Για… χριστουγεννιάτικο δώρο το ΕΛΙΔΕΚ -ένας από τους ελάχιστους φορείς από τους οποίους μεταδιδακτορικοί ερευνητές μπορούν να ελπίζουν σε κάποια χρηματοδότηση- αποφάσισε να αποκλείσει από τη νέα του προκήρυξη τις περισσότερες και τους περισσότερους μεταδιδακτορικούς συνεργάτες από τα ιδρύματα με τα οποία έχουν ήδη κάποια σχέση και το ερευνητικό έργο το οποίο ενδεχομένως επιθυμούν να συνεχίσουν. Ενδιαφέρον είναι πως ο προυπολογισμός είναι κατά 4.25 εκ. μικρότερος προϋπολογισμός σε σχέση με αυτόν της περιγραφής δράσεων του 2020, και η διάρκεια των προτάσεων 24 μήνες. Παράλληλα, για πρώτη φορά υπάρχει διάκριση μεταξύ των διαφορετικών επιστημονικών πεδίων, με μικρότερο ποσό να αντιστοιχεί στις θεωρητικές/ανθρωπιστικές επιστήμες.
Μεταξύ των όρων της προκήρυξης αναφέρεται:
“Επιπλέον, απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής στην Προκήρυξη είναι ο/η ΜΕ-ΕΥ να μην απασχολείται κατά την ημερομηνία έναρξης υποβολών Προτάσεων και να μην έχει απασχοληθεί οποτεδήποτε κατά τους τελευταίους δώδεκα (12) μήνες πριν από την ημερομηνία αυτή με οποιαδήποτε ιδιότητα και αμοιβή στον ΦΥ του έργου (δηλ. στο ίδιο Τμήμα/Σχολή ΑΕΙ ή Ινστιτούτο Ε.Κ-Ι).“
Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν μιας/ένας μεταδιδάκτορας έχει εκτελέσει επικουρικό ή διοικητικό έργο ή πήρε ένα ποσό από οποιοδήποτε ευρωπαϊκό/ελληνικό ερευνητικό έργο τους τελευταίους 12 μήνες δεν έχει δικαίωμα υποβολής σε οποιαδήποτε σχολή ή τμήμα του Ιδρύματος. Με άλλα λόγια την/τον υποχρεώνει να αναζητήσει ένα άλλο, πιθανώς πιο ακατάλληλο, Ίδρυμα αντί για αυτό με το οποίο έχει αναπτύξει πραγματική ερευνητική σχέση και κυρίως πληροί τις προϋποθέσεις για την έρευνα της/του. Εκτός αυτού όμως, με τις συνθήκες επισφάλειας στην έρευνα το πιο πιθανό είναι ότι ένας μεταδιδάκτορας στην Ελλάδα “μεταπηδά” συνεχώς από το ένα Ίδρυμα στο άλλο με μικρές συμβάσεις έργου. Έτσι με αυτόν τον όρο αποκλείεται ένα τεράστιο ποσοστό των μεταδιδακτόρων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτό ο όρος προστέθηκε στην 3η προκήρυξη, ενώ απουσίαζε από τις 2 προηγούμενες, ώστε να απευθυνθεί κατά κύριο λόγο στους μεταδιδάκτορες εξωτερικού στοχεύοντας σε ένα καθόλα “στημένο” Brain Drain.
Αλλαγή φρουράς στο brain drain
Εννοείται πίσω από μια τέτοια προκήρυξη κρύβεται η στοχοθεσία της κυβέρνησης για “αντιμετώπιση” του brain drain. Προσπαθούν να κρύψουν κάτω από το χαλί το ότι στην πραγματικότητα προτείνουν να επιστρέψει η μια φουρνιά του brain drain για να φύγει η επόμενη! Γιατί πρακτικά αυτό σημαίνει η οικονομική ασφυξία των μεταδιδακτορικών ερευνητών μέσω του αποκλεισμού από το ΕΛΙΔΕΚ. Για να έχουν να υπερηφανεύονται ότι “επιστρέφουν λαμπρά μυαλά που είχαν φύγει για το εξωτερικό”, αδιαφορώντας για την ενίσχυση των μεταδιδακτόρων που βρίσκονται ήδη εδώ. Ας πάνε στο εξωτερικό στο κάτω κάτω κι ας επιστρέψουν μετά από 2 χρόνια! Να θυμίσουμε το προφανές- η λύση για το brain drain είναι σταθερή δουλειά και ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και όχι επικοινωνιακά κόλπα που κάνουν την κατάσταση δυσκολότερη!
Ο τουλάχιστον απαράδεκτος όρος της προκήρυξης μάλιστα έρχεται σε μια περίοδο που οι ερευνητές δουλεύουμε κατά κόρων μέσω υποτροφιών ή με μπλοκάκι (ή και αμισθί!!!). Σε μια πραγματικότητα που η εργασιακή ασφάλεια στον κλάδο υπάρχει μόνο σαν αστείο, με on-off ερευνητές, πρότζεκτ μερικών μηνών κ.λ.π., ένας τέτοιος όρος σε δημόσια προκήρυξη έρχεται να επισφραγίσει την επισφάλεια και την εργασιακή περιπλάνηση στον κλάδο. Και όλα αυτά ντυμένα με το πέπλο της κινητικότητας, της ανανέωσης και των φρέσκων ιδεών. Αλλά για τις θέσεις που πραγματικά καλύπτουμε δεν μιλάνε. Για τα υποστελεχομένα πανεπιστήμια και ΕΚ, για τις πάγιες ανάγκες που καλύπτουμε ούτε κουβέντα. Γνωρίζοντας πολύ καλά πως λειτουργεί η έρευνα με τα πρότζεκτ να μην τελειώνουν στην ώρα τους λόγω υποχρηματοδότησης και τους ανθρώπους που τα τρέχουν να μένουν απλήρωτοι, επιλέγουν να αποκλείσουν εντελώς αυτό το κομμάτι ερευνητών.
Κι όμως η κινητικότητα που έχει ντύσει ιδεολογικά πληθώρα ερευνητικών προγραμμάτων ως αρχή που τα διέπει δεν έχει βοηθήσει πάντοτε τους ερευνητές, αφού τους αποκόπτει από τα ιδρύματα με τα οποία είχαν δημιουργήσει σχέσεις εμπιστοσύνης, από τις ερευνητικές ομάδες στις οποίες είχαν προσφέρει μέσα από το έργο τους αλλά και την κοινωνική τους ζωή στις κοινότητές τους, αναγκάζοντάς τους σε μετεγκατάσταση ανά 2-3 χρόνια για τις ανάγκες του επόμενου πρότζεκτ.
Δεν είναι δυστυχώς η πρώτη φορά που το ΕΛΙΔΕΚ μέσα στο 2020 προσπαθεί να αποκλείσει υποψηφίους μέσω όρων μιας προκήρυξης-ας θυμίσουμε την αντίστοιχη περίπτωση με τους υποψήφιους διδάκτορες, αρκετοί από τους οποίους έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη.
- Να αρθεί άμεσα ο περιορισμός αυτός από την προκήρυξη!
- Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για παιδεία και έρευνα. Κατανομή των κονδυλίων έρευνας σε όλους τους επιστημονικούς κλάδους. Όχι στη συγκέντρωση των κονδυλίων σε μονάδες “αριστείας”. Έρευνα που να βασίζεται στην κρατική χρηματοδότηση των ερευνητικών δομών. Όχι στη χρηματοδότηση βάσει ερευνητικών προγραμμάτων, που καθιστούν την έρευνα αποσπασματική και εστιασμένη στην εξασφάλιση πόρων αντί της παραγωγής ποιοτικού ερευνητικού έργου.
- Πρόσληψη μόνιμου προσωπικού για την κάλυψη των ερευνητικών αναγκών. Κανένας ερευνητής που δεν εντάσσεται στις κατηγορίες των υποψήφιων διδακτόρων ή φοιτητών (μεταπτυχιακών ή προπτυχιακών) χωρίς μονιμότητα. Κανένας μέλος του διοικητικού, τεχνικού και άλλου αναγκαίου προσωπικού (π.χ. υπηρεσίες καθαριότητας, συντήρηση εγκαταστάσεων) χωρίς μονιμότητα. Κανένας Υ.Δ, μεταπτυχιακός και προπτυχιακός φοιτητής να μην εκτελεί εργασία στη θέση του μόνιμου προσωπικού.
- Όχι στην υποκατάσταση εργασιακής σχέσης με υποτροφία. Οι Υ.Δ, μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί σπουδαστές που εργάζονται σε προγράμματα να προσλαμβάνονται με συμβάσεις εργασίας, κι όχι έργου, βάση συλλογικής σύμβασης.
- Αντικατάσταση όλων των ελαστικών μορφών εργασίας (ΔΠΥ, προγράμματα κοινωφελούς εργασίας κλπ) με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Κατάργηση των συμβάσεων έργου και του ΔΠΥ. Μέχρι την κατάργηση των συμβάσεων έργου και ΔΠΥ, καταβολή του ΦΠΑ και κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τα ιδρύματα στους συναδέλφους που εργάζονται σε ερευνητικά με ΔΠΥ. Παλεύουμε για την υπογραφή Κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας
