.
.

Παντιέρα, ιστότοπος αντικαπιταλιστικής ενημέρωσης

.


Eπαναστάτης από τον ΟΟΣΑ


Δημήτρης Ψαρράς, Δημήτρης Καρύδας

Αναδημοσίευση από “Το Φάντασμα της Ιστορίας” της Εφημερίδας των Συντακτών

Επιμέλεια: Τάσος Κωστόπουλος

Συμπληρώνονται την Τετάρτη 45 χρόνια από την πτώση της δικτατορίας. Και στις 3 Οκτωβρίου, 40 χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Πουλαντζά.

Η Μεταπολίτευση υπήρξε μια περίοδος κατά την οποία αναγεννήθηκε η διαπάλη των ιδεών στη χώρα μας, ένα φαινόμενο που είχε ξεκινήσει από την εποχή της αντιδικτατορικής αντίστασης.

Ανασύρουμε σήμερα ένα μικρό επεισόδιο από την ιδεολογική αντιπαράθεση εκείνης της εποχής, χαρακτηριστικό για την ένταση και το πάθος των εκατέρωθεν επιχειρημάτων. Πρωταγωνιστές ήταν από τη μια πλευρά ο Νίκος Πουλαντζάς με δύο κείμενά του και από την άλλη ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Ενώ ο ίδιος δεν αντέδρασε προσωπικά παρά αρκετά αργότερα, την άμεση υπεράσπισή του ανέλαβαν με επιστολές τους δύο υποστηρικτές του.

Το επεισόδιο ξεκίνησε με μια σύντομη απαξιωτική αναφορά του Πουλαντζά στον Καστοριάδη σε άρθρο του την Πρωτοχρονιά του 1977. Ακολούθησαν οι δύο επιστολές και υπήρξε τέλος ανταπάντηση (στη μία απ’ αυτές) του Πουλαντζά, για να επανέλθει ο Καστοριάδης σχεδόν δύο χρόνια αργότερα.

Από πολιτική άποψη στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται η Μεταπολίτευση, εφόσον ο Πουλαντζάς επικρίνει τις θέσεις του Καστοριάδη για την πτώση της δικτατορίας, την Αριστερά και το προοδευτικό κίνημα που περιέχονταν στο βιβλίο του «Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα», το οποίο είχε μόλις μεταφραστεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Βέργος.

Οι θέσεις αυτές που αντιμετώπιζαν αφ’ υψηλού το αντιδικτατορικό κίνημα βρίσκονταν στον αντίποδα της ανάλυσης του Πουλαντζά («Η κρίση των δικτατοριών», εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα 1975). Βέβαια τα δύο άρθρα του Πουλαντζά προκάλεσαν αντιδράσεις κυρίως επειδή έθιγαν δύο «λεπτά» ζητήματα: το γεγονός ότι ο Καστοριάδης υπήρξε υψηλόβαθμο στέλεχος του ΟΟΣΑ, καθώς και την επιδεικτική άρνησή του να στηρίξει έστω και μόνο με την υπογραφή του το αντιδικτατορικό κίνημα.

«Αν υπάρχει κάπου σκάνδαλο, δεν είναι σ’ αυτά που είπα, αλλά στο ότι κανείς δεν θεώρησε αναγκαίο να τα πει πρωτύτερα»

Νίκος Πουλαντζάς, 6/2/1977

Η ανάδειξη αυτών των αρνητικών στοιχείων της πορείας του Καστοριάδη θεωρήθηκε άδικη ή και εμπαθής από τους υποστηρικτές του, σε σημείο που να προκαλεί αντιδράσεις ακόμα και είκοσι χρόνια μετά τον θάνατο του Πουλαντζά (βλ. Βασίλης Δωροβίνης, «Ν. Πουλαντζάς και Κ. Καστοριάδης. Ενας διάλογος που δεν έγινε», περ. «Αντί», τχ. 697, 15.10.1999).

Ο βιογράφος επιβεβαιώνει

Η αλήθεια είναι ότι και οι δύο σκληρές παρατηρήσεις του Πουλαντζά, όσο κι αν είναι δευτερεύουσες, επιβεβαιώνονται με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο από τη βασική βιογραφία του Καστοριάδη που έχει εκδοθεί και στη χώρα μας (François Dosse, «Καστοριάδης: Μια ζωή», μτφρ. Ανδρέας Παππάς, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2015).

Ο βιογράφος αναφέρεται στο επεισόδιο Πουλαντζά-Καστοριάδη παίρνοντας σαφώς το μέρος του δεύτερου, καθώς θέλει να πιστεύει, χωρίς να το εξηγεί περαιτέρω, ότι οι πρώην μαρξιστές δεν του συγχώρησαν πως «είχε δίκιο τόσο νωρίς» (σ. 408).

Βέβαια στην ίδια παράγραφο ο βιογράφος θα σημειώσει ότι ορισμένοι εθνικιστές στην Ελλάδα «επιχείρησαν να οικειοποιηθούν [τον Καστοριάδη] διαστρέφοντας τις απόψεις του». Και λίγο πιο κάτω: «Σε μια περίοδο ανόδου της Ακρας Δεξιάς στην Ελλάδα, η ιδέα [του Κ.] ότι οι σύγχρονοι Ελληνες είναι απευθείας απόγονοι των Ελλήνων της αρχαιότητας μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη, οδηγώντας σε απόψεις περί “εκλεκτής φυλής”» (σ. 409).

Οσο για το γεγονός ότι ο Καστοριάδης υπήρξε ανώτερο στέλεχος του ΟΟΣΑ, ο βιογράφος του παραδέχεται ότι «αυτή η κατάσταση ισοδυναμεί με ένα είδος διχασμού της προσωπικότητάς του» (σ. 200) και αλλού παραθέτει τη γνώμη επ’ αυτού του επί τέσσερις δεκαετίες συνοδοιπόρου του Καστοριάδη, Κλοντ Λεφόρ:

«Βρίσκω αφόρητη την αξίωσή του να ενσαρκώνει το πνεύμα της επανάστασης, ενώ αναπαράγει ανεστραμμένον τον ολοκληρωτικό μύθο (αυτός, κατ’ εμέ, είναι ο βασικός λόγος που δεν θέλω σε καμιά περίπτωση να μας ταυτίζουν, ή να μας θεωρούν δίδυμο). […]

Ο τρόπος με τον οποίο επωφελείται από αυτήν την κοινωνία, προς την οποία ανερυθρίαστα δηλώνει ότι αισθάνεται ξένος και επομένως του επιτρέπεται να κερδίζει από αυτήν το… βούτυρό του, με ενοχλεί πολύ» (επιστολή στις 19/2/1982, στο ίδιο, σ. 278-9).

Οσο για τη στάση του Καστοριάδη την περίοδο της δικτατορίας, άδικα θα ψάξει ο αναγνώστης έστω και μια λέξη στη βιογραφία των 620 σελίδων, πέρα από τη δράση κάποιων στο Παρίσι που φέρονται να εμπνεύστηκαν από αυτόν (σ. 243). Προφανώς σκεφτόταν αυτό που παραδέχτηκε στην επετειακή εκπομπή της ΕΡΤ για τους Ελληνες στην εξέγερση του Μάη του ’68, ότι δηλαδή δεν μετείχε ενεργά επειδή φοβόταν ότι θα τον απελάσουν.

Την αδράνειά του υπό τον φόβο της απέλασης καταγράφει και ο βιογράφος του (σ. 243). Λες και έχουν όλοι ξεχάσει ότι ο παρισινός Μάης κορυφώθηκε ακριβώς με μια απέλαση, του «Γερμανοεβραίου» Κον Μπεντίτ (βλ. σχετ. Αναστασία Χριστοδουλοπούλου, «Καστοριάδης και Στίνας», περ. «Σχολιαστής», τχ. 75, Απρίλιος 1989).

Πέραν αυτού, ο -έστω θεωρητικός- κίνδυνος της απέλασης εκλείπει το 1970, όταν ο Καστοριάδης παίρνει τη γαλλική υπηκοότητα. Την ίδια χρονιά αποχωρεί από τον ΟΟΣΑ για να στραφεί επαγγελματικά στην ψυχανάλυση. Η χούντα κρατάει όμως μέχρι τον Ιούλιο του 1974.

H «απάντηση» Καστοριάδη

Ο ίδιος ο Καστοριάδης θα περιοριστεί αργότερα σε ένα ειρωνικό τσουβάλιασμα του Αλτουσέρ, της ΟΠΛΑ και του Πουλαντζά, χωρίς να θίγει κανένα από τα ζητήματα που έθετε ο τελευταίος. Εμβόλιμα σε μια γενική πολεμική κατά του Αλτουσέρ, δημοσιευμένη στο περιοδικό «Libre» το 1978, παραπέμπει στο επεισόδιο.

Αφού θεωρεί απλή «πονηριά» την αναφορά του Αλτουσέρ στους επαναστάτες που διώχθηκαν από καθεστώτα και κινήματα τα οποία διατείνονται ότι διέπονται από μαρξιστικές αρχές, γράφει:

«Οσο για μένα, εγώ δεν εξαφανίστηκα παρά τις προσπάθειες που έκαναν κάποιοι Ελληνες φίλοι του Αλτουσέρ στη διάρκεια της κατοχής (και, για να περάσουμε από αυτό που δεν ήταν καθόλου αστείο σε κάτι που σίγουρα είναι, παρά τις προσπάθειες κάποιου άλλου φιλαράκου του Αλτουσέρ, ενός κάποιου Πουλαντζά, που έγραψε στην ευρωκομμουνιστική -ναι- ελληνική εφημερίδα «Αυγή» τον Γενάρη 1977 -ναι- ότι είναι περιττό να συζητιούνται οι ιδέες μου γιατί εργάζομαι για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό) και νιώθω λιγότερο από ποτέ “λησμονημένος”» (το άρθρο συμπεριλαμβάνεται στο «Η γαλλική κοινωνία», εκδ. Υψιλον 1986, εδώ σ. 220-221).

Σε κάθε περίπτωση, η στάση του Καστοριάδη είναι εμμονικά απαξιωτική σε σχέση με οποιαδήποτε πολιτική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Οταν του είχε ζητηθεί το 1989 να προσθέσει την υπογραφή του σε κείμενο καταγγελίας της χούντας της Τουρκίας και συμπαράστασης στους τέσσερις Ελληνες αντιφασίστες που κρατούνταν εκεί μετά από εκδήλωση αλληλεγγύης σε στρατοδικείο, ψήφισμα το οποίο υπέγραψαν Γάλλοι διανοούμενοι (Βιντάλ-Νακέ κ.ά.), αρνήθηκε λέγοντας:

«Δεν καταλαβαίνω την ελληνική ευαισθησία για τέσσερις Ελληνες, ενώ τόσα χρόνια έχει χούντα η Τουρκία».

Κι όμως, πολλά μεμονωμένα άτομα, όπως και πολλές ομάδες της Αριστεράς και της Ακρας Αριστεράς στην Ελλάδα όλο το προηγούμενο διάστημα είχαν αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα έμπρακτης αλληλεγγύης σε διωκόμενους Τούρκους αντιφασίστες.

Ο Καστοριάδης θα μπορούσε να την έχει ευκολότατα πληροφορηθεί από τις εφημερίδες, ενώ προφανώς δεν είχε πλέον ανάγκη να φοβάται την απέλαση.

1. Ο Πουλαντζάς για τον Καστοριάδη

(«Η Αυγή», 1/1/1977, απόσπασμα από το άρθρο «Η χρονιά 1976 στον τομέα της επιστήμης και διανόησης»)

Ανάμεσα στα πιο ενδιαφέροντα πρωτότυπα βιβλία τη χρονιά αυτή ήταν αναμφισβήτητα τα ιστορικά. Η ρηξικέλευθη επιστημονική ανανέωση στην Ελλάδα κάτω από την επιρροή και την ηγεμονία του μαρξισμού που μεταφράζεται για πρώτη φορά σε μια πλειάδα τόσο σημαντικών έργων ανάλυσης της ελληνικής πραγματικότητας, κυρίως από επιστήμονες που έκαναν τις σπουδές τους ή δούλευαν στο Παρίσι (Σβορώνος, Τσουκαλάς, Ελεφάντης, Μοσκώφ, Εμμανουήλ, Βέλτσος, Ηλιού, Βεργόπουλος, Δημητράκος, Πατρικίου και άλλοι, για ν’ αναφέρω μόνο αυτούς που έχουν ήδη δημοσιεύσει βιβλία στα ελληνικά), εκφράζεται σε μια στροφή προς τη μελέτη της ιστορικής διαμόρφωσης του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού: δηλαδή σε μια αναζήτηση των ριζών (με την έννοια σύγχρονα των καταβολών και των θεμελίων) της πρωτοτυπίας και ιδιαιτερότητας του ελληνικού χώρου. […]

Σαν απαραίτητο αντιστάθμισμα όλων αυτών παρατηρούμε την αρχή της «αντιμαρξιστικής» αντεπίθεσης.

Αντεπίθεση που έπρεπε να περιμένει κανείς και που δεν έρχεται πρώτιστα από τη σκέψη της παραδοσιακής Δεξιάς, αλλά που παίρνει ιδιάζουσες μορφές και εμφανίζεται μεταξύ άλλων κάτω από το «υπερεπαναστατικό» πρόσχημα ότι «πρέπει να εγκαταλείψουμε τον μαρξισμό αν θέλουμε να είμαστε πραγματικά επαναστάτες». Στον ευρωπαϊκό χώρο, η τάση αυτή εμφανίζεται ενίοτε με έργα αξιώσεων (Foucault, Deleuze), στον τόπο μας όμως με τη μορφή ενός εκλεκτικού φληναφήματος και εκλαϊκευμένου υποπροϊόντος του ευρωπαϊκού ιρασιοναλισμού, όπως τα γραφτά του συμπατριώτη μας Κορνήλιου Καστοριάδη, για τα οποία γίνεται πολύς λόγος τελευταία και που τόσο φαίνονται να εμπνέουν τον νεο-χριστιανό ορθόδοξο φιλόσοφο Χρήστο Γιανναρά. Βέβαια, ένα έργο πρέπει, σε κάποιο βαθμό, να διαχωρίζεται από το προσωπικό πολιτικό ποιόν του συγγραφέα. Εκτός όμως από τη χαμηλή ποιότητα του έργου αυτού, θα αναλάβω τη δυσάρεστη ευθύνη να σημειώσω πως σίγουρα δεν είναι τυχαίο το ότι τα γραφτά του «υπερεπαναστάτη» Καστοριάδη προέρχονται από έναν άνθρωπο που διατέλεσε επί χρόνια ολόκληρα μέχρι πρόσφατα ένας από τους κορυφαίους διοικητές του διεθνούς οικονομικού οργανισμού ΟΟΣΑ, ενός από τους κύριους φορείς, με τη Διεθνή Τράπεζα, του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην Ευρώπη, και που υπήρξε ο μόνος σχεδόν Ελληνας διανοούμενος του εξωτερικού που αρνήθηκε συστηματικά και ρητά να έχει την παραμικρή έστω και συμβολική συμμετοχή (υπογραφή διαμαρτυρίας το 1967 ή μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου) στην αντίθεση ενάντια στη δικτατορία.

Αναφέρομαι σ’ αυτό το παράδειγμα τελείως εμπαρενθετικά για να καταλήξω σ’ ένα επί πλέον χαρακτηριστικό της διανοητικής παραγωγής την τελευταία χρονιά: την απουσία της μαρξιστικής σκέψης από το ιδεολογικό μέτωπο αντίκρουσης των διαφόρων νεο-ιδεαλιστικών ιδεολογιών. Θάλεγε κανείς ότι αρκεί αυτές να παρουσιάζονται από προοδευτικούς και δημοκράτες συγγραφείς, ώστε στο όνομα ενός κάποιου ιστορικού συμβιβασμού στον ιδεολογικό – θεωρητικό τομέα (πράγμα τελείως παράλογο) να παραλύει και να σταματάει η κριτική. Απουσία που, ας μη βαυκαλιζόμαστε, θα πληρωθεί κάποτε ακριβά και που ήδη σήμερα αφήνει ανοιχτό το δρόμο σε επιχειρήματα σαν κι αυτό που ανέφερα προηγούμενα.

Νίκος Πουλαντζάς

2. Για ένα άρθρο του Ν. Πουλαντζά
(«Η Αυγή», 12/1/1977)

Το να διαφωνεί κανείς με ένα συγγραφικό έργο, οποιουδήποτε το έργο, είναι αναφαίρετο δικαίωμα του καθένα μας. Οταν όμως απορρίπτεις το έργο ενός Κορνήλιου Καστοριάδη από τις στήλες του Τύπου, έχεις την υποχρέωση (πρώτιστα απέναντι του εαυτού σου) να προβάλεις επιχειρήματα, που να συνηγορούν σε μια τέτοια κρίση. Σε καμιά περίπτωση, αν θέλεις να περνάς για επιστήμονας, μπορείς βιβλία σαν αυτά του Καστοριάδη, για τα οποία διαθέτουν κατεβατά ολόκληρα οι σοβαρότερες εφημερίδες του κόσμου, εσύ να τα κάνεις πέρα με υβρεολόγιο του είδους «εκλεκτικό φληνάφημα» και «εκλαϊκευμένο υποπροϊόν του ευρωπαϊκού ιρασιοναλισμού».

Πέρα από αυτά, ο κ. Νίκος Πουλαντζάς, στο άρθρο του στην «Αυγή» της 1ης Ιανουαρίου, σημειώνει πως «σίγουρα δεν είναι τυχαίο το ότι τα γραφτά του “υπερεπαναστάτη” Καστοριάδη προέρχονται από έναν άνθρωπο που διατέλεσε επί χρόνια ολόκληρα, μέχρι πρόσφατα, ένας από τους κορυφαίους διοικητές του διεθνούς οικονομικού οργανισμού ΟΟΣΑ, ενός… από τους κύριους φορείς… του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην Ευρώπη».

Πού το πάει ο κ. Πουλαντζάς; Πιστεύει, ότι ο Κορνήλιος Καστοριάδης είναι πράκτορας του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού; Αν το πιστεύει, να έχει το θάρρος να μας το πει ορθά κοφτά. Αν όχι, θα έπρεπε να έχει προσέξει καλύτερα τη διατύπωσή του. Είναι εξίσου απλοϊκό να χαρακτηρίζεις κάποιον από τον εργοδότη του, όσο και να τον χαρακτηρίζεις από τους συγγενείς του.

Εριφύλη Καρτάλη
Αθήνα

3. O Κορνήλιος Καστοριάδης και το έργο του
(Απόσπασμα επιστολής στην «Ελευθεροτυπία», 25.1.1977)

1. Ψεύδεται εν επιγνώσει ο Πουλαντζάς λέγοντας ότι ο Καστοριάδης «αρνήθηκε συστηματικά, έστω και συμβολική συμμετοχή (υπογραφή διαμαρτυρίας το 1967 ή μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου) στην αντίθεση ενάντια στη δικτατορία».

Πρώτον, ο Καστοριάδης δεν «αρνήθηκε συστηματικό και ρητά» για τον απλούστατο λόγο ότι δεν του ζητήθηκε ποτέ από κανένα να «υπογράψει διαμαρτυρίες». Δεύτερο και το κυριότερο, η πολιτική δράση του Καστοριάδη δεν συνίσταται στο να «υπογράψει διαμαρτυρίες», μέθοδος με την οποία διάφοροι διανοούμενοι αυτο-βεντετοποιούνται και αντισταθμίζουν την έλλειψη πολιτικής τους δράσης. Το τι έκανε και δεν έκανε ο Καστοριάδης κατά τη διάρκεια της δικτατορίας το ξέρουν οι πολιτικοί του σύντροφοι και στο Παρίσι και στην Ελλάδα, με τους οποίους έμεινε σε στενή επαφή σ’ όλο το διάστημα της παρανομίας. Οσο για την καινούργια καπηλεία του Πολυτεχνείου, με την οποία ο Πουλαντζάς προσπαθεί να εκμεταλλευθεί την ευαισθησία των νέων, ας σημειωθεί ότι η ελληνική ομάδα με την οποία συνεργαζόταν ο Καστοριάδης στο Παρίσι δημοσίευσε και διάδωσε αμέσως μετά τα γεγονότα (με την υπογραφή «Χειραφέτηση») ανάμεσα στους Ελληνες του Παρισιού, την πρώτη και, ως σήμερα, περίπου πληρέστερη ανάλυση των γεγονότων του Πολυτεχνείου και της σημασίας τους.

2. Ψεύδεται επίσης ο Πουλαντζάς, λέγοντας ότι ο Καστοριάδης «διετέλεσε επί χρόνια ολόκληρα μέχρι πρόσφατα ένας από τους κορυφαίους διοικητές του διεθνούς οικονομικού οργανισμού ΟΟΣΑ, ενός από τους κύριους φορείς, με τη Διεθνή Τράπεζα, του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην Ευρώπη». Ο Καστοριάδης δούλεψε στη Διεθνή Γραμματεία του ΟΟΣΑ ως τεχνικό στέλεχος (οικονομολόγος) και όχι ως πολιτικό στέλεχος ή «κορυφαίος» διοικητής.
Η δουλειά που έκανε στον ΟΟΣΑ δεν διέφερε από αυτήν που θα έκανε αν δούλευε σ’ ένα «εθνικό» υπουργείο Οικονομικών ή σε μια Κεντρική Τράπεζα ή και σ’ ένα Πανεπιστήμιο. Μήπως οι διάφοροι μισθοί του Πουλαντζά πληρώνονται από αυθόρμητες εισφορές του διεθνούς προλεταριάτου; Ή μήπως το Πανεπιστήμιο δεν έχει «κοινωνική λειτουργία»; Ο Καστοριάδης έμεινε στον ΟΟΣΑ όσο ήταν απαραίτητο για να έχει τίτλο παραμονής στη Γαλλία. Μόλις πολιτογραφήθηκε (Οκτώβριος 1970) παραιτήθηκε αμέσως από τον ΟΟΣΑ.

3. Μαργαριτάρι κουτοπονηριάς, ψευδών και αμαλγαμάτων είναι η φράση του Πουλαντζά: «Στον ευρωπαϊκό χώρο η τάση αυτή εμφανίζεται ενίοτε με έργα αξιώσεων (Foucault, Deleuze), στον τόπο μας όμως με τη μορφή ενός εκλεκτικού φληναφήματος και εκλαϊκευμένου υποπροϊόντος του ευρωπαϊκού ιρασιοναλισμού, όπως τα γραφτά του συμπατριώτη μας Κορνηλίου Καστοριάδη για τα οποία γίνεται πολύς λόγος τελευταία…» Πρώτα – πρώτα, ο Καστοριάδης δεν εμφανίζεται «στον τόπο μας» όπου εκτός από ένα βιβλιαράκι που βγήκε τέλη Νοεμβρίου 1976, τα γραφτά του δεν έχουν ακόμη δημοσιευτεί.

Ο Καστοριάδης έχει εμφανισθεί στον γαλλικό και δυτικο-ευρωπαϊκό χώρο με την ομάδα και το περιοδικό «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα» από το 1949, όπου έγραφε και δρούσε φυσικά με ψευδώνυμο, και με την επώνυμη έκδοση των βιβλίων του που άρχισε το 1973. Την Κριτική του μαρξισμού την άρχισε από το 1955 και την ολοκλήρωσε το 1964, δηλαδή χρόνια πριν οι Foucault και Deleuze εμφανιστούν σαν συγγραφείς με αξιώσεις εξω-πανεπιστημιακές και εξω-φιλοσοφικές. Ο Πουλαντζάς δίνει ψευδείς πληροφορίες στο ελληνικό κοινό, το οποίο προφανώς περιφρονεί, αφήνοντας να εννοηθεί ότι γίνεται κριτική του μαρξισμού από τους Foucault και Deleuze. Ως τώρα, καθ’ όσον γνωρίζουμε, ποτέ οι συγγραφείς αυτοί δεν έκαναν τέτοια κριτική του μαρξισμού. Οσο για τον χαρακτήρα του έργου του Καστοριάδη σαν «εκλεκτικού φληναφήματος και εκλαϊκευμένου υποπροϊόντος», ας λεχθεί μόνο τούτο: Το έργο αυτό άρχισε από το 1945-1946 και δημοσιεύτηκε από το 1949 στο περιοδικό «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα», μικρής κυκλοφορίας, αλλά μεγάλης επίδρασης, όπως το απόδειξε ο Μάης του 1968 στη Γαλλία.

Η δημοσίευσή του σήμερα επιτρέπει να διαπιστώσει ο αναγνώστης δύο πράγματα.

Πρώτον, ότι οι αναλύσεις του Καστοριάδη επιβεβαιώθηκαν όλο και περισσότερο με τον χρόνο πού διέρρευσε μετά την πρώτη δημοσίευση των κειμένων (χαρακτήρας της ρωσικής, κινεζικής κ.λπ. γραφειοκρατίας σαν εκμεταλλεύτριας τάξης, καινούργια ανάλυση της κρίσης του καπιταλισμού, αυτοδιεύθυνση σαν πραγματικό περιεχόμενο του σοσιαλισμού κ.ο.κ.).

Δεύτερο, ότι το έργο αυτό αποτέλεσε αντικείμενο συνεχούς ληστείας, από μέρους διαφόρων «μαρξιστών» και άλλων «θεωρητικών», που επωφελήθηκαν από την με ψευδώνυμο και σε μικρής κυκλοφορίας περιοδικό δημοσίευσή του για να οικειοποιηθούν μερικές ιδέες, να τις παραμορφώσουν και να τις εκχυδαΐσουν παρουσιάζοντάς τες σαν δικές τους.

Παράδειγμα: ο ίδιος ο Πουλαντζάς. Οσα αυτός ο «μαρξιστής» καθηγητής, όπως και διάφοροι άλλοι «θεωρητικοί» του ευρωκομμουνισμού, ψελλίζει κατά τρόπο δημοσιογραφικό πάνω στα φαινόμενα του σοβιετικού καθεστώτος, δεν είναι παρά χυδαιοποιημένο υποπροϊόν της ανάλυσης της φύσης της σοβιετικής κοινωνίας που έκανε αμέσως μετά τον πόλεμο ο Καστοριάδης και που περιέχεται στο κείμενό του «Οι παραγωγικές σχέσεις στη Ρωσία» (1949). Στο άρθρο αυτό, μεταξύ άλλων, γίνεται ανελέητη κριτική του τότε συνηγόρου της ρωσικής γραφειοκρατίας (έπειτα έγινε συνήγορος της κινέζικης γραφειοκρατίας) Bettelheim.

Είκοσι χρόνια υστερότερα, ο Bettelheim «λησμόνησε» όσα έγραφε το 1946-1948, και αντέγραψε τις βασικές ιδέες του Καστοριάδη, χωρίς φυσικά να το αναφέρει. Αλλο παράδειγμα: ο ομόθρησκος του Πουλαντζά (αλτουσεριανός) Godelier που το 1973-1974 άρχισε να κάνει κριτική του μαρξισμού αντιγράφοντας (χωρίς παραπομπή) και ρηχεύοντας όσα είχε γράψει το 1964 ο Καστοριάδης στο κείμενο «Μαρξισμός και επαναστατική θεωρία».

Μπορεί νάχει κανείς όσες αντιρρήσεις θέλει πάνω στις ιδέες του Καστοριάδη, όπως και πάνω στις απόψεις κάθε μεγάλου στοχαστή. Ενα μόνο πράμα δεν μπορεί να κάνει: ν’ αρνηθεί την υψηλή ποιότητα του έργου, το βάθος της σκέψης του. Το έργο αυτό καλύπτει χώρους όπως η φιλοσοφία, η επιστημολογία, η οικονομία, η γλωσσολογία, και η ψυχανάλυση. […]

Το τελευταίο σημείο είναι το πιο σημαντικό γιατί ξεπερνάει κατά πολύ τα πρόσωπα, κι έχει πολιτική σημασία. Γιατί η «Αυγή» δημοσιεύει σήμερα ένα τέτοιο άρθρο, ενώ σχεδόν τίποτα δεν έχει δημοσιευθεί στα ελληνικά από το έργο του Καστοριάδη; Η απάντηση δεν μπορεί να είναι παρά μόνο μια: Η προσπάθεια τείνει ν’ αποκλείσει σύρριζα, μέσω της συκοφαντίας, την ουσιαστική συζήτηση πάνω στις ιδέες που προφανώς τους καίνε. Και γιατί ένα τέτοιο άρθρο;

Οι «ευρωκομμουνιστές» κλαίνε και κτυπάνε τα στήθια τους για τα εγκλήματα του σταλινισμού (των οποίων ήταν συνένοχοι και ιδεολογικά καλύμματα), κάνουν «αυτοκριτικές» και κριτικές. Προσπαθούν να πείσουν το κοινό ότι έχουν πραγματικά αλλάξει. Ναι. Αλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς. Οι νεο-σταλινικοί του 1977 δεν διαφέρουν στην ουσία από τους σταλινικούς του 1947 ή του 1937. Και κάνουν αυτά που κάνουν, όντας έξω από την εξουσία. Ο καθένας μπορεί να συμπεράνει εύκολα, τι θα έκαναν αν είχαν την εξουσία.

Χρ. Δ. Λουκόπουλος
Παρίσι, Γενάρης 1977

4. Η απάντηση του Πουλαντζά
(Αρθρο στην «Αυγή» με τίτλο «Η ευθύνη των διανοουμένων», 6.2.1977)

Σε σύντομο άρθρο μου που δημοσίευσε η «Αυγή» στο πρωτοχρονιάτικο φύλλο της, επιχειρώντας μια ανασκόπηση της κίνησης των ιδεών, το 1976, στον τομέα της επιστήμης και κουλτούρας, αναφέρθηκα και στον Κ. Καστοριάδη, με κάπως βίαιο τρόπο. Λυπάμαι γιατί με το άρθρο μου αυτό έδωσα αφορμή να προκληθούν αντιδράσεις, και προς την «Αυγή», όπως χαρακτηριστικά εκφράσθηκαν σε γράμμα της κ. Ερ. Καρτάλη (12.1.1977).

Θα προσπαθήσω να απαντήσω -σχετικά σύντομα- στο γράμμα αυτό και να δώσω διευκρινίσεις για τον κύριο άξονα του άρθρου μου και ειδικότερα για μερικά σημεία που εξηγούν τον βίαιο τόνο του ως προς τον Κ. Καστοριάδη.

Πρέπει να πω, όμως, προκαταρκτικά, ότι βρίσκω στο γράμμα της Ε. Καρτάλη και τις σχετικές αντιδράσεις κάτι το πολύ θετικό και ελπιδοφόρο. Μια υγιή και νόμιμη καχυποψία και ευαισθησία σε οποιαδήποτε μορφή δογματισμού ή νεοσταλινισμού. Αλλά ας δούμε τα πράγματα πιο νηφάλια: Πρόκειται πραγματικά για κάτι τέτοιο;

1. Αρχίζω από ένα ερώτημα που έθεσα στο άρθρο μου της «Αυγής»: Είναι δυνατό μια πολιτική σκέψη, και διευκρινίζω όχι μια οποιαδήποτε σκέψη (περί τέχνης λ.χ.), αλλά μια σκέψη που δίνεται ανοιχτά και ρητά, στη δομή και στον λόγο της, σαν πολιτική και ακόμα περισσότερο μια πολιτική σκέψη που δίνεται σαν επαναστατική, σαν κι αυτή του Κ. Καστοριάδη, να θεωρηθεί τελείως διαχωρισμένη και αποκομμένη από τη συγκεκριμένη πολιτική πρακτική του φορέα της; Απαντώ χωρίς δισταγμό: ΟΧΙ. Αυτή η άποψή μου νομίζω με νομιμοποιούσε να σημειώσω στο άρθρο μου της «Αυγής» ότι είναι παράδοξο, μιας τέτοιας πολιτικής σκέψης που αναφέρεται στις μεταδικτατορικές εξελίξεις και επικρίνει τους πάντες για τη στάση τους, ο Ελληνας φορέας της να έχει μείνει κατηγορηματικά και απόλυτα αμέτοχος στον αγώνα ενάντια στη Δικτατορία, στον αγώνα του Πολυτεχνείου. Είναι αυτό ένδειξη σταλινισμού από μέρους μου; Μα νομίζω ότι ο Ζαν-Πολ Σαρτρ έχει θέσει προ πολλού τα προβλήματα αυτά καλύτερα απ’ τον καθένα σε σημείο που να είναι πια εντελώς αυτονόητα, χωρίς να μπορεί κανείς, πιστεύω, να τον θεωρήσει σταλινικό!

2. Το γενικό αυτό θέμα το συνέδεσα με κάτι πολύ συγκεκριμένο: Ο Κ. Καστοριάδης δημοσίευσε πρόσφατα ένα βιβλίο (πραγματικά λίβελο στο πρώτο μέρος του) με τον μετριόφρονα τίτλο «Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα», στο οποίο δίνει τη γνώμη του για την ελληνική πραγματικότητα. Και σ’ αυτό το βιβλίο αναφερόμουν, όταν έγραφα περί Κ. Καστοριάδη στο άρθρο μου της «Αυγής».

Γράφει λοιπόν στο βιβλίο αυτό (σελ. 48) ο Κ. Καστοριάδης απαντώντας σε παρατήρηση «Τρίτου προσώπου», ότι ο λαός δεν ήθελε λύση Καραμανλή, αλλ’ αυτή μεθοδεύτηκε καταλλήλως.

Γράφει ακόμα ότι: «Νομίζω ότι στη μεθόδευση αυτή η συνενοχή ήταν γενική. Ολες οι οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις κράτησαν την ίδια στάση: προσοχή, μη σπάσει τίποτα, μη γίνει καμιά παρεκτροπή. Υπήρχε μια σιωπηλή συνενοχή αυτών που εσείς ονομάζετε “προοδευτικές δυνάμεις”». Και συνεχίζει: «Πρέπει κυρίως να καταλάβουμε ότι δεν έχουμε τίποτε να περιμένουμε από αυτές ή οποιεσδήποτε άλλες ηγεσίες. Οσο συζητάμε σ’ αυτή τη βάση μένουμε μέσα στα πλαίσια του καθεστώτος και δέσμιοι των σχημάτων του. Πρέπει να καταλάβουμε ότι αποκλειστικός σκοπός των “προοδευτικών ηγεσιών” είναι η συντήρηση του καθεστώτος».

Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε με πρόλογο του ίδιου του Κ. Καστοριάδη τον Νοέμβρη του 1976. Και έχουμε -αν είχα καταλάβει καλά, γιατί κάποτε πρέπει να μάθουμε να διαβάζουμε- σε μια περίοδο που με τρομερές δυσχέρειες πάει να προωθηθεί η δημοκρατική συμμαχία στην Αντιπολίτευση, έναν διανοούμενο με βαρύγδουπη σοβαροφανή πολιτική σκέψη που καταγγέλλει υπεύθυνα και συλλήβδην τους Μαύρο, Παπανδρέου, Δρακόπουλο, Φλωράκη, Ηλιού, Τσάτσο, Μαγκάκη, Σοσιαλιστική Πορεία κ.λπ. σαν φορείς του κατεστημένου και της συντήρησης και συνένοχους της σημερινής κατάστασης. Σημειώνω μάλιστα ότι ο Κ. Καστοριάδης δεν είναι απλά αντίθετος σε μια στρατηγική ή τακτική (Δημοκρατική Συμμαχία, π.χ.) αλλά καταγγέλλει το σύνολο των προοδευτικών δυνάμεων ότι έχουν από τη φύση τους σαν αποκλειστικό σκοπό τη συντήρηση του καθεστώτος που δεν θα μπορούσε να κρατηθεί χωρίς αυτές, δηλαδή για να μην είμαστε αφελείς, σαν κύριους εχθρούς κάθε γνήσιου επαναστάτη. Στηριζόμενος λοιπόν στα παραπάνω θεώρησα σωστό όχι τόσο να αντικρούσω την «άποψη» αυτή, όσο να σημειώσω από ποια πολιτική θέση και στάση μιλάει αυτός που καταγγέλλει μ’ αυτόν τον τρόπο τις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου μας, πού ήταν και τι έκανε όταν αυτές οι κατά τον επικριτή τους φορείς της συντήρησης δυνάμεις, αγωνίζονταν, κινδύνευαν, βασανίζονταν, φυλακίζονταν. Γιατί, επί τέλους, πρέπει να πάψει η Ελλάδα κάποτε να θεωρείται τόπος όπου ο καθένας μπορεί να λέει οτιδήποτε με το αζημίωτο, και όπου πρέπει κάποτε να καθιερωθεί μια στοιχειώδης πολιτική ηθική. Γιατί κάθε Λόγος στέκεται κάπου και έρχεται από κάπου, εκτός πια αν πιστεύουμε ακόμα στην freischwebende Intelligenz (σ.σ. ελεύθερα αιωρούμενη διάνοια, μια έννοια που εισήγαγε ο Καρλ Μανχάιμ).

Είχα άδικο να ρωτήσω: ΠΟΙΟΣ και ΑΠΟ ΠΟΥ μιλάει και να σημειώσω την παντελή εκ του ασφαλούς απουσία του επαναστάτη Κ. Καστοριάδη από τους αγώνες στους οποίους αναφέρεται για να κατακεραυνώσει όλους; Δεν το νομίζω. Και αν υπάρχει κάπου σκάνδαλο, δεν είναι σ’ αυτά που είπα, αλλά στο ότι κανείς δεν θεώρησε αναγκαίο να τα πει πρωτύτερα.

Οσο δε για την επαγγελματική ενασχόληση του Κ. Καστοριάδη, την ανέφερα απλά και μόνο, πρώτον για να σημειώσω ότι ορισμένες επαγγελματικές ενασχολήσεις εμποδίζουν ίσως τυπικά τον κάτοχό τους να πάρει πολιτική θέση και τότε πρέπει να διαλέξει, δεύτερον δε για να πω ότι όταν κάποιος καταγγέλλει όλες τις προοδευτικές ηγεσίες, σαν φορείς του κατεστημένου, θάπρεπε ίσως να κοιτάξει πριν και τη δική του ένταξη στο κατεστημένο.

Επισημαίνω, τέλος, ότι δεν αναφέρομαι καθόλου εδώ στα διάφορα εξυβριστικά που λέει ο κ. Καστοριάδης για την Αντίσταση και τα Δεκεμβριανά. Με αυτά ας ασχοληθούν άλλοι. Εμένα με ενδιαφέρουν μόνο αυτά που έχω ζήσει προσωπικά.

3. Ας δούμε τώρα κατά πόσο εκδηλώθηκε στο άρθρο μου της «Αυγής» κάποιος μαρξιστικός δογματισμός μου. Στο βιβλίο του ο Κ. Καστοριάδης (σελ. 50) γράφει τα εξής για τη σύγχρονη σκέψη γενικά και όχι μόνο τον μαρξισμό (ο αντιμαρξισμός του είναι το λιγότερο ίσως που πρέπει να σημειώσει κανείς):

«Αυτό που υπάρχει σήμερα στον κόσμο, που παράγεται μαζικά και βιομηχανικά είναι “πνευματικά” προϊόντα πλαστικά, “σκέψη” νάιλον και “τέχνη” συνθετική. Ετσι, π.χ., ο στρουκτουραλισμός, διάφορα ψευδο-ψυχαναλυτικά ρεύματα, ο Αλτουσέρ, η σημειωτική κ.λπ. Σ’ αυτή τη βιομηχανία πλαστικής σκέψης έχουν μάλιστα διακριθεί οι Γάλλοι, που κάνουν τώρα κι εξαγωγή, κυρίως στους Αγγλοσάξονες, αυτών των ειδών μόδας, αληθινών Articles de Paris – όπως ήταν άλλοτε οι μυρουδιές, τα γυναικεία φορέματα κ.λπ.»

Αν έχω καταλάβει και πάλι καλά, ο κ. Κ. Καστοριάδης επιχειρεί, εξαιρετικά «εμπεριστατωμένα», να σβήσει με μια μονοκονδυλιά όλη τη σύγχρονη επιστήμη και σκέψη, τη σοβαρή ψυχανάλυση (την αντι-ψυχιατρική), τη γλωσσολογία, την εθνολογία (στρουκτουραλισμός), τον μαρξισμό, προτείνοντας βέβαια σα μόνη σκέψη τη δική του!
Σχετικά υπενθυμίζω ότι στο εναρκτήριο μάθημά μου στην Πάντειο πέρυσι που είχε δημοσιευθεί στην «Αυγή» τον Μάρτη του ’76, είχα επισημάνει την τεράστια αξία επιστημών σαν την ψυχανάλυση, τη γλωσσολογία κ.λπ., και είχα χαιρετίσει τη σημασία της εισαγωγής τους στην Ελλάδα. Σε μια στιγμή λοιπόν που, ύστερα από τόσους αγώνες, αρχίζει και στον τόπο μας μια σοβαρή προβληματική γύρω από τις επιστήμες αυτές, ο Κ. Καστοριάδης, με μια ανεύθυνη συνθηματολογία και βοηθούμενος και από τη σχετική ιδεολογικο-θεωρητική σύγχυση που επικρατεί ακόμα στην Ελλάδα, προσπαθεί να μας ξαναφέρει πίσω. Δεν θεώρησα αναγκαίο να αντικρούσω σοβαρά όσα απαράδεκτα υποστηρίζει ο Κ. Καστοριάδης. Εξέφρασα απλά στην «Αυγή» την τελείως προσωπική μου άποψη για την επιστημονική ποιότητά τους και για το γενικότερο έργο του, το οποίο εξακολουθώ να θεωρώ εκλαϊκευμένο υποπροϊόν του σύγχρονου ευρωπαϊκού ιρασιοναλισμού. Εκείνο που θα μπορούσα να προσθέσω είναι ότι πολλοί από τους παλιότερους και νεότερους φορείς της συντηρητικής ιδεολογίας έχουν κάθε λόγο να επιδιώκουν να αξιοποιήσουν όσα υποστηρίζει ο Κ. Καστοριάδης – με «αριστερή» μάλιστα πατέντα – στην πολεμική τους εναντίον των «βαρβάρων», εναντίον δηλ. του μαρξισμού, της ψυχανάλυσης (όχι της συντηρητικής – κατεστημένης, αλλά της σύγχρονης αντι-ψυχιατρικής), της γλωσσολογίας, της εθνολογίας κ.λπ.

Υπήρχε θέμα αντίκρουσης στην ουσία και σε βάθος αυτών που υποστηρίζει ο Κ. Καστοριάδης; Εκείνο που πραγματικά υπήρχε είναι αναμφισβήτητα ένα πρόβλημα αντίκρουσης σε βάθος του γενικότερου σύγχρονου ιρασιοναλιστικού και νεο-ιδεαλιστικού ρεύματος – του οποίου ο Κ. Καστοριάδης αποτελεί κατά τη γνώμη μου τελείως δευτερεύον στοιχείο – στις σοβαρότερες και ουσιαστικότερες μορφές του. Αυτό δεν μπορούσα βέβαια να το κάνω στο σύντομο κατατοπιστικό μου άρθρο στην «Αυγή».

Θα τελειώσω λέγοντας ότι ελπίζω το άρθρο μου στην «Αυγή» να δώσει μια αφορμή έστω και με μορφή πρόκλησης για να ταραχθεί η κάποια αποτελμάτωση της ιδεολογικο-θεωρητικής ζωής στον τόπο μας, ώστε να φανούν οι πραγματικές ρωγμές, οι τομές και τα ιδεολογικά μέτωπα που σήμερα καλύπτονται βαθιά κάτω από μια επίφαση αγγελικότητας, και αναγκαστούμε κάποτε να οδηγηθούμε σε μια ουσιαστική αντιπαράθεση. Μέχρι τότε, δεν πρόκειται να επανέλθω στο θέμα.

Νίκος Πουλαντζάς

[Σημείωση Παντιέρας: Σε επόμενη ανάρτηση θα αναδημοσιεύσουμε τη συνέχεια του διαλόγου για το θέμα]

image_pdfΛήψη - Εκτύπωση δημοσίευσης


Κριτικές - Συζήτηση

Βαθμολογία Αναγνωστών: 54.00% ( 20
Συμμετοχές )



319 σχόλια στο “Eπαναστάτης από τον ΟΟΣΑ

  1. ένας

    Τιποτένιες κλαψούρες ηθικά τελειωμένων ατόμων, ξεκομμένων από τον Λαό πολύ καιρό πριν στραφούν ανοιχτά εναντίον του και εναντίον της Ιστορίας, όπως κάθε υπηρέτης της Αντίδρασης.
    Το μεγαλύτερο έγκλημα είναι η προδοσία της Επανάστασης.
    Οσο για τον αρχηγό των προδοτών Τρότσκι, του αξίζει το κλείσιμο ενός ιστορικού κειμένου, από εδώ:

    Так бесславно кончил свою жизнь этот презренный человек, сойдя в могилу с печатью международного шпиона и убийцы на челе

    “Έτσι, ατιμωτικά, τέλειωσε η ζωή ενός απεχθούς ανδρός, κατεβαίνοντας στον τάφο με τη σφραγίδα ενός διεθνούς κατασκόπου και δολοφόνου στο μέτωπό του”.
    (http://www.alexanderyakovlev.org/fond/issues-doc/58741)

    Reply
    1. λαθραναγνώστης

      Πρόκειται για τον γνωστό Γιάκοβλεφ (https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Sergeyevich_Yakovlev), τον κατασκευαστή του απίστευτου καταδιωκτικού του ΒΠΠ YAK 9, που είναι το μοναδικό, ίσως και μέχρι σήμερα, μονοπλάνο που μπορεί να πετάει με πλήρη ταχύτητα μερικά μόνο μέτρα πάνω από το έδαφος?
      Χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον, στις απέραντες πεδιάδες της ΕΣΣΔ, Σταλινγκραντ, Κουρσκ…..
      Μετά τα Τ34, ακόμα ένας εφιάλτης των Γερμανών! Τους είχε λιανίσει!
      Και οι πιλότοι φυσικά, πολεμούσαν “Για την πατρίδα και τον Στάλιν”!
      Κατά τους φίλους μας εδώ πέρα, αυτές οι ιδιοφυΐες που ξεπετάχτηκαν από το πουθενά, έγιναν κατά παραγγελία και κάτω απ την τρομοκρατία του Στάλιν.

      Reply
      1. Σ.Τ.

        Το πώς ερμηνεύει την πραγματικότητα ο Στάλιν και φυσικά και όλοι οι ορφανοι του είναι γνωστό. Ποιο ηθικό ανάστημα έχει ένας που εξολοθρευσε το κόμμα από το οποίο αναδείχθηκε με σκοπό να στερεώσει τις βάσεις της κυριαρχίας της γραφειοκρατιας….να βάλει τις βάσεις μιας στυγνής δικτατορίας εξ’ ονοματος του προλεταριάτου, η οποία απομάκρυνε το προλεταριάτο από την εξουσία και οδήγησε στην παθητική αποδοχή των πραξικοπημάτων Γέλτσιν κτλ και στο τέλος του πρώτου κράτους των Σοβιέτ..

        Reply
        1. bol.

          Ολο για εξολοθρεύσεις μας μιλάς.Αν ο Στάλιν ακολουθούσε τις υποδείξεις του τρότσκυ για τη τσεχοσλοβακία και την ουκρανία τότε θα είχε εξολοθρευτεί ολόκληρη η ΕΣΣΔ και τότε βέβαια εσείς θα πανηγυρίζατε.Αλλά δεν θα έχανε βέβαια μόνο η ΕΣΣΔ αλλά ολόκληρη η ευρώπη θα ήταν κάτω από φασιστικό ζυγό.

    1. λαθραναγνώστης

      Μπααα φίλε “ένας”, αυτοί δεν χαμπαριάζουν. Θα συνεχίσουν το ίδιο παραμύθι.
      Σε τελική ανάλυση, αν δεν συμφωνούν με την πραγματικότητα, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα……..

      Reply
      1. Σ.Τ.

        Παραμύθια το 20ο συνέδριο, παραμύθια ο Τρότσκι, παραμύθια και ο σοσιαλισμός. Παραμύθια ότι το προλεταριάτο αποξενωθηκε από την εξουσία του. Παραμύθια η αναίμακτη παλινόρθωση του καπιταλισμού με τον Γέλτσιν.
        Κάποιοι άλλοι νομίζω αρέσκονται στα παραμύθια και οχι όσοι στέκονται κριτικά στον υπαρκτό.

        Reply
        1. λαθραναγνώστης

          Η πλάκα με τα παραμύθια – τα ψέματα δηλαδή – είναι ότι οι “αρχηγοί” που τα φτιάχνουν, το ξέρουν ότι είναι ψέματα που έχουν κάποιον σκοπό.Οι Κοσοβάροι π.χ. και οι Αμερικάνοι το 99, απαντούσαν, όταν αποκαλύπτονταν, ότι τα ψέματά τους περί γενοκτονίας από τους Σέρβους, βοήθησαν την αλήθεια!
          Το δράμα και η αθλιότητα, είναι με τους “οπαδούς” που τα πιστεύουν και προσπαθούν, παρά τις συνεχείς γελοιοποιήσεις, να τα διαδώσουν ως αλήθειες….

    2. Ανώνυμος

      Το κείμενο της κατιούσα δεν λέει κάτι καινούργιο. Πληροφορίες για επίθεση από την δύση κ από την ανατολή είχαν τουλάχιστον από το 1938.

      Το σύμφωνο μολότωφ -ριμπεντροπ βοήθησε την ΕΣΣΔ να κερδίσει χρονο. Μια ΕΣΣΔ όμως, που είχε ήδη ξεπατωσει στα πλαίσια των σταλινικων εκκαθαρίσεων, ένα πολύ μεγάλο μέρος του στρατιωτικού στελεχιακού δυναμικού της, κατά τα χρόνια 36-38, με χαλκευμένα κ ψευδή στοιχεία.

      Εκτός από τους κομμουνιστές που υμνούν κάθε είδους πρόσωπα συμπεριλαμβανομένου φυσικά του Στάλιν , (εδώ έχουμε 2-3 εκπροσώπους του ΚΚΕ), υπάρχουν κ οι κομμουνιστές που μελετούν την ιστορία της ΕΣΣΔ με υλιστικό κ διαλεκτικό τρόπο.

      Reply
      1. bol.

        Εκτός απ τον Βόλεμπεργκ και ο Ντόιτσερ παραδέχεται ότι οι στρατιωτικοί ετοίμαζαν πραξικόπημα.Ιδού ,λοιπόν,Ντόιτσερ STALIN:A POLITICAL BIOGRAPHY σελ.379-380:”But all non-stalinist versions concur in the following:the generals did indeed plan a coup d’etat.”

        Reply
        1. Σ.Τ.

          Είστε σοβαροί;
          Επικαλειστε τον Ντοιτσερ;
          Αγαπητέ, διάβασε πρώτα αυτό που παραθετεις.

      2. ένας

        Αμα δε μπορούμε να δαγκώσουμε …γλείφουμε; Το κείμενο λέει τα αντίθετα από αυτά, που τσαμπουνάτε οι τροτσκοκαστοριαδικοί δωμέσα!
        “…η απειλή αυτή, …μπορούσε να αποσοβηθεί μόνο με τη διασφάλιση της σοβιετικής στρατιωτικής παρουσίας στην επίμαχη περιοχή, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΕΓΙΝΕ με την υπογραφή του συμφώνου…..”
        Το Σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ ΗΤΑΝ ΜΕΡΟΣ της ΟΛΙΚΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ της ΕΣΣΔ για τον επερχόμενο πόλεμο, τον οποίο περίμενε και προετοιμαζόταν ΟΛΟΠΛΕΥΡΑ, ήδη από τα χρόνια της Κρίσης. Η ταχεία εκβιομηχάνιση και η προϋπόθεσή της, Η ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΥΛΑΚΩΝ, ήταν βασικό μέτρο προετοιμασίας του Πολέμου.
        Κουτόχορτο σας ταϊζουν οι αστοί, και θεωρείτε …”υλιστικό κ διαλεκτικό τρόπο” την …βοσκή του!
        Κι αυτό το μεταφυσικό, ότι όλοι ήταν “καλοί” στην ΕΣΣΔ και αγωνιούσαν για την προετοιμασία του πολέμου, που την ….φρενάριζε μόνος του ο Στάλιν, με πέντε-δέκα κολλητούς του, που ταυτόχρονα τρέμανε πότε θάρθει η …δική τους θανατική εκτέλεση, ….ε, είστε άπαιχτοι στη γραφικότητά σας.
        Η το άλλο άπαιχτο, ότι ο Σοβιετικός Στρατός νίκησε (…πάλι καλά, που δεν το αρνείστε κι αυτό!) ενάντια στην θέληση και την κωλυσιεργία/ανικανότητα του Αρχιστρατήγου του!!!!
        Γατάκια μου, άμα ο Στρατηγός είναι μαλάκας η πουλημένος, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΑ ΝΙΚΗΣΕΙ ο στρατός, που διοικεί, από κάτω του, ας έχει και τον καλύτερο οπλισμό, τις περισσότερες εφεδρείες, τους πιο γενναίους φαντάρους και αξιωματικούς, την τέλεια επιμελητεία!
        Μάθετε τι πράμα είναι ο Στρατός και πως λειτουργεί, γατάκια μου!
        Δεν είναι ….”συλλογικότητες”!!!!!!

        Reply
        1. Θεοδωρος Σαμιωτακης

          Αυτη η κουβεντα για το συμφωνο μολοτωφ ριμεντροπ σταλιν κλπ θυμιζει πηγαδακι της μεταπολιτευσης.Τοτε βεβαια ειχε νοημα ενω τωρα εχει λιγοτερο αφου μιλαμε για ην εξωτερικη πολιτικη ενος κρατους που αυτοκαταργηθηκε…

        2. Γιώργος Λυγκουνάκης

          Σωστό! Αυτοκαταργήθηκε…

        3. Ανώνυμος

          Κουτοχορτο τρώτε εσείς ένας! Που ξεπετατε έτσι απλά, την εκτέλεση των 4/5 της ηγεσίας των μπολσεβίκων του ’17 κ την εκτέλεση επίσης , των 2/3 των αντιπροσώπων του συνεδρίου του κκ που ανέδειξε κυρίαρχη την σταλινική τάση! Ωραία προετοιμασία για πόλεμο έκανε η ΕΣΣΔ με τις εκκαθαρίσεις αυτές που εξόντωσαν σχεδόν όλη την παλιά γενιά των μπολσεβίκων, πολλούς πιο νέους κ μεγάλο κομμάτι των στρατιωτικών στελεχών!

          Στα πολύ απλά ερωτήματα πως είναι δυνατόν οι αντιπρόσωποι του συνεδρίου που ψήφισαν μαζικα κ ανέδειξαν κυρίαρχη την σταλινική τάση να γίνονται μετά 2-3 χρόνια πράκτορες της Γκεστάπο, απαντάτε ως ΚΚΕ με μεταφυσικές παπαριές ! Ή πώς είναι δυνατόν η ηγεσία που συνέβαλλε τα μέγιστα στην επιτυχία κ στερέωση της επανάστασης να εκτελείτε μαζικά ως πράκτορες των ναζί , πάλι απαντάτε με παπαριές .

          Πχ ένας, αν όντως οι αντιπρόσωποι που ψήφισαν την σταλινική τάση για ηγεσία ήταν πράκτορες , τότε πράκτορες ήταν κ η σταλινική ηγεσία που ψηφίστηκε από πράκτορες !

          Ρε ένας δεν κάνετε κάνα θυμιατό γιατί για υλισμό κ διαλεκτική δεν σας κόβω!

        4. ΦΦ1917

          Εσένα σε έχουν εκθέσει εδώ μέσα και συνεχίζεις το ίδιο τροπάριο.
          Τόσο λίγος πολιτικά που νομίζεις πως επειδή κάποιοι ήταν παλιά γενιά μπολσεβίκων πρέπει ντε και καλά να είναι μέχρι το θάνατο τους πολιτικοί τιτάνες.
          Τόσα έχει δείξει η ιστορία αλλά εσύ σαν κουτό παιδάκι τρως κουτόχορτο από ό,τι πολιτικά και ιστορικά “έγκυρο” κυκλοφορεί εκεί έξω.

          Όταν βγάζεις τέτοια συμπεράσματα είσαι καταδικασμένος να σε περιφρονούν και να γράφεις τα ίδια και τα ίδια σαν κατίνα εδώ μέσα :
          “Πχ ένας, αν όντως οι αντιπρόσωποι που ψήφισαν την σταλινική τάση για ηγεσία ήταν πράκτορες , τότε πράκτορες ήταν κ η σταλινική ηγεσία που ψηφίστηκε από πράκτορες !”

  2. Σ.Τ.

    Πολύ καλό το κείμενο της κατιούσα και προτείνω να διαβαστει από όσους δεν έχουν ασχοληθεί σε βάθος με το θέμα.
    Το πρόβλημα είναι όμως ότι όπως σε όλα τα ζητήματα υπάρχουν περισσότερες πλευρές από τις οποίες μπορεί να μελετηθεί.
    Υπάρχει η πλευρά της συνεπούς σταλινικής σχολής, η οποία πάντοτε προσπαθεί να ξαναφουρνισει παλιά και γνωστά επιχειρήματα, σαν καινούρια, για να προσπαθήσει να καταρρίψει το προφανές.

    Όχι με μεγάλη επιτυχία μπορώ να πω.

    Γιατί το θέμα δεν είναι αν όπως λέει η κατιούσα, ο Στάλιν λάβαινε εισηγήσεις όπως του Σαποσνικωφ…που προειδοποιούσαν για πόλεμο με Γερμανία Ιταλία και Ιαπωνία…αυτά είναι γνωστά και τα έχω αναφέρει εδώ επανειλημμένα. Το ζήτημα είναι ότι ο Στάλιν εκτέλεσε αυτούς που τον προειδοποίησαν και αγνόησε μέχρι τέλους τις εισηγησεις….κυριολεκτικά, μέχρι την ημέρα της εισβολής των ναζί, αρνούταν πεισματικά να δώσει εντολή για προετοιμασία του στρατού για άμυνα.

    Όλες οι απαντήσεις υπάρχουν στην ομιλία του Νικήτα Στο εικοστό συνέδριο. Αυτός ήταν ανώτατο πολιτικό στρατιωτικό στέλεχος και τα ήξερε όλα αυτά και από πρώτο χέρι.

    Προτείνω λοιπόν να διαβαστεί παράλληλα και το κείμενο της ομιλίας Χρουστσόφ που υπάρχει στο marxists.org ολόκληρο.
    Έτσι ώστε να έχουμε καλύτερη εποπτεία των διαφορετικών απόψεων.

    Reply
  3. Σ.Τ.

    Και κάτι σχετικό για το πώς αντιλαμβανονται οι σταλινικοί την πραγματικότητα:
    ”Aνακαλυφθηκε” η πρώτη ταινία του Ντζηγκα Βερτωφ (ψευδώνυμο του David Abelevich Kaufman) με θέμα την οκτωβριανή.
    Εν ξέρω γιατί θεωρούταν χαμένη τοσα χρόνια και ‘ανακαληφθηκε’ σημερα.
    Ίσως να έχει σχέση με το γεγονός (φανερό από το band announce) ότι έχει ΠΟΛΛΥ Τρότσκι. Ίσως οι γενιές αριστερών από το 1917 ως σήμερα, να μην έπρεπε να μάθουν τίποτα για την σχέση του Λ.Τροτσκι με την μεγάλη οκτωβριανή επανάσταση…ίσως κάποιες φορές η αλήθεια είναι πολύ επαναστατική, περισσότερο από όσο μπορούν να αντέξουν τα καθεστώτα.

    Υ.Γ. Ο Ντζηγκα Βερτωφ ήταν πρωτοπόρος σκηνοθετης ειδικά του ντοκυμαντέρ και βασική επιρροή του Γκοντάρ. Το cinema vérité, που χρησιμοποιούσε σαν όνομα της ομάδας του ο Γκοντάρ, είναι μετάφραση του Киноправда το όνομα της ομάδας του Βερτωφ. Κατά σύμπτωση ήταν ένας από τους πολλούς που έχασαν την θέση τους μαζί με τον Τρότσκι, στα 1927…

    Reply
    1. bol.

      Δεν καταλαβαίνω ποιά θέση έχασε ο Βερντόφ αφού μετά το 27 έκανε την ταινία Ενθουσιασμός ,αναφερόμενος στην κολλεκτιβοποίηση.
      Ξέρεις βέβαια τη θέση του τρότσκι τον Οχτώβρη του 1932 για την κολλεκτιβοποίηση με το άρθρο the soviet economy in danger,μην σου τα λέω εγώ ένας σταλινικός.
      Επίσης φαντάζομαι να ξέρεις ότι στο άρθρο του ”Ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌΣ ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΙΣΜΌΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΊΝΔΥΝΟΙ” που έγραψε το 1930 έλεγε ότι το πλάνο δεν θα πιαστεί ούτε σε τέσσερα αλλά ακόμα ούτε σε πέντε χρόνια.
      Ο άνθρωπος πολέμαγε με όλες του τις δυνάμεις για την παλινόρθωση της εξουσίας της αστικής τάξης αυτή είναι η ουσία της υπόθεσης.

      Reply
      1. Σ.Τ.

        Η ουσία της υπόθεσης είναι ότι δεν μας λες ούτε μια αλήθεια. αυτή είναι η ουσία της υπόθεσης.

        Reply
        1. bol.

          Στα αλαμπουρνέζικα καλός είσαι.
          Μην συνεχίζεις έτσι γιατί φαίνεται ότι ούτε τρότσκι δεν έχεις διαβάσει.Πάντως εμείς εδώ είμαστε και διαθέτουμε πλούσια βιβλιογραφία.Μην διστάσεις για οτιδήποτε
          .Προτιμάς το αγγλικό στυλ,γουέστμιστερ.
          Πάρε τη λάμψη που εκπέμπει ο δύτης στο σταθμό Μαγιακόβσκαγια

        2. Σ.Τ.

          Αν έχεις στοιχεία φέρτα εδώ είμαι για να ξεσκεπάζω απατεώνες. Ευχαριστώ.

          Υ.Γ. κάνω έκκληση, όχι άλλο αμερικανό πρέσβη, αρκετά.

        3. bol.

          Θα…ξεσκεπάσεις,upa-oun …επαναστάτες,κι ο αμερικάνος πρέσβυς στο μεξικό ..επαναστάτης όπως κι Γκίτλοου κι ο Κριβίτσκυ και όλο το fbi .

        4. Σ.Τ.

          Για εφμπιαι ξέρω μόνο Σβετλάνα κοννεξιον γιου Νόου;
          Σβετλάνα αλληλουγεβνα ιφ γιου κατς μαι μινινγκ;

        5. λαθραναγνώστης

          Και μια και το φερε η συζήτηση για το Μετρό της Μόσχας….
          “Με πράσινη μπογιά καλύφθηκαν τα πολυτελώς διακοσμημένα μωσαϊκά του σταθμού VDNKh, κατόπιν σχετικής υπόδειξης του Nikita Khrushchev, ο οποίος έκρινε περιττές τις πολυτέλειες του παρελθόντος.
          https://www.penna.gr/top-10/2354-to-metro-tis-mosxas-mia-ypogeia-protoporia-gemati-istoria
          Αυτός ήταν ο ……”Νικίτας”. Μια πράξη που τα λέει όλα.

        6. Ανώνυμος

          Λαθραναγνωστη μου, το ΚΚΕ λιβανιζε τον Στάλιν, μετά λιβανιζε τον χρουτσωφ κ ταχωνε στον Στάλιν, μετά λιβανιζε τον Μπρέζνιεφ κ τα χωνε στον χρουτσωφ, μετά λιβανιζε τον Γκορμπατσόφ κ τα χωνε στον Μπρέζνιεφ, κ τώρα ξανα λιβανιζετε τον Στάλιν χώνοντας τα στον χρουτσωφ!

          Οπότε, κοίτα τον καθρέφτη σου καλύτερα! Εμεις λέμε ότι τον Στάλιν κ την περίοδο που κυβέρνησε την ΕΣΣΔ , τον κ την ενώνουν ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ πράγματα, με τον Χρουτσωφ κ τον Μπρέζνιεφ από αυτά που τους χωρίζουν! Πολύ περισσότερα!

          Εσείς, κάψτε θυμιατά, λιβάνια, ανάψτε κ καντήλια στα εικονοστάσια εκεί στο ΚΚΕ .

        7. ΦΦ1917

          Περιττό να σου πούνε πως το ΚΚΕ δεν ακολουθεί και αυτό μονόδρομο στην πορεία του αλλά πάντα αντανακλά μαζί με όλα τα άλλα και την κατάσταση του εργατικού κινήματος ανά την υφήλιο.
          Μην ξεχνάς ότι το 1968 έγινε διάσπαση και μέλη του ΠΓ όπως ο Παρτσαλίδης ακολούθησαν το ΚΚΕ εσωτ. και το ρεύμα του ευρωκομμουνισμού.
          Επιπροσθέτως,χρειάζεται να σκεφτείς το εξής απλό ότι λάθη γίνονται εν καιρώ και λειψές εκτιμήσεις.Κυρίως βαθιά και μαρξιστική ανάλυση δεν γίνεται επί τόπου αλλά πολλές φορές χρειάζεται και ο χρόνος και η πείρα για να φτάσεις στα αποτελέσματα.
          Ακόμη να μην ψεύδεσαι γιατί το ΚΚΕ ποτέ δεν τα έχωνε στον Στάλιν και στην πολιτική της ΕΣΣΔ επί γενικής γραμματείας του.|
          Τέλος μακρυά από τις μαγκιές,τις επιφανειακές κριτικές και τσαπατσούλικες αναλύσεις το ΚΚΕ έχει κάνει σωστή και τεκμηριωμένη ανάλυση για τα σοσιαλιστικά κράτη του υπαρκτού.Ανάλυση και μελέτη που την συνεχίζει και αυτή τη στιγμή που μιλάμε.
          Εσείς από την άλλη έχετε το ευαγγέλιο της αλήθειας και με την απόλυτη σας λογική και την ανεδαφική επιχειρηματολογία ισοπεδώνεται τα πάντα,με καντηλαναύτη εσένα ανώνυμε που σκούζεις συνεχώς.
          Οπότε τα καντήλια χάρισμα σας!
          Αν από την άλλη βέβαια γουστάρεις τον Χρουστώφ και τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν με αυτόν στο τιμόνι πες το μας μην ντρέπεσαι και το λιβανίζεις γύρω γύρω!

        8. Ανώνυμος

          Ε, οι εκλεκτικές συμπάθειες δύσκολα κρύβονται!
          Μην ξεχνάς, πως ο “κουκουρούζνικ” ήταν και …”δημοκρατικός”!!!

        9. Ανώνυμος

          Δυστυχώς το ΚΚΕ είναι που λιβανιζε γύρω τριγύρω κ Στάλιν, κ χρουτσωφ κ Μπρέζνιεφ κ Γκορμπατσόφ .ην σκουζετε φίλοι του ΚΚΕ όταν σας λέμε την αλήθεια !

        10. ΦΦ1917

          Ρε αν δεν έχεις επιχειρήματα καλύτερα να σιωπάς και να σταματάς να κοροϊδεύεις σαν εμμονικό πεντάχρονο όποιον διαφωνεί μαζί σου.
          Βλέπω ότι σε όλα σου τα σχόλια η επιχειρηματολογία σου είναι μη ολοκληρωμένη-τετριμμένη-αναμενόμενη και αντιφάσκει συνεχώς!
          Εκτός αυτού ζήτημα αν καταλαβαίνεις τι σου παρουσιάζουν σε πολλά σχόλια σαν απάντηση και ας μην ξαναπούμε πως κουτοπόνηρα δεν απαντάς σε ό,τι σε βάζει στη γωνία σου.
          Άντε άνοιξε τα μάτια σου και σταμάτα να λειτουργείς σαν πιτσιρίκι που δεν του πήρανε παγωτό,υπάρχει και ζωή εκεί έξω ανώνυμε!!!

        11. Ανώνυμος

          Εμμονικα πιτσιρίκι που σου πήραν το παιχνίδι σου φφ1917. Πρέπει να μεγαλώσεις .

          Επιχειρήματα τεκμηρίωσης από εμέ πλείστα όσα! Από εσε πάλι, τζιφος.

        12. Κώστας

          To KKE ποτέ δεν έχωνε στον Στάλιν

          Αν ακούσετε κάτι είναι τα οστά 8000 Ελλήνων κομμουνιστών μελών του ΚΚΕ που τρίζουν

          Κώστας

        13. Left G700

          Ναι, αλλά τα κόκαλα του Καραγιώργη δεν ξέρουμε καν πού βρίσκονται για να δούμε σε πόσα ντεσιμπέλ τρίζουν!

        14. Left G700

          Χάρηκα πολύ. Σε ποιον ακριβώς υπόνομο, όμως;;;

          ΥΓ Ρε, συ! Μπας και δεν είσαι ΑΡΑΝ, αλλά απλώς εισοδιστής Κοντρίτης μέσα στην ΑΡΑΝ;;;

        15. Κώστας

          Λεφτ ένα μυστικό για σένα επειδή σε συμπαθώ

          Αν βρεις κάποιον να είναι ταυτόχρονα κατά της Έκτης και της Δωδέκατης τότε είναι στην ΑΡΑΝ ή μοιράζεται τέλος πάντων μαζί της την αποτίμηση του Ελληνικού Κομμουνιστικού Κινήματος

          Κώστας

        16. Left G700

          Ναι, ναι. Η ΑΡΑΝ και όλα τα απολιθωμένα απομεινάρια τού πάλαι ποτέ πολλά υποσχόμενου μαοϊκού ρεύματος. Άσε μας, ρε φίλε.

          ΥΓ Μη με συμπαθείς τόσο πολύ. Θα με συγκινήσεις και θα με πάρουν τα ζουμιά…

        17. Σ.Τ.

          Για να προεκτεινω το σκεπτικό αυτό, θα έλεγα είναι ζωτικ (vitalè) να γνωρίζει κανείς ποτέ είναι επαναστατική η σφαγή τύπου δικές Μόσχας δηλαδή στα πλαίσια διαλεκτικής το κύριο ζήτημα είναι το ζήτημα του χρονισμού (cronismĕ) στις ασυνεχείς υπερβάσεις του ορίζοντα πιθανοτήτων (définir les probabilités) στο επαναστατικό προτάσεις της αυτουπερβασης.

        18. λαθραναγνώστης

          Παναγιά ‘μ παρθένα ‘μ πειρατοπνίχτρα μου…..!

        19. Κώστας

          Ο λεφτ έχει άποψη και για κάποιο μαοικό ρεύμα, ένας άνθρωπος με πολιτικοποίηση κυριακάτικης εφημερίδας. Τον τρολλάρουμε και του μιλάμε το παίρνει σοβαράΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑ

          Κώστας

        20. λαθραναγνώστης

          Είναι προφανές, ότι σου είναι αδύνατον να καταλάβεις, ότι το ΚΚΕ στήριζε την ΕΣΣΔ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΗΓΕΤΗ, έστω και με κόστος να περιπέσει σε αντιφάσεις και ασυνέχειες στην πολιτική του.
          Η στήριξη ήταν προς την ΕΣΣΔ και το σοσιαλιστικό της σύστημα και όχι προς τον εκάστοτε ηγέτη, άσχετα αν αυτή η στήριξη έπαιρνε τη μορφή στήριξης προς τον ηγέτη.
          Αυτή η στάση, μπορεί να εμπεριέχει ένα ποσοστό λάθους, μπορεί το ΚΚΕ να αυτοεγκλωβίστηκε πολλές φορές, αλλά αυτή ήταν η εμπειρία μέχρι τότε, αυτό απαιτούσαν οι καιροί, η αντίπαλη προπαγάνδα, τον ηγέτη στόχευε διότι ο πολύς κόσμος αυτόν βλέπει κι όχι το σύστημα γενικά κι αυτό έγινε.
          Αλλά είπαμε…..τέτοια πολύπλοκα πράγματα, σου (σας) είναι αδύνατον να τα καταλάβετε

        21. Ανώνυμος

          Μπλα, μπλα, μπλα λαθραναγνωστη. Η ουσία είναι ότι λιβανιζετε πάντα την ΕΣΣΔ κ τον λεγόμενο υπαρκτό για αυτό κ δεν βγάλατε ποτέ ξανά συμπέρασμα της προκοπής. Κ ούτε θα βγάλετε όπως το πάτε.

        22. bol.

          Όσοι υποστήριζαν χρουτσόφ-μπρέζνιεφ και λοιπούς αντεπαναστάτες,επί της ουσίας ακολούθησαν την πολιτική τους…αυτό όμως δεν απαλλάσσει τον εγκληματία τρότσκι και τους λοιπούς αντιπολιτευόμενους ..ο ίδιος ο ντόιτσερ μας λέει ότι χωρίς την εκβιομηχάνιση και κολλεκτιβοποίηση η ΕΣΣΔ δεν θα είχε καμιά τύχη στον πόλεμο με τους ναζιστές.Και ο αντεπαναστάτης τρότσκι πολέμησε με λύσσα αυτή την πολιτική .Πάλευε για την παλινόρθωση της αστικής εξουσίας.

        23. Ανώνυμος

          Ασε μας βρε λαθραναγνώστη! Το ΚΚΕ στηριζε τον Στάλιν, τον Χρουτσώφ, τον Μπρέζνιεφ και τον Γκορμπατσόφ ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ! οσες άλλες κομμουνιστικές πολιτικές δυνάμεις ασκούσαν σωστή ΟΠΩΣ ΑΠΕΔΕΙΧΘΗ κριτική στην ΕΣΣΔ και τις λοιπές ΛΔ, χαρακτηρίζονταν από το ΚΚΕ, προδότες, πράκτορες κλπ κλπ.

          ΕΙΝΑΙ Η ΛΟΓΙΚΗ και η μεθοδολογία που ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΧΕΙ το ΚΚΕ που το έκανε απολογητικό, τυφλό, κουφό και ανίκανο να μελετήσει υλιστικά και διαλεκτικά τον τρόπο παραγωγής, την ταξική διάρθρωση και το πολιτικό σύστημα της ΕΣΣΔ και των λοιπών ΛΔ. Αυτή η λογική λαθραναγνώστη, συνίσταται στο ότι το ΚΚΕ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ παθαινε κοκομπλόκο με την ανάλυση του τρόπο παραγωγής, της ταξική διάρθρωση και του πολιτικού συστηματος της ΕΣΣΔ και των λοιπών ΛΔ, διότι ΤΟ ΚΚΕ ΕΜΕΝΕ ΚΑΙ ΜΕΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ της διαλεκτικής και του υλισμού: Μένει στον τύπο και αρνείται να μελετήσει την ουσία του λεγόμενου υπαρκτού:

          Σου λέει το ΚΚΕ: Ήταν το ΚΚ που πήρε την εξουσία στην χ χώρα; Ναι. Δηλώνει το χ ΚΚ πίστη στα συμβολα και στις ονομασίες (πχ μαρξισμός-λενινισμός); ΝΑΙ. Εφαρμόζει το χ κυβερνητικό ΚΚ πρόγραμμα κρατικοποιήσεων στην παραγωγή, στερώντας από την καπιταλιστική τάξη τα βασικά μέσα παραγωγής;; ΝΑΙ. Ε, τότε, ΟΛΑ ΚΑΛΑ! ΑΥΤΑ ήταν και είναι τα κριτήρια που είχε και έχει το ΚΚΕ στην ανάλυση της επαναστατικής και μετεπαναστατικής κοινωνίας και πολιτικού συστήματος.

          Ελα όμως που όπως απεδείχθη -και ήταν το ΝΑΡ στην Ελλάδα που έθεσε σε ευρύτερο πολύ ευρύτερο κόσμο από ότι μερικές προγενέστερες κομμουνιστικές πολιτικές δυνάμεις αυτούς τους προβληματισμούς- ΔΕΝ είναι έτσι! Ελα όμως που απεδείχθη ότι το να υποστηρίζεις με φανατισμό κιόλας ΚΑΘΕ πολιτική της ΕΣΣΔ ουδέποτε συνεισέφερε θετικά στην υπόθεση της κοινωνικές απελευθέρωσης από τον καπιταλισμό!

          Διότι φίλε λαθραναγνώστη, το ΚΚΕ το αρνείται και σήμερα το εξής απλό πολιτικό συμπέρασμα που λέει ότι, το να πάρει ένα ΚΚ την εξουσία είναι ΑΠΛΑ ένα πρώτο βήμα ΣΤΗΝ ΧΕΙΡΑΦΈΤΗΣΗ ΤΗς ΚΟΙΝΩΝΊΑΣ. ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να υπάρχει ελευθερία λόγου και έκφρασης, επιβάλλεται να μπορεί η κοινωνία να υπερασπίσει την επανάσταση και να την προχωρήσει με έναν διαρκή τρόπο, επιβάλλεται να συγκροτούνται εργατολαϊκοί θεσμοί ΠΕΡΑΝ και εκτός ελέγχου του κράτους και του κόμματος, ΑΝ θέλουμε να φτάσουμε στον κομμουνισμό. ΟΛΑ αυτά το ΚΚΕ τα αρνείται, και τα απορρίπτει, στρεφόμενο σε μια πρωτόγονη ανάλυση της περιόδου μέχρι το ’53 ότι τάχα γενικά τα πράγματα πήγαιναν ως τότε καλά, αλλά πέθανε ο Στάλιν και μετά καταστράφηκαν όλα. Λες και ΟΛΗ η μετέπειτα ηγεσία δεν ήταν παιδιά του Στάλιν! Λες και δεν είχε ΗΔΗ ΑΝΑΔΕΙΧΘΕΙ σε κυρίαρχη τάξη της ΕΣΣΔ επι γραμματείας Ι. Β. Στάλινη κρατική/κομματική γραφειοκρατία!

          Ασε μας βρε λαθραναγνώστη λοιπόν!

        24. ένας

          Στην ταξική πάλη, όταν δεν είσαι με την μία πλευρά θα είσαι με την άλλη.
          Εδώ, κατά μείζονα λόγο, δε χωράνε τριτοδρομικά τσαλιμάκια.
          Οσο υπήρχε ΕΣΣΔ, Σύμφωνο Βαρσοβίας και Κομεκόν, το πλαίσιο ήταν καθορισμένο, κουτσό η στραβό ήταν αυτό και ώφειλες να το υποστηρίξεις και να υποστηριχτείς, ίσως με σύνεση, περισότερη περίσκεψη, πιο ενεργητική συμβολή, αλλά …δεν χώραγαν εδώ υπεκφυγές τύπου “ούτε ΝΑΤΟ ούτε Βαρσοβία”. Αυτό λεγόταν και ήταν η Προλεταριακή Διεθνιστική Αλληλεγγύη, η ενότητα του Παγκόσμιου Κομμουνιστικού Κινήματος, που έγραψε την Ιστορία του 20ου αιώνα.
          Μερικοί για να κρύψετε την ταξική σας αμφιταλάντευση το παίζετε δήθεν “υπεραριστεροί”. Κόλπα, που μπορεί να πιάσουν σε κανέναν φοιτητή από συντηρητική “καλή οικογένεια” αλλά φτηνά και περιορισμένης εμβέλειας, που ξεφουσκώνουν πολύ γρήγορα, όπως αυτούς τους καιρούς.

        25. Γιώργος Λυγκουνάκης

          Καλά οι προλετάριοι στη Ρωσία που ο Στάλιν την εκβιομηχάνισε. Τους τόσο πολυπληθείς προλεταρίους στην Ελλάδα που τους βρήκες; Και αν ο Ρόκκο τυγχάνει να μην είναι προλετάριος γιατί θα πρέπει να τον αφορά;

        26. bol.

          Καλά οι μεταρρυθμίσεις χρουτσόφ και μετά απ τον μπρέζνιεφ το 1965, έχουν καμιά σχέση με τα Οικονομικά Προβλήματα του Σοσιαλισμού του Στάλιν…ρε τι ακούμε εδωμέσα.
          Και όλο τα ίδια και τα ίδια για την λεγόμενη αντιπολίτευση τη στιγμή που αποδείξαμε από τροτσκιστικές πηγές ότι ετοίμαζαν πραξικόπημα με τους στρατιωτικούς συνομοτώντας όλη τη δεκαετία του 30.
          Ρε τι έγινε με τον σημερινό δεξιό τομέα στην ουκρανία είναι…επαναστάτες;οι απόγονοι της ναζιστικήςoun.
          Και οι θέσεις τρότσκι για τσεχοσλοβακία ,ουκρανία…μην πείτε τίποτε γιατί θα τα βάλετε με πρεσβείες αγγλογάλλων και αμερικάνων που τότε συνεργάζονταν με τον χίτλερ.
          Ήθελε εξέγερση ο αντεπαναστάτης τον απρίλη του 40 για να σώσει τάχα την ΕΣΣΔ από τον ..διχτάτορα αλλά ο Στάλιν έδοσε σ’όλους την απάντηση που έπρεπε.

        27. Ανώνυμος

          Εσυ λες μίστερ μπολ ότι οι μεταρρυθμίσεις Χρουτσώφ ΔΕΝ έχουν σχέση με την προηγούμενη επί Στάλιν περίοδο; Εγω λέω ότι έχουν και παραέχουν:

          – Οι μεταρρυθμίσεις Χρουτσώφ ως πολιτικές αποφάσεις πάρθηκαν ΕΡΗΜΗΝ του λαού και της εργατικής τάξης. Οπως ΣΥΝΕΒΑΙΝΕ ΚΑΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ! Μέσα στην ΚΕ και το ΠΓ. ΕΤΣΙ συνεβαινε και πριν.

          – ΠΟΙΟΣ ΕΘΕΣΕ τα ερωτήματα, ΠΟΙΟΣ συζήτησε και ΠΟΙΟΣ έλαβε λοιπόν τις αποφάσεις για τις μεταρρυθμίσεις Χρουτσώφ; Η κρατική/κομματική γραφειοκρατία! ΠΟΙΟΣ έθετε, συζήταγε και αποφασιζε ΠΡΙΝ το ’53; Πάλι η κρατική/κομματική γραφειοκρατία! Υπήρχε δυνατότητα είτε επί Στάλιν είτε επί χρουτσώφ, για δημόσια έκφραση άλλης πολιτικής πρότασης έξω από το ΚΚ; Οχι! εμ λοιπόν τι γυρεύεις; Ερήμην του λαού, με τον εργατική τάξη να έχει διακοσμητικό πολιτικό ρόλο, με μοναδική νόμιμη πολιτική δύναμη το ΚΚ, χωρίς δυνατότητα άσκησης δημόσιας πολιτικής κριτικής, ΠΟΙΕΣ αποφάσεις περιμενες να παρθούν; ΑΥΤΕΣ που πάρθηκαν! Αλλίμονο στο κόμμα σου μίστερ μπολ το ΚΚΕ , που τότε ΥΜΝΟΥΣΕ τον Χρουτσώφ, όπως αργότερα ύμνησε τον Μπρέζνιεφ, μετά τον Γκορμπατσόφ και …τέλος.

          Για αυτό σας λέμε: Δεν πα να πάρει το χ ΚΚ την εξουσία; ΑΝ ΔΕΝ υπάρχουν εργατολαϊκοί θεσμοί παράλληλα με το εργατικό ΚΡΑΤΟΣ οι οποιοι να είναι ανεξάρτητοι από τον έλεγχο κόμματος και κράτους, αν ΔΕΝ υπάρχει η ελευθερία στην έκφραση και στον λόγο δημόσια, πάντα θα βοηθιέται η αντικειμενική πραγματικότητα στο να αναδύεται ΜΕΣΑ από το κράτος και το κόμμα, η νέα άρχουσα τάξη. Και αυτή ΔΕΝ θα είναι η εργατική τάξη.

        28. bol.

          Άκου ανώνυμε δεν είμαι κκε,όλα αυτά τα στοιχεία που παρέθεσα δεν θα τα βρεις σε έντυπα του κκε.Λοιπόν δεν απάντησες σε τίποτε τόριξες στο μπλα,μπλα και μετά κατηγορείς τους άλλους.
          Προσπαθείς να ξεφύγεις τώρα με τη …συμμετοχή.Για να καταλάβω για ποιά συμμετοχή μας μιλάς.Γιατί διαβάζω σε άρθρο της παντιερα για κούρδικες περιοχές με …. προοδευτικό κοινωνικό περιεχόμενο και …προωθημένες μορφές συμμετοχής,στις 4/1/19.Εγώ ξέρω ότι εκειπέρα κυριαρχούν οι φύλαρχοι που βρίσκονται κάτω απ την ομπρέλλα των αμερικάνων.Ποιό τώρα είναι το προοδευτικό σ αυτή την κατάσταση εσείς το ξέρετε….

        29. Ανώνυμος

          Μίστερ μπολ, το ότι δεν είσαι ΚΚΕ, δεν σημαίνει ότι έχεις λιγότερο λάθος από το ΚΚΕ για τα συμπεράσματα που έχεις βγάλει για εκείνη την εποχή. Παραπλήσια συμπεράσματα με το ΚΚΕ έχεις βγάλει, και πρέπει να σου πούμε ότι έχεις λάθος. Ξανασκέψου το!

          Για την Ροζάβα, άλλη συζήτηση θα κάνουμε. Και να έχεις ένα μέτρο και ένα σταθμό: Δεν μπορείς (-είτε) να φέρνεις ως ενισχυτικό παράδειγμα την θετική μαρτυρία του….Αμερικάνου πρέσβη για τις περιβόητες δίκες/εκαθαρρίσεις του ’36 στην ΕΣΣΔ και μετά να καταγγέλεις τους Κούρδους γιατί ενισχύονται από τους Αμερικάνους! Ή το ένα, ή το άλλο!

        30. bol.

          Πουθενά δεν έφερα σαν ενισχυτικό παράγοντα τον αμερικάνο πρέσβυ,εγώ έφερα τροτσκιστική βιβλιογραφία,βόλεμπεργκ και ντόιτσερ,αυτά βέβαια κάνεις ότι δεν τα διάβασες.Τα προσπερνάς όπως προσπέρασες και τόσα άλλα.
          Απορρίπτετε την οικοδόμηση του σοσιαλισμού επί Στάλιν και μιλάτε για …προοδευτικό περιεχόμενο…προωθημένες μορφές συμμετοχής στη Ροζάβα…θέλεις κι αυτό να το προσπεράσεις…εκεί εκθειάζουν τον καπιταλισμό και είναι υποχείρια των αμερικάνων.Αυτό,όμως είναι πολύ αποκαλυπτικό και σας φέρνει κοντά σ’ένα τριτοκοσμικο …σοσιαλισμό..αλά Αντρέα Παπαντρέα και Τσίπρα.Να τον χαίρεστε.

        31. Σ.Τ.

          Δεν είναι τροτσκιστές αυτοί, ούτε και καμμία πηγή ανέφερες, κουιντο. Πηγή σημαίνει παράθεση αυτούσια και παραπομπή σε τιτλο βιβλίου και σελίδα για να μπορεί ο καθένας να διαβάσει το κείμενο με τα συμφραζόμενα. Αλλιώς δεν ειναι παραπομπή σε βιβλιογραφία αλλά ραδιο-κοντρα (κατά το ράδιο αρβύλα).

          Όταν τηρήσεις τα παραπάνω θα πάρεις την ανάλογη απάντηση.
          Εμείς είμαστε εδώ για να ξεσκεπάσουμε τις απάτες.

          Υ.Γ.
          Καμμία απάντηση για το γεγονος ότι ο δολοφόνος του Τρότσκι και σταλινικός πράκτορας μερκαντερ βρήκε καταφύγιο στην Κούβα,
          την Κούβα των μεταρρυθμίσεων αλα-κινα με τις ειδικές οικονομικές ζώνες καπιταλισμού;
          Πώς εξηγούν άραγε οι Συνεπείς σταλινικοί την μετάλλαξη ενός ακόμα σταλινικού καθεστώτος μετά από κινα, Αλβανία κτλ στην ΙΔΙΑ κατεύθυνση με τα αλλα; ; Από τα ίδια πρόσωπα που πρωτοστάτησαν προηγούμενα στην δικτατορία επί του προλεταριάτου;

          Τι σόι κομμουνιστές είναι αυτοί; Πόσο τους επηρέασε και σε ποια κατεύθυνση η πίστη τους στην δικτατορία ως μέσο για το σοσιαλισμό χωρίς πρωτοβουλία μαζών;

          Και ας συγκρίνουμε τα παραμορφωμένα εργατικά κράτη χωρίς πραγματικά σοβιέτ, με την πρώτη σοβιετική κοινωνία όπου ο Τρότσκι με τον Λένιν έβαλαν τις βάσεις για τον κόκκινο στρατό, ο οποίος νίκησε τους εισβολείς χωρίς να καταφεύγει σε μαζικές δολοφονιες και εκτελέσεις όπως έκανε ο Στάλιν στον β Παγκοσμίο πόλεμο, όταν και έβλεπε παντού εχθρούς μέσα στο κόμμα και τον κόκκινο στρατό, ενώ είχε σαν στρατηγικούς συμμάχους την ιμπεριαλιστική Αμερική -και Αγγλία;
          Μετά από την μετάλλαξη όλων των σταλινικών καθεστώτων σε καπιταλιστικά, δεν έχει νόημα να φέρνετε ως επιχείρημα τις σταλινικές απόψεις για συνομωσίες και πράκτορες κατασκευασμένες από τον μενσεβικο εισαγγελέα Βισινσκυ(εντελώς αναπόδεικτες εξάλλου) οι οποίες ούτε στην εποχή τους θα λειτουργούσαν χωρίς την στήριξη της προπαγάνδας του καπιταλισμού και των διαφόρων Αμερικανών πρέσβεων που έσπευδαν να υποστηρίξουν το φιλαράκι τους τον Στάλινκαι να ενταχθούν στον μηχανισμό προπαγάνδας ενάντια στον Τρότσκι, που στήθηκε τοτε.

        32. Ανώνυμος

          Λες οti ναι. Δεν προσπερνάνε κανέναν ντοιτσερ. Απλά, δεν μπορεί να μας πει κανένας ντοιτσερ, αν οικοδομούνταν στην ΕΣΣΔ το 30 σοσιαλισμός . Ξεκολλα

        33. bol.

          Τι να σου πω ρε ανώνυμε ,εγώ σου ανέφερα ότι ο ντόιτσερ μίλησε για σοσιαλισμό το 30;για τις δίκες της μόσχας μιλάγαμε
          Συνέχισε τα αλαμπουρνέζικα,αλλά τι να περιμένει κανείς από οπαδούς του τριτοκοσμικού…σοσιαλισμού όπου στη ροζάβα …με προοδευτικό περιεχόμενο πολεμούν μαζί κούρδοι και αμερικάνοι..για την πρόοδο βεβαίως-βεβαίως.

        34. Ανώνυμος

          Πάλι γράφεις αρλουμπες μίστερ μπολ! Το καταλαβαίνω μιας κ δεν μπορείς να απαντήσεις ουσιαστικά, οπότε κοτσαρεις αρλουμπες κ ταμπελιτσες!

          Όλοι εσείς που είστε μλ (μλ ομάδες, ΚΚΕ κλπ) μίστερ μπολ έχετε ένα μεγάλο θέμα: αναλύετε υλιστικά κ διαλεκτικά όλους τους άλλους τρόπους παραγωγής (δουλοκτησια, φεουδαρχία, καπιταλισμό κλπ) όπως άλλωστε κάνουμε όλοι μας, αλλά μόλις φτάνετε στον τρόπο παραγωγής κ στο πολιτικό σύστημα του λεγόμενου υπαρκτού, παθαινετε κοκομπλοκο!

          Ξαφνικά ξεχνάτε το ποιος ποιον, ξεχνατε ποιος αποφασίζει, ποιος διευθύνει την παραγωγή, ποιος αποφασίζει κ Πίος διευθύνει την κοινωνία , κ αρχίζετε τις μεταφυσικές ανοησίες: μεγιστοποιείται τις αποφάσεις του Χ συνεδρίου κ της ψ κ.ε. του τάδε κ.κ., για να μην μιλήσετε για την ουσία: ΠΟΙΟΣ αποφάσιζε για την παραγωγή κ την κοινωνία σε αυτές τις χώρες; ΠΟΙΟΣ ήταν ο ρόλος του λαού κ της εργατικής τάξης;

          ΑΝ μελετάγατεΕΤΣΙ αυτές τις κοινωνίες θα διαπιστωνατε το απλό κ ουσιαστικό που έχουν διαπιστώσει έχω κ δεκαετίες πολλοί κομμουνιστές ανάμεσα τους κ το ΝΑΡ: αυτός που αποφάσιζε για την παραγωγή κ την κοινωνία ήταν η κρατική/κομματική γραφειοκρατία κ όχι η εργατική τάξη κ ο λαός! Κ σταδιακά οι αποφάσεις της κρατικής/κομματικής γραφειοκρατίας, εξυπηρετούσαν ολοένα κ περισσότερο τα δικά της αυτοτελή συμφέροντα κ όχι τον κομμουνισμό.

          Για αυτό κ σου λέμε, μην μπερδευεσαι κ χάνεσαι! Το κύριο είναι αν η εργατική τάξη κ ο λαός δια μέσω των εργατολαικων τους θεσμών μάθαιναν ή όχι, να γίνονται ουσιαστικοί παραγωγοί πολιτικής επί της παραγωγής κ της κοινωνίας! Κ ΔΕΝ γίνονταν. Ήδη από το 30 γίνονται γλάστρες.

          Για αυτό κ παθητικό ποιούνται . Το κέντρο συζήτησης κ λήψης των αποφάσεων γίνεται το ΠΓ κ η κε του κάθε κκ, άντε κ η κυβέρνηση . Πέραν τούτου ουδέν . Κ ετσι, η κρατική/κομματική γραφειοκρατία πήγε το καράβι εκεί που ήταν τα ταξικά της συμφέροντα, στην καπιταλιστική παλινόρθωση. Ο μονοκομματισμος, ο έλεγχος των θεσμών από το κράτος κ το κκ, η καταστολή του λόγου κ της δημόσιας κριτικής, συνέβαλλαν στην διαδικασία αυτη
          . Ξυπνα

        35. Ω

          Δηλαδή ο γκασμάς στο κεφάλι του Τρότσκι από χέρια ενός πράκτορα ήταν η απάντηση που δείχνει την υπεροχή του μαρξισμού λενινισμού;

          Μην μας αφήνεις σε αγωνία, δώσε μας κι άλλη τροφή για σκέψη.

        36. Σ.Τ.

          Τα έχει αυτά η ταξική πάλη. Τον δολοφόνο μερκαντερ τον φιλοξένησε η ….Κούβα, των μεταρρυθμίσεων αλά Κίνα που πραγματοποιεί ο Φιντέλ και μετά τον θάνατο του ο Ραούλ…
          Τελικά ούτε η Παναγία η Φανερωμένη σώζει κάποιους.

      2. Σ.Τ.

        Ο Βερτωφ απολύθηκε από την εργασία του στην προπαγάνδα, ήταν μοντέρ.
        Μετά πήγε στην Ουκρανία όπου βρήκε δουλεια. μακρυά από την Μόσχα. Αυτή ήταν η πορεία της αντιπολίτευσης τα πρώτα χρόνια του σταλινισμού. Τότε έκανε και την ταινία για την πρακτική της επανάστασης. Την εποχή αυτή δεν είχαν αρχίσει οι εκτοπίσεις στα γκουλαγκ. Απλά δεν μπορούσε να γίνει, δεν είχε τέτοια δύναμη η σταλινική φράξια. Αργότερα, ξεκίνησε να στιγματίζει την αντιπολίτευση να την απομακρύνει από θέσεις ευθύνης σε κατώτερα πόστα, κτλ. Με αυτό τον τρόπο πέτυχε να καταστρέφει και να προσεταιριζεται (ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΦΥΣΙΚΑ) τους αντιπολιτευόμενους. Πχ ο Αντονωφ, που εκτελέστηκε στις δικές της Μόσχας, ήταν από τους πιο πιστούς εκτελεστές της σταλινικής πολιτικής στην διεθνή, ξεκίνησε σαν συνεργάτης του Τρότσκι. Είναι αναρίθμητα τα παραδείγματα ανθρώπων που προσεταιριστηκε ο Στάλιν και μετά τους εξολόθρευσε. Άλλοι απ’ αυτούς κινήθηκαν έτσι γιατί πίστευαν ότι μπορούσαν να επηρεάσουν τον Στάλιν, άλλοι επειδή πείστηκαν για το Στάλιν, άλλοι από έλλειψη πολιτικής σκέψης, άλλοι από καριερισμο, άλλοι από πατριωτικά αισθήματα.κτλ κτλ
        Ο Βερτωφ πχ αργότερα αποκήρυξε την πρώτη αυτή ταινία του. Δεν γνωρίζω τον λόγο, (αισθητικό – ήταν κακοτεχνη, πολιτικο-ηγαν πολύ φιλο-τροτσκι);

        Reply
  4. λαθραναγνώστης

    Πραγματικά, πρέπει να είσαι από τους ελάχιστους παγκοσμίως που προτείνεις σήμερα να διαβαστούν κείμενα του “καλαμποκά” (“κουκουρούζνικ”) (*) και να χρησιμοποιηθούν ως ιστορικές πηγές.

    (*) Αυτό το παρατσούκλι του είχαν δώσει οι Ρώσοι στον Χρουστσώφ, όταν, μετά το ταξείδι του στην Αμερική – ΗΠΑ, είχε ενθουσιαστεί τόσο πολύ από τις καλαμποκοφυτείες των Αμερικάνων, ώστε έβαλε πρόγραμμα να κάνει τους Ρώσους να αντικαταστήσουν το σιτάρι και να τρώνε καλαμπόκι. Φυσικά, απέτυχε παταγωδώς και του ‘μεινε και το παρατσούκλι να θυμίζει την γελοιότητα του.
    Αν, στο όνομα της αποσταλινοποίησης, δεν είχε κάνει τόσο μεγάλη ζημιά στο παγκόσμιο εργατικό κίνημα, θα ήταν απλά ένας κλόουν.

    Reply
  5. Κώστας

    Τσακώνεστε τόσο πολύ για το παρελθόν γιατί δεν πιστεύετε πως έχουμε παρόν και μέλλον. Και για όσα λέτε για το παρελθόν θα μπορούσε κανείς να σχολιάσει αν έμπαινε στο τριπάκι σας.

    Θα έλεγα να κρατήσουμε κάτι απ όσα λέει ο Πουλαντζάς στον Καστοριάδη και είναι η άρνηση του να του απαντήσει για τα Δεκεμβριανά. Δεν είναι πως δεν είχε άποψη, ή δεν το θεωρούσε σημαντικό, ή δεν τον ενδιέφερε η ιστορία. Ίσα ίσα που η σπουδαία του δουλειά για τον φασισμό δείχνει πως ασχολιόταν για πράγματα που δεν είχε ζήσει, και το λέει αυτό σαν σχήμα λόγου και μόνο,Είναι πως δεν ήθελε να μεταφερθεί στο γήπεδο που ο Καστοριάδης ήθελε, της απόσπασης της ιστορίας και της θεωρίας από την μαζική ιστορική πολιτική πρακτική. Δεν ήθελε να αναπαράξει τον διαχωρισμό του ιστορικού υλισμού από τον διαλεκτικό υλισμό, τον διαχωρισμό της μαρξιστικής επιστήμης από την μαρξιστική φιλοσοφία, τον διαχωρισμό της διαννόησης από την ζώσα πραγματικότητα των μαζών.

    Με αυτή την έννοια, όλοι σας που τσακώνεστε στην κουβέντα αυτή, σταλινικοί, αντισταλινικοί, τροτσκιστές και αντιτροτσκιστές δεν έχετε κανέναν δισταγμό, χωρίς καν να το γνωρίζετε, για το με ποιον είστε στην αντιπαράθεση που αποτυπώνεται στο ποστάρισμα. Ακριβώς όπως ο Καστοριάδης αναπαρήγαγε, χωρίς να το γνωρίζει, την ουσία του διαχωρισμού του διαλεκτικού υλισμού από τους εργάτες του μυαλού και του χεριού, που αυτή ήταν η ουσία της ήττας της εργατικής τάξης στην σφαίρα της θεωρίας και στην σφαίρα του επίσημου μαρξισμού, και εσείς αναπαράγετε αυτόν τον διαχωρισμό

    Κώστας

    Reply
    1. Left G700

      Ακριβώς όπως ο Καστοριάδης αναπαρήγαγε, χωρίς να το γνωρίζει, την ουσία του διαχωρισμού του διαλεκτικού υλισμού από τους εργάτες του μυαλού και του χεριού, που αυτή ήταν η ουσία της ήττας της εργατικής τάξης στην σφαίρα της θεωρίας και στην σφαίρα του επίσημου μαρξισμού, και εσείς αναπαράγετε αυτόν τον διαχωρισμό
      _________________________________

      Κώστα, πάω στοίχημα ένα 20ευρο ότι αύριο, άντε μέχρι την Κυριακή το πολύ, ούτε εσύ ο ίδιος δεν θα καταλαβαίνεις το ακριβές νόημα αυτής τής πρότασης.

      Στο λέω, στο ξαναλέω, το βιολίσου εσύ. Φαίνεται ότι, εκτός άλλων, ανήκεις και στους άσε-ρε-που-θα-μου-πεις-εσύ-εμένα!

      Reply
        1. Left G700

          Ρε Γιώργο, αυτά που σου λέω από την Παρασκευή στις 21:55 μού τα λες το Σάββατο στις α8:40;;; Ο τίτλος τού τραγουδιού που έγραψα με bold είναι και λινκ! ;-) :-)

        2. Left G700

          Στις 18:40. Πώς προέκυψε εέινο το α δεν ξέρω (μάλλον θα είναι δάχτυλος του Sa Rocco! ;-) :-) )

        3. Left G700

          Εντάξει, Γιώργο, χικ εντάξει χικ. Μη δίνεις σημασία χικ στα αλλεπάλληλα σαρδάμ χικ. Γράφουν χικ οι …μπύρες χικ!

        4. ένας

          Αν τώγραφε σε εισαγωγικά ο σανρόκος αυτό, εγώ θα γινόμουνα ….σανροκικός!

        5. Left G700

          Άρα, καλώς σε μυρίστηκα, πουλάκι μου. ;-) :-)

      1. Κώστας

        Λεφτ δεν φταίω που δεν καταλαβαίνεις. Αν σου πω να μου βρεις συντακτικό λάθος στο απόσπασμα δεν θα τα καταφέρεις. Άρα δεν είναι αυτό το πρόβλημα αλλά το ότι δεν καταλαβαίνεις αυτά τα περίεργα που λένε οι αριστεροί μεταξύ τους.

        Η προσπάθεια σου να μάθεις, όμως, παραμένει συγκινητική

        Κώστας

        Reply
        1. Left G700

          ΤΙ ΒΑΘΜΟ ΕΠΑΙΡΝΕ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ο ΚΩΣΤΑΣ, ΟΤΑΝ ΠΗΓΑΙΝΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ;

          Αχ, Κώστα μου… Πτωχός τω (πολιτικώ) πνεύματι, πτωχός και τη (ελληνική) γλώττα. Έγραψα εγώ τις προάλλες κάτι περί του κακού συντακτικού σου και έμεινες εκεί, με την εντύπωση δηλαδή ότι τα κακά ελληνικά απορρέουν μόνο από το κακό συντακτικό. Το μυαλό σου και μια λίρα. Άκου, λοιπόν (το τι θα καταλάβεις είναι άλλης τάξεως ζήτημα –προσωπικά, δεν έχω ελπίδες…):

          Η πρώτη πρόταση της περιόδου που εντόπισα («Ακριβώς όπως ο Καστοριάδης αναπαρήγαγε, χωρίς να το γνωρίζει, την ουσία του διαχωρισμού του διαλεκτικού υλισμού από τους εργάτες του μυαλού και του χεριού, […]») είναι ασαφής ως προς το περιεχόμενο της λέξης «διαχωρισμός». Και η ασάφεια αυτή δεν οφείλεται σε κανένα κακό συντακτικό (που στην περίπτωση αυτή δεν εμφανίζεται), αλλά στην κακή επιλογή λέξεων και στο μπέρδεμα που εσύ ο ίδιος δημιουργείς στον αναγνώστη σου σε προηγούμενα εδάφια, σχετικά με το ακριβές νόημα της λέξης «διαχωρισμός» που δίνει(;) το μυαλό σου (ίσως, μάλλον, κατά πάσα πιθανότητα, επειδή το μυαλό σου το ίδιο είναι μπερδεμένο).

          Τι ακριβώς εννοείς, Κώστα μου, όταν κάνεις λόγο για διαχωρισμό στην παραπάνω πρόταση; Διαχωρισμό των εργατών «του μυαλού και του πνεύματος» από τον διαλεκτικό υλισμό ή κάποιον (απροσδιόριστο) διαχωρισμό που οι εργάτες «του μυαλού και του χεριού» στον οποίο προέβησαν αυτοί οι εργάτες «του μυαλού και του χεριού»; Δεν ξεκαθαρίζεται από τα γραφόμενά σου. Και το πράγμα γίνεται ακόμα χειρότερο, δηλαδή το μπέρδεμα παίρνει χαοτικές διαστάσεις, γιατί, λίγο παραπάνω προσθέτεις κι άλλα ενδεχόμενα νοήματα αυτού του περίφημου διαχωρισμού. Δες τι γράφεις (έστω τώρα, γιατί την ώρα που γράφεις ανάθεμα κι αν ξαναβλέπεις τι έχεις γράψει προηγουμένως για να διατηρείς μια στοιχειώδη συνεκτικότητα στα γραπτά σου):

          Δεν ήθελε να αναπαράξει τον διαχωρισμό του ιστορικού υλισμού από τον διαλεκτικό υλισμό, τον διαχωρισμό της μαρξιστικής επιστήμης από την μαρξιστική φιλοσοφία, τον διαχωρισμό της διαννόησης από την ζώσα πραγματικότητα των μαζών.

          Μετά από έναν τέτοιο καταιγισμό διαφορετικών νοηματικών περιεχόμενων που εσύ ο ίδιος δίνεις στη λέξη διαχωρισμός, τι να (πρωτο)καταλάβει ο έρημος ο αναγνώστης σου, Κώστα μου Κωστάκη μου και κουφιοκεφαλάκη μου;;;

          ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ: Αν ήθελες να μιλήσεις για διαχωρισμό τον οποίο υπέστησαν οι εργάτες «του μυαλού και του χεριού», έπρεπε να χρησιμοποιήσεις άλλη λέξη. Έπρεπε να μιλήσεις όχι για διαχωρισμό, αλλά για αποκοπή.

          ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ: Τα επιδέξια βρακιά (= ο θεωρητικίζων και ακαδημαϊκοφέρνων λόγος) θέλει και επιδέξιους… (ξέρεις τί). Αφού, αν και δεν έχεις τα απαιτούμενα προσόντα, σου αρέσει να χρησιμοποιείς αυτό το λόγο, ξεκίνα γυμναστική (= ιδιαίτερα μαθήματα θεωρίας) χθες!

        2. Left G700

          ΔΙΟΡΘΩΣΗ:

          Δεν ξέρω γιατί (και πρέπει να “το ψάξω”), αλλά μου έχει κολλήσει ότι η γνωστή παροιμία που λέει “τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους…” μιλάει για επιδέξια βρακιά. Το ίδιο έπαθα και στο παραπάνω σχόλιο προς τον έναν και μοναδικό Κώστα μας, που αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να τον εφεύρουμε, για να βλέπουμε ότι, σε αντίθεση με αυτό που μας έλεγαν όταν ήμαστε μικροί, είναι ο αριστερισμός που τυφλώνει και κουφαίνει. Γι’ αυτό και διορθώνω.

        3. Left G700

          ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

          ΤΙ ΒΑΘΜΟ ΕΠΑΙΡΝΕ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ Ο ΚΩΣΤΑΣ, ΟΤΑΝ ΠΗΓΑΙΝΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ;

          Αχ, Κώστα μου… Πτωχός τω (πολιτικώ) πνεύματι, πτωχός και τη (ελληνική) γλώττα. Έγραψα εγώ τις προάλλες κάτι περί του κακού συντακτικού σου και έμεινες εκεί, με την εντύπωση δηλαδή ότι τα κακά ελληνικά απορρέουν μόνο από το κακό συντακτικό. Το μυαλό σου και μια λίρα. Άκου, λοιπόν (το τι θα καταλάβεις είναι άλλης τάξεως ζήτημα –προσωπικά, δεν έχω ελπίδες…):

          Η πρώτη πρόταση της περιόδου που εντόπισα («Ακριβώς όπως ο Καστοριάδης αναπαρήγαγε, χωρίς να το γνωρίζει, την ουσία του διαχωρισμού του διαλεκτικού υλισμού από τους εργάτες του μυαλού και του χεριού, […]») είναι ασαφής ως προς το περιεχόμενο της λέξης «διαχωρισμός». Και η ασάφεια αυτή δεν οφείλεται σε κανένα κακό συντακτικό (που στην περίπτωση αυτή δεν εμφανίζεται), αλλά στην κακή επιλογή λέξεων και στο μπέρδεμα που εσύ ο ίδιος δημιουργείς στον αναγνώστη σου σε προηγούμενα εδάφια, σχετικά με το ακριβές νόημα της λέξης «διαχωρισμός» που δίνει(;) το μυαλό σου (ίσως, μάλλον, κατά πάσα πιθανότητα, επειδή το μυαλό σου το ίδιο είναι μπερδεμένο).

          Τι ακριβώς εννοείς, Κώστα μου, όταν κάνεις λόγο για διαχωρισμό στην παραπάνω πρόταση; Διαχωρισμό από το διαλεκτικό υλισμό ο οποίος επιβλήθηκε στους εργάτες «του μυαλού και του πνεύματος» ή κάποιον (απροσδιόριστο) διαχωρισμό από το διαλεκτικό υλισμό στον οποίο προέβησαν αυτοί οι εργάτες «του μυαλού και του χεριού»; Δεν ξεκαθαρίζεται από τα γραφόμενά σου. Και το πράγμα γίνεται ακόμα χειρότερο, δηλαδή το μπέρδεμα παίρνει χαοτικές διαστάσεις, γιατί, λίγο παραπάνω προσθέτεις κι άλλα ενδεχόμενα νοήματα αυτού του περίφημου διαχωρισμού. Δες τι γράφεις (έστω τώρα, γιατί την ώρα που γράφεις ανάθεμα κι αν ξαναβλέπεις τι έχεις γράψει προηγουμένως για να διατηρείς μια στοιχειώδη συνεκτικότητα στα γραπτά σου):

          Δεν ήθελε να αναπαράξει τον διαχωρισμό του ιστορικού υλισμού από τον διαλεκτικό υλισμό, τον διαχωρισμό της μαρξιστικής επιστήμης από την μαρξιστική φιλοσοφία, τον διαχωρισμό της διαννόησης από την ζώσα πραγματικότητα των μαζών.

          Μετά από έναν τέτοιο καταιγισμό διαφορετικών νοηματικών περιεχόμενων που εσύ ο ίδιος δίνεις στη λέξη διαχωρισμός, τι να (πρωτο)καταλάβει ο έρημος ο αναγνώστης σου, Κώστα μου Κωστάκη μου και κουφιοκεφαλάκη μου;;;

          ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ: Αν ήθελες να μιλήσεις για διαχωρισμό τον οποίο υπέστησαν οι εργάτες «του μυαλού και του χεριού», έπρεπε να χρησιμοποιήσεις άλλη λέξη. Έπρεπε να μιλήσεις όχι για διαχωρισμό, αλλά για αποκοπή.

          ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ: Τα επιδέξια βρακιά (= ο θεωρητικίζων και ακαδημαϊκοφέρνων λόγος) θέλει και επιδέξιους… (ξέρεις τί). Αφού, αν και δεν έχεις τα απαιτούμενα προσόντα, σου αρέσει να χρησιμοποιείς αυτό το λόγο, ξεκίνα γυμναστική (= ιδιαίτερα μαθήματα θεωρίας) χθες!

        4. Left G700

          ΔΙΟΡΘΩΣΗ:

          Δεν ξέρω γιατί (και πρέπει να «το ψάξω»), αλλά μου έχει κολλήσει ότι η γνωστή παροιμία που λέει «τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους…» μιλάει για επιδέξια βρακιά. Το ίδιο έπαθα και στο παραπάνω σχόλιο προς τον έναν και μοναδικό Κώστα μας, που αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να τον εφεύρουμε, για να βλέπουμε ότι, σε αντίθεση με αυτό που μας έλεγαν όταν ήμαστε μικροί, είναι ο αριστερισμός που τυφλώνει και κουφαίνει. Γι’ αυτό και διορθώνω.

        5. Κώστας

          Λεφτ κοιμησου, δεν θα στείλω

          Κώστας

    2. Σ.Τ.

      Υπάρχει διαχωρισμός θεωρίας και πράξης δηλαδή αλλά μας λένε τα χείλια σου και αλλά μιλούσαν τα μάτια σου? Ήτοι ο καταχωρισμος της εργασίας στο καπιταλιστικό εργοστάσια, αναπαράγεται σε επίπεδο αριστερού γραφειοκρατισμου, με το διαχωρισμός στην πράξη της ηγεσίας από τα εκτελεστικά όργανα, αναπαράγεται σε μελλοντικό επίπεδο ως δυνάμει βίωση του διαχωρισμού ως υπαρκτικος ορίζοντας του παλιού ανθρώπου.
      Αν αζητειται Υπέρβαση!!! (Στα αζητητα)
      Για περισσότερα βλέπε vick bee and plastic people στο Deucher et.al. Stalin hero or villain? ,V1 p.333

      Reply
      1. Left G700

        Mille pardons…!!!????

        (Sorry, λαθραναγνώστη, αλλά κάτι λίγα γαλλικούλια τα κατέχω και είπα να τα χρησιμοποιήσω για να επαναλάβω τα λόγια σου με περισσότερη έμφαση! ;-) :-) )

        Reply
  6. Σ.Τ.

    Δε φταίω εγώ, ο τραμπακουλας έμαθε γαλλικά και ποιος τον πιάνει.

    Reply

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *