕ; ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΕΣ, ΤΟ ΦΟΒΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΑΝΑΓΚΗΣ, ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ. ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ (ΚΑΜΩΝΟΝΤΑΙ ΠΩΣ) ΤΑ ΕΧΟΥΝ ΟΛΑ ΛΥΜΕΝΑ.
Α, ΞΕΧΑΣΑ! ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΕΙΜΑΙ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ, ΓΕΝΝΗΜΕΝΗ ΤΟ .΄60, ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΗ, ΜΕ ΔΥΟ ΚΕΦΑΛΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ. To know us better…
ΟΛΓΑ
Αγαπητή κα Τσιλιμπάρη,
Αν και δεν το διευκρινίζετε ρητά, νομίζω ότι απευθύνεστε σε μένα. Ας εξηγηθώ, λοιπόν, κι εγώ από τη μεριά μου.
Δεν έκρινα ένα πολιτικό γραμμένο με τις πειθαρχίες ενός αυστηρά πολιτικού κειμένου ή την ελευθερία μια λογοτεχνίζουσας γραφής. Έκρινα ένα πολιτικό κείμενο. Τελεία. Και το χαρακτηρίζω πολιτικό για δύο λόγους. Ο πρώτος: αν προσέξετε πάνω-πάνω, στην ετικέτα τής ανάρτησης, αυτή που δηλώνει την κατηγορία στην οποία το κατατάσσει η σύνταξη της Παντιέρας, θα διαπιστώσετε ότι αυτή γράφει Πολιτική. Ο δεύτερος, και μάλλον πιο ουσιαστικός, είναι ότι, ανεξάρτητα από τη μορφή που δώσατε στο κείμενό σας –μορφή την οποία επαίνεσα, σας θυμίζω–, το περιεχόμενό του είναι σαφώς πολιτικό. Δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία επ’ αυτού.
Και η δική μου κριτική πολιτική ήταν. Όμως, δεν εμπεριείχε τίποτε από όλα αυτά με τα οποία τη συνδέετε –ή, εν πάση περιπτώσει, αφήνετε έστω και άθελά σας όλα τα περιθώρια να συνδεθεί. Δεν ισχυρίστηκα ούτε καν με τον ελαφρύτερο υπαινιγμό ότι δεν έχετε την ικανότητα να γράφετε «αυστηρά πολιτικά κείμενα», ή ότι επιχειρήσατε «να κρύψετε κάτι». Ποια ανάγκη σάς κάνει να τα γράφετε αυτά, τι σχέση έχουν με το δικό μου σχόλιο;
Λέτε ότι «συμπεριλάβατε σκέψεις και αισθήματα», «ερωτηματικά και διαπιστώσεις». [Εδώ, αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να παρατηρήσω: Μα έτσι δεν γίνεται με κάθε κείμενο; Είναι δυνατόν να προκύψει γραπτό που να αξίζει κάποιας προσοχής χωρίς να περιέχει «σκέψεις και αισθήματα», (κάποιες) «διαπιστώσεις, και (όχι υποχρεωτικά) μερικά «ερωτηματικά»;] Με την εξαίρεση των αισθημάτων, που είναι και δικά μου αισθήματα, αφού κι εγώ στην Αριστερά αναγνωρίζω τον εαυτό μου, αυτά ακριβώς έκρινα κι εγώ. Κι εκεί είναι που διαπίστωσα, διαβάζοντας με τη δική μου υποκειμενική ματιά φυσικά, αντιφάσεις, αμηχανίες και ασάφειες που αναδύονταν από το (πολιτικό) περιεχόμενο του κειμένου σας, όπως, νομίζω, εξήγησα πειστικά με το σχόλιό μου προς τον kokkiniotis λίγο παραπάνω. Αντιφάσεις, αμηχανίες και ασάφειες που, για να είμαι δίκαιος και προς εσάς και προς την πραγματικότητα, οφείλω να ομολογήσω ότι δεν χαρακτηρίζουν μόνο το συγκεκριμένο δικό σας κείμενο, αλλά ακόμα και τα αμιγώς και αυστηρώς πολιτικά κείμενα της Παντιέρας καθώς και του ΠΡΙΝ –μιας εφημερίδας που έχω επιλέξει να είμαι βρέξει-χιονίσει αναγνώστης της εδώ και σχεδόν 20 χρόνια–, αλλά και γενικότερα τις παρεμβάσεις τής λεγόμενης αντικαπιταλιστικής, επαναστατικής, διεθνιστικής Αριστεράς.
Ρωτάτε, ενοχλημένη για την αναφορά μου στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ: «αν δεν ήμουν μέλος τής ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τι ακριβώς θα άλλαζε;». Μα, κ. Τσιλιμπάρη, η αναφορά μου στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ έγινε για να βάλω υποθετικά τον δικό σας πολιτικό χώρο στο τιμόνι τής εξουσίας και να σας ρωτήσω τι θα έκανε εκείνος σε μια τέτοια περίπτωση πανδημίας. Δεν τον ήξερα κι έτσι τον αναζήτησα. Η διαδικτυακή αναζήτηση που έκανα μου έβγαλε ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αν μού έβγαζε άλλο αποτέλεσμα (ΚΚΕ, Μ-Λ ΚΚΕ, ΛΑΕ ή οτιδήποτε άλλο), σε αυτό «το άλλο» θα αναφερόμουν ονομαστικά. Δεν καταλαβαίνω γιατί ενοχληθήκατε. Ποιο είναι το μεμπτό από τη μεριά μου;
Ούτε εγώ τα έχω «όλα λυμένα», κ. Τσιλιμπάρη. Και νομίζω θα σας εξέπληττε αν σας έκανα έναν κατάλογο από τα άλυτα προβλήματά μου. Γιατί μάλλον θα ανακαλύπτατε ότι είναι περισσότερα από αυτά που αφήνετε να εννοηθεί ότι έχετε εσείς. Περισσότερα και ίσως πιο δομικά. Όμως, για ένα-δυο πράγματα είμαι σίγουρος (προσοχή: δεν «καμώνομαι» πως είμαι σίγουρος· είμαι). Ας πούμε:
Είμαι σίγουρος για το ότι πριν από τον εξοβελισμό τής Εξουσίας από τις ανθρώπινες κοινωνίες θα προηγηθεί εκ των πραγμάτων μια άλλη εξουσία, που θα αντικαταστήσει την τωρινή: η δική μας εξουσία, της Αριστεράς. Ή:
Είμαι σίγουρος για το ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο και η δική μας εξουσία να υποχρεωθεί από τα πράγματα να κηρύξει και το δικό της κράτος (ή μισοκράτος, δεν κάνει μεγάλη διαφορά) σε κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης» (και είμαι σίγουρος και για το άλλο: και η δική μας εξουσία μπορεί να υποχρεωθεί να το κάνει αυτό προσχηματικά, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας δηλαδή –αυτό δεν υπονοεί ότι πιστεύω πως η σημερινή το έκανε προσχηματικά· δεν το πιστεύω). Ή:
Είμαι σίγουρος για το ότι είναι προτιμότερο να είναι κανείς υγιής, πολύ περισσότερο ζωντανός, παρά να μη στερηθεί το δικαίωμα να διαδηλώσει εναντίον τού καπιταλισμού για κάποιο διάστημα μικρότερο ή μεγαλύτερο. Ο καπιταλισμός προβλέπεται να μας συνοδεύει για πολύ καιρό. Δεν θα του λείψουν οι ευκαιρίες. Ή, ακόμα:
Είμαι σίγουρος για το ότι ο αμέσως προηγούμενος συλλογισμός είναι τόσο τετράγωνος και στέρεος από άποψη λογικής, που κάνει τη συντριπτική πλειοψηφία τών ανθρώπων να «καταπίνουν» πράγματα τα οποία υπό κ.σ. (κανονικές συνθήκες) δεν θα ανέχονταν ούτε να τους αγγίξουν. Όπως ακριβώς η αναγκαιότητα κάνει έναν άνθρωπο να δίνει «ευχαρίστως» το πορτοφόλι του σε έναν οπλισμένο ληστή, προκειμένου να μείνει ζωντανός (εδώ, Κεφ. IV, στην αρχή τής 7ης σελίδας).
Αυτά, λοιπόν, κ. Τσιλιμπάρη, για τα οποία εσείς φαίνεται να αμφιταλαντεύεστε, εγώ τα έχω λυμένα. Και θα επαναλάβω, έστω κι αν σας απογοητεύσω ή στενοχωρήσω: δεν «καμώνομαι» πως είμαι από αυτούς που τα έχουν λυμένα· είμαι.
Αυτό δεν με κάνει εξυπνότερο ή σοφότερο από εσάς (μάλιστα, θεωρητικά, τίποτε δεν μπορεί να αποκλείσει μετά βεβαιότητας το ενδεχόμενο να συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο!). Με κάνει –απλώς– έναν άνθρωπο που θεωρεί ότι έχει βρει τις απαντήσεις για δυο-τρία συγκεκριμένα ζητήματα τα οποία εσάς εξακολουθούν να σας προβληματίζουν ακόμα. Τίποτε λιγότερο τίποτε περισσότερο.
Τέλος, επιτρέψτε μου κι αυτό:
Είμαι σε πλήρη αδυναμία να κατανοήσω για ποιους λόγους συμπληρώσατε το αρχικό σχόλιό σας με το δεύτερο, δίκην υστερόγραφου. Τι σχέση έχουν με την κριτική μου ή τη συζήτηση εδώ το φύλο σας (που βέβαια το ήξερα· διάολε, ξέρω να ξεχωρίζω τα γυναικεία από τα ανδρικά ονόματα!), η ηλικία σας ή το οικογενειακό σας status. Τι θέλετε να πείτε; Εξηγήστε μου, αν έχετε την καλοσύνη. Θα σας είμαι υποχρεωμένος.