Του Χρήστου Επαμ. Κυργιάκη
Πάει κι μπάρμπα-Γιάννης, σχωρέθηκε κι αυτός. Πρώτος ξάδερφος του πατέρα μου, πήγε να τον συναντήσει. Καλή ψυχή και πονεμένη ιστορία.
Στα 23 του απέκτησε το γιο, το διάδοχο, όπως έλεγε.
Η γυναίκα του η Φρόσω, 17 χρονών, τον αγαπούσε από μικρή. «Ο Γιάννης μου» έλεγε και δεν προλάβαινες να μαζέψεις το σορόπια και τα πετιμέζια που έσταζαν από τα χείλια της. Έλα όμως που ο μπάρμπα-Γιάννης είχε φάει το «παραμύθι» να γίνει ντε και καλά «επιχειρηματίας».
Είχε λίγα στρέμματα μα ποτέ δεν ασχολήθηκε με τη γη. Προτιμούσε να κάνει τον «ποδηματά», τον λούστρο δηλαδή, στην πλατεία της πόλης.
Μια μέρα το ανακοίνωσε στη Φρόσω με κάθε επισημότητα.
Φεύγω για Σαλονίκη, της είπε. Θα πάω να ανοίξω επιχείρηση.
Τι είναι αυτό Γιάννη;, του είπε εκείνη. Κοίτα μην ανοίξεις καμιά τρύπα και πέσεις μέσα.
Με υποτιμάς Φροσάκι αλλά σε λίγο καιρό θα έχω εξασφαλίσει το μέλλον το δικό σου και του παιδιού, της απάντησε εκείνος με ένα ύφος που έλεγες ή βλάκας είναι ή πιωμένος.
Είχε και τη μάνα του την ξιπασμένη, κόρη δημοδιδάσκαλου, που τον σιγοντάριζε. Αν δεν ανοίξεις τώρα μαγαζί πότε θα το ανοίξεις; Όταν φτάσεις τα πενήντα; του έλεγε. Να πας στη Σαλονίκη να έρχομαι κι εγώ να σε καμαρώνω που δεν ξέρω πώς είναι ο Λευκός Πύργος.
Μάταια ο πατέρας του προσπαθούσε να τον μεταπείσει με συμβουλές και παραδείγματα άλλων συγχωριανών.
Το ’πε και το ’κανε ο Γιάννης. Σηκώθηκε κι έφυγε από το χωριό και πήγε στη Σαλονίκη. Έκανε μήνες η Φρόσω να πάρει γράμμα του ώσπου μια μέρα ο ταχυδρόμος άφησε γράμμα για το Φροσάκι από το Γιάννη.
Το άνοιξε η Φρόσω και το διάβασε. Σύντομα θα τους έπαιρνε μαζί του στη Σαλονίκη, της έγραφε. Μόνο να κάνει λίγη υπομονή μέχρι να στρώσει η δουλειά με το μαγαζί.
Πήρε η Φρόσω και τη φωτογραφία με το Γιάννη μπροστά στο Λευκό Πύργο και την έδειχνε σε όλους. Της φάνηκε πως ο Πύργος ήταν το μαγαζί του Γιάννη. Πού να φανταζόταν η κακομοίρα ότι το «μαγαζί», ο Λευκός ο Πύργος θα γινόταν η φυλακή του.
Πέρασαν κάποια χρόνια και βρέθηκα με τον πατέρα μου στη Θεσσαλονίκη για κάτι δουλειές του.
Κινήσαμε λοιπόν προς τον Λευκό τον Πύργο να βρούμε το μαγαζί του Γιάννη.
Καθώς προχωρούσαμε ψάχνοντας ο πατέρας κοντοστάθηκε απότομα και με κράτησε από τον ώμο. Στο παγκάκι κάτω από το Πύργο, ο μπάρμπα-Γιάννης είχε απλωμένο το κασελάκι του και γυάλιζε τα παπούτσια κάποιου κυρίου. Φαινόταν να υπάρχει μια οικειότητα κρίνοντας από το ότι μιλούσαν και κάποιες φορές ξεσπούσαν και σε γέλια.
Σταθήκαμε για λίγο και μετά φύγαμε. Ο πατέρας μου ζήτησε να μην αναφέρω τίποτα σε κανέναν μόλις θα γυρίζαμε στο χωριό.
Τη μεθεπόμενη μέρα επιστρέψαμε. Η Φρόσω μας περίμενε με το παιδί στο σπίτι για να μάθει νέα για τον άντρα της.
Ο πατέρας μου, έβγαλε ένα δέμα από τη βαλίτσα και της το έδωσε λέγοντας πως είναι πεσκέσι με ρούχα για εκείνη και το παιδί από το Γιάννη.
Τα πήρε κι έκανε πως χάρηκε. Τα έδειξε και στο παιδί.
Είδες τι μας έστειλε ο μπαμπάς; είπε στο παιδί που κοιτούσε απορημένο.
Έκανε λίγα βήματα πιο πέρα και πλησίασε στον πατέρα μου.
Ευχαριστώ πολύ, του είπε, όμως μη νομίζεις πως δεν ξέρω την αλήθεια. Την έμαθα εδώ και πολύ καιρό από τον θείο μου τον Παντελή που πήγε και τον βρήκε. Κάνω την ανήξερη για το παιδί ελπίζοντας πως μια μέρα θα ’ρθει στα συγκαλά του.
Μας χαιρέτησε κι έφυγε.
Μετά από λίγο καιρό, έφυγε κι από το χωριό. Πήγε να ζήσει στη Γερμανία σε κάποιους συγγενείς που είχε εκεί. Μετανάστες δεύτερης γενιάς. Δεν ξαναγύρισε στο χωριό, ούτε αυτή ούτε το παιδί.
Το ίδιο κι μπάρμπα-Γιάννης. Έμεινε πιστός στο όνειρό του ακόμα κι αν έβλεπε πως είναι απατηλό. Άλλοι του ρίχνουν άδικο κι άλλοι δίκιο.
Επέστρεψε στο χωριό μόνο για την τελευταία του κατοικία.
Συγκινητική ιστορία και αρκετά καλογραμμένη. Αν η Παντιέρα ήταν λογοτεχνκό site, θα σταματούσα εδώ. Επειδή, όμως, είναι πολιτικό, συνεχίζω:
Ποιο είναι το πολιτικό μήνυμα; Δεν είναι καθόλου προφανές. Επιπλέον (και χειρότερα): δεν μπορεί να αποκλειστεί καθόλου το ενδεχόμενο κάποιοι να σχηματίσουν την εντύπωση ότι αυτό που θέλει να τους πει ο συγγραφέας είναι:
Πού πάτε, ρε Καραμήτροι; Καθίστε στ’ αυγά σας!
Sad but true…
Όσα δε φτάνει η αλεπού…
Λεφτ έχεις γράψει χιλιάδες λέξεις και το μόνο που έχει μείνει η έπαρση και η σχολιογραφία τύπου Αυριανής.
Αλλο σχόλιο και άλλο σπαμάρισμα. Μάλλον το δεύτερο κάνεις
Ρε συ, α, στο Θεό που πιστεύεις, πού πατάει αυτό το «Όσα δε φτάνει η αλεπού…»; Τι από όλα όσα έγραψα το δικαιολογεί;
Και πού την είδες την έπαρση; Διατυπώνω μια άποψη και τη διατυπώνω με τρόπο που δείχνει, απλώς, ότι έχω μεγάλο βαθμό βεβαιότητας. Η μεγάλη βεβαιότητα είναι κατ’ εσέ έπαρση; Μου έφερες εσύ ή κάποιος άλλος κάποιο ισχυρό και ακλόνητο αντεπιχείρημα και στύλωσα τα πόδια στη δική μου άποψη λέγοντας ή εκπέμποντας κάτι σαν «δεν ξέρεις εσύ, μόνο εγώ ξέρω»; Όχι. Επομένως, πού πατάει κι αυτό το περί «έπαρσης»;
Και στα σοβαρά υποστηρίζεις ότι αυτό το σχόλιό μου κατατάσσεται στο ρεύμα του …«αυριανισμού» και στην κατηγορία τών …σπαμ;;; Είσαι σοβαρός;;;
Μάλλον όχι, λέω εγώ.
Νομίζω left, πως αδικείς το κείμενο.
Το βρίσκω εξαιρετικό για ένα και μόνο λόγο: Ζωγράφησε σε μισή σελίδα καμιά δεκαπενταριά “κυρ-Γιάννηδες”, που έχω τριγύρω μου!
Και να σου πω, αυτές οι ιδεαλιστικές “αφαιρέσεις” του τύπου “καθένας μπορεί να ζήσει στο ψέμα, που έχει φτιάξει” καταντάνε μπαρούφες, όταν πάνε να τσουβαλιάσουν ανόμοια πράγματα. Το γνωστό ανέκδοτο του μπουζουκιού, που είναι …μπάτσος.
Ποτέ δε θα βάλω το όνειρο του αντάρτη, που έφυγε για το βουνό, στο ίδιο τσουβάλι με το “όνειρο” του κυρ-Γιάννη “να γίνει επιχειρηματίας”!
Πρέπει να βρούμε το κουράγιο να ξεχωρίσουμε τα όνειρα, που πετάνε στον ουρανό, από εκείνα τα “όνειρα”, που κυλιούνται στις λάσπες.
Αγαπητέ Left το μήνυμα είναι: Μη ζεις στο ψέμα που έχεις φτιάξει.
Αυτό το απλό και τίποτα πιο βαρύ και σύνθετο. Καμία φορά τα πιο απλά νομίζω είναι τα περισσότερο ανατρεπτικά. Μπορεί και να λαθεύω.
Ευχαριστώ.
Φίλε Χρήστο Κυργιάκη,
Ναι, νομίζω ότι λαθεύεις (κανένας πανικός: όλοι λαθεύουμε εδώ ή εκεί, χθες, τώρα ή αύριο). Τι θα πει «Μη ζεις στο ψέμα που έχεις φτιάξει»; Αυτό μπορείς να το πεις για κάθε αποτυχημένη ανθρώπινη προσπάθεια. Από το μικρό ατομικό όνειρο του κάθε μπάρμπα-Γιάννη (που όμως το πίστευε για αληθινό, λάθος έκανε, δεν ήταν τρελός), μέχρι το μεγάλο όνειρο των Κομμουνάρων του 1871 ή των Σπαρτακιστών του 1918 (που κι αυτοί το πιστεύανε, δεν ήταν επίσης τρελοί). Δεν σου πάει όμως να το πεις, δεν βγαίνει από το στόμα σου να το πεις για τους νικημένους επαναστάτες αυτό, έτσι δεν είναι; Άρα, το συμπέρασμα που έβγαλες, αφού δεν έχει καθολική εφαρμογή, δεν μπορεί να παρθεί ως ένα καθολικό μήνυμα (κι αν παρθεί ως τέτοιο ή όντως είναι αυτό, είναι λάθος).
Τα λέμε
ΑγαπητεLeft.
Το δικαίωμα στο όνειρο δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να φτιάξεις ένα ψέμα και να ζεις σε αυτό. Η ζωή τα αποδεικνύει εκ των υστέρων. Τώρα όσον αφορά σε καθολικά μηνύματα δεν ξέρω τι εννοείς και αν υπάρχουν γιατί έχει να κάνει και με τους αποδέκτες.
Αυτός που έφυγε στο βουνό και άφησε πίσω του 5 παιδιά κυνηγώντας το δικό του όνειρο έστειλε μήνυμα. Το ένα από τα 5 παιδιά υποστηρίζει ακόμη ότι κακώς έφυγε ο πατέρας του γιατί έμεινε ορφανό χωρίς δυνατότητα να κάνει τα δικά του όνειρα.
Η παραδοχή εκ μέρους μου της πιθανότητας να λαθεύω εννοείται πως δεν δηλώνει πανικό.
Καλό βράδυ.
Αυτά.
Φίλε Χρήστο Κυργιάκη,
Πες με επιπόλαιο, πες με ανόητο, πες με κουφιοκεφαλάκη, μόλις τώρα συνειδητοποίησα ότι συνομιλώ με τον Χρήστο Επαμ. Κυργιάκο, το συγγραφέα του διηγήματος! Αυτό μού διπλασιάζει την όρεξη για κουβέντα μεταξύ μας. Είναι η σειρά μου να «παίξω». Θα το κάνω αύριο, μια και τώρα είναι αργά και δεν με παίρνει.
Μόνο μια διευκρίνιση για να μην παρεξηγηθώ:
Αυτό που έγραψα («κανένας πανικός») δεν το έγραψα για να υπονοήσω ότι ανήκεις στην κατηγορία τών ανθρώπων που πιστεύουν τον εαυτό τους αλάνθαστο. Σε καμία περίπτωση! Το έγραψα ως εισαγωγή σε αυτό που κυρίως με ενδιέφερε να σου πω: ότι όλοι κάνουμε λάθη. Και με ενδιέφερε να σου το πω, επειδή έχω δεχθεί πολλές κριτικές ότι παριστάνω το σοφό, τον παντογνώστη, και δεν ήθελα να θεωρήσεις πως με τέτοια μυαλά στο κεφάλι μου σού έγραψα «νομίζω ότι λαθεύεις». Εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι ήταν ατυχής επιλογή από τη μεριά μου αυτή η φράση, αφού σε οδήγησε (χωρίς να φταις) σε λάθος «ανάγνωση» του σχολίου μου σε αυτό το συγκεκριμένο σημείο. Καληνυχτίζω.
Τα λέμε (αύριο)