Μανώλης Καμηλάκης, ξενοδοχοϋπάλληλος, μέλος του Δ.Σ. του Συνδικάτου Επισιτισμού Τουρισμού Αττικής, με την εργατική συλλογικότητα «Λάντζα»:
«Για να αυξηθεί κι άλλο η κερδοφορία ο ένας πρέπει να δουλεύει για τρεις»
Συνέντευξη του Μανώλη Καμηλάκη στην Εφημερίδα των Συντακτών, στο πλαίσιο έρευνας με τον τίτλο: Οι χρυσές μπίζνες και οι «σκλάβοι» που έκαναν η Ντίνα Δασκαλοπούλου, ο Μάριος Διονέλλης και η Αφροδίτη Τζιαντζή.
Ο Μανώλης Καμηλάκης είναι 42 ετών και δουλεύει 20 χρόνια στα τουριστικά επαγγέλματα. Σήμερα εργάζεται σε μεγάλο ξενοδοχείο της Αθήνας και είναι εκλεγμένος συνδικαλιστής σε ένα από τα μαζικότερα συνδικάτα της χώρας, με την αριστερή συλλογικότητα «Λάντζα» – αγωνιστική εργατική συσπείρωση στον Επισιτισμό-Τουρισμό.
Μας μιλάει επώνυμα. Παραδέχεται όμως ότι ο φόβος αλλά και η καχυποψία είναι που κάνουν τους περισσότερους συναδέλφους του να μην τολμούν να μιλήσουν επώνυμα, ούτε καν όταν φτάνουν να κάνουν καταγγελία στην Ομοσπονδία που θεωρητικά εκπροσωπεί τα συμφέροντά τους:
«Η πλειοψηφία που ελέγχει την ΠΟΕΕ-ΥΤΕ εκφράζει τις θέσεις αυτών που ελέγχουν και τη ΓΣΕΕ, του Παναγόπουλου και όλων των άλλων που αποδέχθηκαν τα μνημόνια, που στήριξαν το “Ναι” στο δημοψήφισμα. Οι εργαζόμενοι έχουν απτά δείγματα του τι έχουν να περιμένουν από αυτούς. Εχουν υποχωρήσει σε ό,τι ζήτησαν οι εργοδότες και δεν έχουν κερδίσει τίποτα για τα αιτήματα των εργαζομένων. Το 2012, εν μέσω αύξησης της κερδοφορίας στον τουρισμό, αποδέχθηκαν μειώσεις στις ΣΣΕ και αυτή τη στιγμή παρουσιάζουν ως επιτυχία το γεγονός ότι υπάρχει κλαδική σύμβαση, η οποία στην πραγματικότητα δεν τηρείται. Φυσικά και έχουν ευθύνη για τη “ζούγκλα” που περιγράφουν. Δεν αρκεί να ανταλλάσσεις χαρτούρα, όταν δεν οργανώνουν κανέναν αγώνα, αλλά αντίθετα λειτουργούν ως ανάχωμα».
Το μέσο ετήσιο εισόδημα των εργαζομένων στον τουρισμό, μας λέει ο Μανώλης, διαμορφώνεται πλέον κάτω από τα όρια της φτώχειας, στα 3.000 ευρώ, ενώ το 2012 ήταν περίπου 5.300 ευρώ.
Τα χαμηλά ποσά ερμηνεύονται εν μέρει από το γεγονός ότι η πλειονότητα των ξενοδοχοϋπαλλήλων εργάζεται εποχικά.
Ομως τα πενιχρά εισοδήματα δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ώρες εργασίας, που περιλαμβάνουν απλήρωτες υπερωρίες, υπερεργασία και «δοκιμαστικές» περιόδους, απλήρωτες και αυτές.
Ο ίδιος θεωρεί ότι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό δεν έχουν κανέναν λόγο να πανηγυρίζουν για την αύξηση των κερδών που προβλέπει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, καθώς η ανάπτυξη πατάει κυριολεκτικά στις δικές τους πλάτες.
«Οι αντεργατικές πολιτικές που εφαρμόζουν όλες οι κυβερνήσεις ακολουθώντας τις υποδείξεις της Ε.Ε. και του ΔΝΤ, υποτίθεται στο όνομα της ανάπτυξης, έχουν αποτέλεσμα την πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων του κλάδου, αλλά και τη ραγδαία αύξηση των ελαστικών μορφών εργασίας», σημειώνει ο συνδικαλιστής της «Λάντζας», απαριθμώντας το ήδη γνωστό τρίπτυχο του εργασιακού μεσαίωνα, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, στον τουρισμό: απλήρωτες υπερωρίες, αφού το οκτάωρο είναι άγνωστη λέξη, σπάνια έως ανύπαρκτα ρεπό, υπερεντατικοί ρυθμοί, αφού «για να αυξηθεί κι άλλο η κερδοφορία ο ένας πρέπει να δουλεύει για τρεις».
Δουλεμπόριο με τους «πρακτικάριους»
Για να απογειωθεί η ανάπτυξη, μαζί με την ακραία εντατικοποίηση και τη συμπίεση των μισθών, βάζει ένα χεράκι και ο θεσμός της «μαθητείας», είτε Ελλήνων σπουδαστών από τουριστικές σχολές είτε νέων κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη:
«Στην ουσία πρόκειται για ένα σύγχρονο δουλεμπόριο που έχει στήσει η Ε.Ε., από το οποίο επωφελείται το μεγάλο τουριστικό κεφάλαιο στο οποίο προσφέρεται τσάμπα ή εξαιρετικά φτηνό εργατικό δυναμικό με την πρόφαση της εκπαίδευσης. Οι στρατιές εργαζόμενων–“μαθητευόμενων” όχι απλώς δεν καταρτίζονται, αλλά αναλαμβάνουν πλήρη καθήκοντα καλύπτοντας τις πάγιες ανάγκες των επιχειρήσεων».
Χαρακτηριστικά, μας λέει, ενώ ο νόμος απαγορεύει να καλύπτεται πάνω από το 17% των θέσεων εργασίας με μαθητευόμενους, υπάρχουν ξενοδοχεία όπου σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι τους καλοκαιρινούς μήνες είναι «πρακτικάριοι».
Σε αυτό, καταλήγει ο Μ. Καμηλάκης, έχει τεράστια ευθύνη και η έλλειψη ελέγχων από τον κρατικό μηχανισμό, η υποστελέχωση του ΣΕΠΕ.