Η αλυσίδα των βιβλιοπωλείων Ιανός τείνει να μονοπωλήσει την αγορά του βιβλίου, κυρίως στη Θεσσαλονίκη απ’ όπου ξεκίνησε. Οι εκδότες διαγκωνίζονται να καταλάβουν μερικές προνομιούχες θέσεις, πληρώνοντας αδρά, όπως ακούγεται, στις βιτρίνες και στις περίοπτες προθήκες των βιβλιοπωλείων του και οι λογοτέχνες μπαίνουν σε λίστα αναμονής παρακαλώντας για μια βιβλιοπαρουσίαση στους χώρους του Ιανού. Επίσης, οι περισσότεροι καλλιτέχνες δίνουν γη και ύδωρ για μια μουσική βραδιά στην πολυσύχναστη αίθουσα εκδηλώσεων του Ιανού στην Αθήνα.
Το περασμένο φθινόπωρο έγινε ένα μεγάλο πάρτι, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, για τα 30 χρόνια λειτουργίας της επιχείρησης. Παρατηρώντας τις παρουσίες και τα κολακευτικά λόγια πολλών λογοτεχνών και καλλιτεχνών που παρέλασαν στο πάρτι, συμπεραίνουμε, γι’ άλλη μια φορά, την πολιτική ένδεια, την απουσία στοιχειώδους ριζοσπαστισμού, την ωφελιμιστική στάση και την παντελή έλλειψη κοινωνικής γείωσης των ταγών του πολιτισμού μας. Αγνοούν, άραγε, οι εν λόγω άνθρωποι του πολιτισμού, τις απολύσεις εργαζομένων του Ιανού επειδή αρνήθηκαν να υπογράψουν κείμενα νομιμοφροσύνης στην εργοδοσία; Αγνοούν τα ατομικά μηχανάκια, σκάνερς, που κρέμονται στο λαιμό των εργαζομένων και καταγράφουν τις πωλήσεις τους; Στο τέλος κάθε μήνα, οι υπάλληλοι αξιολογούνται με βάση τη συνεισφορά τους στα κέρδη της επιχείρησης και όχι με βάση των αριθμό των πωλήσεων. Έτσι καταμετράται η ατομική απόδοση και προωθείται ένας εξοντωτικός ανταγωνισμός, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να υπογράφουν δηλώσεις υποστήριξης στον εργοδότη, να εργάζονται πολύ πέραν του ωραρίου τους, να παγιώνονται τα εξαήμερα, η εργασία τις Κυριακές και οι «λευκές νύχτες», όπως δηλώνει ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου. Κι είναι φανερό που οδηγούν όλα αυτά. Η εργοδοσία εγκαινιάζει πρώτα το αλληλοφάγωμα, το χυδαίο κυνήγι της πρωτιάς και κατ’ ουσία την παρότρυνση των υπαλλήλων να «σπρώχνουν» τα πιο ακριβά βιβλία, κι ας είναι σκουπίδια, στους πελάτες. Όλα αυτά, βέβαια, σε πλήρη αντίθεση με το δημόσιο προφίλ της «αλυσίδας πολιτισμού» που προβάλει η επιχείρηση, η οποία έρχεται μετά να αξιολογεί αρνητικά τους εργαζόμενους που δεν τα πήγαν καλά σ’ αυτό τον παράλογο ανταγωνισμό.
Οι εργαζόμενοι του Ιανού που αντιδρούν διώκονται με διάφορους τρόπους και προσπαθούν να βρουν το δίκιο τους. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Θεσσαλονίκης Γιάννης Γκλαρνέτατζης δικαιώθηκε δικαστικά με απόφαση Εφετείου, η οποία έκρινε ότι η μετακίνησή του σε μικρότερο υποκατάστημα της αλυσίδας ήταν καταχρηστική και εκδικητική. Το δικαστήριο υποχρέωσε την επιχείρηση να τον επανατοποθετήσει στη θέση του, επιδικάζοντας 2000 ευρώ συν τόκους για ηθική βλάβη. Παρ’ όλα αυτά η τακτική της εργοδοσίας δεν έχει αλλάξει. Παρά την πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση του ιδιοκτήτη της αλυσίδας για εμπλοκή στην υπόθεση Τσοχατζόπουλου, ο Ιανός συνεχίζει να πρωταγωνιστεί σε κάθε είδους αυθαιρεσία. Μέσα στις γιορτές του Χριστουγέννων, στην απεργία της Κυριακής 28/12, κάλεσε τα ΜΑΤ που προχώρησαν σε ξυλοδαρμούς και συλλήψεις έξω από το κατάστημα της Αθήνας. Πριν λίγες μέρες, απολύθηκαν 5 υπάλληλοι σε καταστήματα της Θεσσαλονίκης.
Αυτές οι απολύσεις δεν είναι τυχαίες κι αφορούν εργαζόμενους που αρνήθηκαν που μπουν στο καθεστώς του κανιβαλικού ανταγωνισμού. Δεν δέχθηκαν να υπογράψουν τα κείμενα καταδίκης συναδέλφων τους και απώλειας των δικαιωμάτων τους, όπως να αλλάξει η σύμβαση τους σε μερικής απασχόλησης. Διεκδίκησαν αυτό που η εργοδοσία θέλει να τσακίσει: τη δουλειά με αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Ο Ιανός, εν τέλει, έχοντας ισχυρές προσβάσεις στις προηγούμενες κυβερνήσεις και καλλιεργώντας ένα αλισβερίσι συμφερόντων με την βαθιά νυχτωμένη πολιτισμική ελίτ της χώρας, συνεχίζει απρόσκοπτα να προβάλλει τη φωτεινή, πλασματική, πλευρά του και να αποκρύπτει την άλλη, σκοτεινή και δυσοίωνη, όψη του μυθικού προσώπου του.
Ο δικηγόρος του διαβόλου
Πηγή:epohi