Του Στάθη Γκότση, υποψήφιου της Αντικαπιταλιστικής Ανατροπής στην Αττική
Πύκνωσαν τις τελευταίες ημέρες τα αρνητικά σχόλια για τη σχετικά μαζική παρουσία Ρομά σε προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Στις επιθέσεις και τα ρατσιστικά σχόλια πρωταγωνιστούν, φυσικά, δεξιές φυλλάδες και ηλεκτρονικά μέσα, χωρίς να λείπουν και επιφανείς ΚΙΝΑΛήτες, όπως λ.χ. ο κ. Λοβέρδος, γνωστός στο πανελλήνιο για τις… ευαισθησίες του απέναντι στις λεγόμενες ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
Ούτε λίγο ούτε πολύ το κυβερνών κόμμα κατηγορείται για χρηματισμό των Ρομά που συμμετέχουν στις συγκεντρώσεις. Χωρίς να σημαίνει πως τέτοια φαινόμενα δεν υπάρχουν (αλλά γιατί να αφορούν άραγε μόνο Ρομά ή και Πακιστανούς, όπως επίσης, καταγγέλλεται;), οι καταγγέλλοντες φαίνεται να λησμονούν πως παρόμοιες καταγγελίες γίνονται εδώ και πολλά χρόνια για αντίστοιχες προεκλογικές συγκεντρώσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.
Το σοβαρότερο, ωστόσο, θέμα που προκύπτει από αυτήν την υπόθεση είναι πως οι καταγγέλλοντες θεωρούν δεδομένο πως οι Ρομά πληθυσμοί της χώρας, συλλήβδην, άγονται και φέρονται και είναι έτοιμοι να «πουλήσουν» την ψήφο τους σε όποιον τους «τα χώσει», πως δεν έχουν πολιτικό κριτήριο και άποψη.
Αποδεχόμενοι, βέβαια, αυτήν την εξαιρετικά υποτιμητική άποψη, όχι μόνο παραγνωρίζουν τις διεργασίες που συντελούνται στις ρόμικες κοινότητες τις τελευταίες δεκαετίες αλλά ταυτόχρονα εξιδανικεύουν τις συνθήκες υπό της οποίες καλείται να ψηφίσει το λοιπό, μη-ρομά, εκλογικό σώμα: φαίνεται πως η 13η σύνταξη – χαρτζιλίκι πέντε μέρες πριν τις εκλογές, οι κάθε λογής υποσχέσεις, τα διαχρονικά μικρά και μεγάλα «ρουσφέτια» σε μερίδες του εκλογικού σώματος δεν γίνονται αντιληπτά ως «χρηματισμός» αλλά ως κοινωνική πολιτική!
Μια που το ανοίξαμε, όμως, το θέμα, ας σχολιάσουμε και μια υποψηφιότητα που μου φαίνεται τουλάχιστον προβληματική. Στο ευρωψηφοδέλτιο της Λαϊκής Ενότητας, ανάμεσα σε σημαντικούς ανθρώπους που προσωπικά τους εκτιμώ για τη συμβολή τους στο κίνημα, φιγουράρει και το όνομα ενός κυρίου που στα επίσημα υλικά της ΛΑΕ φαίνεται να έχει την ιδιότητα του «εκπροσώπου των ΡΟΜΑ».
Το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στο γεγονός πως η ιδιότητα αυτή είναι ψευδεπίγραφη, δεδομένου ότι ο συγκεκριμένος δεν έχει προκύψει από καμιά διαδικασία εκπροσώπησης των Ελλήνων Ρομά, αλλά ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο που εμφανίζεται ως «Βασιλιάς» των Ρομά στη Ρόδο και πως πριν από τέσσερα χρόνια καμάρωνε πως είναι γνωστοί οι αγώνες του «για την Νέα Δημοκρατία από το 1990».
«Ήμουν, είμαι και θα είναι στρατιώτης της παράταξης» έλεγε και απευθυνόταν προς «όλους τους ομοφύλους [του] στην Ελλάδα, στην Ομοσπονδία και Συνομποσπονδία και να πω ότι έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον Αντώνη Σαμαρά».
Προφήτευε δε «ότι θα υπάρξει απορρόφηση όλων των Ευρωπρογραμμάτων για τους ΡΟΜΑ σε όλη την Ελλάδα, διότι ο Αντώνης Σαμαράς είναι ο καταλληλότερος για πρωθυπουργός της χώρας και παράλληλα, ο καταλληλότερος για να βρει λύση τόσο σε αυτό το θέμα, όσο και στα προβλήματα του τόπου που χρονίζουν». Μόνο σε μένα φαίνονται προβληματικά αυτά;
Ας είμαστε σοβαροί. Ούτε έχουν ούτε χρειάζονται βασιλιάδες ή τέτοιους «εκπροσώπους» οι Ρομά!
Όπως σημείωνε η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική στις 8 Απρίλη, παγκόσμια μέρα των Ρομά:
«Μακριά από τις επικοινωνιακές φιέστες και τις «εορταστικές» εκδηλώσεις, πέρα από τις προεκλογικές υποσχέσεις και τις κούφιες εξαγγελίες, χιλιάδες Ρομά/Τσιγγάνοι στην Αττική (στον Ασπρόπυργο, στη Φυλή, στα Άνω Λιόσια, στο Ζεφύρι, στο Μενίδι, στη Μάνδρα, στα Μέγαρα, στο Θριάσιο, στο Βοτανικό, στο Κορωπί…) δεν έχουν κανέναν απολύτως λόγο να γιορτάσουν, […] δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από τους κάθε λογής πολιτικάντηδες που θα παρελάσουν προεκλογικά από τους αυτοσχέδιους καταυλισμούς για να ζητήσουν την ψήφο τους.
Ήρθε πια ο καιρός να έρθουν στο προσκήνιο και ως ενεργά υποκείμενα, να σπάσουν τη στερεοτυπική εικόνα του εξωτικού ή παραβατικού Άλλου, για να διαμορφώσουν τους όρους της χειραφέτησης τους και να διεκδικήσουν, μαζί με το ταξικό κίνημα, όχι απλώς μια «θέση στον ήλιο» αλλά το δρόμο της κοινωνικής απελευθέρωσης».
Ας μας πει ο περισπούδαστος αρθρογράφος, ξέρει πολλούς από τους εκπροσώπους των “Ρομά” (που πολλοί από αυτούς αν τους αποκαλέσεις έτσι θα σου πουν πως δεν είναι Ρομά αλλά Έλληνες και μπορεί να σου χώσουν και καμιά φάπα), που να μην έχουν περάσει από τη ΝΔ (κυρίως) και το ΠΑΣΟΚ/ΣΥΡΙΖΑ (άμα λάχει);
Έχει τη παραμικρή ιδέα για το πως προκύπτουν οι όποιοι “εκπρόσωποι” των τσιγγάνων; Ο ρατσισμός του είναι απόλυτος, πιάνει μια πληθυσμιακή ομάδα η οποία ιστορικά έχει δείξει με όλους τους τρόπους ότι δεν γουστάρει να ενσωματωθεί, και είναι αναφαίρετο δικαίωμα τους όσο δεν ενοχλούν, και κάνει υποδείξεις για το πως θα ενσωματωθούν με το ζόρι.
Και το πρώτιστο είναι ότι δεν έχει ιδέα για το τι μιλάει (αυτό για δεδομένα ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι περίπου νόρμα).
Θα πω και την δική μου εμπειρία στο θέμα της ενσωμάτωσης των Ρομά στην υπόλοιπη κοινωνία.
Η Ρουμανία, είναι μια χώρα που έχει μεγάλο αριθμό Ρομά και οι οποίοι, ακόμα,, δεν είναι και το καλύτερο κομμάτι της.
Επί Τσαουσέσκου, έγινε μια τεράστια προσπάθεια να τους εντάξουν κοινωνικά, διότι, ανένταχτοι καθώς ήταν, δημιουργούσαν σοβαρά προβλήματα παραβατικότητας – στις πιο ελαφριές περιπτώσεις και κυρίως εγκληματικότητας (φόνοι, ληστείες,κλπ). Με το θέμα, ασχολήθηκαν σοβαρά “μυαλά” της χώρας, κοινωνιολόγοι, ανθρωπολόγοι , οικονομολόγοι, μαθηματικοί…..Ήταν ένα εξαιρετικό πείραμα, σχετικά με το πως ένα σοσιαλιστικό σύστημα, πρέπει να μελετάει και να αντιμετωπίζει επιστημονικά τα διάφορα κοινωνικά προβλήματα Μεταξύ των άλλων, έφτιαξαν σε πολλές πόλεις ολοκαίνουργια “καρτιέ” (γειτονιές – διαμερίσματα) με πολυκατοικίες, αποκλειστικά για τους ρομά, δεδομένου ότι κρίθηκε απαραίτητο να μην διαταράξουν την νομαδική κοινωνία τους διασκορπώντας τους ανάμεσα στον υπόλοιπο πληθυσμό – πράγμα που θα δημιουργούσε φοβερές αντιδράσεις και από μέρους των Ρομά.
Για να μην πολυλογώ, το αποτέλεσμα ήταν, οι πολυκατοικίες να μετατραπούν σε στάβλους και οι Ρομά να συνεχίσουν να μένουν σε τσαντήρια στους ακάλυπτους χώρους, μέχρι που το πράγμα ρήμαξε. Οι δε ειδικοί που ασχολήθηκαν με το θέμα, τραβούσαν τα μαλλιά τους…..
Νομίζω ότι παρόμοιες προσπάθειες έγιναν και στην Ουγγαρία, επίσης χωρίς αποτέλεσμα.
Έχω ακούσει τέτοιες ιστορίες για τις σπιταρόνες που όλοι έχουμε δει πλούσιων τσιγγάνων, ότι μέσα κοιμούνται στα κιλίμια στο πάτωμα…
Από την άλλη έχω αδημοσίευτη συνέντευξη ενός τέτοιου μικροπολιτικού, δεν έχει σημασία ποιανού συγκεκριμένα, στην Ελευθεροτυπία, όπου όταν τον ρώτησα τι πιστεύει για την ονομασία Ρομά μου απάντησε επί λέξει: “Εάν κάποιος με πει Ρομά θα τον πλακώσω στο ξύλο. Δεν είμαι Ρομά, είμαι Έλληνας”.
Με εντυπωσίασε τόσο πολύ το αφήγημα αυτού του ανθρώπου, ώστε δεν πήγα στη βάφτιση μιας ξαδερφούλας μου για να κάτσω να απομαγνητοφωνήσω τη συνέντευξη, δυστυχώς δεν πέρασε για δημοσίευση. Το ότι τότε ήταν με τη Νέα Δημοκρατία με αφήνει αδιάφορο, τώρα λογικά με τις ανακατατάξεις που γίνονται πιθανότατα είναι με το ΣΥΡΙΖΑ.
“πιάνει μια πληθυσμιακή ομάδα η οποία ιστορικά έχει δείξει με όλους τους τρόπους ότι δεν γουστάρει να ενσωματωθεί” το λες και ορισμό του (πολιτιστικού) ρατσισμού.
Δε θέλω να σε τρομάξω αλλά αυτά τα λένε οι ακροδεξιοί από την εποχή του Λεπέν.
Είναι που έχεις ιδέα γιατί μιλάς…
Το ξέρω, αλλά επειδή ο Λεπέν είχε μυαλό και δυστυχώς η κόρη του έχει πιο πολύ, ίσως θα’ πρεπε να δίνεις λίγο βάση, αν όντως θες να τους πολεμήσεις.
Είναι ρατσισμός γιατί διαχωρίζει μια πληθυσμιακή ομάδα με βάση το τρόπο ζωής ή ακόμη χειρότερα τη καταγωγή. Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο συγγραφέας, συμπεραίνω, είναι η ότι η εθνικότητα δεν έχει να κάνει με τα δύο πάνω (ζει σε τσαντίρια άρα είναι διαφορετικός ή έχει σκούρο δέρμα άρα είναι διαφορετικός), αλλά πολιτειακό. Στο σύγχρονο καπιταλισμό είσαι ας πούμε Έλληνας γιατί το Ελληνικό Κράτος σε αναγνωρίζει ως τέτοιο και σου αποδίδει υποχρεώσεις και δικαιώματα με βάση (υποτίθεται) το Σύνταγμα.
Τώρα εάν οι ίδιοι μαζικά και σε πολλές χώρες αποκτούσαν για κάποιο λόγο κοινή εθνική συνείδηση (το έθνος των Ρομά), εκεί το συζητάγαμε. Εδώ όμως, η συνήθης προσπάθεια τους είναι δηλώσουν Έλληνες τσιγγάνοι, κρατώντας εν πολλοίς ταυτόχρονα τη διαφορετικότητα τους. Όσο κι αν αυτό δεν μου αρέσει, όταν ας πούμε, οι γονείς δεν αφήνουν τα παιδάκια να πάνε σχολείο, η λύση δεν είναι να υποστούν τις συνέπειες του νόμου.
Και σε μια τέτοια κλειστή φυλετική κοινωνία, δεν πρόκειται να μιλήσουν και να ανοιχτούν στους απέξω. Άρα, και μόνο το ότι ένας από τους αυτόκλητους αρχηγίσκους τους θεώρησε ότι πρέπει να κάνει το άλμα προς τα αριστερά (όπως ο ίδιος το εννοεί) είναι κάτι.
Θέλω να πω δλδ ότι ακόμη και αν όντως προκύψουν λαϊκοί αγωνιστές από κάτι τέτοιο, αυτοί θα είναι πιθανώς συγγενείς ή φίλοι των τωρινών φυλετικών αρχηγίσκων, η κοινωνία τους αυτό θα παράξει.
Η ντετερμινιστική αντίληψη που λέει “όχι, πρέπει να εκσυγχρονιστούν ό,τι και να γίνει” μου θυμίζει μια ατάκα ενός παλιού μου καθοδηγητή που έλεγε: “Σύντροφοι ανάμεσα στους ινδιάνους και τους καουμπόηδες, εμείς είμαστε με τους καουμπόηδες”.
Το ότι τις εποχές της ανάπτυξης ήταν στη Νέα Δημοκρατία και στήριζαν “Ελλάδα-Ορθοδοξία” δεν είναι τυχαίο. Θα μπορούσαν να είναι στο ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν ήταν. Έχει να κάνει με την προσπάθεια τους να γίνουν αποδεκτοί, ως έχουν, ως μέρος τους “εθνικού κορμού”.