Του Παναγιώτη Σιούλα *
Το μύθο του Σίσυφου θυμίζει η επαγγελματική πορεία των νέων μηχανικών σήμερα. Σαν άλλοι τραγικοί ήρωες, (όσοι έχουν μείνει στην Ελλάδα και όσοι από αυτούς προσπαθούν να ασκήσουν το επάγγελμα) εκεί που θεωρούν ότι κάτι κατάφεραν βρίσκοντας μια δουλειά, εκεί είναι που ο βράχος κυλάει από την άλλη μεριά. ΤΣΜΕΔΕ, φόροι, απλήρωτες ώρες, μέρες, μήνες εργασίας μετατρέπουν το μισθό σε επίδομα βοήθειας. Η επισφάλεια, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, το πιεστικό εργασιακό περιβάλλον προσπαθούν να διαλύσουν κάθε ίχνος προσδοκίας και απαίτησης για μια αξιοβίωτη ζωή. Στο τέλος προφανώς, ως απειλή και νομοτέλεια περιμένουν η ανεργία, το κοινωνικό περιθώριο και η ανέχεια.
• Αποκτάς εμπειρία-γίνεσαι ανταγωνιστικός
Αυτό είναι το επιμύθιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εργασία των νέων σήμερα. Αυτό το ιδεολόγημα είναι που κλείνουν σε όλους τους τόνους οι μνημονιακές δυνάμεις (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) και τα δεκανίκια τους (Ε.Κ., Ποτάμι, Χρυσή Αυγή). Και δεν υπάρχει ούτε καν κάτι υπόρρητο, το βροντοφωνάζουν, αν είσαι νέος δεν δικαιούσαι ολόκληρο μισθό ακόμα και άμισθος πρέπει να δουλέψεις για να μάθεις. Στο κάτω κάτω σιγά τι έξοδα έχεις. Άσε που αλλιώς θα είσαι άνεργος.
Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας γίνονται καθεστώς πλέον. Μαθητεία, πρακτική άσκηση, voucher, 5-μηνα, 8-μηνα παρουσιάζονται ως το μέτρο που θα καταπολεμήσει την ανεργία, ενώ αυτά τα ίδια είναι που τελικά την συντηρούν ανακυκλώνοντάς της. Πάγιες ανάγκες καλύπτονται από παροδικούς εργαζόμενους που αμείβονται με επιδόματα των 500€και έπειτα ξανά στην ανεργία. Όλα τα παραπάνω αποτελούσαν διακαή πόθο των μεγάλων επιχειρήσεων και τραπεζών για την αύξηση της κερδοφορίας τους, πολύ πριν την κρίση (δες CPEστη Γαλλία, stageκ.α.). Δεν αποτελούν επ’ουδενί λύση, λοιπόν, αλλάλόγω κρίσης εντείνεται η επιθετική αστική πολιτική και επιδιώκεται μια στρατηγική ανασυγκρότηση των δυνάμεων του κεφαλαίου σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, υποτιμώντας την εργατική δύναμη.
• Το καφκικό σύμπαν του ΤΣΜΕΔΕ
Στο παραπάνω πλαίσιο εντάσσεται και ο νέος μηχανικός. Ο οποίος δεν ασφαλίζεται για την εργασία του αλλά για την ιδιότητά του. Πιο απλά, για να έχει δικαίωμα να ασκήσει το επάγγελμα πρέπει να πληρώνει εισφορές στο ΤΣΜΕΔΕ, ακόμα και αν δεν έχει εισόδημα. Οι εισφορές αυτές ξεκινούν από 2.100€. Επιπλέον, μέχρι πρόσφατα δεν είχε δικαίωμα να θεωρείται άνεργος, κάτι που άλλαξε μετά από δυναμικές κινητοποιήσεις του κλάδου. Σήμερα, λοιπόν, μπορεί να γραφτεί στον ΟΑΕΔ αλλά δεν δικαιούται επίδομα ανεργίας και φυσικά συνεχίζει να πληρώνει το ΤΣΜΕΔΕ. Από την άλλη αν διακόψει την καταβολή των εισφορών, μένει προφανώς ανασφάλιστος και δεν έχει δικαίωμα άσκησης επαγγέλματος. Ενώ αν κάποια στιγμή ενεργοποιήσει ξανά την ασφάλισή του θα κληθεί να πληρώσει αναδρομικά;! και το διάστημα που ούτε ασφάλεια είχε, ούτε το επάγγελμα του μηχανικού ασκούσε.
Όλα αυτά την ίδια ώρα που το ΤΣΜΕΔΕ είναι ο βασικός μέτοχος της ATTICAΒΑΝΚ και μέχρι σήμερα έχει «επενδύσει» 800 εκατ. € σ΄ αυτήν. Σε μια τράπεζα που είναι κοινό μυστικό ότι εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί τα υπερκέρδη της διαπλοκήςτων κυβερνώντων με τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρίες της χώρας. Με άλλα λόγια οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων γινόντουσαν και γίνονται βορά στα κέρδη των πλούσιων επιχειρηματιών. Αποτέλεσμα; σήμερα το 90% το χρημάτων αυτών έχει γίνει καπνός.
• Η τραγική ειρωνεία
Το άκρον άωτον της ανοργανωσιάς αλλά και του δομικού κανιβαλισμού αυτού του «δίκαιου» συστήματος ανέδειξε η περίπτωση συναδέλφων μηχανικών που δούλεψαν σε πρόγραμμα 5-μηνης κοινωφελούς εργασίας, ως μηχανικοί. Ασφαλισμένοι στο ΤΣΜΕΔΕ και φυσικά με την υποχρέωση του ΟΑΕΔ και του φορέα να τους ασφαλίσει την περίοδο που θα δούλευαν στον τελευταίο, βρίσκονται ένα χρόνο μετά εγκλωβισμένοι και χωρίς ασφαλιστική ενημερότητα. Η αιτία είναι η μη καταβολή των εισφορών τους στο ΤΣΜΕΔΕ όλη την περίοδο της 5-μηνης εργασίας. Ή να το πούμε πιο απλά, ενώ οι ίδιοι με δυσκολία προσπαθούσαν και κατάφερναν να είναι συνεπείς κατά τη διάρκεια της ανεργίας τους, πληρώνοντας τις αντίστοιχες δυσβάσταχτες εισφορές στο ταμείο, σήμερα δεν μπορούν να προβούν σε καμιά επαγγελματική ενέργεια λόγω οφειλών του ΟΑΕΔ στο ΤΣΜΕΔΕ και εννοείται είναι ανασφάλιστοι.
Πέρα από τα όρια της υπομονής που έχουν παρέλθει προ καιρού, το αίσθημα αδικίας και απαξίωσης που δημιουργείται στους συναδέλφους, η άνω περίπτωση αναδεικνύει τραγικά μια κεντρική πτυχή του «ασφαλιστικού συστήματος». Καμία μέριμνα ή ενδιαφέρον για τον εργαζόμενο, βιασύνη και έγνοια για την επιτυχία της σκληρά αναδιανεμητικής πολιτικής υπέρ του κεφαλαίου. Τελικός σκοπός να απομυζήσουν οι μεγάλες τράπεζες και επιχειρήσεις όλο και μεγαλύτερο, αν όχι ολόκληρο το μόχθο του εργαζόμενου λαού, της νεολαίας και των ανέργων. Πρέπει να αποδοθούν άμεσα οι χρωστούμενες ασφαλιστικές εισφορές ώστε να απεγκλωβιστούν οι συνάδελφοι. Φτάνει πια με την ολιγωρία και δυσκινησία των αρχών σε ότι αφορά τον απλό εργαζόμενο.
• Ωραία, και τι μπορεί να γίνει;
Δεν χρειάζεται να ανατρέξει κανείς σε ιστορικά εγχειρίδια για να διαπιστώσει ότι η ίδια η αμφισβήτηση της εναλλακτικής αποτελεί συνηθισμένο όπλο της κυρίαρχης τάξης για τη διασφάλιση των συμφερόντων της. Από τη στιγμή που κάποιος πιστέψει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική δεν μένει παρά να παραδοθεί στις απαιτήσεις, στα ιδεολογήματα και τελικά στην πραγματικότητα που του επιβάλλουν οι κατέχοντες τον πλούτο.
Δεν έχουν να φοβούνται τίποτα οι παραγωγοί του πλούτου, οι εργαζόμενοι και όλος ο λαός. Αυτοί είναι η αιτία της κοινωνικής ανάπτυξης και ευημερίας. Οι άλλοι που πλουτίζουν από τον κόπο τους, επωφελούνται από τις ανταγωνιστικές κοινωνικές σχέσεις, τη φτώχεια, την ανεργία και τους πολέμους. Αυτοί οι τελευταίοι φτιάχνουν συμμαχίες (οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές ολοκληρώσεις) την Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, το Δ.Ν.Τ., φτιάχνουν συμφωνίες όπως η Τ.Τ.Ι.P., η T.I.S.A, η T.T.P.και άλλες τόσες για να εξασφαλίζουν κερδοφορία και πολιτική εξουσία.
Αντικειμενικά τα συμφέροντά μας είναι ασυμβίβαστα και αντίθετα με τα δικά τους. Δεν είναι υπερβολή να μιλήσουμε και για μια άλλη πραγματικότητα, έξω από την Ε.Ε., χωρίς χρέος, με εθνικοποιημένες τις τράπεζες, κάτω από κοινωνικό και εργατικό έλεγχο. Δεν είναι υπερβολή να απαιτήσουμε άμεση κατάργηση των προγραμμάτων της επισφάλειας, να απαιτήσουμε μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, με δημόσια και υποχρεωτική ασφάλιση, με αξιοπρεπείς μισθούς. Πλείστες κοινωνικές ανάγκες υπάρχουν που θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους.
Στο κάτω κάτω ξέρουμε καλά ότι ουτοπία δεν είναι αυτό που δεν μπορεί να γίνει, αλλά αυτό που δεν έχει γίνει πραγματικότητα ακόμα.
Συγκεκριμένα και συνοπτικά λοιπόν:
• Να αποδοθούν άμεσα οι χρωστούμενες ασφαλιστικές εισφορές ώστε να απεγκλωβιστούν οι συνάδελφοι.
• Κατάργηση των προγραμμάτων της επισφάλειας-μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους.
• Επίδομα ανεργίας ίσα με τον κατώτατο μισθό και επιβάρυνση των εργοδοτών για τη καταβολή του.
• Κάτω τα χέρια από τα αποθεματικά του ΤΣΜΕΔΕ-άμεση αποδέσμευση του από την ATTICA BANK-Επιστροφή των κλεμμένων αποθεματικών μας
• Αποκλειστικά δημόσια και υποχρεωτική ασφάλιση
• Εθνικοποίηση των τραπεζών, χωρίς αποζημίωση στους τραπεζίτες, με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο και πλήρη αποκατάσταση των απωλειών των ταμείων.
Ο Παναγιώτης Σιούλας είναι μέλος της Attack και του σχήματος #Block_tee Αριστερή Κίνηση Εργαζομένων-Άνεργων Μηχανικών
