Στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της 17/3/2015 εισήχθη για έγκριση η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την «αξιοποίηση» της έκτασης «Αστέρια Γλυφάδας» (ιδιοκτησίας της Εθνικής Τράπεζας) από τον επιχειρηματία Γιάννη Παπαθεοχάρη (ΝΑΥΣΙΚΑ ΑΕ).
Η υπόθεση αυτή έχει μεγάλο βάθος: από το 1995 οι κάτοικοι της Γλυφάδας και της ευρύτερης περιοχής κινητοποιούνται (ενάντια σε ένα σωρό επιχειρηματικά συμφέροντα), ούτως ώστε στο χώρο αυτό να διατηρηθεί το φυσικό περιβάλλον, ο αρχαιολογικός και αρχιτεκτονικός πλούτος, και να υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση όλων στη θάλασσα.
Όλους αυτούς τους αγώνες η πλειοψηφία της παράταξης «Δύναμη Ζωής» τους έγραψε σήμερα στα παλιά της τα παπούτσια!
Δεν είναι μόνο ότι εισηγήθηκε θετικά για τη Μελέτη, αντίθετα με αυτά που πολλοί από τους εκλεγμένους με τη «Δύναμη Ζωής» έλεγαν και έκαναν προεκλογικά.
Δεν είναι μόνο ότι ακούστηκαν επιχειρήματα τύπου Σγουρού («αν δε γίνει η επένδυση θα χαθούν θέσεις εργασίας»).
Δεν είναι μόνο ο «τσαμπουκάς» που αποφάσισε να επιδείξει ο αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Τομέα κος Καπάταης απέναντι στην εκπρόσωπο της Αντικαπιταλιστικής Ανατροπής. Το πιο περίεργο ήταν πως, ακόμη κι όταν κάποιοι περιφερειακοί σύμβουλοι από τη «Δύναμη Ζωής» ζήτησαν να αναβληθεί το θέμα προκειμένου να ενημερωθούν για όλες του τις διαστάσεις (κι ενώ δήλωναν ότι θα καταψηφίσουν αν δεν αναβληθεί), η πλειοψηφία των συμβούλων της Δύναμης Ζωής επέμειναν να συζητηθεί και να περάσει! Φαίνεται πως κάποιοι αισθάνονταν ήδη ενήμεροι για όλες τις «διαστάσεις» του θέματος…
Τελικά, η έγκριση της «επένδυσης» πέρασε με τη σύμπραξη της παράταξης Δούρου, με τις παρατάξεις Σγουρού και Κουμουτσάκου, καθώς από τους συμβούλους της Δύναμης Ζωής 5 καταψήφισαν, 4 ψήφισαν λευκό και 1 δήλωσε «απών». Με αυτή την πλειοψηφία η θετική (!) γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου θα πάει στον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Π. Λαφαζάνη για να πάρει και τη δική του υπογραφή…
Κι έτσι, πλάι στην επέκταση του ΤΑΙΠΕΔ (αντί για την κατάργησή του) με το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, προχωρούν σιγά σιγά και οι «αριστερές αξιοποιήσεις» της Περιφέρειας Αττικής. Τι κι αν άλλα λέγονταν προεκλογικά; Πού πήγε η «σύγκρουση με τα συμφέροντα» που διαφήμιζε η Ρ. Δούρου; Τώρα επικρατεί ο «ρεαλισμός» των «επενδυτών» και των μεγαλοεργολάβων… Θα προσκρούσει όμως και πάλι στους αγώνες των κατοίκων!
Η τοποθέτηση της Δέσποινας Κουτσούμπα, εκπροσώπου της Αντικαπιταλιστικής Ανατροπής στην Αττική, για το θέμα:
Με την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που εισάγεται σήμερα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής, εγκρίνεται ο διπλασιασμός της δόμησης και η αλλαγή του χαρακτήρα του δασικού και αρχαιολογικού χώρου αλλά και του σημαντικού μνημείου της μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής που αποτελούν τα «Αστέρια Γλυφάδας».
Το ιστορικό της υπόθεσης
Το ξενοδοχειακό συγκρότημα από bungalows μέσα σε πυκνό πράσινο, έργο σημαντικών ελλήνων αρχιτεκτόνων (Π. Βασιλειάδη, Μ. Βουρέκα, Π. Σακελλάριου, Α. Γεωργιάδη και Κ. Δεκαβάλλα) αποτελεί ένα κόσμημα για το Σαρωνικό. Αποτελεί ένα σημαντικό δείγμα των τουριστικών εγκαταστάσεων της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, και ως τέτοιο θα πρεπε να κριθεί διατηρητέο και να προστατευτεί. Δυστυχώς τις προηγούμενες δεκαετίες η περιοχή κακοποιήθηκε βάναυσα με παράνομες κατασκευές μεγάλων διαστάσεων, που αλλοίωσαν το αρχικό συγκρότημα της δεκαετίας του 1950, και επέφεραν την καταστροφή της δασικής βλάστησης.
Την οικολογική αλλά και αισθητική αυτή κακοποίηση έρχεται να νομιμοποιήσει η προς έγκριση ΜΠΕ. Λέτε ότι δεν θα γίνουν επιπλέον έργα, πέρα από τα ήδη κτισμένα. Όμως η ίδια η εισήγηση παραδέχεται ότι πολλά από τα ήδη υπάρχοντα έργα είναι αυθαίρετα που νομιμοποιήθηκαν με τους πρόσφατους μνημονιακούς νόμους. Και μάλιστα έχουν νομιμοποιηθεί αυθαίρετα στον αιγιαλό και το δάσος, κάτι που είναι αντίθετο με τη νομολογία του ΣτΕ και το άρθρο 24 του Συντάγματος (ούτε καν οι μνημονιακές κυβερνήσεις δεν τόλμησαν να θεσμοθετήσουν νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε δασική έκταση ή αιγιαλό!). Πώς ακριβώς η Περιφερειακή Αρχή που «θα μας τάραζε στη νομιμότητα» έρχεται τώρα να υπερψηφίσει τις παρανομίες που φωτογραφικά νομιμοποίησε η προηγούμενη κυβέρνηση; Παρανομίες που δεν θα αντέξουν καν τον έλεγχο του ΣτΕ;
Και βέβαια, όπως και η ίδια η εισήγηση παραδέχεται, το σύνολο των οικοδομημάτων ξεπερνά κατά πολύ την επιτρεπόμενη δόμηση! Πώς έγινε αυτό το «μαγικό» που θέλετε τώρα να νομιμοποιήσετε; Το μαγικό αυτό έχει να κάνει με το πώς μετράει κανείς την έκταση του «οικοπέδου». Αν μετρήσει το οικόπεδο (ιδιωτική έκταση) χωρίς τη δασική έκταση (δημόσιο κτήμα), τότε οι όροι δόμησης έχουν ξεπεραστεί κατά πολύ. Αν όμως περιλάβει στην έκταση και το δάσος, όπως κάνει η Μελέτη, τότε η δόμηση φαίνεται να υπολείπεται του επιτρεπτού. Δημιουργική λογιστική, λοιπόν;
Δάσος και δημιουργική ασάφεια…
Για να γίνει κατορθωτή αυτή η «δημιουργική λογιστική», αρχικά ο δασάρχης έκρινε το σύνολο της έκτασης «χορτολιβαδική». Μετά από μακρόχρονο δικαστικό αγώνα, ο δασάρχης διώχθηκε ποινικά και η υπόθεση κρίθηκε οριστικά με την υπ’ αριθμ. 13/2003 απόφαση της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επιλύσεως Δασικών Αμφισβητήσεων Πειραιώς. Σύμφωνα με αυτήν: 61,4 στρ. στο νότιο και νοτιοδυτικό τμήμα της έκτασης είναι «δάσος» και «αναδασωτέα έκταση» των παρ. 1 και 5 του ν.998/1979. Εκτάσεις εμβαδού 116,4 στρ. και 28 στρ. είναι «τεχνητές δασικές φυτείες» της παρ. 4, άρθρου 3 του ν.998/1979, και έκταση 72,2 στρ είναι «χορτολιβαδική έκταση» (εκ της οποίας, έκταση 29.555 τ.μ. αποτελεί αιγιαλό, άρα και αυτή δημόσιο κτήμα).
Η απόφαση 13/2003 της Δευτεροβάθμιας ΕΕΔΑ προσεβλήθη στο ΣτΕ, επειδή συνοδευόταν από υπουργική εγκύκλιο που έλεγε ότι οι «τεχνητές δασικές φυτείες» δεν προστατεύονται από το νόμο. Το ΣτΕ με την υπ’ αρ 3859/2009 απόφαση του απεφάνθη ότι οι «τεχνητές δασικές φυτείες» απολαμβάνουν συνταγματικής προστασίας παρόλο που στο νόμο 3208/2003 δεν υπάρχει ρητή αναφορά γι’ αυτές, όπως υπήρχε αρχικά στο Ν. 998/79.
Η παρούσα ΜΠΕ είναι παράνομη διότι αγνοεί το δασικό χαρακτήρα της περιοχής Αστεριών Γλυφάδας. Επίσης, από τη στιγμή που η περιοχή της «τεχνητής δασικής φυτείας», σύμφωνα με το ΣτΕ, απολαμβάνει της ίδιας συνταγματικής προστασίας όπως και το δάσος, τότε οποιεσδήποτε νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων έγιναν εκεί, είναι και αυτές παράνομες, ενώ και οι όροι δόμησης πρέπει να υπολογιστούν στο υπόλοιπο «οικόπεδο» -και άρα έχουν προ πολλού ξεπεραστεί.
Το επιχείρημα, λοιπόν, ότι «δεν θα χτιστούν νέα έργα» είναι πλαστό, αφού με την παρούσα ΜΠΕ νομιμοποιούνται ένα σωρό παράνομα και απαράδεκτα έργα προηγούμενων χρόνων, που έχουν ήδη αλλοιώσει την αρχιτεκτονική και οικολογική αξία του αρχικού συγκροτήματος.
Τόσο η ΜΠΕ όσο και η θετική εισήγηση της Περιφέρειας Αττικής αγνοούν προκλητικά την ΣτΕ 3859/2009 η οποία αποφαίνεται ότι η τεχνητή δασική φυτεία των Αστεριών απολαμβάνει συνταγματικής προστασίας ανάλογης με αυτήν των δασών. Αγνοούν τις κινητοποιήσεις των κατοίκων που χρονολογούνται από το 1995 με αίτημα να προστατευτεί η αρχιτεκτονική και το φυσικό περιβάλλον και να είναι ελεύθερη η πρόσβαση στην παραλία για όλους τους πολίτες. Αγνοούν τις διαδοχικές προσφυγές των κατοίκων στο ΣτΕ για την προστασία της έκτασης, μεταξύ των οποίων ήταν και υπουργοί της σημερινής κυβέρνησης, όπως ο Π. Λαφαζάνης. Αγνοεί ακόμη και την στάση της παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ στο Δήμο Γλυφάδας, που κατήγγειλε αυτή τη Μελέτη και δεν την ψήφισε.
Το επιχείρημα περί «θέσεων εργασίας» που δήθεν θα δημιουργηθούν στο πεντάστερο συγκρότημα, δυστυχώς έχει φανεί στην πράξη ότι είναι απλώς ψέμα: όλα τα μεγάλα ξενοδοχεία στην περιοχή λειτουργούν με φτηνό έως τζάμπα εργατικό δυναμικό είτε μέσω voucher είτε με σπουδαστές από Σχολές Τουριστικών Επαγγελμάτων από πολλές χώρες που κάνουν εδώ την πρακτική τους, καλύπτοντας δωρεάν τις ανάγκες των ξενοδόχων! Αφήστε που ακριβώς το ίδιο επιχείρημα περί «θέσεων εργασίας που θα χαθούν» χρησιμοποιούσε και ο Γ. Σγουρός για να πει «ναι» στην όρεξη κάθε ιδιώτη.
Το μόνο που θα συμβεί με το «πεντάστερο ξενοδοχείο», όπως έχει συμβεί σε όλο το παραλιακό μέτωπο, θα είναι ότι θα υψώσει κάγκελα στερώντας την πρόσβαση όλων των πολιτών στη θάλασσα, στο δάσος και στον αρχαιολογικό χώρο! Και η Περιφέρεια Αττικής θα έχει συναινέσει σε αυτό.
Τι θα ’πρεπε να γίνει;
Η μόνη λύση για να ξαναγίνουν τα Αστέρια Βουλιαγμένης ένας χώρος αναψυχής για τους κατοίκους, και να τελειώσει η σημερινή τους εγκατάλειψη, είναι να καταψηφιστεί αυτή η ΜΠΕ, να κηρυχτεί νεότερο αρχιτεκτονικό μνημείο το τουριστικό συγκρότημα της δεκαετίας του 1950, να γκρεμιστούν όλα τα προσκτίσματα και να αποκατασταθεί στην αρχική του μορφή το συγκρότημα (άλλωστε, στα ευρωπαϊκά προγράμματα, που τόσο επαγγέλλεται η Περιφερειακή Αρχή, υπάρχουν πολλά κονδύλια για αποκαταστάσεις νεωτέρων μνημείων), με προστασία του δάσους, του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και ελεύθερη πρόσβαση όλων στη θάλασσα.
Αυτό θα σήμαινε μια διαφορετική πορεία. Όλα τα άλλα τα έλεγαν και οι προηγούμενοι.
