Η ιδιαίτερα μαζική από την άποψη της συμμετοχής Γενική Συνέλευση του ΣΑΔΑΣ Αττικής που έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο του ΤΕΕ τη Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2018, ενέκρινε με ευρεία πλειοψηφία πλαίσιο απόφασης για τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζόμενων μηχανικών/τεχνικών και τη μάχη των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Ο πρώτος σταθμός αυτής της μάχης, στον οποίο ο ΣΑΔΑΣ Αττικής καλεί τα μέλη του να συμμετάσχουν είναι η συγκέντρωση στα Χαυτεία και η πορεία στο Υπουργείο Εργασίας των πρωτοβάθμιων σωματείων που απεργούν για τις Συλλογικές Συμβάσεις την Πέμπτη 1 Νοέμβρη. Παράλληλα, και σε συνεργασία με σωματεία και φορείς του κλάδου, καλεί σε κινητοποίηση – παράσταση διαμαρτυρίας στα γραφεία του Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών Ανώτερων Τάξεων (Πινδάρου 4, Αθήνα) στις 9:30 το πρωί της ίδιας μέρας.
Ακολουθεί η σχετική απόφαση της Γενικής Συνέλευσης.
Ο ανοικτά διακηρυγμένος στόχος της συντριβής των εργασιακών δικαιωμάτων σε ότι αφορά τόσο στις αποδοχές, όσο και στους όρους εργασίας, ώστε το εργατικό κόστος στην Ελλάδα να καταστεί «ανταγωνιστικό», δηλαδή συγκρίσιμο με το κόστος εργασίας στις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες, διεκπεραιώθηκε από όλες τις διαδοχικές μνημονιακές κυβερνήσεις, με πλήθος αντεργατικών νομοθετημάτων. Η κατεδάφιση της εργασιακής νομοθεσίας κινείται στην ίδια κατεύθυνση με την προσπάθεια καταστροφής της αυτοαπασχόλησης στον κλάδο (κατάργηση ελάχιστων αμοιβών, δημευτικές εισφορές – φορολογία, διάλυση επαγγελματικών δικαιωμάτων, κ.ά.)
Η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο της ευρύτερης απορρύθμισης των εργασιακών δικαιωμάτων ήδη από το πρώτο μνημόνιο. Σε αυτό περιλαμβάνονται μέτρα όπως η δυνατότητα των εργοδοτών να προσλαμβάνουν νέους με χαμηλότερες αμοιβές είτε ως νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας κάτω των 25 ετών, είτε με ακόμα χαμηλότερες όπως η μορφή της μαθητείας για νέους κάτω των 18 ετών (ν.3863/10, αρ.74, §9). Οι αποζημιώσεις σε περίπτωση απόλυσης έχουν μειωθεί κατά 50% όταν προηγείται προειδοποίηση (ν.3863/10, αρ.74, §2), οι δυνατότητες ομαδικών απολύσεων αυξήθηκαν (ν.3863/10, αρ.74, §1) και η περίοδος κατά την οποία ο νεοπροσλαμβανόμενος θεωρείται υπό δοκιμή και δεν δικαιούται καθόλου αποζημίωση απόλυσης αυξήθηκε από τους 2 στους 12 μήνες (ν.3899/2011, αρ.16, §4), αποτελώντας ένα σαφές κίνητρο για να απολύεται ο εργαζόμενος πριν κλείσει ένα χρόνο στην ίδια επιχείρηση. Ταυτόχρονα η εργασία ελαστικοποιείται πλήρως καθώς δίνεται η δυνατότητα στους εργοδότες να επιβάλλουν στους εργαζόμενους εκ περιτροπής απασχόληση, διαθεσιμότητα (ν.3846/2010, αρ.2, §3) και υπερωριακή απασχόληση όπου αντί για την πληρωμή υπερωριών οι ώρες αφαιρούνται από επόμενο χρονικό διάστημα (ν.3846/2010, αρ.7, §1).
Ειδικότερα για τις συλλογικές συμβάσεις καταργήθηκαν μέχρι το τέλος του δημοσιονομικού προγράμματος, η δυνατότητα κήρυξής τους ως υποχρεωτικές για ολόκληρο τον κλάδο (επεκτασιμότητα) (ν.4024/2011, αρ. 27 §6) και η ρύθμιση ότι σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων συλλογικών συμβάσεων ισχύει η ευνοϊκότερη για τον εργαζόμενο (συρροή) (ν.4024/2011 αρ.37 §5), θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα υπογραφής συμβάσεων από «ενώσεις προσώπων» (ν.4024/2011 αρ.37 §1) και καταργήθηκαν δια νόμου οι συλλογικές συμβάσεις που περιλαμβάνουν αυξήσεις καθώς και οι μισθολογικές ωριμάνσεις ανά τριετία μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να μειωθεί κάτω από το 10%(!) (ν.4062/2012, αρ.1 §6 – ΠΥΣ ν.6/2012, αρ.4). Παράλληλα θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα των εργοδοτικών οργανώσεων να μπορούν να αποφύγουν να έρθουν σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους εργαζόμενους μέσω της κατάργησης της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής των εργαζόμενων στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) (ΠΥΣ ν.6/2012, αρ.3 §1), ενώ καταργήθηκε και η δυνατότητα του ΟΜΕΔ να ρυθμίζει τα επιδόματα και τους όρους εργασίας (ρήτρα διατήρησης κανονιστικών όρων προηγούμενων συμβάσεων) (ΠΥΣ ν.6/2012, αρ.3 §2). Επίσης καταργήθηκαν όλα τα επιδόματα των συλλογικών συμβάσεων για τους νεοπροσλαμβανόμενους μετά το 2012 αλλά και για τους ήδη εργαζόμενους εφόσον κληθούν να υπογράψουν νέες ατομικές συμβάσεις, για τις οποίες το μοναδικό πλέον όριο είναι οι κατώτατες αποδοχές που καθορίζονται με την εθνική συλλογική σύμβαση εργασίας που υπογράφει η ΓΣΕΕ (κατάργηση της μετενέργειας) (ΠΥΣ ν.6/2012, αρ.2 §4).
Με το δεύτερο μνημόνιο της προηγούμενης κυβέρνησης, οι αποδοχές του κατώτατου μισθού μειώθηκαν με νόμο κατά 22% και έφτασαν τα 586,08€ το μήνα μικτά και ταυτόχρονα θεσπίστηκε ο απαράδεκτος και ρατσιστικός για τη νεολαία «υποκατώτατος» μισθός των 510,95€ το μήνα μικτά για τους κάτω των 25 ετών (ν.4046/2012, αρ.1 §6 – ΠΥΣ ν.6/2012, αρ.1 §1). Ταυτόχρονα καταργήθηκαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ εργαζόμενων και εργοδοτών και θεσπίστηκε ότι μετά την τυπική λήξη των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής ο κατώτατος μισθός θα ορίζεται με υπουργική απόφαση, λαμβάνοντας υπόψη την «ανταγωνιστικότητα» της οικονομίας (ν.4172/2013, αρ.103). Η σημερινή κυβέρνηση αποφάσισε πρόσφατα την ενεργοποίηση του παραπάνω πλαισίου νομοθετώντας διαφοροποιημένο χρονοδιάγραμμα έκδοσης της παραπάνω υπουργικής απόφασης (ν.4564/2018, αρ.2), εξαγγέλλοντας μία ελάχιστη αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία θα εξανεμιστεί και με το παραπάνω στο πλαίσιο της μνημονιακής δέσμευσης της μείωσης του αφορολόγητου. Έτσι ο κατώτατος μισθός θα παραμείνει σε επίπεδα φτώχιας και θα καθοριστεί από την κυβέρνηση τον Ιανουάριο σύμφωνα με τις υποδείξεις του ΣΕΒ, της ΕΕ και του ΔΝΤ.
Οι εργοδοτικές οργανώσεις του κλάδου των τεχνικών έσπευσαν να εκμεταλλευτούν το πλαίσιο των αντεργατικών αυτών νομοθετημάτων καταγγέλλοντας συντονισμένα όλες τις συλλογικές συμβάσεις του κλάδου, με αποτέλεσμα σήμερα το μοναδικό νομικό όριο για τις ατομικές πλέον συμβάσεις των μηχανικών/τεχνικών να είναι οι κατώτατες αποδοχές της εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας. Η πραγματική κατάσταση δε στην αγορά εργασίας είναι ακόμα χειρότερη καθώς συχνά είναι τα φαινόμενα μη τακτικών αμοιβών, παρακράτησης δεδουλευμένων, απόλυσης συναδελφισσών λόγω εγκυμοσύνης και εν γένει καταστρατήγησης ακόμα και αυτής της ισχνής προστατευτικής νομοθεσίας που έχει απομείνει. Ταυτόχρονα η αμοιβή με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών που υποκρύπτει εξαρτημένη σχέση εργασίας αποτελεί τον κανόνα αλλά και βασικό εργαλείο ελαστικοποίησης της εργασίας. Ειδικά για τους αρχιτέκτονες η κατάσταση είναι κατά κανόνα χειρότερη από άλλους κλάδους των μηχανικών, με εκτεταμένα φαινόμενα αμοιβής με την ώρα, μαύρης εργασίας και απλήρωτων «πρακτικών».
Οι εξαγγελίες της σημερινής κυβέρνησης για επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων είναι κάθε άλλο παρά πειστικές λαμβάνοντας υπόψη το πολυδιάστατο των πρόσφατων αντεργατικών ρυθμίσεων και τον επικοινωνιακό χαρακτήρα της πολιτικής της: η περίφημη «έξοδος από τα μνημόνια» η οποία συνεπάγεται διατήρηση και εμβάθυνση του μνημονιακού κεκτημένου, το επίδομα ανεργίας των μηχανικών το οποίο όμως δεν μπορεί να το πάρει σχεδόν κανένας, οι εξαγγελλόμενες μειώσεις των εισφορών στους κλάδους επικουρικής και εφάπαξ που όμως με την κατάργηση των εκπτώσεων θα σημαίνουν τελικά αυξήσεις, η εξαγγελλόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού που με τη μείωση του αφορολόγητου θα καταλήξει σε μειώσεις, η πληρωμή εργοδοτικών εισφορών στο δελτίο που τελικά στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων τις πλήρωσαν οι εργαζόμενοι, κ.ά.
Χωρίς τις κινητοποιήσεις των ίδιων των εργαζόμενων, οποιαδήποτε επαναφορά συλλογικών συμβάσεων στον κλάδο θα μείνει κενό γράμμα, θεσμοποιώντας μάλιστα τις τεράστιες απώλειες της περιόδου της κρίσης. Το πρώτο δείγμα γραφής βρίσκεται στην επαναφορά της συρροής και της επεκτασιμότητας των συμβάσεων από τον Αύγουστο, όπως άλλωστε προέβλεπε και ο εφαρμοστικός νόμος του δεύτερου μνημονίου. Ήδη η υποτιθέμενη επαναφορά της επεκτασιμότητας συνοδεύεται από εγκύκλιο με προϋποθέσεις που την καθιστούν ουσιαστικά προαιρετική για τους εργοδότες. Οι εργοδοτικές οργανώσεις ήδη αντιδρούν στην επαναφορά της επεκτασιμότητας και της συρροής και διεκδικούν ευρείες δυνατότητες εξαιρέσεων από τις συλλογικές συμβάσεις.
Η ουσιαστική επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων προϋποθέτει την ύπαρξη αγωνιστικών κινητοποιήσεων εκ μέρους των εργαζομένων, σε σύγκρουση με τις πολιτικές της κυβέρνησης και την εργοδοσία. Ένας τέτοιος αγώνας δεν μπορεί να δοθεί από τον εργοδοτικό συνδικαλισμό και τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία που χωρίς να τηρεί πλέον ούτε τα προσχήματα οργανώνει «πανεθνικές ημέρες δράσης» σε συνεργασία με τις εργοδοτικές οργανώσεις. Ζητούμενο είναι η ύπαρξη ενός ανεξάρτητου κέντρου αγώνα για να πάρουν οι εργαζόμενοι την κατάσταση στα χέρια τους.
Στην κατεύθυνση αυτή:
ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ:
• Συλλογικές συμβάσεις εργασίας με ουσιαστικές αυξήσεις αποδοχών και στόχο την κάλυψη των απωλειών της μνημονιακής περιόδου, κατάργηση των αντεργατικών νομοθετικών ρυθμίσεων, επαναφορά των επιδομάτων και των ωριμάνσεων στις συμβάσεις. Επαναφορά και επέκταση των προστατευτικών ρυθμίσεων σε ότι αφορά τους όρους εργασίας.
• Καθολική ισχύ των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας – Κανένας εργαζόμενος χωρίς συλλογική σύμβαση.
• Η συλλογική σύμβαση να συμπεριλαμβάνει και τους εργαζόμενους με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, όπως η τελευταία ΣΣΕ του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών, στην κατεύθυνση της κατάργησης του δελτίου και των κανονικών προσλήψεων για όσους και όσες δουλεύουν σε καθεστώς εξαρτημένης εργασίας.
• Καμία απόλυση εγκύου εργαζόμενης. Πλήρη κατοχύρωση των εργαζόμενων μητέρων με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, εξασφαλίζοντας πλήρη προστασία μαζί με όλες τις άδειες και τα επιδόματα.
• Όχι στην απλήρωτη εργασία – Άμεση εξόφληση όλων των δεδουλευμένων.
• Επίδομα ανεργίας σε όλους τους ανέργους χωρίς προϋποθέσεις.
• Καμιά διάκριση μεταξύ παλιών και νέων εργαζομένων. Κατάργηση του υποκατώτατου μισθού.ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ:
• Ο ΣΑΔΑΣ Αττικής καλεί τα μέλη του να συμμετάσχουν στην συγκέντρωση στα Χαυτεία και την πορεία στο Υπουργείο Εργασίας των πρωτοβάθμιων σωματείων που απεργούν για τις Συλλογικές Συμβάσεις την Πέμπτη 1 Νοέμβρη.
• Κινητοποίηση – παράσταση διαμαρτυρίας στα γραφεία του ΣΤΕΑΤ (Πινδάρου 4, Αθήνα) την Πέμπτη 1 Νοέμβρη στις 9:30πμ, σε συνεργασία με σωματεία και φορείς του κλάδου.
• Ο ΣΑΔΑΣ Αττικής καλεί τα μέλη του να συμμετάσχουν στην απεργία που προκήρυξε το ΕΚΑ, η ΑΔΕΔΥ και σωματεία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα την Τετάρτη 14 Νοέμβρη επισυνάπτοντας το παραπάνω πλαίσιο απόφασης, καθώς και σε κάθε σχετική εργατική κινητοποίηση.
• Δημιουργία επιτροπής του Τμήματος Αττικής για τα εργασιακά δικαιώματα και τις συλλογικές συμβάσεις. Πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου στις 7:00μμ, στα γραφεία του ΣΑΔΑΣ.Ο ΣΑΔΑΣ τμήμα Αττικής θα είναι αρωγός στην προσπάθεια του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών το οποίο αναγνωρίζει ως το μόνο αρμόδιο να εκπροσωπεί στη διαπραγμάτευση και να υπογράφει συλλογικές συμβάσεις.