Πρόταση Προοπτικής
Ανεξάρτητη Αριστερή Κίνηση Εργαζομένων Εθνικής Τράπεζας
Πέρα από τα “σκάνδαλα” της συγκυρίας, όπως αυτό της εμπλοκής του πρώην πια βουλευτή της ΝΔ Πάτση με τη διαχείριση κόκκινων δανείων, υπάρχει μία κατάσταση κερδοσκοπίας σε βάρος της κοινωνίας που φαντάζει σκανδαλώδης αλλά έχει γίνει πλέον μόνιμη και από πολλούς θεωρείται κανονική: είναι η λειτουργία των τραπεζών σε συνθήκες ακρίβειας, επισφάλειας και φτώχειας, όπως οι σημερινές.
Από το καλοκαίρι του 2022, η ΕΚΤ έχει αυξήσει το επιτόκιο δανεισμού κατά 3,50% με αιτιολογική βάση την τιθάσευση του πληθωρισμού. Ο τεχνοκρατισμός στο απώγειό του: αυτό που προβάλλεται ως φάρμακο από τους τεχνοκράτες της ΕΕ είναι δηλητήριο για τους πολίτες/δανειολήπτες. Με τα βασικά αγαθά και υπηρεσίες στα ύψη (σούπερ μάρκετ, ενέργεια κα) ένα μέσο νοικοκυριό καλείται να πληρώσει πολύ υψηλότερη δόση για την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων προς τις τράπεζες. Από πού θα καλυφθούν οι βασικές ανάγκες και υποχρεώσεις; Μήπως από την πολυδιαφημιζόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού; ” Στις 1 Απρίλη θα φτάσει 780 μεικτά. Αν ήμασταν εξωγήινοι θα νομίζαμε ότι οι μισθωτοί θα πιάσουν την καλή!
Δανειολήπτες με στεγαστικό δάνειο πρώτης κατοικίας, άλλοι που εντάχθηκαν στο ν. Κατσέλη λόγω τεράστιας μείωσης εισοδήματος την πενταετία 2010-2015, και εκατοντάδες χιλιάδες που λόγω αδυναμίας έκαναν κάποια ρύθμιση, βρίσκονται αντιμέτωποι με συνεχείς αυξήσεις στη δόση του δανείου, σε εποχή που όλα ανεβαίνουν και το κόστος ζωής έχει γίνει δυσβάσταχτο. Οι τράπεζες αρνούνται να μειώσουν τα περιθώρια, παρά την τεράστια κερδοφορία τους, ενώ η κυβέρνηση ΝΔ επίσης αρνείται να στηρίξει τη μεγάλη πλειοψηφία. Η πλατφόρμα που ενεργοποιήθηκε στις 1 Φλεβάρη για επιδότηση αφορά πολύ λίγους.
Μέσα σε αυτούς, και πολλοί συνάδελφοι με ρυθμισμένα στεγαστικά ή καταναλωτικά δάνεια βιώνουν την ίδια κατάσταση. Ο ΣΥΕΤΕ δεν εξασφάλισε καμία ευνοϊκή ρύθμιση στην περυσινή επιχειρησιακή σύμβαση, και το πλαφόν 4% για ρυθμισμένα στεγαστικά από παλιά δεν είχε μεγάλο όφελος, αφού έχει υπάρξει μέχρι και διπλασιασμός των τόκων.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν χρήματα και αποπληρώνουν πρόωρα για να γλιτώσουν το αυξημένο κόστος δανεισμού. Τώρα φαίνεται ποιανών οι καταθέσεις λίμναζαν μέσα στην πανδημία και ποιοι διαθέτουν “πλεονάζουσα ρευστότητα”. Καμία σχέση δηλαδή με όσους την έβγαλαν με αναστολή συμβάσεων ή βρέθηκαν απολυμένοι.
Οι τράπεζες ως επιχειρήσεις αποκομίζουν τεράστια κέρδη από τη διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια χορηγήσεων και καταθέσεων. Μιλάμε για μερικά δισ. ευρώ και χαρακτηρισμούς όπως “πάρτυ”, “ρεκόρ”, “ράλι”κα. Όσο τα επιτόκια ήταν χαμηλά, καθιέρωσαν ένα σωρό προμήθειες δήθεν για να τα βγάλουν πέρα. Τώρα που όχι μόνο διασώθηκαν από ζεστό δημόσιο χρήμα αλλά ευημερούν, συνεχίζουν τη ληστρική πολιτική τους.
Προμήθειες παντού, ακόμα και για να ξαναβγάλεις μια κάρτα που κλάπηκε ή έληξε, για να πάρεις κωδικούς internet banking κα. Μόνο η Εθνική αύξησε στο 9μηνο του 2022 κατά 25-30% τα έσοδα από προμήθειες διαφόρων ειδών. Σε λίγο θα χρεώνουν και την επίσκεψη σε Κατάστημα ή τη συνομιλία με υπάλληλο, που έχει γίνει είδος προς εξαφάνιση. Και τα κλεισίματα καταστημάτων συνεχίζονται, χιλιάδες πελάτες ταλαιπωρούνται αφάνταστα για υπηρεσίες που χρειάζονται κατάστημα, η αναλγησία των στελεχών των τραπεζών δεν έχει τέλος.
Ζεστό χρήμα εξακολουθεί να ρέει στα ταμεία των τραπεζών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και ενισχύεται ο ρόλος τους στο παρόν μοντέλο ανάπτυξης. Η κοινωνία όμως καλείται να ζήσει με έκτακτα κουπόνια, συμβολικές αυξήσεις στους μισθούς που τις καταπίνει ο πληθωρισμός, μεγάλα ποσοστά ανεργίας και ελαστικής εργασίας, συντάξεις φιλοδώρημα. Υποφέρουν οι πολλοί για να ευημερούν λίγοι.
Και την ώρα που οι τραπεζίτες θέλουν μέχρι και μέρισμα να διανείμουν στους μετόχους τους και κάποιοι τρίβουν τα χέρια τους, χιλιάδες δανειολήπτες έρχονται να προστεθούν σε όσους έχουν ήδη χάσει την πρώτη κατοικία τους από πλειστηριασμό. Χωρίς κανένα σχεδόν προστατευτικό πλαίσιο (Νέος Πτωχευτικός νόμος, αποφάσεις Αρείου Πάγου) οι πολίτες νιώθουν έρμαια της ταξικής πολιτικής των τραπεζών και της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ο κος Σταϊκούρας που δήθεν έδωσε ματς με τους τραπεζίτες για να διασώσει όσους γίνεται (και τελικά “κατάφερε” 30.000 ενώ κινδυνεύουν 590.000, δηλαδή “σώζει” 1 στους 20) βραβεύτηκε πρόσφατα από το περιοδικό The Banker του ομίλου Financial Times ως Υπουργός Οικονομικών του 2023! Μεγάλη τιμή να σε βραβεύουν τσιράκια των τραπεζιτών για “τις θυσίες του ελληνικού λαού”, που δεν ρωτήθηκε ποτέ για το πατριωτικό καθήκον που του φόρτωσαν να διασώσει τις τράπεζες.
Ο θεσμός που τις εποπτεύει, ο SSM, τις υποβάλλει σε τεστ ανθεκτικότητας (stress tests) και τα βρίσκει όλα τέλεια αφού μας έχουν στραγγίξει με όλα τα μέσα, πιστωτικά και δημοσιονομικά. Δεν ξεχνάμε ότι “ο θεσμός” αυτός απαρτίζεται από τεχνοκράτες που σκοπός τους είναι η διαιώνιση και αύξηση των κερδών των πιστωτικών ιδρυμάτων και όχι να ασκούν κάποιου είδους κοινωνική πολιτική.
Ο κοινωνικός έλεγχος όμως επί των πρακτικών που ακολουθούν οι τράπεζες τις δίνει εξαιρετικά χαμηλή βαθμολογία. Μελέτη για καταγγελίες καταναλωτών έδειξε ότι 1 στις 4 για το 2022 αφορούσε τράπεζες, όπως για αθέμιτες πρακτικές και δεσμεύσεις ποσών σε λογαριασμούς. Για μικροχρέη σε Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία κλπ να μην μπορεί κάποιος να πάρει ούτε καν ένα έκτακτο επίδομα και να ταλαιπωρείται σε ουρές και γραφειοκρατικά εμπόδια. Να μην έχει να πληρώσει το ρεύμα και να τον καλούν στο τηλέφωνο επανειλημμένα για να πληρώσει τη δόση.
Το πρόσφατο έγκλημα στα Τέμπη απέδειξε ότι οι εργαζόμενοι στους κλάδους αιχμής και κοινής ωφέλειας, οφείλουν να διεκδικούν για όλο το κοινωνικό σύνολο και να καταγγέλλουν τα κακώς κείμενα, και όχι να σιωπούν.
Το συνδικαλιστικό κίνημα στον κλάδο έχει παραδοθεί εδώ και χρόνια πλειοψηφικά στον υποταγμένο συνδικαλισμό. Η ντροπιαστική στάση της ΟΤΟΕ στο δημοψήφισμα του 2015, και η σύμπλευση στην κοινωνική συμμαχία με τους εργοδότες σήμερα μεταφράζεται σε πλήρη συναίνεση στην πολιτική του συστήματος και τους τραπεζίτες από τις ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ-ΣΥΡΙΖΑ. Δεν τολμούν ούτε να ψελλίσουν ένα όχι στους πλειστηριασμούς και την αύξηση των επιτοκίων των δανείων των χαμηλόμισθων, να καταγγείλουν τη διαπλοκή επιχειρηματικού και τραπεζικού κεφαλαίου, να ταχθούν υπέρ της χειμαζόμενης κοινωνίας. Διαλέγουν να συμπορευτούν με τους μετόχους και γιάπηδες των τραπεζών, λες και δεν είναι αυτοί που ευθύνονται για τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων στον κλάδο και τη μείωση χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Συνδικαλισμός σημαίνει να είσαι με την πλευρά των κοινωνικά αδύναμων
Εμείς όμως, και ευτυχώς και ένα μειοψηφικό αλλά σημαντικό κομμάτι των τραπεζοϋπαλλήλων, θεωρούμε ότι ως κομμάτι του εργατικού κινήματος, πρέπει να συντονιστούμε με τα κινήματα ενάντια στους πλειστηριασμούς λαϊκής κατοικίας, να θέσουμε ως εργατικά αιτήματα την επιδότηση τώρα της δόσης των στεγαστικών δανείων εργαζομένων, ανέργων και συνταξιούχων, να βάλουν το χέρι στην τσέπη τράπεζες και κράτος. Να μπει φρένο στις προμήθειες και να υπάρχει πραγματικά εξυπηρέτηση και των πιο αδύναμων που έχουν ανάγκη ένα τραπεζικό κατάστημα. Η «πελατεία» που βιώνει αυτήν την άθλια κατάσταση είναι οι συγγενείς μας, οι συνάδελφοί μας, εμείς οι ίδιοι.
Να απαιτήσουμε το τραπεζικό σύστημα να περάσει άμεσα υπό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο, όπως όλοι οι σημαντικοί τομείς κοινής ωφέλειας, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, η παιδεία και η υγεία. Δεν μπορεί οι τράπεζες να διοικούνται από μετόχους και στελέχη που τους νοιάζει μόνο η κερδοφορία, και αυτό να γίνεται σε βάρος της κοινωνίας, με στυγνά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Και φυσικά αυτό δεν μπορεί να αφορά μόνο μία τράπεζα, όπως λέει ο ΣΥΡΙΖΑ που θα έσκιζε τα μνημόνια χωρίς σύγκρουση με την ΕΕ, αλλά και δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους όπως προτείνει το ΠΑΜΕ.
Βλέποντας καθημερινά την απόγνωση της φτωχοποιημένης κοινωνικής πλειοψηφίας και τα εκατομμύρια που διακινούνται σαν στραγάλια να καταλήγουν στις τσέπες λίγων, δάνεια επιχειρηματιών να διαγράφονται με χαρακτηριστική γενναιοδωρία και κόσμο της βιοπάλης να παραλαμβάνει εξώδικες καταγγελίες και εξώσεις, θεωρούμε απαραίτητο να πάρουμε θέση υπέρ αυτών που πλήττονται.
Το σύστημα αυτό δεν μπορεί να παραμένει αδιατάρακτο. Οι τραπεζοϋπάλληλοι πρέπει να είμαστε μέρος της μεγάλης σε ένταση και διάρκεια πορείας για την ανατροπή.
Πανεργατικός συντονισμός για την προστασία της α΄ κατοικίας
Οι τραπεζοϋπάλληλοι να είναι στην πρώτη γραμμή του λαϊκού κινήματος
