Τα κοινωνικά αδιέξοδα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και η εργατική απάντηση
Εισήγηση του Άλκη Σιούλα, άνεργου, νέου αρχιτέκτονα, στην ημερίδα εργασίας της Πρωτοβουλίας για σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμμα, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα τη Δευτέρα 18 Ιουλίου 2022
Πριν συζητήσουμε για την αναγκαιότητα της αντικαπιταλιστικής επανάστασης με κομμουνιστική κατεύθυνση, το κοινωνικό και πολιτικό της υποκείμενο, την αναγκαία οργάνωση και συνείδηση, την ταχτική που ξεκινάει από τη σημερινή ασφυκτική ηγεμονία του κεφαλαίου μέχρι την επανάσταση, πρέπει να δούμε το ίδιο το περιεχόμενο του μετασχηματισμού από την καπιταλιστική κοινωνία στην κομμουνιστική. Γιατί η υπέρβαση του καπιταλισμού δεν μπορεί παρά να είναι επαναστατική; Πού μοιάζει και πού διαφέρει από προηγούμενους κοινωνικούς μετασχηματισμούς;
Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, ας εξετάσουμε για παράδειγμα, το πέρασμα από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό. Οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής αναπτύσσονταν για αιώνες στο εσωτερικό της φεουδαρχίας. Η ίδια η μορφή του πλεονάσματος που αποσπούσαν οι φεουδάρχες από τους δουλοπάροικους μετατράπηκε από την «αγγαρεία»-καταναγκαστική εργασία στα κτήματα του γαιοκτήμονα- σε εισφορά σε είδος αρχικά και σε εισφορά σε χρήμα στη συνέχεια. Αν η μορφή της αγγαρείας ήταν τυπική για τη φεουδαρχία, καθώς αντανακλούσε τις σχέσεις καταναγκασμού και προσωπικής εξάρτησης, η εγχρήματη μορφή ήδη παρέπεμπε στη καπιταλιστική γαιοπρόσοδο. Από τον 13ο αιώνα σε ολόκληρους κλάδους στην Ευρώπη (υφαντουργία-ιματισμός, μεταλλουργία, ναυπήγηση πλοίων) η παραγωγή γινόταν κάτω με το verlagssystem, δηλαδή ένα σύστημα όπου ο έμπορος (verleger) παρείχε την πρώτη ύλη στον τεχνίτη ή στην τεχνίτρια στην οικοτεχνία και ένα μέρος της αμοιβής με το υπόλοιπο να δίνεται με την παράδοση του προϊόντος. Πρόκειται για μια πρώιμη μορφή εργασίας με το κομμάτι όπου ο έμπορος ήταν στην πράξη ο εργοδότης και οι εργαζόμενοι/ες μισθωτοί.
Δίπλα στους τυπικούς για τη φεουδαρχία ευγενείς γαιοκτήμονες που θεωρούσαν ταπεινωτική οποιαδήποτε επαγγελματική ασχολία εκτός από τη χρήση των όπλων και τον πόλεμο εμφανίζονταν νέες κατηγορίες όπως οι ευγενείς πατρίκιοι στις πόλεις ή οι ευγενείς της εσθήτας (noblesse de robe) που ασκούσαν κυρίως διοικητικά κρατικά καθήκοντα στην υπηρεσία των μοναρχών. Και οι γαιοκτήμονες όμως που περιφρονούσαν αυτές τις κατηγορίες «νεοευγενών», όλο και περισσότερο προσανατόλιζαν την αγροτική παραγωγή για το εμπόριο με σκοπό τη συσσώρευση χρήματος. Στον άλλο πόλο της κοινωνίας ολοένα και πλήθαιναν οι ελεύθεροι εργάτες, ελεύθεροι από φεουδαρχικά δεσμά εξάρτησης και ελεύθεροι από μέσα διαβίωσης που στριμώχνονταν στην αναζήτηση εργασίας. Μια στατιστική του 1698 για την περιφέρεια της Ορλεάνης στη Γαλλία δείχνει ότι ανάμεσα στους ανθρώπους του μόχθου πάνω από το μισό ήταν μισθωτοί. (Braudel)
Αιώνες πριν από τη βιομηχανική επανάσταση, στο τέλος του 18ου αιώνα οι εμπορευματοχρηματικές σχέσεις και ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής αναπτύσσονταν είτε αυτοτελώς, είτε αστικοποιώντας τις ίδιες τις φεουδαρχικές σχέσεις και τάξεις. Η ολοκλήρωση του καπιταλισμού σαν οικονομικό και κοινωνικό σύστημα με τις παραγωγικές δυνάμεις, το κράτος και τους θεσμούς που του ταιριάζουν έγινε με πολλούς τρόπους. Αλλού έγιναν επαναστάσεις «που συγκλόνισαν τον κόσμο», με πιο χαρακτηριστική τη γαλλική του 1789, αλλού το πέρασμα στον καπιταλισμό σφραγίστηκε από αλλαγές από τα πάνω (Γερμανία, Ιαπωνία).
Το πέρασμα από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό θα ήταν αδύνατο, δεν μπορεί παρά να βασίζεται επίσης στην υλική και οικονομική πραγματικότητα. Όπως γράφει ο Ένγκελς, «το πέρασμα αυτό, όπως και κάθε άλλη κοινωνική πρόοδος, μπορεί να γίνει όχι με την κατανόηση ότι η ύπαρξη των τάξεων αντιφάσκει στη δικαιοσύνη, την ισότητα κτλ. όχι με την απλή επιθυμία της κατάργησης των τάξεων, αλλά με ορισμένους νέους οικονομικούς όρους». Όπως λέγεται στο Μανιφέστο οι κομμουνιστές «δεν στηρίζονται με κανένα τρόπο σε ιδέες ή αρχές που επινοήθηκαν ή ανακαλύφθηκαν από τον έναν ή τον άλλο αναμορφωτή του κόσμου».
Ο Μαρξ κάνοντας απολογισμό της Παρισινής Κομμούνας στον Εμφύλιο Πόλεμο στη Γαλλία γράφει:
«Οι εργαζόμενοι δεν περίμεναν θαύματα από την Κομμούνα. Δεν έχουν στο μυαλό τους ουτοπίες έτοιμες για να θεσπίσουν με λαϊκά διατάγματα. Γνωρίζουν καλά ότι για να πραγματοποιήσουν τη χειραφέτησή τους και ταυτόχρονα την ευγενέστερη μορφή, προς την οποίαν η σημερινή κοινωνία κατευθύνεται από τις ίδιες της τις οικονομικές δυνάμεις, θα έχουν να περάσουν από μακρούς αγώνες κι από μια ολόκληρη σειρά ιστορικών προόδων, που θα μεταμορφώσουν τις συνθήκες και τους ανθρώπους. Δεν έχουν να πραγματοποιήσουν ένα ιδανικό, αλλά να βγάλουν στο φως τα στοιχεία της νέας κοινωνίας που η ίδια η παλιά αστική κοινωνία κρύβει μέσα της».
Ποια είναι αυτά τα στοιχεία της νέας κοινωνίας που κρύβονται στην παλιά; Οι αντιφάσεις που ενδημούν στη διευρυμένη εμπορευματική παραγωγή και στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής είναι ισάριθμες νάρκες στα θεμέλιά του. Ο ίδιος ο καπιταλισμός προσπαθεί να τις αμβλύνει. Αναφέρουμε εδώ επιγραμματικά την αντίθεση ανάμεσα στη συλλογική κοινωνική εργασία και συνεργασία χιλιάδων εργαζομένων για την παραγωγή (π.χ. ενός αυτοκινήτου ή κινητού τηλεφώνου) και τον ατομικό εμπορευματικό χαρακτήρα της ιδιοποίησης των αποτελεσμάτων της. Αυτό εκφράζεται στην αντίθεση ανάμεσα στον ορθολογισμό που επικρατεί στο χώρο παραγωγής και στον ανορθολογισμό στην ανταλλαγή και διανομή. Οι αντιφάσεις ανάμεσα στις σύγχρονες δυνατότητες για λιγότερη εργασία, πιο ξεκούραστη και με περισσότερο ενδιαφέρον από τη μια και στην απαίτηση του κεφαλαίου για εργασία χωρίς ωράρια και όρια ηλικίας από την άλλη, όπως και ανάμεσα στον υπέρμετρο πλούτο που παράγεται και στην αυξανόμενη φτώχεια δεν αφορούν μόνο σε ζητήματα αξιών, δικαιοσύνης και ισότητας, αλλά ναρκοθετούν και την ίδια την καπιταλιστική ανάπτυξη και κερδοφορία. Ο αυξανόμενος ρόλος του κράτους στην οικονομία και ο κρατικός προγραμματισμός, είτε με μεγάλο δημόσιο τομέα είτε όχι, ιδίως σε περιόδους κρίσης τι άλλο δείχνει εκτός από την αδυναμία της ελεύθερης αγοράς και του κεφαλαίου καθαυτών να διασφαλίζουν την κοινωνική αναπαραγωγή.
Ωστόσο, εδώ «τα στοιχεία της νέας κοινωνίας μέσα στην παλιά» δεν είναι κομμουνιστικές, έστω και ανολοκλήρωτες, παραγωγικές σχέσεις, είναι οι αντιφάσεις και τα αδιέξοδα της παλιάς κοινωνίας, οι «νάρκες» όπως και οι υλικές και κοινωνικές προϋποθέσεις και δυνατότητες για τη νέα. Οι τελευταίες όχι μόνο δεν είναι ο κομμουνισμός στο σήμερα, αλλά συχνά αποβαίνουν σε βάρος της εργατικής τάξης και της κοινωνίας· οι επιστημονικοτεχνικές πρόοδοι αυξάνουν την ανεργία και καταστρέφουν το περιβάλλον ενώ παράγονται πληθώρα άχρηστων έως και βλαβερών εμπορευμάτων, η κρατική παρέμβαση μπαίνει στην υπηρεσία του κεφαλαίου για τη διασφάλιση των γενικών όρων αναπαραγωγής του.
Με λίγα λόγια τα στοιχεία που παραπέμπουν στη νέα κοινωνία είναι υπαρκτά αλλά για να τα δει κανείς πρέπει να τα αναζητά, είναι οδοδείκτες προς τον κομμουνισμό αρκεί να κατευθύνεται ήδη προς τα κει. Ενώ στις προηγούμενες μεταβάσεις ήταν δυνατός ο σταδιακός μετασχηματισμός της παλιάς κυρίαρχης τάξης στη νέα, τώρα έχουμε να κάνουμε με την κατάργηση των ταξικών προνομίων που προκύπτουν από την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση. Ενώ στο πέρασμα από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό η αστική κρατική εξουσία ερχόταν συχνά σαν επιστέγασμα της επικράτησης των αστικών παραγωγικών σχέσεων στην οικονομία, η ανατροπή του αστικού κράτους είναι αναγκαία για την έναρξη των κομμουνιστικών μετασχηματισμών στην παραγωγική βάση της κοινωνίας.
Δεν έχουν λείψει οι προσπάθειες να «ξεγελαστεί» η καπιταλιστική ιδιοκτησία και οικονομία. Τα φαλανστήρια -οι σοσιαλιστικές αποικίες που ευαγγελιζόταν ο Σαρλ Φουριέ, η τράπεζα ανταλλαγών που πρότεινε ο Π. Ζ. Προυντόν, κομμουνιστικές κοινότητες στις εσχατιές του κόσμου, η οργάνωση παραγωγικών και καταναλωτικών συνεταιρισμών και τα «χαρτονομίσματα εργασίας» από το Ρόμπερτ Όουεν, τα «εθνικά εργαστήρια» (ateliers nationaux) του Λουί Μπλαν το 1848 στο Παρίσι ήταν οι πρώιμες απόπειρες υπέρβασης του κεφαλαίου χωρίς επαναστατική κατάργηση της ιδιοκτησίας του. Και σήμερα η ήττα του κομμουνιστικού επαναστατικού κινήματος έχει φέρει στην επιφάνεια αντιλήψεις που υποστηρίζουν το ξεπέρασμα του καπιταλισμού με πειράματα αυτοδιαχείρισης, αλληλέγγυας συνεταιριστικής οικονομίας, ανταλλαγής χωρίς χρήμα, αποεμπορευματοποιημένων ζωνών κ.ά. Ανεξάρτητα από οποιεσδήποτε καλές προθέσεις όμως, τα πιο βασικά αγαθά που έχει ανάγκη ένας άνθρωπος σήμερα απαιτούν μέσα παραγωγής και οργάνωσης σε πανεθνική ή και διεθνή κλίμακα. Αν ήταν αδιέξοδες τέτοιες προσπάθειες το 19ο αιώνα σήμερα είναι πολύ περισσότερο καθώς η κρατική και πιστωτική στήριξη είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
Το αστικό κράτος προστατεύει σαν κόρη οφθαλμού, με κάθε μέσο, την καπιταλιστική ιδιοκτησία. Χωρίς την κατάργησή της αυτοί οι πειραματισμοί είναι καταδικασμένοι να φυτοζωούν στα διάκενα της οργανωμένης από το κεφάλαιο παραγωγής με περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα. Τότε και τώρα -όσο ριζοσπαστισμό, ανιδιοτέλεια και αγνές προθέσεις κι αν περιέχουν- αυτές οι νησίδες, χωρίς τη συνολική ανατροπή της αστικής κοινωνίας και του κράτους της, είναι καταδικασμένες να πνιγούν στην καπιταλιστική θάλασσα.
Έγραψε ο Κ. Μαρξ για τη δράση του γαλλικού προλεταριάτου μετά την ήττα της εξέγερσης στο Παρίσι τον Ιούνη του 1848:
«Εν μέρει στρέφεται σε δογματικά πειράματα, σε τράπεζες συναλλαγών και σε εργατικούς συνεταιρισμούς, δηλαδή σε ένα κίνημα με το οποίο αποφεύγει να ανατρέψει τον παλαιό κόσμο με τα δικά του μεγάλα συνολικά μέσα, ενώ πολύ περισσότερο επιδιώκει να επιτύχει τη λύτρωσή του πίσω από τις πλάτες της κοινωνίας, με ιδιωτικό τρόπο, εντός των περιορισμένων όρων ύπαρξής του, και συνεπώς αποτυγχάνει αναγκαστικά».
Αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για την επαναστατική τακτική, όταν αυτά τα μέσα γίνονται σκοπός και χάνεται η σημασία της διαφορετικής τακτικής, που πρέπει να έχει η εργατική τάξη όταν είναι κυριαρχούμενη από την αστική τάξη από όταν έχει την εξουσία.
Ωστόσο, στην όξυνση της ταξικής πάλης, οι μορφές αντίστασης και αντεπίθεσης, που γεννούνται μέσα από την καπιταλιστική πραγματικότητα, αποτελούν διαλεκτικά το αποτέλεσμα και την αιτία της ωρίμανσης της συνείδησης της τάξης και ταυτόχρονα της δύναμής της. Οι διάφορες μορφές της, πρέπει να δυναμώνουν ως εργαλεία της τάξης στην προσπάθεια απελευθέρωσής της, και όχι ως τελικός στόχος.
Μορφές αυτοργάνωσης στην παραγωγή, όπως οι συνεταιρισμοί ή τα αυτοδιαχειριζόμενα εργοστάσια, αποτελούν μέσα στην καπιταλιστική οικονομία, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Ρόζα Λούξενμπουργκ στο βιβλίο της Κοινωνική Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση, «μια μικρογραφία κοινωνικοποιημένης παραγωγής μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής ανταλλαγής». Ωστόσο, μέσα στην καπιταλιστική οικονομία κυριαρχεί η ανταλλαγή πάνω στην παραγωγή και λόγω του ανταγωνισμού, δημιουργεί μόνιμα συνθήκες εκμετάλλευσης, δηλαδή τα συμφέροντα του κεφαλαίου κυριαρχούν στη διαδικασία της παραγωγής, σε σημείο να αποτελούν όρο ύπαρξης της επιχείρησης. Οδηγεί στην εντατικοποίηση της εργασίας, να συντομεύει ή να παρατείνεται, να προσλαμβάνει ή να διώχνει προσωπικό ανάλογα με τις ανάγκες τις αγοράς. Εμφανίζονται δηλαδή όλες οι μεθόδους που κάνουν μια καπιταλιστική επιχείρηση ανταγωνίσιμη. Οι εργάτες του συνεταιρισμού βρίσκονται σε μια αντιφατική θέση να διοικούν τους εαυτού τους με όλο τον απαραίτητο αυταρχισμό που θα είχε ένας καπιταλιστής επιχειρηματίας ,αφού προσδιορίζονται από την ίδια αναγκαιότητα.
Η αναγκαιότητα της ανατροπής της αστικής εξουσίας προκύπτει και για έναν άλλο λόγο. Η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής δεν είναι το μόνο που πρέπει να ξεπεραστεί. Η εκτεταμένη εμπορευματική παραγωγή -όπου ο κοινωνικός χαρακτήρας των προϊόντων εμφανίζεται σαν τυχαίες σχέσεις μεταξύ πραγμάτων και η αξία χρήσης κυριαρχείται από την ανταλλακτική αξία- παράγει εκτός από προϊόντα, αποξένωση, ιδιοτέλεια, σπατάλη και τελικά ανισότητες και εκμετάλλευση. Η εμπορευματική παραγωγή ανήκει στην ανθρώπινη προϊστορία όπου οι συνθήκες κυριαρχούν πάνω στους ανθρώπους, κάθε βήμα προς την υπέρβασή της σημαίνει τον συνειδητό ανθρώπινο κοινωνικό έλεγχο πάνω στο τι, πόσο και πως παράγεται καθώς δεν μπορεί να αφήνεται κάτι τέτοιο να καθορίζεται από τις τυφλές δυνάμεις της αγοράς. Ακόμα και στον καπιταλισμό η ύπαρξη δημόσιων κοινωνικών αγαθών συνδέεται με την κρατική παρέμβαση που ελέγχει, περιορίζει ή και καταργεί σε κάποιο βαθμό και σε κάποιους τομείς τους νόμους της εμπορευματικής οικονομίας.
Ένας από τους βασικούς νόμους της διαλεκτικής είναι η άρνηση της άρνησης. Στις μορφές των συνεταιρισμών ή των αυτοδιαχειριζόμενων εργοστασίων, ενώ η άρνηση υπάρχει μερικώς, δεν ολοκληρώνεται χωρίς τον συνολικό έλεγχο της παραγωγής. Η καπιταλιστική κοινωνία αποτελεί και την πρώτη ταξική κοινωνία που δεν στηρίζεται σε ‘αποκτημένα δικαιώματα’, δουλοκτησία, φεουδαρχία αλλά σε εμπράγματες οικονομικές σχέσεις και δεν διαφαίνεται στο νομικό σύστημα εύκολα μια νομική φόρμουλα για την παρούσα ταξική κυριαρχία. Το ξεπέρασμά τους δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με την ολοκλήρωση της κατάκτησης του μηχανισμού που την δημιουργεί και προστατεύει με κάθε μέσω, ιδεολογικό και κατασταλτικό, το αστικό κράτος. Ωστόσο, το φαινόμενο της επανάστασης, αποτελεί το ίδιο την κορύφωση της ταξικής πάλης με χαρακτηριστικό την ωρίμανση των δυνάμεων και της συνείδησης της εργατικής τάξης μέχρι το σημείο διεκδίκησης της εξουσίας από την αστική. Διαμορφώνει έτσι μια μεταβατική περίοδο ριζικών μετασχηματισμών που ολοκληρώνονται στον κομμουνισμό.
Η κατοχύρωση της κοινοκτημοσύνης, της συλλογικής ιδιοκτησίας των ελεύθερα συνεταιριζόμενων παραγωγών στις παραγωγικές μονάδες και στους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της γης. Οι μορφές που θα πάρει η συλλογική ιδιοκτησία ποικίλουν, αλλά ο κορμός τους δεν μπορεί παρά να είναι υπό πανκοινωνική ιδιοκτησία και σχεδιασμό, που θα ολοκληρώνει την επωφελούς συνεργασία τους. Έτσι ολοκληρώνονται και οι διάφορες μορφές παραγωγής που μπορεί να αναπτυχθούν στο υπάρχον σύστημα αλλά διαστρέφονται από αυτό αν δεν ανατραπεί. Μόνο μέσω της χειραφετητικής φύσης του παραγόμενου προϊόντος, δηλαδή της κυριάρχησης της αξίας χρήσης και όχι της ανταλλακτικής.
Το πέρασμα από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό-κομμουνισμό σημαίνει ολομέτωπη επίθεση και στην ατομική ιδιοκτησία πρώτα απ’ όλα και στην γενικευμένη εμπορευματική παραγωγή παράλληλα. Κάτι τέτοιο απαιτεί μιαν άλλη πολιτική εξουσία -την εργατική- στην αρχή και όχι στο τέλος του περάσματος. Ο επαναστατικός δρόμος για αυτό το πέρασμα δεν είναι μια ιδεοληψία της κομμουνιστικής αριστεράς ή μια εμμονή σε ένδοξες αλλά ξεπερασμένες τακτικές του παρελθόντος αλλά αναγκαίος δρόμος για την υπέρβαση του καπιταλισμού. Εξάλλου, σήμερα, περισσότερο από ποτέ,οι εργατικές ανάγκες -ακόμη και οι στοιχειώδεις- μπορούν να ικανοποιηθούν μόνο με το όπλο του «μαζικού εκβιασμού» και της ανατρεπτικής πάλης.
Άλκης Σιούλας, 18/7/2022
Η παραπάνω εισήγηση είναι ένα σοβαρό κείμενο που προσπαθεί να θέσει ορισμένα δομικά κριτήρια αξιολόγησης του καπιταλισμού και προώθησης της προσπάθειας για κομμουνιστική κατεύθυνση της κοινωνίας.
Ανάμεσα στα άλλα, λέει και κάτι πολύ σοβαρό και σωστό για την επιστημονικοτεχνικη πρόοδο, που το ξεχνούν οι επιστημονιστές: “…οι επιστημονικοτεχνικές πρόοδοι αυξάνουν την ανεργία και καταστρέφουν το περιβάλλον ενώ παράγονται πληθώρα άχρηστων έως και βλαβερών εμπορευμάτων, η κρατική παρέμβαση μπαίνει στην υπηρεσία του κεφαλαίου για τη διασφάλιση των γενικών όρων αναπαραγωγής του….”.
2. Έχει όμως το κείμενο κ μια βασική έλλειψη, κοινή σε όλα τα ανάλογα μαρξικά κείμενα: Δεν μιλά καθόλου, δεν αναλύει καθόλου το τι είναι το κράτος, παρά μόνο λέει το χειλιοειπωμένο και σωστό “το καπιταλιστικό κράτος δεν μεταρρυθμίζεται, ανατρέπεται”.
Το κράτος λοιπόν, ΔΕΝ είναι μόνο εργαλείο καταπίεσης, διοίκησης και ελέγχου στα χέρια της άρχουσας τάξης. Είναι και αυτό, αλλά είναι κ άλλα δύο πράγματα: Α. ΤΡΟΠΟΣ οργάνωσης/διοίκησης των κοινωνιών, και Β. ΙΔΑΝΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ γέννησης, αναπαραγωγής και παγίωσης ταξικών σχέσεων και διαιρέσεων, όταν οι παλιές εκλείψουν!
Είναι πολύτιμη η εμπειρία και ο απολογισμός των χωρών του λεγόμενου κ υπαρκτού σοσιαλισμού, όπου το και καλά “εργατικό” κράτος, απεδείχθη τελικά, όχι το εργατικό μισοκράτος που ήθελε ο Μαρξ, αλλά κανονικότατο κράτος που αναδιοργάνωσε εκ νέου αυτές τις κοινωνίες, απετέλεσε τον σχεδόν αποκλειστικό τρόπο οργάνωσης τους όπως και στον καπιταλισμό, εγγυήθηκε από την μια εργατολαικές κατακτήσεις αλλά παγίωσε κ προώθησε από την άλλη, νέες εκμεταλλευτικές ταξικές σχέσεις κ διαιρέσεις! Η παραπάνω συλλογιστική, μεθοδολογία και καταγραφή/αξιολόγηση του 20ου αιώνα, δεν υπάρχει στο κείμενο του συντρόφου Σιούλα. Και για αυτό, είναι επίσης ανεπαρκές κείμενο, το οποίο δεν προχωρά και πολύ μπροστά την μέχρι τώρα αντίληψη (κυρίως στα λόγια) ενός κλασικού κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο κάλλιστα μπορεί να λέει ο,τι λέει και ο σύντροφός Σιούλας στο κείμενο του, αλλά να έχει την εξουσία και να οικοδομεί μια χαρά στην χώρα καπιταλισμό, στο όνομα πχ του “σοσιαλισμού με κινέζικα χαρακτηριστικά”.
Λίγο βιαστική και, νομίζω, επιπόλαια η κριτική στο προηγούμενο σχόλιο:
1) Προφανώς εννοεί “σε όλα τα ανάλογα μαρξιστικά κείμενα” και, βεβαίως, όχι μαρξικά όπως ίσως από τυπογραφικό λάθος γράφει.
2) Αυτό που δεν είναι τυπογραφικό λάθος αλλά βιασύνη για -εντελώς άστοχη- κριτική, είναι η “βασική έλλειψη” που χρεώνει στο κείμενο. Προφανώς όποιος/α έγραψε το σχόλιο δεν ήταν στην εκδήλωση. Δε φρόντισε όμως να ενημερωθεί τουλάχιστον, για το ότι ακολουθούν άλλες ομιλίες στην εκδήλωση που έχουν αναπτύξει επαρκέστατα το θέμα του κράτους. Αν δεν τις βάλει η Παντιέρα, υπάρχουν στο σάιτ της Πρωτοβουλίας.
Κανένα απολύτως πρόβλημα, εάν ο προβληματισμός για το κράτος και ΓΕΝΙΚΑ και ΕΙΔΙΚΑ, έχει αναπτυχθεί σε άλλες τοποθετήσεις. Θα τις δω στο σαιτ της Πρωτοβουλίας, μιας και για λόγους εργασίας δεν μπόρεσα να συμμετάσχω σε αυτή την εκδήλωση. Στην συγκεκριμένη εισήγηση άσκησα αυτή την συντροφική κριτική.
Καλοδεχούμενη εννοείται η προσπάθεια για συγκρότηση θεωρίας για το κράτος εκ μέρους της Πρωτοβουλίας για νέο πρόγραμμα και κόμμα. Το κακό είναι ότι ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΛΛΕΣ κομμουνιστικές πολιτικές δυνάμεις, από το ΚΚΕ μέχρι την πιο μικρή τροτσκιστική και σταλινική ομάδα, έχουν μια εντελώς ανεπαρκή αντίληψη για το κράτος: Το βλέπουν βασικά ΜΟΝΟ ως εργαλείο άσκησης εξουσίας της εκάστοτε άρχουσας τάξης, άρα αρκεί να συντριφτεί η καπιταλιστική μορφή του κράτους και να το πάρει στα χέρια της η εργατική τάξη και όλα οκ. ΔΕΝ ήταν και δεν είναι καθόλου έτσι!
Το κράτος, ΕΙΝΑΙ ΚΡΑΤΟΣ είτε βρισκόμαστε στην εποχη της αρχαίας δουλοκτησίας, είτε βρισκόμαστε στην εποχή της φεουδαρχίας, είτε στον καπιταλισμό, είτε βρεθούμε στην εργατική/λαϊκή εξουσία! Αλλάζουν επιμέρους χαρακτηριστικά, όμως τα βασικά του χαρακτηριστικά έχουν παραμείνει αναλλοίωτα επί 5.000 χρόνια: Είναι, 1ον ΤΡΟΠΟΣ οργάνωσης/ελέγχου/διοίκησης της εκάστοτε κοινωνίας, άρα τρόπος που οι άνθρωποι διαμεσολαβούν τις μεταξύ τους υποθέσεις (δίκαιο, οικονομία, εργασία, διοικητικές υπηρεσίες, άμυνα κλπ), 2ον ΕΡΓΑΛΕΙΟ άσκησης εξουσίας, καταστολής, καταπίεσης της εκάστοτε άρχουσας τάξης πάνω στους υπηκόους του κράτους, 3ον ΙΔΑΝΙΚΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟ ανάδειξης, προώθησης και παγίωσης νέων ταξικών διαιρέσεων και νέας άρχουσας τάξης, όταν η παλιά για χ λόγους εκλείψει.
Οι κομμουνιστές σε όλο τον 20ο αιώνα και αργότερα, κράτησαν ΜΟΝΟ το δεύτερο χαρακτηριστικό. Αρνήθηκαν να παραδεχθούν έτσι, το ορατό δια γυμνού οφθαλμού: Τα Σοσιαλιστικά κράτη, ήταν κανονικά κράτη, μόνο που οργάνωναν τις εκεί κοινωνίες παγιώνοντας από την μια ορισμένες πρωτοφανείς εργατολαικές κατακτήσεις, ενώ από την άλλη, οργάνωναν την πειθάρχηση και την υπακοή των εκει εργατικών τάξεων στα ταξικά συμφέροντα της κρατικής/κομματικής γραφειοκρατίας.
Και πράγματι, η εισηγηση του Μπάμπη Συριόπουλου στην εκδήλωση για την οποία συζητάμε, έβαλε με έναν συγκροτημένο τρόπο, μια σαφώς πιο σωστή, υλιστική και τελικά χειραφετητική θέση για τον ρόλο του κράτους, από ότι η αντίστοιχη θέση πχ του ΚΚΕ, των τροτσκιστών, των μουλού, κλπ, κλπ.
https://neoprogrammakomma.home.blog/2022/07/19/%cf%84%ce%bf-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ba%cf%81%ce%ac%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%b1-%cf%8c%cf%81%ce%b3%ce%b1%ce%bd%ce%b1-%ce%b5%cf%81%ce%b3%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba/#more-873
Στο μόνο σημαντικό κριτήριο που νομίζω ότι ο Μπάμπης Συριόπουλος έχει λάθος, είναι στο ότι θεωρεί ότι μπορεί να υπάρξει μια μορφή “κράτους-μη κράτους”, εφόσον θα στηρίζεται στην εργατική τάξη και τον λαό, εφόσον θα καταπιέζει μια μικρή κοινωνική μειοψηφία που θα είναι τότε η ηττημένη καπιταλιστική τάξη, εφόσον εφαρμόζει μια σειρά πολιτικές που ενισχύουν την πολιτική συμμετοχή και συζήτηση μέσα στην κοινωνία. Σωστά είναι αυτά, αλλά αυτά εφαρμόστηκαν αρχικά στην ΕΣΣΔ από τον Οκτώβρη του ’17 για να παρθούν σταδιακά πίσω από το ’23-’24 και έπειτα, και να έχουμε την εξέλιξη που τελικά είχαμε.
Θέλω να πω ότι, χρειάζεται και το να παραδεχθούμε θαρρετά ότι, υπάρχουν ορισμένες κρίσιμες κρατικές λειτουργίες που αναγκαστικά θα υφίσταται και μετά την όποια μελλοντική νικηφόρα επανάσταση και οι οποίες θα οδηγούν στην ύπαρξη ΚΑΝΟΝΙΚΟΥ, κανονικότατου κράτους, όπως το ξέρουμε χιλιάδες χρόνια τώρα: Υπουργεία/κυβέρνηση/άσκηση εξωτερικής πολιτικής, όλα αυτά απαιτούν την ύπαρξη και επαγγελματικού μηχανισμού, και δεν ξέρω ΠΩΣ και κατα πόσο θα λειτουργεί η αρχή της ανακλητότητας! Παρομοίως και σε άλλα πεδία της καθημερινότητας.
Συνεπώς, πιο υλιστικά και διαλεκτικά σωστή βλέπω μια θέση που τεκμηριώνει τα περισσότερα από αυτά που λέει ο Μπάμπης, αλλά τεκμηριώνει επίσης και το ΠΩΣ ορισμένες κρατικότατες λειτουργίες του τότε κράτους, θα συναντούν ασφαλιστική δικλείδα μη γραφειοκρατικοποίησης, στους εργατολαικούς θεσμούς, οι οποίοι ΔΕΝ πρέπει να υπάγονται στο τότε κράτος.
Επίσης, το θεωρητικό σχήμα “η εργατική τάξη να οργανωθεί σε κράτος μέσω των εργατολαικών θεσμών και κομμάτων”, είναι εντελώς λάθος: Το σύνολο των κρατικών μηχανισμών, είναι από την φύση του ΟΛΙΓΑΡΙΘΜΟ και αυστηρά ΚΑΙ ΚΑΘΕΤΑ ΙΕΡΑΡΧΗΜΕΝΟ ΚΑΙ ΙΕΡΑΡΧΙΚΟ, συνεπώς, το “να οργανωθεί η εργατική τάξη σε κράτος”μέσω του κόμματός της και του θεσμού της”, σημαίνει σε απλά ελληνικά “η κρατική/κομματική γραφειοκρατία θα μας κάτσει πάλι στο σβέρκο”.
Θέλουμε ακόμα πολύ θεωρητική δουλειά και πρακτικό ψάξιμο….
Στο 20/07 16:29
Κατά τη δική μου αντίληψη πάντως, τι κράτος δεν είναι ο ΤΡΟΠΟΣ οργάνωσης μιας κοινωνίας, αλλά η ΙΔΙΑ η οργανωμένη κοινωνία. Το πρόβλημα που μπαίνει, είναι το πολιτικό σύστημα οργάνωσης κ ποιοί έχουν μέσα σ’ αυτό το σύστημα την κοινωνική κ πολιτική ισχύ. Υπάρχουν πάμπολλα μοντέλα οργάνωσης, από μοναρχίες κ δικτατορίες μέχρι άμεσες δημοκρατίες. Εχθές διάβαζα σχετικά με το σύστημα οργάνωσης των Σουλιωτών. Ο Γιάννης Κορδάτος αποκαλεί αυτή την οργάνωση περιφρονητικά πρωτόγονη δημοκρατία κ αντιπαραβάλλει την “εξελιγμένη” Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Αλλά για μένα η “πρωτόγονη” αυτή άμεση δημοκρατία είναι ανώτερη σπό το δυτικοευρωπαϊκό κοινοβουλευτισμό. Οι δημογέροντες, κεφαλές των φυλών, που λέγονται φάρες, καπεταναίοι με μεγάλη στρατιωτική κ πολιτική εμπειρία, συσκέφτονται μαζί με τους οπλαρχηγούς π.χ. σχετικά με τις προτάσεις του Αλή-Πασά. Αφού, μετά από διεξοδική συζήτηση καταλήγουν σε κάποια συμπεράσματα, συγκαλούν την “πλεκεσία”,αλλιώς “εκκλησία του δήμου”, με άλλα λόγια τη γενική συνέλευση των πολιτών κ αναπτύσσουν την προβληματική, μαζί με τα συμπεράσματα κ τα αντίστοιχα επιχειρήματα. Ύστερα ζητούν από τη γενική συνέλευση, να αποφασίση. Δε λέω να ακολουθήση κανείς ναι κ καλά αυτό το μοντέλο. Κάθε κοινωνία πρέπει να διαμορφώση το κατάλληλο γι’ αυτή πολιτικό σύστημα. Σε όλα αυτά τα συστήματα όμως είναι κοινό χαραχτηριστικό η συμμετοχή όλων στις αποφάσεις, σχετικά με τη διακυβέρνηση, όπως επίσης συνήθως κ το διττό θεσμικό σύστημα, με δύο ξεχωριστά όργανα, σε διάλογο κ συνεργασία μεταξύ τους. Από κει κ πέρα υπάρχουν κ διάφοροι άλλοι θεσμοί αναλόγως.
Ρε συ Μαρκέλλα, εννοείται ότι το κράτος είναι συν τοις άλλοις ΚΑΙ τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας! Αυτό είναι Ένα εξ των τριών δομικών χαρακτηριστικών του κράτους από πάντα!
Δεν είναι το θέμα μας λοιπόν να διαφωνήσουμε εάν το κράτος είναι ή δεν είναι τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας! Είναι! Από πάντα!
Το θέμα μας είναι ότι το κράτος ως τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας, προωθεί ταυτοχρονα και την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας. Αυτά τα δύο πάνε πακέτο. Για αυτό και πηγε κατά διαόλου ο λεγόμενος υπαρκτος σοσιαλισμός. Γιατί αναγκάστηκαν – αλλά κ παρουσιάστηκε αυτό ως η… Επιτομή του… Κομμουνισμού–αυτές οι χώρες, να οργανωθουν με κρατικό τρόπο μιας και το κράτος ως τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας και χώρας, είναι ο πιο αποτελεσματικό τρόπος οργάνωσης απέναντι σε έναν εξωτερικό αντίπαλο.
Για αυτό άλλωστε επέλεξαν οι ανθρώπινες κοινωνίες από την πρωτόγονη αγροτική επανάσταση κιόλας, να οργανωθουν σταδιακά με κρατικό τρόπο. Διότι στον κρατικό τρόπο οργάνωσης μιας κοινωνίας, τις αποφάσεις πχ για την άμυνα απέναντι σε έναν εισβολεα, τις παίρνει ο στενός κύκλος της άρχουσας τάξης της χώρας αυτής και όχι οι συνελεύσεις όλης της κοινωνίας, όπως συνέβαινε στις κοινωνίες τότε που δεν είχαν κρατικό τρόπο οργάνωσης. Που όμως, από ότι λένε τα ιστορικά στοιχεία ήταν πολύ πιο οκ οι άνθρωποι σε αυτές κατά τα άλλα.
Εκεί γύρω στο 3.000 πΧ ή κ νωρίτερα, ήταν που σταδιακά ο κρατικός τρόπος οργάνωσης των τοτε κοινωνιών, επικράτησε – μέσω πολεμικών συγκρουσεων- έναντι των κοινωνιών με μη κρατικό τρόπο οργάνωσης. Γιατί έγινε αυτό παρόλο που ο μη κρατικός τρόπος οργανωσης έχει πολύ περισσότερα καλά για τον άνθρωπο έναντι του κρατικού τρόπου οργάνωσης; γιατί ο κρατικός τρόπος ως ολιγαρχικος τρόπος λήψης κ εφαρμογής των αποφάσεων, είναι πολύ πιο αποτελεσματικός σε ένα κ μόνο αλλά κρίσιμο πεδιο: στο πεδίο πολεμικής αντιπαράθεσης με μια άλλη φυλή, πόλη, χώρα. Για αυτό κ μόνο. Αλλά αυτό δυστυχώς ήταν κ είναι χιλιάδες χρόνια τώρα, πολυυυ σημαντικό.
Πρώτα δημιουργείται η ανάγκη για αποτελεσματικη άμυνα κ επίθεση απέναντι σε μια άλλη αρχαία πόλη, φυλή, χώρα κ μετά έρχεται το κράτος ως ολιγαρχικος τρόπος οργάνωσης κοινωνίας κ λήψης αποφάσεων ΚΑΙ ΩΣ ΣΥΓΚΡΌΤΗΣΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΏΝ ΣΩΜΆΤΩΝ, ως απαντηση στην ανάγκη αυτή….
Ήταν ο αρχαίος ανταγωνισμός των φυλών, των πόλεων, των αρχαίων χωρών για κατοχή και νομη του εμπορεύματος που τοτε επινοούνταν ως έννοια κ πρακτική, αφού η Γεωργία επέτρεψε την παραγωγή κ συσσώρευση πλεονασματων, που γέννησε την ανάγκη της κρατικής οργάνωσης κ έδωσε τεράστια ώθηση στην δημιουργία της ταξικής διάρθρωσης της τότε κοινωνίας….
Ε αυτά, ανταγωνισμός μεταξυ των εθνών αλλά και των ανθρώπων εντός των χωρών κ σε διεθνές επίπεδο για κυριαρχία, εξουσία, εμπόριο καιρος είναι να τα ξαναδεί η ανθρωπότητα. Γιατί όσο παραμένουν ως τρόπος διαμεσολαβησης των ανθρωπίνων υποθέσεων, τόσο η ταξική διάρθρωση και η κρατική οργάνωση, δύο άθλια κ βάρβαρα χαρακτηριστικά, θα οδηγούν τον άνθρωπο στην δυστυχία κ την καταστροφή του.
Για αυτο εμείς οι κομουνιστές, οι αναρχικοί κ οι αριστεροί, σε αντιθεση οποδήποτε με την κρατικη αντίληψη των κομμουνιστικων κομμάτων και με την απόρριψη του κράτους εδώ κ τώρα των αναρχικών, πρέπει αφενός να λέμε ναι σε ένα είδος κρατικής συγκρότησης γιατί δεν γίνεται αλλιώς, κ ταυτόχρονα να λέμε ναι στην διαρκή διαχυση της εξουσίας στην βαση της κοινωνιας και στους μη κρατικούς της θεσμούς. Κ στην εκπαίδευση των καταπιεσμενων στο να παίρνουν συλλογικά τη ζωή στα χέρια τους.
Σκοπός είναι να κατανοήσωμε την ίδια την ουσία της έννοιας του κράτους. Η ουσία των πραγμάτων βρίσκεται κωδικοποιημένη στη γλώσσα. Στη ρίζα της γλώσσας πρέπει να ανατρέχωμε, για να μην περιπέφτωμε σε σύγχιση κ πλάνη. Αν ανοίξης το λεξικό, θα δης, ότι κράτος σημαίνει επί λέξει ισχύς, δύναμη. Ούτε τρόπος ούτε μέθοδος ούτε σύστημα. Ο τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας, όσον αφορά στην οικονομία κ όπως πολύ σωστά επεσήμανε κάποιος σχολιαστής σε άλλη ανάρτηση, σημαίνει τις ΣΧΕΣΕΙΣ παραγωγής. Οι τρόπος κοινωνικής κ πολιτικής οργάνωσης μιας κοινωνίας αφορά στους διάφορους θεσμούς. Αν δεν προσδιορίζωμε με ακρίβεια τους όρους κ δεν έχωμε ξεκάθαρη τη σημασία τους, χάνομε το νόημα κ περιπέφτομε σε σύγχιση.
Συνέχεια σε απάντηση στο 14/10 11:14
Η ταξική διάρθρωση της κοινωνίας είναι εγγενής τάση κ οφείλεται στη διαφορετικότητα των ατόμων, ως προς τις ικανότητες, την προσφορά στο σύνολο κ άλλα στοιχεία του χαραχτήρα.Όλα αυτά προκαλούν τόσο την ανισοκατανομή ισχύος μέσα στην κοινωνία, όσο κ τις κοινωνικές ανισότητες. Όσο για τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις κοινωνίες, που παρατηρείται από τις απαρχές της ιστορίας της ανθρωπότητας κ οδηγεί σε αντιπαραθέσεις, συγκρούσεις, πολέμους, με άλλα λόγια η ίδια η ιστορία των λαών, κατά το Μαρξ είναι ουσιαστικά η πάλη των τάξεων. (συνεχίζεται)
Μαρκέλλα, έχεις λ α θ ο ς: η ταξική διάρθρωση μιας κοινωνίας εινσι εγγενής τάση δλδ ειναι μια δυνατότητα του ανθρώπου, όπως δυνατότητα εινσι και η έλλειψη ταξικής διάρθρωσης μιας κοινωνίας. Ως εδώ, οκ.
Ο μεγάλο σου λάθος, είναι ότι η ταξική διάρθρωση μιας κοινωνίας δεν ωφειλεται καθόλου μα καθόλου στα διαφορετικά χαρακτηριστικά, ιδιότητες και ικανότητες των ανθρώπων. Ωφειλεται στην δυνατότητα επιβολής και διατήρησης της εξουσίας μιας ολιγαριθμης ομάδας μέσω βίας, στρατού, ωμού καταναγκασμου, πάνω στην πλειοψηφία της κοινωνίας. Αν ίσχυε αυτό που λες, δεν θα είχαμε αστυνομίες, στρατούς, όπλα κλπ. Η θέση που υποστηρίζεις, είναι το βάθρο όλων των πολιτικών αντιληψεων που στηρίζουν την ύπαρξη κοινωνικών τάξεων. Νεοφιλελε, φασιστικες/εθνικιστικες, σοσιαλδημοκρατικες.
Στο 25.10. 01:10 απάντησα ήδη, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει δημοσιευτεί. Συμπληρωματικά να πω, ότι απλοποιεί πάρα πολύ τα πράμματα. Το να λέη, ότι μπορεί ο Σαούλ να βασίλεψε μόνο ένα μήνα, δε στέκει από την άποψη της επιστημονικής λαογραφίας. Οι λαϊκές παραδόσεις διαμορφώνονται σύμφωνα με κανόνες, όχι τυχαία. Σε κάθε περίπτωση πάντως ο μονάρχης ποτέ δεν εξουσιάζει χωρίς την υποστήριξη κ την έγκριση της άρχουσας τάξης. Αφού ο προφήτης Σαμουήλ, σεβάσμιο πρόσωπο κ με την αποδοχή όλων όρισε το Σαούλ, τα πράμματα παρέμειναν έτσι αρχικά. Εξ άλλου η διακυβέρνηση συνέχισε να είναι σε πρώτη φάση συναινετική, όπως πριν. Όσο για τους μεγαλοδισεκατομμυριούχους Γκέιτς, Σόρος κ.α. δεν είπα, ότι είναι οι εξυπνότεροι. Αλλά είχαν ένα συνδυασμό προσόντων κ “προσόντων” με την κακή σημασία, που μαζί με διάφορους άλλους συγκυριακούς παράγοντες τους ανέδειξαν στη θέση αυτή. Τα πάντα έχουν αίτια κ εξηγήσεις.
Δεν ξύπνησαν μια μέρα οι άνθρωποι κ είπαν “ωρε δεν φτιάχνουμε κράτος και κοινωνικές τάξεις;” Κάτι τους ώθησε να πάρουν αυτές τις βάρβαρες επιλογές. Τι ήταν αυτό; Ο ανταγωνισμός μεταξύ των αρχαίων φυλών, οικισμών κ πόλεων, για την ίδιοποίηση και νομή των πρώτων αγροτικών πλεονσσμστων. Μια δυνατότητα που τους έδωσε η αγροτική επανάσταση που συνέβη περίπου το 8.000 πχ και που επέτρεψε την δημιουργία πλεονσσμστων, αποθήκευσης αυτών κ ανταλλαγών αυτών!
Ε τότε ήταν που ο ανταγωνισμός μεταξύ φυλών, οικισμών κ πόλεων άρχισε να μεγαλώνει, διότι έγινε το προφανες: κάποιοι παρήγαγαν πολλά, κάποιοι λιγότερα και κάποιοι καθόλου (οι κοινωνίες των εναπομεινάντων τροφοσυλλεκτων. Και πάλι βάσει κοινής υλιστικης λογικής κ αντίληψης, τι λέτε ότι άρχισε να γίνεται; Οι μεν την πέφτανε στους δε για να αποκτηθεί το αγροτικό πλεόνασμα που βοηθούσε την επιβίωση κ μάλιστα χωρίς μεγάλη κούραση!
Ε, ως απάντηση σε αυτή την εξέλιξη, ήρθε ο κρατικός τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας που είναι σε όλα του βάρβαρος κ απάνθρωπο, έχει όμως ένα συντριπτικό πλεονεκτημα: επιτρέπει εξαιτίας της ολιγαρχικης φύσης του, την λήψη εγκαιρα αποφάσεων για την άμυνα ή/και την επίθεση ενός οικισμού κ μιας πόλης απέναντι σε μιαν άλλη.
Ταυτόχρονα, η παραπάνω ιστορική εξέλιξη συνέβαλλε και στην εμφάνιση ταξικής διάρθρωσης εντός των τότε κοινωνιων. Οι κοινωνίες με επίδικο την ίδιοποίηση, νομή και πώληση αργότερα των αγροτικών πλεονσσμστων κ βοηθούντος της κρατικής συγκρότησης, χωρίστηκαν σε άρχουσα ελιτ/τάξη και στις καταπιεζομενες παραγωγικές τάξεις.
Εδώ να συμπληρώσουμε ότι, οι οικισμοί και οι πόλεις ΧΩΡΙΣ κρατική -αλλά με άλλου τύπου μη κρατικού- συγκρότηση, μια χαρά περνάγανε -πάντα για τα μέτρα της εποχής του έτσι;- οι άνθρωποι εκεί. ΙΣΩΣ αυτό να έμεινε στο συλλογικό φαντασιακό ως η ΧΑΜΕΝΗ ΕΔΕΜ, ο χαμένος παράδεισος του ανθρώπου.
Ο κρατικός τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας, έρχεται πρωτίστως ως μια στρεβλή, βάρβαρη αλλά εξόχως αποτελεσματική απάντηση στην εξωτερική εισβολή, δηλαδή στο πέσιμο από μια πόλη ή έναν οικισμό σε έναν άλλον για να του πάρουν το πλεόνασμα. Βαθμιαία και όσο αναπτύσσεται η ανταλλαγή και μετά η εμπορευματοποίηση των προϊόντων, αυξάνει ο πλούτος, άρα αυξάνει και η διάθεση για να κλέψεις αυτός τον πλούτο από την πόλη ή τους ανθρώπους που τον κατέχουν. Και έτσι ισχυροποιείται ο κρατικός τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας έναντι του ΜΗ κρατικού, και εμφανίζονται ευδιακριτα πια και οι πρώτες ταξικές διαρθρώσεις στο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ των κοινωνιών, ανάμεσα σε αυτούς που παράγουν τον πλούτο και στα μέλη των πρώτων κρατικών θεσμών τα οποία ΙΔΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ αυτόν τον πλούτο, ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΑ την θέση που απέκτησαν μέσω της συμμετοχής τους στου;ς πρώτους κρατικού τύπου θεσμούς…
Για αυτό και οι πρώτες άρχουσες τάξεις αποτελούνται απο ποιους άραγε; Αποτελούνται από τα στρατιωτικά σώματα που είχαν πρωτοσυγκροτηθεί για να προστατεύουν το πλεόνασμα που ήταν στις αποθήκες της πόλης και του οικισμού, τους ιερείς (μια ζωή έμποροι της μετά θάνατον ελπίδας) και με ξωφαλτση συμμετοχή των γραφιάδων, των πρώτων διανοουμένων δλδ!
Οταν οι πρώτες κοινωνίες ανακάλυπταν σταδιακά το στρατιωτικό πλεονέκτημα της κρατικού τύπου οργάνωσης, τι άραγε έκαναν;
Α. Οργάνωναν αποτελεσματικές επιθέσεις στις πόλεις και τους οικισμούς ΜΗ κρατικού τύπου οργάνωσης, άρα και πιο ειρηνικούς.Και μάλλον τις νίκησαν ολοκληρωτικά, αφού σταδιακά όλες οι πόλεις και οι οικισμοί, αποκτούσαν κρατικό τύπο οργάνωσης.
Β. Μονιμοποίησαν και θεσμοποίησαν την ταξική διάρθρωση ΕΝΤΟΣ ΤΟΥΣ. Ενω πιρν μπορεί ο ιερέας/σαμάνος ή και οι φύλακες των αποθηκών να ήταν λίγο σε πιο καλλύτερη θέση από τους υπόλοιπους, τώρα σταδιακά η κοινωνία χωρίζεται θεσμικά και μη θεσμικά σε κοινωνικές τάξεις, ενώ δημιουργείται και η ΔΟΥΛΕΊΑ και έχουμε τους πρώτους δούλους.
Στο 14.1ο 12:32
Σύμφωνα με το μαρξισμό δεν οδήγησε ο ανταγωνισμός των λαών στην ταξική κοινωνία, αλλά ανάποδα, δλδ η ταξική κοινωνία οδήγησε στον ανταγωνισμό των λαών. Καθοριστική είναι η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, στην προκειμένη περίπτωση της γης. Πράγματι η αγροτική επανάσταση ήταν αποφασιστική, όχι γιατί οι φυλές ήθελαν η μία την παραγωγή της άλλης, αλλά γιατί οδήγησε στη χρήση δούλων (βλέπομε αναλογία με τη βιομηχανική επανάσταση). Έτσι αρχίζει το οικονομικό σύστημα της δουλοκτησίας. Η εκτεταμένη αγροτική παραγωγή ξεκίνησε με την εφεύρεση του αλετριού, που έκαμε δυνατή την επεξεργασία του σιδήρου. Ο Προμηθέας προσωποποιεί σύμφωνα με τον καθηγητή γεωμυθολογίας Ηλία Μαριολάκο την ανακάλυψη, όχι της φωτιάς, που είχε ήδη ανακαλυφτεί παλιότερα, αλλά της δυνατότητας ανάπτυξης υψηλών θερμοκρασιών, που απαιτούνταν για την επεξεργασία του σιδήρου. Η εποχή του σιδήρου, που διαδέχτηκε την εποχή του χαλκού έφερε λοιπόν καταπίεση, εκμετάλλευση, πολέμους κ δυστυχία κ αυτή ήταν η τιμωρία του Προμηθέα από το Δία. Στη Βίβλο αυτό το ιστορικό γεγονός αναφέρεται σαν αδερφοκτονία του Άβελ, που ήταν βοσκός από τον Κάιν, που ήταν γεωργός. Το μύθο αυτό, τον αναφέρει κ ο Μαρξ. Η εποχή του σιδήρου εισήγαγε κ την πατριαρχία, δλδ τον αυταρχισμό, στη θέση της αρμονικής συμβίωσης, με καθαρά οικονομικά αίτια. Η σύγκρουση παλιού κ νέου κοινωνικού συστήματος υπήρξε σφοδρή κ αποτυπώνεται σε όλους τους μύθους.
Μαρκέλα η ταξική διάρθρωση της κοινωνίας και οι ταξικοί ανταγωνισμοί/καταπιέσεις κλπ, εμφανίζονται ΗΔΗ με την αγροτική επανάσταση, δλδ ΗΔΗ κατά την διάρκεια της ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗΣ περιόδου (περίπου το 10.000 πΧ). Ποια εποχή του χαλκού; Αυτή θα έρθει ΠΟΛΥ αργότερα.
Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ μεταξύ των φυλών/οικισμών για την απόκτηση/κατοχή/νομή του πρωτοεμφανιζόμενου ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ οδήγησε στην ανάγκη ΦΥΛΑΞΗΣ των πλεονασμάτων, άρα στην εμφάνιση για πρώτη φορά ενός σώματος ανθρώπων που τους έχει αναθέσει η κοινότητα την ΦΥΛΑΞΗ του πλεονάσματος.
Η σταδιακή συσσώρευση πλεονασμάτων οδηγεί επίσης σταδιακά και στην εμφάνιση πρώτα της ανταλλαγής αυτών των πλεονασμάτων μεταξύ φυλών/οικισμών και μετά και του εμπορίου. Ε, ταυτόχρονα εμφανίζεται και ο ΤΑΞΙΚΟΣ διαχωρισμός, ανάμεσα σε αυτούς που ΜΠΟΡΟΥΝ να επιβληθούν πάνω στο σύνολο, ως η ομάδα που ΔΙΟΙΚΕΙ (άρα τεμπελιάζει και απέχει από την διαολεμένη κουραση και εξουθένωση της παραγωγικής διαδικασίας). Ποιοί άραγε μπορούσαν να επιβληθούν πάνω στο σύνολο ενός οικισμού και να γίνουν η άρχουσα τάξη του; Οι τότε παπάδες (σαμάνοι/ιερείς) και φυσικά οι τότε φύλακες και οι διοικητές τους που κατέχουν καλύτερα απο τους υπόλοοιπους την τέχνη του να την πέφτει ο ένας στον άλλον με βία και οπλισμό.
Ω τι έκπληξις! Αυτή η πρώτη φορά στην ιστορία ΑΡΧΟΥΣΑ τάξη, χρησιμοποίησε μεθόδους που μετά από 10.000 χρόνια, είναι ίδιες ακριβώς με τις σημερινές! Η κάθε άρχουσα τάξη, για να κρατά την εξουσία της και την δυνατότητά της να ΑΠΕΧΕΙ από την κουραστική παραγωγή και να κοπροσκυλιάζει σε βάρος της κοινωνίας χρησιμοποιεί τις ΙΔΙΕΣ ακριβώς μεθόδους με πρίν απο 10.000 χρόνια:Είναι οι μέθοδοι της βίας, της καταστολής, του πολέμου, του ελέγχου, του τρόμου κλπ κλπ.
Γενικώς Μαρκέλλα πάρε τους μύθους αλλιώς, γιατί καταλήγεις να γράφεις λάθος πράγματα.
Οι τότε παπάδες δλδ οι σαμανοι και οι ιερείς με το κύρος τους, και οι τότε φυλακες και οι διοικητές τους με την πρωτόλεια στρατιωτική τους οργάνωση, αποτέλεσαν την πρώτη άρχουσα τάξη της ανθρώπινης κοινωνίας.
Αμφότεροι γεννήθηκαν από την ανάγκη του ανθρώπου να εξηγεί τα της ζωής και του θανάτου με αναγκαστικά μεταφυσικό τρόπο οι μεν και από την ανάγκη της κοινότητας να προστατέψει το πλεόνασμα της από την άλλη.
Ή απόσπαση των παραπάνω δύο ομάδων από την δύσκολη και κουραστική αγροτική παραγωγική διαδικασία, έγινε ο υλικός όρος για την μετεξέλιξη τους σε άρχουσα παρασιτική εκμεταλλευρια τάξη, όπως είναι κ όλες οι άρχουσες τάξεις ιστορικά.
Όλες οι παραπάνω διαδικασίες δεν έγιναν μέσα σε μερικούς μήνες, αλλά σταδιακά μέσα σε χιλιάδες χρόνια. Οι μύθοι τα λένε αυτά, αρκεί να μην μένεις στην επιφάνεια τους, του στυλ “ο Σαμουήλ ήταν ένα κεφάλι ψηλότερος ή ο τάδε μιλούσε με τον Θεό και έγιναν βασιλιάδες”.
Αργοτερα θα προστεθούν και οι γραφείς κ οι πρώτοι αστρονόμοι που θα πλαισιώσουν την άρχουσα τάξη δυναμωνοντας εξωστρατιωτικά το κύρος της στην πλειοψηφία. Παράδειγμα, έλεγε ο αστρονόμος στον Φαραώ ότι τότε θα γίνει έκλειψη ηλίου, μάζευε ο Φαραώ τους κατοίκους της τότε πρωτεύουσας, κ την κατάλληλη ώρα σήκωνε το χέρι του διατάζοντας τον ήλιο να κρυφτεί κ αυτός κρυβόταν. Αυτά όλα είναι καταγεγραμενα.
Για αυτό και οι επαναστάτες και οι επαναστατικες πολιτικές δυνάμεις του καιρού μας πρέπει να απορριψουν αφενός την εθνικιστική, σοσιαλδημοκρατικη ή/και φιλελε αντίληψη για το κράτος, αφετέρου, τις δύο βασικές πολιτικές θεωρήσεις για το κράτος του επαναστατικου κινήματος του 19ου κ 20ου αιωνα:
Α. Την θέση των κομμουνιστών, του κομμουνιστικου κινήματος, των κομμουνιστικων κομμάτων του 20ου αιώνα, όπου το κράτος θεωρήθηκε αφενός ως ο φυσιολογικός τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας γενικά και ειδικά, ως όργανο καταπίεσης στα χέρια της άρχουσα τάξης. Που αρκεί να το πάρει η εργατική τάξη στα χέρια της, να το κάνει εργατικό συντριβοντας την καπιταλιστικη μορφή του και να οικοδομησει σοσιαλισμό. Αυτή η θεώρηση απεδείχθη καταστροφική και αφελής, ενώ συνέβαλλε τα μεγιστα στην πολιτική νομιμοποίηση της νέας άρχουσα τάξης, της κρατικής κομματικής γραφειοκρατίας.
Β. Την αναρχική θεώρηση για το κράτος, που απαιτεί την άμεση κατάργηση του κράτους. Αυτή η θεώρηση απεδείχθη επίσης λαθεμενα κ καταστροφική, διότι αντιλαμβάνεται και αυτή το κράτος μόνο ως εργαλείο καθυπόταξης, παραγνωρίζοντας την σημασία που έχει ως τρόπος οργάνωσης των κοινωνιών και την αδυναμία των ανθρώπων να απαλλαγούν σημερα/αύριο, από τον κρατικό τρόπο διαμεσολαβησης των υποθέσεων τους.
Γ. Εννοείται ότι πρέπει να απορριφθεί και η σοσιαλδημοκρατικη, εθνικιστική και γενικά καπιταλιστικη αντίληψη για το κράτος ή όποια έχει διαχυθει πλατιά εδώ κ δεξαετιες στις καταπιεζομενες τάξεις όπου γης, σύμφωνα με την οποία το κράτος είναι ο μοναδικός τρόπος οργάνωσης μιας κοινωνίας κ οπιο σωστός. Και αρκεί οι καταπιεσμενοι να θέλουν εθνικη συνεννόηση με τις άρχουσες τάξεις τους κ να επιδιώκουν να έχουν ωφελη μέσα από την πρόσδεση με το εθνικό κράτος κ την εθνική τους άρχουσα τάξη. Η αντίληψη αυτή ειναι η πλέον βάρβαρη, εινσι αυτή που οδήγησε στον φασισμό, τον ναζισμο, τον νεοφιλελευθερισμο.
Για να μην παρεξηγηθώ, διευκρινίζω, ότι εφ’ όσον η πολιτική δύναμη μέσα σε μια κοινωνία περάση σε μια μειοψηφία, πράμμα που δυστυχώς κατά κανόνα συμβαίνει, τότε ναι, η έννοια κράτος παίρνει τη σημασία της τυραννικής εξουσίας, που δυναστεύει το κοινωνικό σύνολο. Θέλω μόνο να πω, ότι το λαϊκό – εργατικό κράτος μπορεί να υλοποιηθή, στο πλαίσιο πάντα του ρεαλιστικού κόσμου, με όλες τις αδυναμίες του, κ όχι με την έννοια ενός φαντασιακού παραδείσου.
Μέχρι τώρα μιλάγαμε για Επανάσταση. Τώρα το γυρνάμε σε “Ανάδυση”;
Φτηνά “επιχειρήματα” σε σοβαρά ζητήματα…
Καμιά φορά οι νεολογισμοί δεν είναι μόνο από διάθεση καλλωπισμού του λόγου. Μπορεί να έχουν και πιο συστηματικά αίτια. Η Επανάσταση δεν είναι “κλισέ”. Είναι ο πιο συκοφαντημένος και δαιμονολογημένος λόγος.
Αν διαβάσεις το κείμενο, όπως και τις υπόλοιπες εισηγήσεις της ημερίδας θα καταλάβεις ότι για επανάσταση λένε, από την αρχή μέχρι το τέλος. Χωρίς κανέναν νεολογισμό, πραγματικά!
Αλλά πρώτα πρέπει να διαβάζουμε και μετά να σχολιάζουμε…
Βαρέθηκα τη φτηνή κριτική του πληκτρολογίου ρε παιδιά, ήμαρτον!
Στο 20/07
Μέχρι εκεί που διάβασα ως τώρα: α) η Δημοκρατία δεν καταπιέζει κανένα. Με κοινή προσυμφωνημένη αποδοχή, επικρατεί η άποψη της πλειοψηφίας, ενώ η μειοψηφία δεν υποτάσσεται, αλλά απλά αποστασιοποιείται από την εκτέλεση των αποφάσεων, αυτό που γίνεται δλδ τώρα στα συμβούλια των συνδικαλιστικών σωματείων. Το να διαχωριστής κ να απέχης από αποφάσεις που δεν επιδοκιμάζεις, είναι ό,τι καλύτερο, μπορεί να γίνη. Κάθε τι άλλο ανήκει στη σφαίρα της ουτοπίας κ του φαντασιακού. β) Στη ΣΕ δεν εφαρμόστηκε ποτέ η (άμεση) δημοκρατία των αρχικών επαναστατικών εργατικών Συμβουλίων, που εμφανίστηκαν στη Δ. Ευρώπη. Στα Σοβιέτ τα κόμματα εισχώρησαν κ λειτούργησαν, στην πράξη τουλάχιστον, με θεσμικό τρόπο, ενώ επικράτησε το αντιπροσωπευτικό σύστημα. Ένας βουλευτής ανά 500 ή ένας ανά 1000. Αργότερα -μετά την εξέγερση της Κροστάνδης, νομίζω- οι μπολσεβίκοι κατάργησαν τα άλλα κόμματα κ κατά τη γνώμη μου, καλά κάμανε, γιατί ήταν αντεπαναστατικά βαρίδια, αλλά τα Σοβιέτ θα έπρεπε να λειτουργήσουν αμεσοδημοκρατικά. Στην πράξη βέβαια αυτά δε γίνονται έτσι απλά, λέω μόνο ποιές ήταν οι ελλείψεις αυτού του πολιτικού συστήματος.
Συνεχίζω στο 14/10. 11:14
Μια εγγενή τάση, όπως κάθε φυσική εκδήλωση του κόσμου, δεν μπορούμε να την εξαλείψωμε, αλλά μόνο να τη διαχειριστούμε. Καθώς γενικά η φύση του κόσμου είναι διττή, κ στην ανθρώπινη φύση υπάρχουν δίπλα στον ανταγωνισμό οι τάσεις της συνεργασίας, της αλληλεγγύης κ της συμπληρωματικότητας, όπως κ η αίσθηση κ η ανάγκη της δικαιοσύνης, στοιχεία εξ άλλου απαραίτητα για την επιβίωση του είδους. Αυτά τα στοιχεία πρέπει λοιπόν να υποστηρίζωνται, ώστε να αποδυναμώνεται η τάση της ταξικής κοινωνικής διάρθρωσης, χωρίς να σημαίνη, ότι μπορεί να δημιουργηθή η απόλυτα αταξική κοινωνία κ πολύ περισσότερο, να επικρατήση για πάντα.
Συνέχεια στο 14/10 11:14
Γενικά δε νοείται η διάκριση σε κρατικό κ μή κρατικό τρόπο κοινωνικής οργάνωσης. Αυτό που λέει ο μαρξισμός είναι, ότι το κράτος έχει πάντοτε ταξικό κ ποτέ ουδέτερο χαραχτήρα. Αναλόγως, εννοείται με το ποια τάξη το κατέχει, δλδ κατέχει την εξουσία. Επομένως, τη στιγμή που υπάρχει ολιγαρχικό (αστικό) κράτος, μπορεί να υπάρξη κ εργατικό – λαϊκό κράτος. Εξ άλλου καθόλου δεν ισχύει, ότι οι ολιγαρχίες είναι ισχυρότερες απέναντι σε εξωτερικές απειλές. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει. Από τα πιο χαραχτηριστικά παραδείγματα, οι νίκες των Ελλήνων ενάντια στην Περσική Αυτοκρατορία.
Στο 18/10. 23:08
Ναι, υπάρχει η δυνατότητα επιβολής μιας ολιγάριθμης ομάδας στο κοινωνικό σύνολο, μέσω βίας, στρατού, καταναγκασμού. Από πού προκύπτει όμως αυτή η δυνατότητα; Πώς διαμορφώνετσι; Πώς κ γιστί ξεχωρίχει η συγκεκριμένη ολιγομελής ομάδα, γιατί τα συγκεκριμένα άτομα; Πρόκριται για μια κοινωνική διαδικασία, που διαμορφώνεται από διάφορους παράγοντες. Και δεν είναι μόνο τα όργανα καταστολής. Ο μαρξισμός πολύ σωστά επισημαίνει την ιδιοποίηση των μέσων παραγωγής. Αλλά πώς γίνεται, να περνούν τα μέσα παραγωγής στην κατοχή μιας μειοψηφίας; Είναι, νομίζω, συνδυασμός διαφόρων παραγόντων κ μέσα σ’ αυτούς συσκεκριμένες δεξιότητες, γνώσεις, ικανότητες, άλλοτε θετικές (ηθικές) κ άλλοτε αρνητικές (ανήθικες, εγκληματικές). Μ’ αυτούς τους όρους αναδύονται κάποια άτομα στην κοινωνική αφρόκρεμα κ διαμορφώνουν μια αριστοκρατία. Κάπως έτσι προέκυψαν αρχικά τα βασιλικά γένη των αρχαίων κοινωνιών. Αυτοί που αναδεικνύονται, δεν είναι σαν σύνολο οι καλύτεροι, αντίθετα απ’ ότι υποστηρίζουν οι ιδεολογίες των “εκλεκτών”, όπως ο ναζισμός, γιατί όλοι οι άνθρωποι κ όλες οι φυλές έχουν δυνατά κ αδύνατα σημεία, αναλόγως. Οι σριστοκρατίες διαμορφώνονται από κάποιους, που έχουν τα ειδικά προσόντα κ δεξιότητες, που απαιτούνται σε συγκεκριμένες περιστάσεις κ ιστορικές φάσεις. Οι αριστοκρατίες αυτές διαιωνίζονται κληρονομικά, μέχρι την εμφάνιση επαναστατικών κοινωνικών αλλαγών, που δημιουργούν την ανάγκη νέων δεξιοτήτων, με αποτέλεσμα το πέρασμα της κοινωνικής κ πολιτικής ισχύος σε άλλη τάξη.
Μαρκελα, κατάλαβε επιτέλους ότι, τα μοναδικά προσόντα και δεξιότητες που είχαν και έχουν από αρχής του κόσμου όλες οι μειοψηφίες που επεβλήθη σαν στην Χ κοινωνία ήταν, τα όπλα, η απόφαση να το κάνουν και η ωμή βία. Τίποτα άλλο.
Ένα μόνο παράδειγμα θα δώσω. Στη Βίβλο αναφέρεται, ότι κάποια στιγμή οι Εβραίοι, δλδ αυτοί που είχαν λόγο κ κύρος μέσα στο λαό, πήγαν στον προφήτη Σαμουήλ κ απσίτησαν, να ορίση ένα βασιλιά. Αυτός στενοχωρήθηκε πολύ, γιατί μέχρι τότε, αν δεν είχαν μια θεσμοθετημένη δημοκρατία, υπήρχε άτυπα μια συνενόηση σε σχετικά ισότιμη βάση. Λέω “σχετικά”,.γιατί ορισμένοι θα είχαν ασφαλώς, για διάφορους λόγους μεγαλύτερη υπόληψη κ κύρος. Υποθέτω εδώ, ότι αυτό που άλλαξε, ήταν, ότι κσθώς το έθνος εγκατάλειψε τη νομαδική ζωή κ απόχτησε γή, οι φύλαρχοι – τσελιγκάδες ισχυροποιήθηκαν οικονομικά κ ήθελαν ισχυροποίηση κ επέκταση του κράτους, ό,τι θέλει δλδ κάθε άρχουσα τάξη. Αυτή η εξέληξη δεν άρεσε στο Σαμουήλ, κ τους έκανε δραματικές προϋδοποιήσεις, για την κοινωνική ανισότητα που θα επακολουθούσε. Αλλά δεν του έμενε, πσρά να υποκύψη. Έτσι όρισε πρώτο βασιλιά του Ισραήλ το Σαούλ, με κριτήριο, το ότι ήταν, λέει, ένα κεφάλι ψηλότερος απ’ όλους τους άλλους. Και τους είπε, να μην έχη κανείς παράπονο, γιατί όλοι βλέπουν, ότι είναι κατά ένα κεφάλι ψηλότερος. Αυτό δείχνει, πόσο μετρούσε εκείνη την εποχή η σωματική διάπλαση, για ευνόητους λόγους.Στη συνέχεια βέβαια δεν τα κατάφερε τόσο καλά κ η διαδοχή του θρόνου πέρασε στο Δαυίδ, που είχε πολλαπλά κ μεγάλα χαρίσματα. Δεν είναι μόνο θέμα βίας οι ολιγαρχίες, αλλά συνδυασμός διαφόρων παραγόντων κ κοντά σ’ αυτά, συγκεκριμένων ικανοτήτων.
Και να σου πω άλλο ένα: Νομίζεις, πώς όποιος θέλει, μπορεί να γίνη Μπιλ Γκέιτς κ Σόρος; Τώρα θα παρατηρήσης -κ πολύ σωστά- ότι πρόκειται για καθάρματα. Αλλά υπάρχουν δισεκατομμύρια καθάρματα, που το πολύ – πολύ που καταφέρνουν, είναι, να καταλήξουν στο φρέσκο. Επειδή δεν έχουν το συνδυασμό των συγκεκριμένων δεξιοτήτων Γκέιτς κ Σόρος, μαζί κ με κάποιες ευνοϊκές συνθήκες, ασφαλώς.
Ναι Μαρκέλλα, όμως οι μύθοι δεν αποτελούν πάρα μια ατελεστστη ένδειξη και μια μακρινή ηχώ πραγματικών γεγονότων. Πχ, είσαι σίγουρη ότι ο Σαούλ διατήρησε της εξουσία του πάνω από ένα μήνα… επειδή ήταν ένα κεφάλι… ψηλότερος; Ε; δλδ πέρναγε ο απόφαση του για το ποιοι και πόσο θα πληρώνουν φόρους, θα δουλεύουν, θα τον ταΐζουν, θα δεχτούν κ τον διάδοχο του, επειδή τους πέρναγε ένα… κεφάλι; δε νομίζω να τα λες σοβαρά αυτά ε;
Όσον αφορά τον σορος, τον γκειτς, τον Μητσοτάκη, τον αλαφουζο εσύ τι λες; απέκτησαν εξουσία επειδή ήταν έξυπνοι; Και την διατηρούν ως κοινωνική τάξη, βαση της εξυπνάδας τους; αμ τότε γιατί δεν καταργούν την αστυνομία κ όλους τους μηχανισμούς ελέγχου κ καταναγκασμου του λαού; αφού εινσι έξυπνοι θα συνεχίσουν να κυβερνούν χωρίς όλους αυτούς τους μηχανισμούς έτσι;
Οι μύθοι αποτυπώνουν πραγματικά γεγονότα αλλά εκφρασμένα αλληγορικά και με τις δεισιδαιμονίες, τις αντιλήψεις και τους κώδικες επικοινωνίας των ανθρώπων της εποχής τους. Τους μύθους τους ερμηνεύουμε, δεν τους παίρνουμε “τοις μετρητοίς” η κατά λέξη, σύμφωνα με τις έννοιες που αποδίδουμε εμείς σήμερα στις λέξεις!
Παράλειψα πιο πάνω, να αναφέρω, δίπλα στα όργανα κ μέσα καταστολής κ την τεράστια δύναμη των ΜΜΕ, που ελέγχει η άρχουσα τάξη μέσω του χρήματος κ εν μέρει της έμμεσης βίας. Υπάρχουν γενικά διάφοροι τρόποι ελέγχου κ το σημαντικότερο είναι η γνώση, οι άνθρωποι που ελέγχουν σήμερα την οικονομία μέσω του τρσπεζικού κ χρηματιστηριακού συστήματος κ κατευθύνουν το προχώρημα κ τις εφαρμογές της επιστήμης.
Συμπλήρωση στο 16/10. 23:08, σχετικά με την εγγενή τάση ταξικής διάρθρωσης των κοινωνιών. Δε θα έλεγα, ότι μπορεί αυτή η τάση να λείψη εντελώς από μια κοινωνία. Σε ένα βαθμό, μικρότερο ή μεγαλύτερο, πάντα θα εκδηλώνεται. Στην αρχαία Αθήνα εμφανίστηκε το πρώτο ξ μόνο έως σήμερα κράτος του δήμου. Ονομάστηκε έτσι, αφού πρώτα εμφανίστηκε. Το είδαν κ το ονομάτισαν. Σε καμιά άλλη κοινωνία δεν συναντούμε τη λέξη δημοκρατία. Γιατί δεν υπήρξε σαν γεγονώς, άρα οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να τη φανταστούν. Οι Ρωμαίοι ονόμασαν το πολιτικό τους σύστημα απλά “δημόσιες υποθέσεις”, γιατί αυτό ήταν. Το ποιός διαχειριζόταν τις δημόσιες υποθέσεις, ήταν άλλο θέμα. Πού να φαντάζονταν την έννοια δημοκρατία! Στην Αθηναϊκή Δημοκρατία λοιπόν συναντούμε ήδη τις δυό βασικές τάξεις -κ παρατάξεις- που επισημαίνει ο μαρξισμός. Αριστοκρατικούς (κατόχους των μέσων πσραγωγής) κ δημοκρατικούς (εργαζόμενα λαϊκά στρώματα). Όμως οι δυό αυτές παρατάξεις, σε σντίθεση με τα κόμματα του κοινοβουλευτισμού, δεν είχαν θεσμικό ρόλο, γιατί οι θεσμοί ήταν αμεσοδημοκρατικοί. Ο μαρξισμός τώρα επισημαίνει ξεκάθαρα τον ταξικό (αστικό) χαραχτήρα του κράτους στις καπιταλιστικές κοινωνίες της εποχής του κ βάνει στόχο την αταξική κοινωνία. Όμως συτή δεν υπήρξε ποτέ ως τα τότε, η ίδια η θεωρία δεν ήταν σε θέση, να την περιγράψη πιο συγκεκριμένα, παρέμεινε στο ότι δεν έχομε πληροφορίες, για το πώς ακριβώς θα είναι. Προχώρησε μέχρι του σημείου, ότι με την ανατροπή της εξουσίας των αστών από την εργατική τάξη, δεν επιτυγχάνεται η αταξική κοινωνία. Το μετεπαναστατικό σύστημα που υποστηρίζει, είναι, η λεγόμενη “δικτατορία του προλεταριάτου”. (συνεχίζω).
Συνεχίζω από το 22.10. 20:18
Ο μαρξιστικός όρος “δικτατορία του προλεταριάτου” είναι επινόηση της θεωρίας του μαρξισμού, με ορισμένη σημασία κ δεν έχει σχέση με τη Ρωμαϊκή Δικτατορία ούτε τις διάφορες ολιγαρχικές δικτατορίες, που γνωρίζομε. Σημαίνει την κατάργηση της θεσμικής λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων, εκτός από το κόμμα της εργατικής τάξης, που υπήρξε ο φορέας της υλοποίησης της επανάστασης. Δεν είπε ο μαρξισμός, ότι με τη δικτατορία του προλεταριάτου εξαφανίζονται οι κοινωνικές τάξεις, είπε μόνο, ότι με την κατάργηση του θεσμικού ρόλου των πολιτικών τους φορέων (κομμάτων) καταστέλεται η εκδήλωσή τους κ η ενδυνάμωσή τους κ ως εκεί. Τώρα, όσο για το στόχο της αταξικής κοινωνίας, μέχρι σήμερα παρέμεινε μια υπόθεση. Ο ίδιος ο μαρξισμός τον άφησε σε ασάφεια κι απ’ την άλλη είπε, ότι δεν επιδιώκει τη συμμόρφωση με ένα ιδανικό, αλλά την κατάργηση της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Ήδη ο Τσε είπε το γνωστό ” να είμαστε ρεαλιστές κ να ζητούμε το αδύνατο”. Νομίζω, ότι με τη σημερινή εμπειρία μπορούμε να παραδεχτούμε, χωρίς να πέσωμε σε αντίφαση με τη θεωρία, ότι η αταξική κοινωνία είναι μια έννοια, που ανήκει στον ιδεατό χώρο, όπως οι υποθέσεις στη φυσική επιστήμη που εκφράζουν ιδανικές καταστάσεις, απραγματοποίητες στον υλικό κόσμο, απαραίτητες όμως στην ανάπτυξη κ διατύπωση θεωριών. Κι ακόμα ο μαρξισμός ποτέμδεν υποστήριξε την κατάργηση της δημοκρατίας. “Δικτατορία του προλεταριάτου, η πιο πλατιά δημοκρατία”. Ύπουλα ο αστικός κοινοβουλευτισμός ταυτίζει τα κόμματα με τη δημοκρατία.
Στο 25/10. 01:10
Το περίμενα, να το πης αυτό. Κατά τη γνώμη πολύ σοβαρών επιστημόνων οι θρύλοι κ οι παραδόσεις των λαών είναι εξαιρετικά αξιόπιστες πηγές πληροφοριών, εφ’ όσον διαβάζωντσι σωστά, έτσι που να διαχωρίζωνται τα μυθολογικά από τα ιστορικά στοιχεία, χωρίς βέβαια να αποκλείωνται οι ιστορικές ανακρίβειες, που όμως τις συναντούμε ούτως η άλλως κ σε ιστορικές πηγές.Ο Όμηρος κ η ελληνική μυθολογία μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες. Υπάρχει π.χ. αμφιβολία, ότι η σωματική ρώμη, που συναντούμε πάλι κ πάλι στους μεγάλους μυθικούς ήρωες, ήταν στοιχείο διάκρισης σε αρχαίες εποχές; Ή χρειάζεται μεγάλη σκέψη, για να παραδεχτή κανείς το αυτονόητο, σε εποχές που δεν υπήρχαν ντρόουν, πύραυλοι, δορυφόροι κ πυρηνικά;
Στο 25.10. 22:42
Αυτό περίπου λέω κι εγώ!
Στο 25.10. 01:10 απάντησα ήδη. Συμπληρωματικά να πω, ότι απλοποιεί πάρα πολύ τα πράμματα. Το να λέη, ότι μπορεί ο Σαούλ να βασίλεψε μόνο ένα μήνα, δε στέκει από την άποψη της επιστημονικής λαογραφίας. Οι λαϊκές παραδόσεις διαμορφώνονται σύμφωνα με κανόνες, όχι τυχαία. Σε κάθε περίπτωση πάντως ο μονάρχης ποτέ δεν εξουσιάζει χωρίς την υποστήριξη κ την έγκριση της άρχουσας τάξης. Αφού ο προφήτης Σαμουήλ, σεβάσμιο πρόσωπο κ με την αποδοχή όλων όρισε το Σαούλ, τα πράμματα παρέμειναν έτσι αρχικά. Εξ άλλου η διακυβέρνηση συνέχισε να είναι σε πρώτη φάση συναινετική, όπως πριν. Όσο για τους μεγαλοδισεκατομμυριούχους Γκέιτς, Σόρος κ.α. δεν είπα, ότι είναι οι εξυπνότεροι. Αλλά είχαν ένα συνδυασμό προσόντων κ “προσόντων” με την κακή σημασία, που μαζί με διάφορους άλλους συγκυριακούς παράγοντες τους ανέδειξαν στη θέση αυτή. Τα πάντα έχουν αίτια κ εξηγήσεις.
Στο 01:11 00:15
Εξαρτάται, πώς εννοούμε τον όρο “αγροτική επανάσταση”. Στην πρώτη φάση της συγκρότησης κοινωνιών κ όσον αφορά στην ενασχόληση με τη γη, ο άνθρωπος ήταν καρποσυλλέκτης. Αργότερα ξεκίνησε η καλλιέργεια της γης, σε ήπια μορφή κ από τις γυναίκες. Αυτό μαρτυρεί κ η θεά της γεωργίας, Δήμητρα. Πρόκειται για τη λεγόμενη μητριαρχική εποχή, που αντιστοιχεί βασικά στη νεολιθική περίοδο. Η εποχή του χσλκού είναι η μεταβατική φάση από τη μητριαρχία στην πατριαρχία. Χαραχτηριστικός της εποχής αυτής είναι ο μινωικός πολιτισμός. Η εκτεταμένη κ συστηματική κσλλιέργεια ξεκίνησε μόνο με την εφεύρεση του αλετριού, δλδ την εποχή του σιδήρου. Το όργωμα με αλέτρι απαιτεί ενισχυμένη μυϊκή δύναμη κ η γεωργία περνά στο αντρικό φύλο. Αυτή είναι η λεγόμενη πατριαρχία. Και επειδή αυτού του έίδους η παραγωγική διαδικασία απαιτούσε εργατικά χέρια σε μαζική κλίμακα, το οικονομικό σύστημα γίνεται δουλοκτητικό, ενώ το μέσον παραγωγής δλδ η γη περνά σε μεγαλοϊδιοκτήτες. Ως γνωστό, κατά το μαρξισμό οι όροι κ οι σχέσεις παραγωγής είναι η βάση, ενώ η κοινωνικοπολιτική συγκρότηση το εποικοδόμημα. Αυτή η θέση, που πρώτος ο Μαρξ υποστήριξε, επικράτησε στη συνέχεια κ πέραν του μαρξισμού.
(συνεχίζω)
συνέχεια στο 01.11. 00:15
Επαναλαμβάνω, γιατί έχει θεμελιακή σημασία: Κατά το μαρξισμό η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία της πάλης των τάξεων, όχι της πάλης των φυλών κ των εθνών. Που θα πη, ότι ο ταξικός ανταγωνισμός μέσα στην κοινωνία έχει συνέπεια τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις διαφορετικές κοινωνίες, όχι το ανάποδο. Και το ταξικό σύστημα εδράζεται με τη σειρά του στην ιδιοποίηση των μέσων παραγωγής κ τις παραγωγικές σχέσεις. Εσύ αγνοείς συτή τη θεμελιακή αρχή, ξεκινάς από τον ανταγωνισμό των κοινωνιών κ πας στο κοινωνικό εποικοδόμημα, δλδ την ανάθεση της φύλαξης της παραγωγής κι από ‘κει στην εμφάνιση των τάξεων. Αυτή η αντίληψη δεν έχει καμιά σχέση με το μαρξισμό ούτε την επιστήμη, όπως την ξέραμε, μέχρι τουλάχιστον την εμφάνιση του μεταμοντέρνου νεοταξικού αναθεωρητισμού. Εγώ, εννοείται, ότι απορρίπτω τέτοιου είδους απόψεις, καθώς είναι φανερό το ανυπόστατο των επιχειρημάτων κ η σκοπιμότητά τους.
Μαρκέλα μου, το ΘΕΜΕΛΙΟ της πάλης των τάξεων, είναι η πρωτόγονη ανταγωνιστική σχέση μεταξύ οικισμών, για την απόκτηση του αγροτικού πλεονάσματος. Είναι αυτή η ανταγωνιστική σχέση μεταξύ οικισμών αλλά και τμημάτων εντός των οικισμών μεταξύ τους, είναι δηλαδή η προσπάθεια ΓΙΑ ΙΔΙΟΠΟΙΗΣΗ (=ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ) καταρχάς του αγροτικού πλεονάσματος που κατά την διάρκεια χιλιάδων χρόνων, γέννησε τις κοινωνικές τάξεις, τον ανταγωνισμό μεταξύ τους και το κράτος.
Οι σαμάνοι μαζί με τους φύλακες των αποθηκών και τους διοικητές τους, συγκροτούν την πρώτη άρχουσα τάξη της ανθρωπότητας, όταν αυτή πια, περνά στο στάδιο των αγροτικών κοινωνιών.
Και ακόμα πιο σωστά, ο ανταγωνισμός για την απόκτηση, κατοχή, ιδιοποίηση, νομή του πλεονάσματος, οδήγησε σταδιακά μέσω χιλιάδων χρόνων στην γέννεση του κρατικού τρόπου οργάνωσης και της ταξικής διάρθρωσης της κοινωνίας, μόνο όταν αυτος ο ανταγωνισμός έγινε ανταγωνισμός όχι μόνο ή κυρίως για την κάλυψη της πείνας, αλλά για την εμπορευση του πλεονάσματος με σκοπό την απόκτηση πλούτου, ισχύος, εξουσίας.
Όταν δηλαδή γεννήθηκε η ιδέα εμπορευματοποίησης, πώλησης και αγοράς του πλεονάσματος, τότε ήταν που ανδρώθηκε και παγιώθηκε ο κρατικός τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας, ο χωρισμός της σε τάξεις και ο πόλεμος σαν μέσο απόκτησης του πλεονάσματος.
Ή πείνα και η σπάνη των αγαθών από μόνα τους δεν αρκούσαν για την σταδιακή μετατροπή των ομάδων κύρους μέσα σε έναν οικισμό και των ξύλινων τειχών σε κρατική οργάνωση. Έπρεπε να ανακαλυφθεί το εμπόριο, η συσσώρευση πλούτου μέσω της ιδιοκτησίας και αγοραπωλησίας του πλεονάσματος, για να θεριέψει η πραγματικότητα τυ ταξικου χωρισμού και της κρατικής οργάνωσης των κοινωνιών. Έπρεπε δηλαδή οι ανταγωνιστικές σχέσεις εντός και εκτός των οικισμών, να υπερβούν το επίπεδο του αγώνα για επιβίωση και να πάνε στο επίπεδο του ανταγωνισμού για πλούτο, κυριαρχία, εξουσία.
Ή υπέρβαση πια των ανταγωνιστικών σχέσεων εντός και εκτός των σημερινών τμημάτων της ανθρωπότητας που δεν ειναι πια οι οικισμοί της γεωργικής περιόδου, δεν ειναι οι πόλεις κράτη και οι αυτοκρατορίες της δουλοκτησιας και της φεουδαρχίας, ειναι τα εθνη/κράτη του καπιταλισμού, μπορεί να γίνει. Εινσι το ιστορικό αίτημα της εποχής μας. Αν δεν επιτευχθεί, η βαρβαρότητα και η καταστροφή της ανθρωπότητας, εινσι το επόμενο βήμα.
Για επιτευχθεί πρέπει να κατανοήσουμε βαθιά τις αιτίες που γέννησαν κ αναπαράγουν τις ανταγωνιστικές σχέσεις εντός και εκτός των κοινωνιών /χωρών.
ΩΩΩΩΠ Μαρκέλα, ποιές είναι οι…νεοταξίτικες επιρροές;; Επειδή δεν έχεις ιδέα από ιστορικό και διαλεκτικό υλισμό, απάντησε σε αυτό το απλό ερωτηματάκι: ΠΩΣ γεννήθηκαν οι κοινωνικές τάξεις και γενικά η ταξική διάρθρωση; Από μια αόριστη -στο μυαλό σου- ιδιοκτησία; ΠΩΣ εκφράστηκε έμπρακτα η τάση για ιδιοποίηση του πλεονάσματος στις πρώτες αγροτικές κοινωνίες; ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ; Μόνο από εσωτερικά τμήματα των οικισμών Ή κυρίως από εξωτερικούς εισβολείς που για Χ λόγους ο καθένας ήθελαν να πάρουν το πλεόνασμα για την πάρτη τους; ΔΕΝ συνιστά αυτό ιδιοκτησιακή νοοτροπία και πρακτική;
Μαρκέλλα εμ γνωρίζεις μόνο ΤΥΠΙΚΑ κάποιες μαρξικές ένοιες, εμ δεν κάνεις και τίποτα για να εμβαθύνεις…
Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ δεν εμφανίζεται μονο σαν εσωτερική σχέση, αλλά στα πρώτα βήματα της (κα μέχρι σήμερα), ΚΑΙ σαν εξωτερική: Αλλιώς, ΓΙΑΤΙ πολεμούσαν οι αγροτικές κοινωνίες μεταξύ τους ενώ στους τροφοσυλλέκτες οι πόλεμοι ήταν σχεδόν ανύπαρκτοι; Ετσι για την πλάκα τους; Για την ωραία Ελένη της αγροτικής κοινωνίας;
Είναι οι πόλεμοι ιμεταξύ των οικισμών για το πλεόνασμα, είναι η ταυτόχρονη ανάδυση της πρώτης ταξικής διάρθρωσης στο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ των κοινωνιών, που αποδεικνύει την σταδιακή επικράτηση των ανταγωνιστικών ιδιοκτησιακών σχέσεων εντός και εκτός οικισμού και αγροτικής πόλης. Η ιδιοκτησία ως αντίληψη και πρακτική γεννιέται ταυτόχρονα ως εξωτερική σχέση μεταξξύ οικισμών και ως εσωτερική σχέση μέσα στον οικισμό. Και στο διάβα των χρόνων, αποκρυσταλλώνεται στην ανάδυση ταξικής διάρθωσης εντός των αγροτικών κοινωνιών και στην ανάδυση του κράτους ΩΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΟΡΓΆΝΩΣΗΣ ΜΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΊΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ. Η οποία κρατάει μέχρι και σήμερα. ΚΑι είναι αυτός ο ιστορικός μεγάκυκλος που βρισκόμαστε ως ανθρωπότητα, ακόμα εντός του.
Ολα τα παραπάνω είναι ιστορικός και διαλεκτικός υλισμός. Η αποδοχή της θέσης “Ο Σαμουήλ έγινε βασιλιάς επειδή ήτο ψηλότερος κατα ένα κεφάλι από τους υπόλοιπους”, είναι απλά μια παπαριά.
Αποφεύγοντας χαρακτηρισμούς και για σένα, θα παρατηρούσα ανώνυμε 02/11/2022 at 01:44, ότι οι εξωτερικοί εισβολείς στην εποχή της βαρβαρότητας έκαναν ότι και οι πρόγονοί τους τροφοσυλλέκτες της εποχής της αγριότητας: Επιδρομές για τροφή/επιβίωση. Γιατί απλά πεινούσαν. Κανείς χορτασμένος δεν ρίσκαρε το τομάρι του για νάχει απλά περισσότερο πλεόνασμα. Και δεν είναι αλήθεια πως στους τροφοσυλλέκτες οι πόλεμοι ήταν σχεδόν ανύπαρκτοι. “Πολέμους” έκαναν και οι τροφοσυλλέκτες, για τον ίδιο λόγο, που μάχονται μεταξύ τους και τα υπόλοιπα αρπακτικά ζώα, όσα έχουν την ιδιότητα να οριοθετούν τον χώρο του κυνηγιού τους. Και μη μεταφέρουμε σημερινές έννοιες και παραστάσεις σε άλλες εποχές. Ελάχιστα κοινά εξωτερικά γνωρίσματα έχει ο σημερινός πόλεμος των (πάμπλουτων και χορτασμένων…) ιμπεριαλιστών, με τον αγώνα για τροφή και επιβίωση των αγρίων. Και βέβαια τίποτε κοινό στην ουσία τους οι δυό “πόλεμοι”. Αλλο πράμα ο σημερινός ιμπεριαλιστικός πόλεμος και άλλο ο προ είκοσι η εκατό χιλιάδων ετών. Και οι ομαδοποιήσεις/”κοινότητες” των αγρίων, (η Ινδιάνοι της Β. Αμερικής ήταν τέτοιοι) δεν ήταν παρά οι “φυλές” σαν άμεση μετεξέλιξη του μητρογενούς γένους.
Να σου πω ένα απλό παράδειγμα: Ακόμη και στα ομηρικά χρόνια, σε σαφώς ταξικές κοινωνίες, πολεμούσαν μπροστά, και ενίοτε και μόνοι τους, οι αρχηγοί, οι κυρίαρχη τάξη εν ολίγοις, (που βέβαια έπαιρναν και τα λάφυρα) ενώ ο Λαός επικουρικό ρόλο είχε και συχνά περιοριζόταν να …χειροκροτά τον νικητή! Κάνε σύγκριση με του πολέμους της Ιστορίας, και πιο πολύ με τους σημερινούς “proxy-wars”….
Είναι αλήθεια, ότι το πλεόνασμα εμφανίστηκε μαζί με την γεωργία, άρα και οι τάξεις. Αλλά οι επιδρομές για αρπαγή τροφής δεν ήταν έκφραση “ιδιοκτησιακής νοοτροπίας και πρακτικής”. Αγώνας για επιβίωση ήταν. Αυτή ήταν η “Ωραία Ελένη” των μύθων εκείνης της εποχής, και πολύ διαφορετική, βέβαια, από την Ωραία Ελένη του Μενέλαου και του αρχιλήσταρχου Αγαμέμνονα η την σημερινή “ελευθερία και αξίες” του σημερινού λεγομένου “ελευθέρου κόσμου”.
Δεν βλέπω και πολύ τεκμηριωμένο τον ισχυρισμό σου για ταυτόχρονη-παράλληλη ανάπτυξη της ιδιοκτησίας σαν “εξωτερικής” σχέσης, δηλαδή μεταξύ αυτονόμων και ανεξαρτήτων κοινωνικοοικονομικών κοινοτήτων. Χρειάστηκε να περάσουν αρκετές χιλιάδες χρόνια, μέχρι να ξεπηδήσουν από τα γένη και τις φυλές τα βασίλεια και οι δουλοκτητικές πόλεις, για να δούμε τους μεταξύ τους πολέμους σαν έκφραση αντιθέσεων ταξικών κοινωνιών.
Ανώνυμε το ίδιο λεμε: Η επιδρομή των πεινασμενων τροφοσυλλεκτων απέναντι στους πρώτους αγροτικούς οικισμούς φυσικά και γίνονταν όχι για να μαζέψουν πλεόνασμα, αλλά για να χορτάσουν την πείνα τους. Αυτό φυσικά και δεν έχει σχέση με τους κατακτητικους πολέμους της μετέπειτα δουλοκτησιας, της φεουδαρχιας και του καπιταλισμού!
Ταυτόχρονα όμως, θεμελιώνει την ανταγωνιστικη σχέση μεταξύ φυλών και οικισμών: ανεξαρτήτως δηλαδή του σκοπού του ανταγωνισμού, αν δηλαδή γίνεται για να χορτάσεις την πείνα σου ή για να βγάλεις και άλλο πλεόνασμα και δούλους για την πάρτη σου, η ανταγωνιστικη σχέση έχει για τα καλά εγκαθιδρυθει.
Και πάνω της πατάει η άθλια ταξική διάρθρωση της κοινωνίας και το βάρβαρο κράτος. Και αυτή η ανταγωνιστικη σχέση αφορουσε πρωταρχικά την ιδιοποίηση, τη νομη του πλεονασματος.
Για να υπερβουμε κάποτε την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας και την κρατικη της συγκρότηση, πρέπει από σήμερα να κατανοούμε ολοενα κ βαθύτερα τις αιτίες της επικράτησης αυτής της ανταγωνιστικη σχέσης, να μελετάμε την άρση των προϋποθέσεων που δημιουργούν την ανταγωνιστικη σχέση μεταξύ των ανθρωπίνων κοινωνιών. Σε φιλοσοφικό, πολιτικό, πολιτισμικό επίπεδο.
Στοιχεία αυτής της ιστορικών διαστάσεων προσπάθειας, είναι η εργατική εξουσία, ο διεθνής της ορίζοντας (δεν είναι καθόλου τυχαία η διαπίστωση ότι ο κομμουνισμός μπορεί να επικρατήσει μόνο αν νικήσουν οι εργατικές τάξεις και η εργατική εξουσια/δημοκρατία καταρχάς στις ανεπτυγμένες χώρες), η διαρκής διάχυση της εξουσίας στην βαση της κοινωνίας, η αλληλεγγύη ως κυρίαρχο πολιτισμικό και πολιτικό στοιχείο έναντι του ατομισμού.
Απάντησα ήδη σ’ αυτό. Απ’ όσο ξέρω εγώ τουλάχιστον, η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία της πάλης των τάξεων. Αυτό το μαρξιστικό τσιτάτο είναι πασίγνωστο. Έτσι όπως το λέει.
Λοιπόν κστά το μαρξισμό η ταξική αντίθεση είνσι η ΒΑΣΙΚΗ αντίθεση. Απ’ αυτή απορρέουν όλες οι άλλες. Ακόμα, ο μαρξισμός αναφέρεται στην ιδιοκτησία των ΜΕΣΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, όχι στην ιδιοκτησία γενικά.
Μαρκέλλα κάποια απάντηση για τα περί σκοπιμοτητων και…νεοταξιτικων ιδεολογηματων; όχι ε;
Να σου πω λοιπόν εγω κάτι; Η καπιταλιστικη κ ιμπεριαλιστικη παγκόσμιοποίηση με την μορφή που είχε, μας τελείωσε. Ξανά στο προσκήνιο τα καπιταλιστικά εθνη/κράτη, όπως συνέβαινε όλο τον 18ο, 19ο και 20ο αιώνα έως τα μέσα του.
Και ω τι θαύμα, για δες! Είναι τα ίδια τα καπιταλιστικά εθνη/κράτη που με τις πολιτικές τους γαμανε τις εργατικές ταξεις και τους λαους: Από τα εργασιακά, τις συντάξεις κ τους μισθούς, τα ωράρια, την εξάπλωση της ανεργίας και της εξαθλίωσης, τις οικολογικές καταστροφές, την ψηφιακή επιτήρηση κλπ, κλπ. Όπως ακριβώς συνέβαινε κ στα 70 χρόνια περίπου που κράτησε η καπιταλιστικη παγκόσμιοποίηση. Τα ίδια!!!! Απλά τώρα θα προστεθούν κ οι πόλεμοι και στην Ευρώπη πια, για την κυριαρχία, τις ζώνες επιρροής, τα κέρδη.
Αχ πόσο μοιάζουν στην βαρβαρότητα, τα δύο τέρατα: η καπιταλιστικη παγκόσμιοποίηση και το καπιταλιστικό εθνος/κράτος! Σαν δύο σταγόνες νερο.
Μαρκελλα, το κεφάλαιο είναι και εθνικό και υπερεθνικο. Επίσης δεν ειναι προνομιακα εβραϊκό, είναι κ ελληνικό, και κινεζικό, και γαλλικό, και ιταλικό, και εβραϊκό, και αμερικανικό, και βρετανικό και ρωσικό, κλπ, κλπ.
Δε διαφωνώ. Ποτέ δεν ήμουνα με την άποψη, ότι ο ιμπεριαλισμός μας τελείωσε με τη λεγόμενη παγκοσμιοποίηση, αλλά έκλεινα μ’ αυτούς που υποστήριζαν, ότι η “παγκοσμιοποίηση” δεν είναι, παρά μια εκδήλωση του ιμπεριαλισμού της εποχής μας. “Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν”. Και κατηγορήθηκα γι’ αυτό, μαζί με τον ποιητή.
Το κράτος είναι η βάρβαρη απάντηση των επιμέρους ανθρωπίνων κοινωνιών, στο γεγονός της επικράτησης των ανταγωνιστικων ιδιοκγηδθαξων αντθληψεων τόσο στο εσωτερικό αυτών των επιμέρους κοινωνιών, όσο και στις μεταξύ τους σχέσεις. Η ταξική διάρθρωση των κοινωνιών, ο χωρισμός τους δηλαδή σε άρχουσες και καταπιεζόμενες τάξεις, είναι το έτερο προϊόν αυτής της επικράτησης των ανταγωνιστικων ιδιοκτησιακών σχέσεων, αντιληψεων, πρακτικών.
Ή διαρκής και συνειδητή προσπάθεια υπέρβασης και απονέκρωσης αυτών των ιδιοκτησιακών σχέσεων, αντιληψεων και πρακτικών τόσο στο τοπικό όσο και στο διεθνές περιβάλλον, θα συνιστά και τη νίκη των κομμουνιστικων σχέσεων σε τοπικό κ διεθνές περιβάλλον.
Σε πρώτο επίπεδο λοιπόν, ως επαναστατημένη χώρα δεν μπορείς να κάνεις χωρίς κρατική συγκρότηση. Ταυτόχρονα όμως θα αμβλύνεις την κρατικη συγκρότηση προωθώντας ταυτόχρονα σχέσεις κ θεσμούς που διαχέουν διαρκώς την εξουσία προς τα κάτω, στην βάση της Χ κοινωνίας. Θα κάνεις δλδ αυτό που Δεν έκαναν τα κομμουνιστικά κόμματα σε ανατολή κ δύση κατά τον 20οαιωνα, αυτό που από την ανάποδη επίσης δεν έκαναν οι αναρχικοί. Οι δε σοσιαλδημοκράτες απλά ανανεωναν το καπιταλιστικό παρόν.
Το κείμενο του John Cowdy «Hunter–gatherers and the mythology of the market», που ακολουθεί, δημοσιεύθηκε στο The Cambridge Encyclopedia of Hunters and Gatherers, New York, Cambridge University Press, σε επιμέλεια των R. Lee and R. Daly και διαπραγματεύεται την ανθρώπινη φύση, τις ανθρώπινες σχέσεις και τους μύθους της σύγχρονης οικονομικής αγοράς:
“…. Ο Μαρξ υποστήριζε ότι «η ζωτικότητα των πρωτόγονων κοινωνιών ήταν ασύγκριτα μεγαλύτερη από εκείνη των…σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών». Έκτοτε αυτός ο ισχυρισμός έχει επαληθευτεί από πολυάριθμες μελέτες οι οποίες είναι συγκεντρωμένες στην Cambridge Encyclopedia of Hunters and Gatherers (Εγκυκλοπαίδεια των Κυνηγών και Τροφοσυλλεκτών του Cambridge). Και όπως αναφέρεται στην Εγκυκλοπαίδεια: «Το κυνήγι και η συλλογή ήταν η πρώτη και πιο επιτυχημένη προσαρμογή της ανθρωπότητας και καλύπτει τουλάχιστον το 90% της ανθρώπινης ιστορίας. Έως και 12.000 χρόνια πριν, όλοι οι άνθρωποι ζούσαν με αυτόν τον τρόπο».
Η ειρωνεία της σύγχρονης ζωής είναι ότι, παρά την θεαματική άνοδο της υλικής αφθονίας και της τεχνολογικής προόδου των τελευταίων αιώνων, οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες, οι άνθρωποι που ζούσαν σχεδόν χωρίς υλικά αγαθά, απολάμβαναν τη ζωή τους με πολλούς τρόπους (…). Πολλές κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών ήταν εύπορες, με την έννοια ότι είχαν όλα όσα χρειάζονταν. Εθνογραφικές μελέτες των Ju / ‘hoansi της Νότιας Αφρικής, για παράδειγμα, δείχνουν ότι τα μέλη αυτής της κοινωνίας είχαν επαρκή διατροφή, πρόσβαση στα μέσα προς το ζην, και άφθονο ελεύθερο χρόνο. Ξόδευαν τον ελεύθερο χρόνο τους τρώγοντας, πίνοντας, παίζοντας και κοινωνικοποιώντας –με λίγα λόγια, κάνοντας εκείνα τα πράγματα που συνδέονται με την ευημερία–.
Πολλές κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών έχουν απολαύσει, επίσης, ένα μεγάλο μέρος της προσωπικής ελευθερίας. Μεταξύ αυτών οι !Kung και οι Hadza της Τανζανίας, για παράδειγμα, όπου είτε δεν υπήρχαν αρχηγοί καθόλου, είτε υπήρχαν προσωρινοί αρχηγοί των οποίων η εξουσία ήταν περιορισμένη. Αυτές οι κοινωνίες δεν είχαν κοινωνικές τάξεις και, αναμφισβήτητα, δεν γίνονταν διακρίσεις βάσει του φύλου. Ο τρόπος ζωής τους και ο τρόπος συλλογικής λήψης αποφάσεων τους επέτρεψε να επιβιώσουν και να ευημερήσουν για δεκάδες χιλιάδες χρόνια, σε ισορροπία με το περιβάλλον τους, χωρίς να καταστρέφουν τους πόρους στους οποίους ήταν βασισμένες οι οικονομίες τους.
Όσα περισσότερα μαθαίνουμε για τους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι οι πολιτισμικές (cultural) πεποιθήσεις του καπιταλισμού της αγοράς δεν αντικατοπτρίζουν την καθολική «ανθρώπινη φύση». Οι καθολικές παραδοχές, σχετικά με την ανθρώπινη συμπεριφορά, ότι τα μέλη των κοινωνιών της αγοράς είναι άνθρωποι από τη φύση τους ανταγωνιστικοί και άπληστοι, και ότι η κοινωνική διαστρωμάτωση είναι φυσική, δεν έχουν εφαρμογή στους περισσότερους τροφοσυλλεκτικούς ανθρώπους.
Η κυρίαρχη σχολή της οικονομικής θεωρίας στο βιομηχανοποιημένο κόσμο, οι νεοκλασσικοί οικονομολόγοι, θεωρεί αυτά τα χαρακτηριστικά ουσιαστικής σημασίας για την οικονομική πρόοδο και την ευημερία. Είναι αλήθεια ότι οι κοινωνίες κυνηγών-συλλεκτών δείχνουν μια ευρεία ποικιλία των μορφών κουλτούρας, άλλες λιγότερο εξισωτικές και άλλες λιγότερο «άφθονες», σύμφωνα με τον όρο του Sahlins. Ωστόσο, η ίδια η ύπαρξη αυτών των κοινωνιών με την ικανοποιητική και χαρούμενη ζωή, χωρίς τη χρήση βιομηχανίας και γεωργίας, και την παρουσία λίγων υλικών αγαθών, αποτελεί μια πρόκληση στην έννοια της ανθρώπινης φύσης όπως την εμφανίζουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι….. “.
Να είμαστε προσεκτικοί με τους διαφόρους μαρξίζοντες και στην πραγματικότητα ουτοπικούς σοσιαλιστές, αναρχικούς κλπ. Δε θέλουν και πολύ να μας πουν ότι στους τροφοσυλλέκτες υπήρχε …”πλεόνασμα”(!) αλλά ταυτόχρονα ….”δεν είχαν υλικά αγαθά”(;! – Τι να τάκαναν, προφανώς ζούσαν τραγουδώντας!)) και παρόλα αυτά, δεν είχαν τάξεις, εκμετάλλευση κλπ. Χίππικες θολούρες και “παιδιά των λουλουδιών” θυμίζουν όλα αυτά.
Μην καταλήξουμε τώρα ότι ο άγριος άνθρωπος …είχε πλεόνασμα! Πότε αυτό εξαφανίστηκε και αναγκάστηκε να παρατήσει το τσεκούρι και το ακόντιο για να σκάβει τη γή και να οργώνει με το αλέτρι, για να το επανακτήσει; Αρες μάρες-κουκουνάρες από αστικά “πανεπιστήμια”. Ο,τι νάναι!
Φίλε, δεν σου είπε ποτέ ο John Cowdy ότι οι κοινωνίες των τροφοσυλλεκτών είχαν πλεόνασμα. Η αφθονία τροφής στην οποία αναφέρεται, μάλλον αφορά περιοχές όπου αφενός το κλίμα ήταν τροπικό με πολλές βροχές και χωρίς μεγάλες θερμοκρασιακές αποκλίσεις και στις κοινωνίες τροφοσυλλεκτων που αναπτύχθηκαν σε αυτές τις περιοχές αναφέρεται.
Προφανώς και οι κοινωνίες των Τριφό συλλεκτών δεν είχαν καμία ειδυλλιακή ζωή. Όμως οι πόλεμοι ήταν ελάχιστοι σε σχέση με αυτά που ακολούθησαν την εξέλιξη της ανθρωπότητας στη συνέχεια.
Οι πόλεμοι ξεκινούν ουσιαστικά, με την εμφάνιση του αγροτικού/γεωργικού πλεονάσματος. Η εμφάνιση του πλεονάσματος οδηγεί στην εμφάνιση του ανταγωνισμού για την ίδιοποίηση, κατοχή, νομή του. Είτε για λόγους πείνας αρχικά, είτε για λόγους πλούτου και εξουσίας αργότερα.
Σταδιακά λοιπον εγκαθιδρυεται η ανταγωνιστική σχέση μεταξύ των πρώτων αγροτικών/γεωργικών οικισμών αλλά και εντός των οικισμών αυτών. Προφανώς αρχικά λίγων και όχι όλων. Σταδιακά όμως, με την εμφάνιση του κρατικού τύπου οργάνωσης των κοινωνιών και με την εμφάνιση της ταξικής διάρθρωσης εντός των κοινωνιών, η ανταγωνιστική σχέση εντός και εκτός, γενικεύεται και παγιώνεται. Αυτή η διαδικασία κράτησε κάποιες χιλιάδες χρόνια. Δεν έγινε από τη μια μέρα στην άλλη.
Και για σένα Μαρκέλλα που αγαπάς τους μύθους όπως τους αγαπάμε κ όλοι, ο μύθος του χαμένου παραδείσου, του κήπου της Εδέμ, της πτώσης των πρωτόπλαστων από τον παράδεισο, ίσως να απηχεί αυτό ακριβώς το ιστορικό γεγονος: Το πέρασμα της ανθρωπότητας από τις πολύ περισσότερο ειρηνικές κοινωνίες των τροφοσυλλεκτών οι οποίες κράτησαν δεκάδες χιλιάδες χρόνια κ οργανώνονταν χωρίς κοινωνικές τάξεις και κρατική συγκρότηση, στις ανταγωνιστικές, ταξικές, εκμεταλλευτικές κοινωνίες που κάθε τρεις και λίγο σκοτώνονται για τ’ αφέντη το φαΐ, για κυριαρχία, εκμετάλλευση κλπ.
Διαφωνούμε πλήρως ως προς τη σημασία κ το περιεχόμενο της έννοιας κράτος. Αλλά εγώ εξήγησα ήδη πολλές φορές τη δική μου άποψη. Ας μας πουν λοιπόν κι αυτοί που θέλουν το “μη κράτος”, τι εννοούν. Υπάρχουν βέβαια κ οι άλλοι, που λένε, ότι το κράτος, με τη σημασία της καταπίεσης μιας ολιγαρχίας πάνω στο κοινωνικό σύνολο, δεν μπορεί να καταργηθή κ άρα θα πρέπη να υπάρχουν κάποιοι λαϊκοί “θεσμοί” σαν αντίβαρο, δλδ κάποιες μορφές λαϊκής σντιπολίτευσης ενσωματωμένες στο πολιτικό σύστημα. Αλλά αυτές οι αντιλήψεις είναι ξένες προς τη θεωρία του μαρξισμού, καθώς είναι σα να λένε, ότι ανατροπή της αστικής εξουσίας δεν μπορεί να γίνη, συνεπώς η “επανάσταση” θα επιβάλη απλώς κάποια λαϊκή αντιπολίτευση. Μα αυτό δε λέγεται επανάσταση, δεν είναι ανατροπή εξουσίας! Αλλοπρόσαλλα πράμματα κ πλήρης σύγχιση δηλαδή.
Για κάποιο άγνωστο λόγο οι απαντήσεις που έγραψα χθες δεν εμφανίστηκσν. Τις συνοψίζω εδώ. Απ’ όσο ξέρω εγώ, οι θεωρίες περί αγροτικού πλεονάσματος δεν είναι μαρξιστικές. Κατά το πολύ γνωστό μαρξιστικό τσιτάτο, η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία της πάλης των τάξεων. Πού θα πη, ότι η ταξική αντίθεση είναι η ΒΑΣΙΚΗ. Όλες οι αντιθέσεις κ αντιπαραθέσεις επομένως ανάμεσα στους λαούς, που διαμορφώνουν την παγκόσμια ιστορία απορρέουν απ’ αυτή την αντίθεση. Αυτό συνιστά εξ άλλου κ τη βάση της αρχής της αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς, ενάντια στην κεφαλαιοκρατία, που σε αντίθετη περίπτωση θα ήταν τουλάχιστον εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο να υποστηριχτή. Σχετικά με την ιδιοκτησία, ο μαρξισμός αναφέρεται στην ιδιοκτησία – ιδιοποίηση των ΜΕΣΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, όχι στην ιδιοκτησία γενικά. Με την άποψη του 03/11 15:47 αναφορικά με την πσγκοσμιοποίηση κ τον ιμπεριαλισμό δε διαφωνώ. Δεν έχω να πω περισσότερα σχετικά κ ελπίζω αυτό τουλάχιστον να εμφανιστή.
Μαρκέλα μάθε μαρξισμό γιατί ξέρεις πασαλείμματα: Μια χαρά το αγροτικό πλεόνασμα αποτελεί την υλική αιτία της εμφάνισης της έννοιας και της πρακτικής “ιδιοποίηση/ιδιοκτησία”, αυτό που γράφω είναι μαρξική θέση. Επίσης σαφώς και η βασική αντίθεση των κοινωνιών είναι η ταξική αντίθεση. Και το κράτος είναι ο τρόπος οργάνωσης των κοινωνιών στην εποχή της ταξικής τους διάρθρωσης και συγκρότησης, η οποία βαστά κάποιες χιλιάδες χρόνια τώρα.
Η ιδιοκτησία ΕΠΙ του αγροτικού πλεονάσματος, δεν είναι ιδιοκτησία ΓΕΝΙΚΑ, αφορούσε ΙΔΙΟΠΟΊΗΣΗ/ΙΔΙΟΚΤΗΣΊΑ ΕΠΙ ΤΟΥ μεσου επιβιωσης ΤΩΝ ΑΝΘΡΏΠΩΝ ΤΌΤΕ. Αρα, μάθε γιατί δεν ξέρεις.
Δλδ εσύ βλέπεις δυό ξεχωριστές βασικές (!;) αιτίες της ταξικής πόλωσης. Και την ιδιοποίηση των μέσων πσραγωγής και την ιδιοποίηση του αγροτικού πλεονάσματος -με το δεύτερο μάλιστα προγενέστερο του πρώτου-. Μπορούμε να πούμε κ για την ιδιοποίηση της υπεραξίας της εργατικής δύναμης στον καπιταλισμό, αλλά αυτά είναι επακόλουθα της ιδιοποίησης των μέσων παραγωγής. Δεν μπορείς να αποτρέψης τον ιδιοκτήτη των μέσων παραγωγής από την ιδιοποίηση του πλεονάσματος της παραγωγής κ την εκμετάλευση της εργατικής δύναμης, όσο δεν του παίρνεις τα μέσα παραγωγής, γιατί εκεί βασίζεται η ισχύς του. Μπορώ κι εγώ να σου πω, μάθε μαρξισμό, αλλά δεν έχει νόημα. Ας ανατρέξη, όποιος ενδιαφέρεται, στις πηγές. Τώρα, όσο για τον πόλεμο, φαίνεται να είναι αποκλειστικά φαινόμενο του πολιτισμού. Στα άλλα ζωικά είδη δεν παρατηρείται συντεταγμένη μαζική αντιπαράθεση δυό κοινοτήτων του ίδιου είδους, για διεκδίκηση τροφής, περιοχής ή άλλο λόγο. Παρατηρούνται αντιπαραθέσεις μόνο στομικά, είτε σε δυό αρσενικά, για κυριαρχία στην περιοχή, στην ομάδα ή για την τροφή, επίθεση θυλικού σε αρσενικό, που απειλεί τα μικρά του, άτομο που κλέβει τροφή άλλης ομάδας κλπ. Παρατηρείται συντεταγμένη μαζική επίθεση μόνο είδους ενάντια σε άλλο είδος, π.χ. μυρμήγκια ενάντια σε κοινότητες ανθρώπων. Ανθρωπολόγοι έχουν μελετήσει κοινότητες πιθήκων, που είναι οι κοντινότεροι συγγενείς μας, για να βγάλουν συμπεράσματα κ για τον άνθρωπο. Εκεί υπάρχει μια ιεραρχία ανάμεσα στα άτομα, όχι όμως ταξική συγκρότηση κ δε νομίζω, να έχουν παρατηρηθεί πόλεμοι ανάμεσα σε ομάδες, οπόταν κ οι πρωτόγονοι άνθρωποι, όσο δεν ήταν διαφορετικοί από τα άλλα ανθρωποειδή, δε στέκει να υποθέσωμε, πώς έκαναν πολέμους μεταξύ τους, με την έννοια της οργανωμένης, συντεταγμένης, μαζικής, μετωπικής σύγκρουσης. Επομένως οι πόλεμοι στη μορφή που τους ξέρομε, φαίνεται να ξεκινούν με τη μαζική συλλογική παραγωγή κ την ιδιοποίηση των μέσων παραγωγής, δλδ με την εμφάνιση της ταξικής διαφοροποίησης.
Ρε Μαρκέλλα, η ΙΔΙΟΠΟΙΗΣΗ (=η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΠΙ) του αγροτικού πλεονάσματος, είναι η πρώτη έμπρακτη εμφάνιση και εφαρμογή της ιδέας και της πρακτικής “ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ”. Και αοφροά και τις αγροτικές φυλές/κοινότητες και τοις κοιννωίες των τροφοσυλλεκτών: Οι μεν αγροτικές κοινότητες θέλανε να το αρπάξουνε από τις άλλες παραγωγούς κοινότητες για να μεγαλώσουν το ΔΙΚΟ ΤΟΥς ΠΛΕΌΝΑΣΜΑ, οι δεν τροφοσυλλέκτες για να επιβιώσουν την δύσκολη χρονική περίοδο του χειμώνα. Είναι πολύ απλά τα πράγματα και τίποτα υπερβατικό ή μυστικό δεν υπάρχει όσον αφορά τις αιτίες που γέννησαν την ιδιοκτησία και την πάλη για ιδιοκτησία.
Σταδιακά, όταν θα εμφανιστεί το ΕΜΠΟΡΙΟ, τότε στις υλικές αιτίες εμφάνισης της ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ θα προστεθεί και η ατομική/συλλογική ιδιοποίηση για το κέρδος. Εχουν ΗΔΗ εμφανιστεί οι κοινωνικές τάξεις και το κράτος.
Κατα τα άλλα, συμφωνώ μαζί σου και είναι αυτά που έχω γράψει και εγώ κατα καιρούς εδώ μέσα.
Νομίζω, ότι δεν ωφελεί να συζητούμε παραπέρα.Οι απόψεις διατυπώθηκαν κ δίνουν το έναυσμα για παραπέρα αναζήτηση κ προβληματισμό. Σε κάθε περίπτωση.υπάρχουν κ τα σχετικά άρθρα, που δημοσιεύονται κατά καιρούς σε έντυπα όλων των ρευμάτων της αριστεράς κ σε γενικές γραμμές συμφωνούν μεταξύ τους στο θέμα αυτό, διαφορετικά θα έρχονταν σε αντίθεση με τις πηγές. Μπορεί να τα διαβάση όποιος ενδιαφέρεται.
Σε σχέση με το τελευταίο μου σχόλιο αναφέρω εδώ ενδεικτικά τρία κείμενα, που εγώ τα βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα κ χωρίς, εννοείται, να έχω καμιά πρόθεση, να αρχίσω να τα σχολιάζω. Είναι μόνο για την περίπτωση, που κάποιος ενδιαφέρεται:
1. https://akep.blogspot.com/2019/02/o-aristeros-kratismos-einai-kapitalismos.html. Πρόκειται για άρθρο του ΑΚΕΠ, σχετικό με τα κοινονικο-οικονομικά συστήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας κ τα διακριτικά τους γνωρίσματα.
2.
Παρουσίαση αποσπασμάτων στις “σελίδες της αριστεράς”, 20 Ιουλίου 2007, του βιβλίου του Ευτύχη Μπιτσάκη “Η φύση στη διαλεκτική φιλοσοφία”, Ελληνικά Γράμματα, 2003
3.
“Η διδασκαλία του Καρλ Μαρξ”, επετειακό άρθρο της “Εργατικής Πάλης”, Μάιος 2018.
Διόρθωση: Κοινωνικο-οικονομικά
τώρα ψώνισες από σβέρκο!
Φτάνουν οι τόσες ανορθογραφίες, να μην προσθέσω ακόμη μια.
Το άλλο ήταν για την ανορθογραφία. Όσο για τα ψώνια τώρα, ο καθένας ψωνίζει, απ’ όπου νομίζει. Εγώ πάντως προσέχω κυρίως, να επιλέγω ΤΙ ψωνίζω.