Του Δημήτρη Σταμούλη*
Παρά τη δυσκολία της περιόδου, την ανυπαρξία ενός ενιαίου ταξικού κέντρου αγώνα στην επιχείρηση και την ευρύτερη αίσθηση «αναποτελεσματικότητας» των αγώνων και του κινήματος, η απεργιακή κινητοποίηση στα σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος που είχαν εξαγγείλει αρκετά ανά την Ελλάδα κλαδικά σωματεία εμποροϋπαλλήλων και ιδιωτικών υπαλλήλων έγινε με σχετική επιτυχία την Παρασκευή. Τα ξημερώματα οργανώθηκαν απεργιακές περιφρουρήσεις σε αρκετά καταστήματα, με την συμμετοχή και αγωνιστών της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, και τοπικών αντικαπιταλιστικών κινήσεων πόλης και άλλων συλλογικοτήτων, ενώ στη συγκέντρωση που οργανώθηκε αργότερα στο υπουργείο Εργασίας από επιτροπές αγώνα των ίδιων των εργαζομένων στα τοπικά καταστήματα και ταξικά σωματεία συγκέντρωσε αρκετούς εργαζόμενους της εταιρείας αλλά και αλληλέγγυους.
Στην απεργιακή συγκέντρωση συμμετείχαν εργαζόμενοι κυρίως από Ν. Ιωνία, Γέρακα, Αργυρούπολη και Καλλιθέα. Όλοι οι συγκεντρωμένοι εκπροσωπούσαν συνολικά εννιά επιτροπές αγώνα από μικρά και μεγάλα καταστήματα της Μαρινόπουλος στην Αττική. Τον τόνο έδωσαν οι εργαζόμενοι του μπλοκ της Ν. Ιωνίας – Γέρακα οι οποίοι φορούσαν μπλούζες των Καρφούρ που πίσω είχαν το σήμα «100% εγγύηση», και μερικοί είχαν προσθέσει «100% εκμετάλλευση – να τη σπάσουμε τώρα». Τα συνθήματα που κυριάρχησαν στη συγκέντρωση ήταν «Τα δικαιώματα κανείς μην παραδώσει, ο Μαρινόπουλος την κρίση να πληρώσει», «Κανείς εργάτης να μην λυγίσει να πάρουμε απ’ τα κέρδη είναι η μόνη λύση», «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη» κ.α.
Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν και εξέφρασαν την ταξική αλληλεγγύη τους πολλά πρωτοβάθμια κλαδικά και επιχειρησιακά σωματεία, από το χώρο του εμπορίου, το μετρό, την Ιντρακόμ και τον ΣΕΗ. Ο Μ. Ρίζος μιλώντας εκ μέρους της πρωτοβουλίας πρωτοβάθμιων σωματείων και του σωματείου Αττικού, μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στα κέρδη του Μαρινόπουλου που είναι υπαρκτά και πρέπει να τα πάρουν οι εργαζόμενοι, για τα σχέδια κυβέρνησης-ΕΕ όσον αφορά τις εργασιακές σχέσεις και τον απεργιοκτόνο νόμο που θα φέρει τον Σεπτέμβριο, την ανάγκη εργατικού συντονισμού, καθώς και τη δημιουργία εθνικού αγροτοδιατροφικού τομέα χωρίς επιχειρηματίες. Αρκετοί ομιλητές στάθηκαν στην εμπειρία των επιτροπών αγώνα καθώς είναι ο μόνος δρόμος συλλογικής οργάνωσης των εργαζόμενων στην συνδικαλιστική έρημο του ιδιωτικού τομέα και ειδικά των σούπερ μάρκετ. Πόσω μάλλον που στον κλάδο η όποια μορφή συνδικαλιστικής εκπροσώπησης είναι ταυτισμένη με την εργοδοτική στάση της ΓΣΕΕ και τις κλαδικής ομοσπονδίας ΟΙΥΕ, αλλά και του φιλοεργοδοτικού επιχειρησιακού σωματείου που αρνήθηκε να στηρίξει την απεργιακή κινητοποίηση.
Αντιπροσωπεία των απεργών και του κλαδικού Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας συναντήθηκε με τον γγ του υπουργείου Εργασίας Ανδρέα Νεφελούδη, στον οποίο πέρα από το ζήτημα της παρέμβασης προς την εργοδοσία για να εξασφαλίσει μισθούς και θέσεις εργασίας, ζήτησαν από την κυβέρνηση να πάρει μέτρα προστασίας και ανακούφισης των απλήρωτων εργαζομένων, όπως δωρεάν μεταφορά από τις αστικές συγκοινωνίες, εκπτώσεις και απαλλαγές από τους λογαριασμούς των ΔΕΚΟ, έκτακτο επίδομα και άλλα, χωρίς βέβαια να λάβουν καμιά επίσημη δέσμευση.
Ανάλογες απεργιακές συγκεντρώσεις έγιναν στη Θεσσαλονίκη, στο κατάστημα του Βαρδάρη, ενώ να σημειωθεί ότι την ίδια ημέρα απέργησαν και οι εργαζόμενοι στον «Καρυπίδη» (πρώην «Αρβανιτίδης»). Οι εργαζόμενοι και των δυο χώρων πραγματοποίησαν κοινή πορεία με κατάληξη το υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης. Τέλος απεργιακές συγκεντρώσεις έγιναν στο Ηράκλειο και το Βόλο όπου έχουν επίσης συγκροτηθεί επιτροπές αγώνα, καθώς και στην Καβάλα.
Το κρίσιμο ζήτημα είναι βέβαια πώς θα δυναμώσουν οι υπάρχουσες επιτροπές αγώνα και πώς θα επεκταθούν και σε άλλα καταστήματα, και ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, καθώς τον Σεπτέμβριο θα υπάρξουν εξελίξεις με την εκδίκαση της προσφυγής της εταιρείας στο άρθρο 99. Όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι κατανοούν ότι η εξαγορά από άλλον όμιλο θα σημάνει απολύσεις ή/και μειώσεις μισθών, είναι εξοργισμένοι με την στάση της εργοδοσίας και της σταδιακής μεταφοράς αμύθητου πλούτου 860 εκατ. ευρώ στις διάφορες ανά την Ευρώπη οφσόρ εταιρείες, και συμφωνούν ότι η κυβέρνηση τον καλύπτει. Σημαντική συμβολή στον αγώνα τους μπορεί να αποτελέσει η συνειδητή και μαζική παρέμβαση του μαχόμενου κινήματος και της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στις γειτονιές και στις πόλεις όπου υπάρχουν τέτοιες επιτροπές αλλά και καταστήματα, στην κατεύθυνση της συγκρότησης των ίδιων των εργαζόμενων «από τα κάτω».
Στο πλαίσιο αυτό, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με ανακοίνωσή της, καλεί σε αγώνα για «να εξασφαλιστούν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Κα μία απόλυση, άμεση καταβολή των δεδουλευμένων. Καμία αλλαγή στο εργασιακό καθεστώς τους. Λήψη μέτρων για άμεση λειτουργία των καταστημάτων με δημόσιο – κοινωνικό έλεγχο με ποιοτικά και φθηνά προϊόντα για το λαό. Εθνικοποίηση-κρατικοποίηση των επιχειρήσεων που τις εγκαταλείπουν οι καπιταλιστές, χωρίς αποζημίωση και με εργατικό έλεγχο. Αγώνας για την ανατροπή της αντεργατικής επιδρομής κεφαλαίου- ΕΕ-ΔΝΤ-κυβέρνησης και του εργασιακού μεσαίωνα που μας οδηγούν. Πάνω απ’ όλα οι εργατικές ανάγκες, όχι στο «ρεαλισμό» των αγορών, της ανταγωνιστικότητας, του κέρδους, της εκμετάλλευσης».
Έσπασε η εργοδοτική τρομοκρατία
Η εργοδοσία και ο μηχανισμός των προϊσταμένων προσπάθησε έγκαιρα να διαμορφώσει τους όρους αποτυχίας της απεργιακής κινητοποίησης που είχαν εξαγγείλει οι επιτροπές αγώνα που συγκροτήθηκαν σε αρκετά καταστήματα όπως Αργυρούπολης, Μαρουσίου, Νέας Ιωνίας, Γέρακα κ.α. Δεν είναι τυχαίο ότι έσπευσε πριν από λίγες ημέρες να εξοφλήσει έστω και τμηματικά το επίδομα αδείας, ενώ έδωσε και ένα μικρό μέρος (10%) από τον μισθό Ιουνίου. Είναι κι αυτό ένα μικρό δείγμα του «φόβου» που μπορεί να προκαλέσει στην εργοδοσία ο μαζικός εργατικός αγώνας.
Ωστόσο σε λίγες ημέρες οι εργαζόμενοι θα μετρούν και πάλι δύο μηνιάτικα «φέσι». Πάντως ακόμα και υπό αυτούς τους όρους, όπου υπήρξε «από τα μέσα» οργάνωση του αγώνα και της συσπείρωσης των εργαζόμενων, υπήρξε και θετική ανταπόκριση στην απεργία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το κατάστημα Νέας Ιωνίας. Από νωρίς το πρωί είχε οργανωθεί περιφρούρηση από την τοπική επιτροπή αγώνα που έχει συγκροτηθεί με πρωτοπόρα παρέμβαση και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ενώ το «παρών» έδωσε και άλλος κόσμος από την κίνηση πόλης Εκτός Σχεδίου κ.α. Τελικά απέργησαν περίπου οι τριάντα στους πενήντα εργαζόμενους, αν και τελικά δεν παρεμποδίστηκαν όσοι ήθελαν να σπάσουν την απεργία.
Στο Καρφούρ-Μαρινόπουλος του Ίλιον είχαν προηγηθεί εξορμήσεις από τοπικές συλλογικότητες όπως η Ανυπόταχτη Πόλη Αγίων Αναργύρων-Καματερού με απώτερο στόχο την δημιουργία επιτροπής αγώνα, αν και τελικά κάτι τέτοιο δεν έγινε κατορθωτό. Ωστόσο οι εργαζόμενοι του καταστήματος εξέφραζαν την αγωνία τους για το πώς μπορούν να κρατήσουν τις δουλειές τους και να πληρωθούν τα δεδουλευμένα τους. Αρκετοί αλληλέγγυοι συγκεντρώθηκαν από τα ξημερώματα στο κατάστημα για να πειστούν οι εργαζόμενοι να απεργήσουν, να οργανωθούν με γενική συνέλευσή τους, αλλά τελικά η τρομοκρατία και ο εκφοβισμός των προϊσταμένων ήταν αφόρητος και αποτελεσματικός.
Εξορμήσεις και προσπάθειες παρέμβασης έγιναν το προηγούμενο διάστημα σε καταστήματα της εταιρείας στο Γαλάτσι και τον Κολωνό.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΡΙΝ, 23.7.2016
