Η ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΦΚΑ ΣΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΔΥΣΟΙΩΝΟ ΜΕΛΛΟΝ ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
ΑΓΩΝΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ ΣΕ ΟΦΕΛΟΣ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΑ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ
Με το νέο ν.4892/2022, ψηφισμένο εν μέσω απεργιακών κινητοποιήσεων των εργαζομένων του, γίνεται ένα ακόμα βήμα στην ιδιωτικοποίηση του ΕΦΚΑ. Επιδιώκεται, σύμφωνα με τους εμπνευστές του νόμου, «ο λειτουργικός και οργανωτικός εκσυγχρονισμός του e-ΕΦΚΑ με εισαγωγή επιβράβευσης και λογοδοσίας των υπαλλήλων, αναβάθμιση του στελεχιακού δυναμικού με σκοπό την αποτελεσματικότερη υλοποίηση της αποστολής του e-ΕΦΚΑ και την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη» όπως και «η καλύτερη αξιοποίηση και διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του e-ΕΦΚΑ».
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, ο νόμος εισάγει :
• Διαδικασία επιλογής προϊσταμένων Γενικών Δ/σεων και Δ/νσεων πέρα από τις ισχύουσες του υπαλληλικού κώδικα (Υ.Κ.) καθώς προβλέπει τον ορισμό τριμελούς επιτροπής με απόφαση υπουργού η οποία θα εισηγείται προς το ΔΣ του ΕΦΚΑ τους προτεινόμενους για θέσεις προϊσταμένων Δ/σεων και Γ. Δ/σεων που θα έχουν αιτηθεί μετά από δημόσια προκήρυξη του Διοικητή του ΕΦΚΑ. Τομή σε αυτή τη διαδικασία αποτελεί η δυνατότητα που δίνεται σε στελέχη του ιδιωτικού τομέα να είναι υποψήφια και άρα ανοίγει η πόρτα για την ύπαρξη ιδιωτών μάνατζερ σε δημόσιες υπηρεσίες. Παράλληλα, οι ήδη προϊστάμενοι Δ/σεων και Γ. Δ/νσεων του ΕΦΚΑ, που έχουν επιλεγεί με τις διαδικασίες του Υ.Κ., αν δεν επιλεγούν ξανά, συμμετέχοντας φυσικά στην παραπάνω διαδικασία, παύονται αυτοδίκαια μόλις επιλεγούν ή διοριστούν αυτοί που θα διαλέξει το ΔΣ του ΕΦΚΑ, ενώ οι όποιες εκκρεμείς προκηρύξεις για ανάδειξη στελεχών Δ/σεων και Γ. Δ/σεων με βάση τον Υ.Κ. ματαιώνονται.
• Πρόβλεψη «χρηματικού ποσού ως επιβράβευση παραγωγικότητας» για τους υπαλλήλους που θα πιάνουν μετρήσιμους στόχους που θα τίθενται από τον διοικητή του ΕΦΚΑ ανά Γ. Δ/νση. Οι ελλείψεις προσωπικού και ο τεράστιος όγκος δουλειάς θα προσπερνιέται με το τυράκι του μπόνους στους πρόθυμους να δουλέψουν πέραν του ωραρίου, προκαλώντας αντιπαλότητα των εργαζόμενων και διαφορετικές ταχύτητες στο μισθολόγιο.
• Μετάθεση αρμοδιοτήτων από το ΔΣ του ΕΦΚΑ στον Διοικητή του ο οποίος διορίζεται μετά από πρόταση του υπουργού. Συγκεντροποίηση εξουσιών σε απόλυτα ελεγχόμενο από την κυβερνητική πολιτική όργανο.
• Ανάθεση κι εκτέλεση συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών του ΕΦΚΑ «κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας» περί ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων αλλά με επιφύλαξη ως προς το δίκαιο της ΕΕ και σύμφωνα με Κανονισμό που εγκρίνει το ΔΣ του ΕΦΚΑ.
Ο ΕΦΚΑ μπορεί να εξαιρείται λοιπόν από ό,τι ισχύει για συμβάσεις στο υπόλοιπο δημόσιο.
• Σύσταση αυτοτελούς Μονάδας Εσωτερικών Ερευνών που υπάγεται κατευθείαν στο ΔΣ και με διορισμένο από τον υπουργό επικεφαλής η οποία απορροφά το υπάρχον τμήμα εσωτερικών υποθέσεων. Ο επικεφαλής μπορεί να παραγγέλλει κι επιπλέον μέτρα από αυτά που θα δίνει το υπάρχον πειθαρχικό όργανο του υπαλλήλου σε περίπτωση διαπίστωσης πειθαρχικού παραπτώματος και να παραγγέλλει ΕΔΕ από τη Μονάδα που θα γίνεται «κατά παρέκκλιση των οικείων διατάξεων του Υ.Κ.». Αυτό, σε συνδυασμό με την πρόβλεψη του νόμου για σύσταση από τον υπουργό ειδικού τριμελούς πειθαρχικού συμβουλίου που θα είναι πλέον αρμόδιο για τις μελλοντικές υποθέσεις, δείχνει την ενίσχυση του κατασταλτικού μηχανισμού, πέραν αυτού που ήδη προβλέπει ο Υ.Κ., σε βάρος των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ οι οποίοι θα στοχοποιηθούν ακόμα περισσότερο για τα προβλήματα στη λειτουργία του και θα αυξηθούν οι απειλές και οι ασφυκτικές πιέσεις στη δουλειά τους.
• Σύσταση Ανώνυμης Εταιρίας αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ με ΔΣ διοριζόμενο από τον υπουργό (μετά από πρόταση της γενικής συνέλευσης) ο οποίος και θα εποπτεύει την Εταιρία. Με αναφορές στους σκοπούς της Εταιρείας όπως «διασφάλιση και μεγιστοποίηση της αξίας της», «με την αρχή της υγιούς επιχειρηματικής λογικής», «εκμετάλλευση και διάθεση», «εκμίσθωση, μίσθωση και παραχώρηση της χρήσης» για τη ακίνητη περιουσία του ΕΦΚΑ, καταλαβαίνουμε ότι ετοιμάζεται ένα ακόμα ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας στους καλοθελητές των ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων.
Οι παραπάνω κατευθύνσεις του ν.4892/2022 έρχονται σαν συνέχεια μιας σχεδιασμένης επίθεσης από την κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και τους προκατόχους της, στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης που περιλαμβάνει παράλληλα με το χτύπημα των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των ασφαλισμένων και το τσάκισμα των εργαζόμενων στα ασφαλιστικά ταμεία. Όσο περισσότερο το κράτος περικόπτει από τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζομένων (αύξηση ορίων συνταξιοδότησης και χρόνου ασφάλισης για πλήρη σύνταξη, μείωση συντάξεων, κατάργηση του ανταποδοτικού-αναδιανεμητικού χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης και μετατροπής της σε μια σύνταξη που θα καλύπτει την οριακή επιβίωση και ένα κεφαλαιοποιητικό πυλώνα) τόσο προσπαθεί να μετατοπίσει τις ευθύνες του για αυτό, όπως και για τη διαχρονική υποστελέχωση των υπηρεσιών των ασφαλιστικών ταμείων, στους υπαλλήλους τους και να φορτώσει σε αυτούς τις καθυστερήσεις στην απόδοση συντάξεων. Με ιδιαίτερο ζήλο και αντίστοιχη επικοινωνιακή προπαγάνδα ο υπουργός Χατζηδάκης έχει επιτεθεί το προηγούμενο διάστημα στους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ βαπτίζοντάς τους ως «πληγή του δημοσίου». Δεν δίστασε να τους στερήσει και τις άδειες γιορτών τα περασμένα Χριστούγεννα και να πάει στα δικαστήρια την δικαιολογημένη απεργιακή τους αντίδραση! Η τακτική αυτή, που έχει χρησιμοποιηθεί από τις κυβερνήσεις του κεφαλαίου οποτεδήποτε η πολιτική τους προέταξε την απόσυρση του δημοσίου από τομείς της δραστηριότητάς του και παράδοσή τους στους ιδιώτες επενδυτές (πχ Ολυμπιακή, ΔΕΗ) έφερε και φέρνει πάντα τραγικά αποτελέσματα και για τους εργαζόμενους αλλά και την κοινωνία, η οποία βλέπει από τη μια τις παρεχόμενες υπηρεσίες να ακριβαίνουν σε κόστος και από την άλλη να φθίνουν σε ποιότητα.
Ενδιάμεσο σκαλοπάτι σε αυτή τη διαδρομή για τον ΕΦΚΑ υπήρξε και ο ν.4798/2021 όπου με το άρθρο 255 εγκαινίασε τη «σύμπραξη του e-ΕΦΚΑ με πιστοποιημένους επαγγελματίες για την επιτάχυνση της απονομής συνταξιοδοτικών παροχών», όπως τιτλοφορείται. Δίνει τη δυνατότητα σε δικηγόρους και λογιστές-φοροτεχνικούς (υπό προϋποθέσεις) που θα εγγράφονται σε ειδικό μητρώο του ΕΦΚΑ αφού πιστοποιηθούν μετά από επιτυχή περάτωση σεμιναρίου επιμόρφωσης, να αναλαμβάνουν τη σύνταξη σχεδίων απόφασης έκδοσης προσωρινής ή οριστικής σύνταξης και έκδοση προσυνταξιοδοτικών βεβαιώσεων (αφού διαπιστώσουν χρόνο ασφάλισης και υπολογίσουν οφειλόμενα ποσά και εισφορές) και αυτά να αποτελούν δεσμευτικά στοιχεία για τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ να υπολογίζουν ποσά σύνταξης και να εκδίδουν πράξη απονομής σύνταξης (εντός 30 ημερών). Τα στοιχεία των ασφαλισμένων που θα χρειαστούν οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες για να εκδώσουν αποφάσεις ή βεβαιώσεις θα τα δίνουν από τα αρχεία του ΕΦΚΑ αρμόδιοι υπάλληλοι που ορίζονται με απόφαση του διοικητή του ΕΦΚΑ (οι οποίοι αντί να συνεργάζονται με νέους μόνιμους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ που θα έπρεπε να προσληφθούν για να τον στελεχώσουν και να μεταφέρουν σε αυτούς ολόκληρη την εμπειρία της δουλειάς τους, θα ασχολούνται με το να δίνουν στοιχεία των ασφαλισμένων στους εξωτερικούς ιδιώτες για να βγει η δουλειά των υπαλλήλων που δεν υπάρχουν!!). Η διαδικασία αυτή αυξάνει την πιθανότητα λάθους στις βεβαιώσεις-αποφάσεις συνταξιοδότησης και υπολογισμού σύνταξης πράγμα που προκαλεί αμφιβολία και άγχος 10ετίας στους συνταξιούχους που θα επιλέξουν τους ιδιώτες για την έκδοση της σύνταξής τους, καθώς αν σε περίπτωση μεταγενέστερου ελέγχου προκύψει ότι εσφαλμένα χορηγήθηκε η σύνταξη, αυτή «ανακαλείται ή μεταρρυθμίζεται εντός 10ετίας». Αυτό σημαίνει ότι κάποιος του οποίου η σύνταξη βγήκε λάθος μπορεί να του ζητηθεί μετά από 10 χρόνια να επιστρέψει μέρος ή ολόκληρο το ποσό. Επίσης ανακύπτουν ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων καθώς στη διάθεση των εξωτερικών ιδιωτών τίθενται όλα τα προσωπικά ασφαλιστικά, εργασιακά, υγειονομικά, οικογενειακά, συνταξιοδοτικά, αλλά και οικονομικά δεδομένα των ασφαλισμένων.
Η περίπτωση του ΕΦΚΑ και ο τρόπος που η κυβερνητική πολιτική προχωρά την σταδιακή αποψίλωση του δημόσιου χαρακτήρα και την εκχώρηση των υπηρεσιών του στον ιδιωτικό τομέα μαζί με την αυταρχικοποίηση απέναντι στους υπαλλήλους του, πρέπει να σημάνει συναγερμό σε όλους του εργαζόμενους στο δημόσιο. Δείχνει τις βασικές στοχεύσεις των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη λειτουργία του κράτους όπως αυτές έχουν διατυπωθεί και σε εκθέσεις ειδικών (βλέπε Πισσαρίδη). Συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με περιορισμό του δημόσιου προς όφελος του ιδιωτικού (και βασικά των “φίλων” της κυβέρνησης), δημιουργία κλίματος διαρκούς ελέγχου και παρακολούθησης της δουλειάς των υπαλλήλων, μισθολογικός διαχωρισμός των υπαλλήλων με βάση την απόδοση και την επίτευξη στόχων, νέα εργαλεία ανάδειξης στελεχικού δυναμικού, ελαστικές εργασιακές σχέσεις, αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας των δημόσιων φορέων. Αυτό προχωρά και στον τομέα της υγείας και αυτό είναι σε εξέλιξη με το νέο νομοσχέδιο για τον ΟΑΕΔ (με θύματα τους άνεργους και τους εργαζόμενους του ΟΑΕΔ, με τους τελευταίους να αντιμετωπίζονται με τα ΜΑΤ και την απεργιακή τους αντίδραση να απαγορεύεται κι εδώ από το νέο όπλο του κράτους, το ν.4808/21 (Χατζηδάκη)). Ενώ σειρά στις ιδιωτικοποιήσεις, μετά τον ΕΦΚΑ και τον ΟΑΕΔ, παίρνει και ο ΕΟΠΥΥ, ο μεγαλύτερος οργανισμός παροχής υπηρεσιών υγείας καθώς κατατέθηκε για διαβούλευση νομοσχέδιο το οποίο καταργεί την ΥΠΕΔΥΦΚΑ, υπηρεσία ελεγκτικού μηχανισμού των δαπανών των συμβεβλημένων παρόχων του ΕΟΠΠΥ και δημιουργείται μια ακόμα ΣΔΙΤ με την εκχώρηση του ελεγκτικού έργου των υπηρεσιών του ΕΟΠΠΥ στον ιδιωτικό τομέα (με θύματα εδώ, εκτός από τος εργαζόμενους του ΕΟΠΥΥ, τους ασφαλισμένους που θα επιβαρυνθούν με αύξηση της συμμετοχής και δυσκολία πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας).
Επίσης, η περίπτωση τους ΕΦΚΑ δείχνει ότι το αστικό κράτος δεν έχει ενδοιασμούς στο να παραμερίζει και δικά του εργαλεία όταν πρόκειται να κάνει άλμα στην απόκτηση νέου πεδίου κερδοσκοπίας των καπιταλιστικών συμφερόντων, στη δημιουργία άλλου εργασιακού παραδείγματος και σε βάρος των εργασιακών δικαιωμάτων των υπαλλήλων. Και τον υπαλληλικό κώδικα μπορεί να παρακάμπτει και το μισθολόγιο, παρότι «ενιαίο», να το αμφισβητεί και την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης να αγνοεί.
Ο αγώνας των εργαζόμενων στο δημόσιο ενάντια σε αυτές τις πολιτικές και τις κυβερνήσεις τους πρέπει να γίνει όχι μόνο για την υπεράσπιση του δημόσιου που έχουμε σήμερα και το οποίο κουβαλά τα προβλήματα που του φόρτωσαν αντεργατικές πολιτικές δεκαετιών, πελατειακή λογική και συντεχνιακός συνδικαλισμός της υποταγής, αλλά κυρίως για την ύπαρξη παροχής υπηρεσιών για όλη την κοινωνία σε όλους τους τομείς της ζωής με κριτήριο την εύκολη, δωρεάν ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Χωρίς κέρδος, χωρίς διαχωρισμούς των υπαλλήλων (οικονομικούς – υπηρεσιακούς – εργασιακών σχέσεων, κ.α.) και διευθυντικό δικαίωμα, με σταθερή και μόνιμη εργασία, με τη χρήση της τεχνολογίας για την μείωση του χρόνου εργασίας και το χτύπημα της ανεργίας.
Αυτά δεν χωράνε στα καπιταλιστικά πλαίσια και τις πολιτικές διαχείρισης του συστήματος με λιγότερο ή περισσότερο φιλελευθερισμό. Απαιτούν ρήξη με τις επιταγές της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών του κεφαλαίου, σύγκρουση με τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, των τραπεζιτών και των πολυεθνικών. Ανατροπή των αντιλαϊκών πολιτικών των κυβερνήσεων όπως της ΝΔ και κάθε άλλου διαχειριστή. Αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα και μέτωπο, δυνάμωμα του εξωκοινοβουλευτικού αγώνα των εργαζομένων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, των συνταξιούχων, των νέων και των ανέργων. Συνολικό και συντονισμένο αγώνα και των υπαλλήλων σε όλο το δημόσιο απέναντι στη συνολική επίθεση του κράτους και των καπιταλιστικών συμφερόντων και όχι κατακερματισμό ανά κλάδο και χώρο, όποτε αυτός μπαίνει στο στόχαστρο των κυβερνώντων και των πολιτικών αναδιάρθρωσης. Μαζικούς και αποφασιστικούς αγώνες που θα πάρουν στα χέρια τους και θα οργανώσουν οι ίδιοι/-ες οι εργαζόμενοι/-ες χωρίς τον υποταγμένο γραφειοκρατικό συνδικαλισμό.
ΕΜΠΡΟΣ ΛΑΕ, ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΤΟΥΣ ΝΙΚΗΣΕΙΣ!
ΔΕΝ ΘΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΑΝ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙΣ!
Απρίλης 2022
Κλαδική Επιτροπή Δημοσίου της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α.
