Του Γιώργου Δελαστίκ
Ψύχραιμο το κύριο άρθρο της γερμανικής «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» την Τετάρτη: «Ανταγωνισμός για το ΔΝΤ» ο τίτλος του: «Η πρωτοβουλία των BRICS είναι πριν από όλα ένα σήμα της Κίνας εναντίον της επικυριαρχίας των ΗΠΑ» ο υπότιτλος.
Πιο τολμηροί οι τίτλοι της γαλλικής «Λε Μοντ» την προηγούμενη μέρα, την Τρίτη: «Οι χώρες BRICS θέλουν να αψηφήσουν την ηγεμονία του ΔΝΤ» ο ένας. «Απηυδισμένες από την κηδεμονία της Δύσης, οι χώρες BRICS λανσάρουν τη δική τους αναπτυξιακή τράπεζα». Ο τίτλος του σχετικού ρεπορτάζ των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου έχει μια δόση αγγλικής υστερίας: «Η Ρωσία παρακινεί τα κράτη BRICS να αμφισβητήσουν τις ΗΠΑ»! Αιτία όλης αυτής της δημοσιογραφικής εκστρατείας είναι η σύνοδος κορυφής την Τρίτη και την Τετάρτη στη Φορταλέζα της Βραζιλίας των ηγετών των χωρών που αποκαλούνται BRICS από το αγγλικό ακρωνύμιό τους – Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Νότιας Αφρικής.
Πρόκειται για την έκτη σύνοδο κορυφής των BRICS, καμιά όμως από τις προηγούμενες πέντε δεν είχε απασχολήσει σε τέτοια έκταση τον ευρωπαϊκό και τον αμερικανικό Τύπο, αν και ο τελευταίος προσπαθεί μέχρι στιγμής μάλλον να υποβαθμίσει το γεγονός παρά να το προβάλει, έστω και υποκριτικά. Το θέμα της συνόδου κορυφής των πέντε μεγαλύτερων αναδυόμενων οικονομιών ήταν άκρως ευαίσθητο. Αφορούσε στην ίδρυση αφενός μιας δικής τους αναπτυξιακής τράπεζας και αφετέρου ενός ταμείου συναλλαγματικών αποθεμάτων, με στόχο να βοηθάει τριτοκοσμικές χώρες και πρωτίστως φυσικά τις πέντε χώρες που συναπαρτίζουν τα BRICS, σε περίπτωση που τα νομίσματά τους κινδυνεύουν από εσωτερικούς λόγους ή δέχονται οικονομικές επιθέσεις από τους κερδοσκόπους. «Η συνάντηση στη Φορταλέζα διασαφηνίζει τη θέλησή τους να απελευθερωθούν από τη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αμερικανοκυριαρχούμενη οικονομική τάξη πραγμάτων» επισημαίνει σωστά η «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε», η οποία με διακριτικό τρόπο δείχνει ότι καθόλου δεν στενοχωριέται από την εξέλιξη αυτή.
Αντιθέτως. «Μια αιτία για την εξέλιξη αυτή είναι ότι πρωτίστως οι Αμερικανοί, αλλά και οι Ευρωπαίοι με πολύ διστακτικό τρόπο αποχωρίζονται την κυριαρχία τους στους θεσμούς του Μπρέτον Γουντς. Μια πολιτικά παράλυτη Αμερική συνεχίζει να μπλοκάρει την ήδη από το 2010 συμφωνημένη με μεγάλο προπαγανδιστικό θόρυβο μεταρρύθμιση των ποσοστών ψήφων, η οποία θα έδινε στις αναπτυσσόμενες χώρες μεγαλύτερη βαρύτητα ψήφων στο ΔΝΤ» γράφει σχετικά και συνεχίζει ακάθεκτη στο κύριο άρθρο της: «Αμερικανοί και Ευρωπαίοι συνεχίζουν να μοιράζουν μεταξύ τους τις κορυφαίες θέσεις στην Παγκόσμια Τράπεζα και στο ΔΝΤ βάσει μιας άτυπης συμφωνίας μεταξύ τους… Τα κράτη των BRICS δεν είναι ούτε τα πρώτα ούτε τα μόνα που χειραφετούνται από το ΔΝΤ… Κατά μόνας, κράτη καθίστανται πιο ανεξάρτητα από το ΔΝΤ μέσω της ισχυρής συσσώρευσης συναλλαγματικών αποθεμάτων».
Οι ηγέτες των πέντε κρατών των BRICS αποφάσισαν λοιπόν να φτιάξουν τη δική τους αναπτυξιακή τράπεζα, βάζοντας από 10 δισεκατομμύρια δολάρια η κάθε χώρα, ώστε να ξεκινήσει η τράπεζα αυτή με κεφάλαια 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Θα έχει έδρα τη Σανγκάη της Κίνας, ενώ ο πρώτος πρόεδρός της με πενταετή θητεία θα είναι Ινδός. Η Κίνα, η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Νότια Αφρική έχουν συνολικό πληθυσμό… 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους, το 46% του πληθυσμού της Γης: Το ΑΕΠ και των πέντε χωρών συνολικά ανέρχεται στα 15,76 τρισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 19,8% του ΑΕΠ του πλανήτη. Οι χώρες BRICS έχουν αθροιστικά εισαγωγές ύψους 2,95 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και ακόμη μεγαλύτερες εξαγωγές ύψους 3,19 τρισ. δολαρίων. Οι εισαγωγές τους αντιστοιχούν στο 16,1% των εισαγωγών όλου του πλανήτη και οι εξαγωγές τους στο 17,7%.
Ολοι οι ηγέτες των κρατών της Λατινικής Αμερικής χαιρέτισαν τη δημιουργία της τράπεζας αυτής, βέβαιοι όντες ότι τα δάνεια που θα χορηγεί δεν θα συνδέονται με απαιτήσεις εφαρμογής πολιτικών εξοντωτικής λιτότητας και εκποίησης της δημόσιας περιουσίας στους ξένους, όπως συμβαίνει με τα δάνεια της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ. «Σε αυτό θα διαφέρει η δική μας αναπτυξιακή τράπεζα από το ΔΝΤ, το οποίο απαιτεί δομικές μεταρρυθμίσεις και μια απαράδεκτη πολιτική ανάμειξη σε αντάλλαγμα για τη βοήθειά του» δήλωσε ο Αντόν Σιλονάνοφ, υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας. Πολιτικοί και τραπεζίτες της Δύσης ελπίζουν και εύχονται να αποτύχουν τόσο η αναπτυξιακή τράπεζα όσο και το κοινό αποθεματικό ταμείο των ισχυρότερων αναπτυσσόμενων χωρών. Η πράξη και η ζωή θα δείξουν αν θα επαληθευθούν οι προσδοκίες τους. Οπως σημειώνει πάντως η γαλλική εφημερίδα «Λε Μοντ» στην ανάλυσή της, οι χώρες BRICS «σήμερα φαίνονται πιο αποφασισμένες από ποτέ» να δράσουν από κοινού σε αυτούς τους δύο θεσμούς. Τι τελικά θα γίνει, θα το δούμε…
*Δημοσιεύθηκε στο “Εθνος” την Παρασκευή 18/7/2014
