Ουγγαρία, χωριό “Μπελογιάννης”, Γκότσε Ντέλτσεφ και Μήτσου Παπαρήγα γωνία. Μια διασταύρωση που δεν είναι σύμπτωση ούτε “τρολάρισμα” της μοίρας αλλά ένα όραμα κι ένα πολιτικό πρόγραμμα για Βαλκάνια αδελφωμένα, ανεξάρτητα απ’ την ιμπεριαλιστική ηγεμονία, σε σοσιαλιστική κατεύθυνση και προοπτική.
Ένα σχόλιο από το facebook του Yorgos Mi
Η διασταύρωση της οδού Παπαρήγα (Μήτσου) με την οδό Ντέλτσεφ (Γκότσε) βρίσκεται στο χωριό “Μπελογιάννης” της Ουγγαρίας.
Ο Μήτσος Παπαρήγας, γεννημένος στον Βόλο το 1896, υπήρξε κορυφαίο στέλεχος του ΚΚΕ και γραμματέας της ΓΣΕΕ. Δολοφονήθηκε από την Ασφάλεια στην Αθήνα στις 22/2/1949 ενώ ο εμφύλιος πόλεμος μαινόταν στα βουνά της Ελλάδας.
Ο Γκότσε Ντέλτσεφ, γεννημένος στο Κιλκίς το 1872, υπήρξε απ’ τα ιδρυτικά μέλη της Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης (ΕΜΕΟ) και αγωνίστηκε εναντίον της οθωμανικής εξουσίας για μία ενιαία, πολυεθνική Μακεδονία και μια βαλκανική ομοσπονδία. Δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 1903 απ’ τον οθωμανικό στρατό στο χωριό Μπάνιτσα των Σερρών ενώ προετοίμαζε την αντι-οθωμανική εξέγερση του Ίλιντεν. Η Μπάνιτσα ή Καρυαί στα ελληνικά, σήμερα είναι μια σειρά από ερείπια (την κατέστρεψε ο ελληνικός στρατός στους βαλκανικούς πολέμους) κι ο Ντέλτσεφ θεωρείται εθνικός ήρωας τόσο στη Βουλγαρία, όσο και στη Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Το χωριό Μπελογιάννης φτιάχτηκε το 1950 στην Ουγγαρία εκ του μηδενός για να στεγάσει πρόσφυγες του ελληνικού εμφυλίου πολέμου. Η αρχική του ονομασία ήταν Ελληνοχώρι (στα Ουγγρικά) αλλά μετονομάστηκε σε Μπελογιάννης το 1952 λίγο μετά την εκτέλεση του κομμουνιστή αγωνιστή.
Στο χωριό διέμεναν μαζί 1.200 Έλληνες και Σλαβομακεδόνες πρόσφυγες, όλοι αγωνιστές ή υποστηρικτές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, κάποιοι μαζί με τις οικογένειές τους.
Στο χωριό αυτό από το 1950 εκδιδόταν η εφημερίδα “Λαϊκός Αγώνας”, η οποία ήταν τετρασέλιδη και δίγλωσση. Τρεις σελίδες στα ελληνικά και μία στα σλαβομακεδόνικα ενώ στα σχολεία της κοινότητας τα παιδιά των προσφύγων είχαν την ευκαιρία και το δικαίωμα να διδάσκονται και στις δυο γλώσσες (ελληνικά-σλαβομακεδόνικα)
Σήμερα το χωριό έχει 1.200 κατοίκους. Η πλειοψηφία είναι πλέον Ούγγροι αφού κατά τις τελευταίες δεκαετίες πολλοί πρόσφυγες επέστρεψαν στην Ελλάδα ή μετακινήθηκαν στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Παραμένουν όμως κάπου 350 κάτοικοι με καταγωγή από την Ελλάδα, παιδιά ή εγγόνια προσφύγων. Στην τελευταία απογραφή το 61,4% των κατοίκων απάντησαν ότι είναι Ούγγροι, το 23,4% Έλληνες ενώ το 14,9% δεν απάντησαν.
Στέκεσαι λίγο σ’ αυτό το τελευταίο και απορείς: “Γιατί το 15% δεν απάντησε;”.
Κι έρχεται η απάντηση:
“Σήμερα, ύστερα από μισό αιώνα από τους 1200 κατοίκους του χωριού μόνον οι 360 περίπου είναι ‘Ελληνες ή Σλαβομακεδόνες, οι υπόλοιποι είναι Ούγγροι. Στην πολυεθνική αυτή κοινότητα οι άνθρωποι ζούνε αγαπημένοι και χωρίς προκαταλήψεις […]
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 ο αριθμός των Σλαβομακεδόνων στην Ουγγαρία υπολογίζονταν σε πάνω από 2000 άτομα. Για σήμερα δεν υπάρχουν στοιχεία ούτε κατά προσέγγιση. Είναι δύσκολο να γίνουν και έρευνες, γιατί μεγάλο μέρος των ίδιων των ανθρώπων διστάζουν ή απλώς δεν θέλουν να πουν ότι είναι ή δεν είναι Σλαβομακεδόνες ή Μακεδόνες σλαβικής καταγωγής. Η αιτία γι’ αυτό βρίσκεται στο γεγονός ότι το ελληνικό κράτος συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ύπαρξη τέτοιου έθνους. Ενώ οι ίδιοι δεν θέλουν να βρεθούν σε μειονεκτική θέση όταν γίνεται λόγος για την εξασφάλιση ελληνικού διαβατηρίου, ή όταν θέλουν να λύσουν κληρονομικά ή άλλα προσωπικά ζητήματα στην Ελλάδα.”
Σ’ αυτό το χωριό της πολυεθνικής αρμονικής συμβίωσης -σύμφωνα με τα λόγια των ίδιων του των κατοίκων- η διασταύρωση Ντέλτσεφ-Παπαρήγα δεν ήταν ένα αστείο ή μία σύμπτωση αλλά ένα όραμα κι ένα πολιτικό πρόγραμμα για Βαλκάνια αδελφωμένα, ανεξάρτητα απ’ την ιμπεριαλιστική ηγεμονία, σε σοσιαλιστική κατεύθυνση και προοπτική.
[…το οποίο όραμα βέβαια καμία σχέση δεν είχε με τις σημερινές προτεραιότητες του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και του ελληνικού κεφαλαίου]
Εκτός από ρομαντικός, αφελής και ιδεαλιστής αυτός ο Yorgos Mi, είναι, πάνω απ’ όλα, αδιάβαστος και αγνοεί βασικές πλευρές τής ιστορίας τών σχέσεων Ελλήνων και «Σλαβομακεδόνων». Για να αρχίσει να υποψιάζεται ότι το φεγγάρι δεν είναι αυτό που βλέπουμε τα βράδια, αλλά ότι έχει και μια αθέατη όψη:
1) Ας ψάξει να βρει ποιος έγραφε το 1899 σε γράμμα του, αναφερόμενος σε διαφωνίες πολιτικών προσώπων στη Σόφια:
It is a real pity, but what can we do when we are Bulgarians and we all suffer from a common illness? (= Είναι πραγματικά κρίμα, αλλά τι μπορούμε να κάνουμε αφού είμαστε Βούλγαροι και υποφέρουμε όλοι από την ίδια αρρώστια;)
2) Ας ψάξει να βρει ποιος Γενικός Γραμματέας Κομμουνιστικού Κόμματος έγραφε το Σεπτέμβριο του 1944, απευθυνόμενος σε στελέχη τού κόμματος:
Προσέχετε πολύ το εθνικό ζήτημα της Μακεδονίας, την κίνηση των σλαβοσωβινιστικών στοιχείων.
3) Ας ψάξει να βρει ποιος κομμουνιστής Γραμματέας ποιας Περιοχής τηλεγραφούσε στην ηγεσία τού κόμματός του το Νοέμβριο του 1944 τα εξής:
Τάγμα Σλαβόφωνων δυνάμεων Γκότσε (Ηλ. Δημάκης) προσπάθησε εισέλθει ελληνικό έδαφος προερχόμενο από Αγία Παρασκευή, βόρεια της Φλώρινας. Προσπάθησαν καταλάβουν Φλώρινα αλλά μετά σύγκρουση δύο ωρών υποχώρησαν στην Αγία Παρασκευή. Δύναμη των αυτονομιστών 300. Αλλο τάγμα στην περιοχή του Καϊμακτσαλάν. Τέσσερις πολιτικοί συνοδεύουν Γκότσε. Ο Τέμπο (Σβέτοζαρ Βουκμάνοβιτς) έκανε την ακόλουθη δήλωση στον αντιπρόσωπό μας: «Φοβάμαι πάρα πολύ ότι το ΚΚΕ μαζί με τους Βρετανούς θα βρεθούν αντιμέτωποι της Νέας Γιουγκοσλαβίας και της Σοβιετικής Ενωσης».
Και αργότερα, τον ίδιο μήνα, τηλεγραφούσε τα παρακάτω:
Τάγμα Σλαβομακεδόνων του Καϊμακτσαλάν εισήλθε ελληνικό έδαφος, στοπ. Αφόπλισε μονάδα Εθνικής Πολιτοφυλακής. Επακολούθησε μάχη. Αποτέλεσμα ένας ανθυπολοχαγός ΕΛΑΣ νεκρός, στοπ. Άγνωστες απώλειες Σλαβομακεδόνων. Πήραμε μέτρα για ενίσχυση των συνόρων σε όλη την περιοχή.
Καλό διάβασμα! (Και καλά μυαλά!)
Τί ακριβώς αποδεικνύουν τα παραπάνω χωρία που παραθέτετε; Ότι οι Σλαβομακεδόνες είναι Βούλγαροι; Ότι ήθελαν να μας πάρουν τη Μακεδονία; Ότι υπήρχαν τριβές στις σχέσεις ΚΚΕ και Σλαβομακεδόνων;
Τί προσπαθείτε να πείτε και τί απ’ αυτά που λέει το κείμενο πιστεύετε ότι αναιρείτε;
Φίλε ΝΖ,
Τα παραπάνω χωρία που παραθέτω (προς τι ο πληθυντικός;) αποδεικνύουν τα κάτωθι:
1. Ότι ο Γκότσε Ντέλτσεφ, ο άνθρωπος του οποίου οι «Σλαβομακεδόνες» έδωσαν το όνομα σε έναν από τους δρόμους τού οικισμού Μπελογιάννης, ηγετικό στέλεχος της ΕΜΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση, αρχικά Βουλγαρική Μακεδονική-Ανδριανοπουλική Επαναστατική Επιτροπή), ήταν αναντάμ παπαντάμ Βούλγαρος με βουλγαρική εθνική συνείδηση, σύμφωνα με τα δικά του λόγια που, σημειωτέον, δεν τα έγραψε όταν πήγαινε στο Δημοτικό, αλλά όταν ήταν 27 χρονών μαντράχαλος.
2. Ότι, σύμφωνα τουλάχιστον με τον Σιάντο και τον Στρίγκο (Γενικό Γραμματέα τού ΚΚΕ εκείνη την περίοδο και Γραμματέα Περιοχής Μακεδονίας τού ΚΚΕ αντίστοιχα), ναι, οι «Σλαβομακεδόνες» ήθελαν να μας πάρουν τη Μακεδονία. Εγώ τούς πιστεύω και δεν θέλω να τους ρωτήσω κάτι. Εσύ, ελεύθερα.
3. Ότι, αντίθετα με την ειδυλλιακή εικόνα που φιλοτεχνεί ο –επαναλαμβάνω: ρομαντικός, αφελής και ιδεαλιστής Yorgos Mi–, «Σλαβομακεδόνες» και Έλληνες είχαν φτάσει μέχρι και σε ένοπλες συρράξεις, στις οποίες χύθηκε αίμα εκατέρωθεν.
Τα λέμε
ΥΓ Δεν μου θέτεις κανένα ερώτημα σχετικά με την ΕΜΕΟ, αλλά, αν θέλεις, είμαι και γι’ αυτήν στη διάθεσή σου. Πάντως, επειδή σε κόβω για ‘‘διεθνιστή’’, σε προειδοποιώ: πολύ θα σου κοπεί η ‘‘διεθνιστική’’ μαγιονέζα και εκεί…
Επειδή μάλλον είσαι διαβασμένος περί του Μακεδονικού θέλω να σε ρωτήσω κάτι. Ποια η άποψή σου για την Εξέγερση του Ίλιντεν; Είχε χαρακτηριστικά ταξικής επανάστασης ή ήταν μια καλοστημένη επιχείρηση υπέρ της Βουλγαρίας;
Σαφώς και η εξέγερση του ιλιντεν, ΔΕΝ ήταν μια “..καλοστημενη επιχείρηση υπέρ της Βουλγαρίας”. Εντός της, υπήρξαν 2 αλληλοσυγκρουομενες τάσεις: Η πρώτη, έβλεπε μέσω της εξέγερσης, την αυτονομία της μακεδονιας και την επιτυχή υλοιποιηση κοινωνικων/σοσιαλιστικων αιτημάτων. Η δεύτερη τάση, έβλεπε την εξέγερση σαν ευκαιρία για ένωση με την Βουλγαρία.
Ο ντελτσεφ ήταν Βούλγαρος σοσιαλιστής, που έδωσε μάχες ενατια στον έλεγχο της παράνομης επιτροπή απο βουλγαρους βασιλοφρονες και εθνικιστές.
Έχει ενδιαφέρον να αναφερθεί παράλληλα και η δράση των Ελλήνων κομιτατζήδων και των Βουλγάρων κομιτατζηδων εναντίον των σλαβομακεδονων. Αυτή την ιστορική πραγματικότητα, την περιγράφει γλαφυρά η Πηνελόπη δέλτα. Η πηγή των “μυστικών του βάλτου”, συμπληρώνει τα ισορικα ντοκουμέντα που περιγράφουν την σύγκρουση Ελλήνων κατσαπλθαδων/κομιτατζηδων με τους αντίστοιχους βουκγαριυς κατσαπλιαδες, κατ εντολή των κρατών τους, και με στόχο της καταστολή των σλαβονακεδιωνω και την μοιρασιά της μακεδονιας.
Φίλε Βαγγέλη,
Κατ’ αρχήν, μια διευκρίνιση, για να μη δημιουργούνται εντυπώσεις και μάλιστα με την έμμεση συμμετοχή μου. Δεν είμαι «Μακεδονολόγος» και τις όποιες γνώσεις έχω μπορεί να τις αποκτήσει ο καθένας που ενδιαφέρεται. Ούτε με απασχολεί το Μακεδονικό ζήτημα αυτό καθ’ αυτό. Εκείνο που με απασχολεί είναι το Εθνικό Ζήτημα γενικά, στη σύνδεσή του με το Κοινωνικό Ζήτημα της ανατροπής τού καπιταλισμού. Μέσω ανησυχιών για τα αριστερά στερεότυπα/τυφλοσούρτη και για την απροθυμία μας να επανεξετάσουμε το Εθνικό Ζήτημα στις σύγχρονες διαστάσεις του και των σχετικών αναζητήσεων για το Εθνικό – Κοινωνικό έφτασα στο Μακεδονικό. Τώρα, για τα ερωτήματα που βάζεις:
Πριν πάμε στην εξέγερση του Ίλιντεν, προτείνω να θυμηθούμε το γεωπολιτικό περιβάλλον και τα δεδομένα εκείνης τής εποχής (τέλη 19ου αιώνα – αρχές 20ού). Τι έχουμε τότε;
Έχουμε μια γεωγραφικο-διοικητική περιοχή, τη Μακεδονία, στην οποία κατοικούν όλες οι φυλές τών Βαλκανίων και η οποία τελεί μεν υπό την Οθωμανική κυριαρχία, πλην όμως η ίδια η Οθωμανική Αυτοκρατορία ασθενεί βαριά και μη αναστρέψιμα. Αυτή η περιοχή περιστοιχίζεται από τρία ήδη συντελεσμένα έθνη, δηλαδή έθνη με αναγνωρισμένη και ανεξάρτητη κρατική υπόσταση: Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία. Και τα τρία αυτά κράτη, το καθένα από τη μεριά του και για λογαριασμό του, έχουν νομιμοποιητική (τυπικά και ουσιαστικά) βάση για να επεκταθούν στη Μακεδονία που όλα δείχνουν ότι σύντομα θα μείνει χωρίς αφέντη. Αρχίζει λοιπόν μια κούρσα μεταξύ αυτής τής τριάδας με σκοπό α) να διεγείρουν τα εθνικά αισθήματα των μακεδονικών πληθυσμών που ένιωθαν εθνικά Έλληνες, Βούλγαροι ή Σέρβοι και, β), να εμφυσήσουν τέτοια αισθήματα με το καλό αρχικά και αργότερα και με το άγριο στους σλαβόφωνους χωρίς εθνική συνείδηση πλην τής συνείδησης ότι κατοικούσαν από αιώνες πάππου προς πάππο σε έναν τόπο που λεγόταν Μακεδονία. Μ’ άλλα λόγια, προσπαθούσαν, ο καθένας για λογαριασμό τής χώρας του, να προσεταιριστούν τους σλαβόφωνους και ανέντακτους εθνικά και να τους εντάξουν, με τη θέλησή τους (μέσω τής πειθούς, διαφόρων παροχών και ωφελημάτων κ.λπ.) ή κατόπιν πιέσεων, εκβιασμών ή και τρομοκρατίας, στον εθνικό ελληνικό, βουλγαρικό ή σερβικό κορμό αντίστοιχα. Από αυτούς τούς ανέντακτους προέρχονται εκείνοι που στην πορεία τών όλων αυτών τών χρόνων από το γύρισμα του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα άλλοτε αποκαλούνταν/αυτοπροσδιορίζονταν (εθνικά) «Μακεδόνες» κι άλλοτε «Σλαβομακεδόνες».
Φαίνεται ότι σε αυτή την κούρσα εκείνοι που προηγήθηκαν ήταν οι Βούλγαροι. Οι οποίοι, ευφυώς σκεπτόμενοι, διαχώρισαν την εκκλησία τους από το Πατριαρχείο το 1870 και ίδρυσαν τη δική τους αυτοκέφαλη εκκλησία, τη βουλγαρική Εξαρχία. Η Εξαρχία τώρα, πέρα από τη χρήση τής βουλγαρικής γλώσσας στη λειτουργία τών εκκλησιών που ήλεγχε και το αναμενόμενο ψηστήρι τών παπάδων στους αγράμματους χωρικούς (κυρίως αγροτικοί ήταν οι μακεδονικοί πληθυσμοί, όπως, υποθέτω, ξέρεις), έφτιαξε κι ένα ωραίο εκπαιδευτικό δίκτυο από σχολεία, ιδρύματα κ.λπ., στα οποία, βεβαίως βεβαίως καλλιεργείτο ο «βουλγαρισμός». Νομίζω ότι το σύστημα αυτό δούλεψε καλά και πρέπει να αυγάτισε σε ικανοποιητικό βαθμό τα ποσοστά τού βουλγαρόφρονος πληθυσμού. Κατόπιν ήρθε και η αμιγώς πολιτική δράση με την ίδρυση της ΕΜΕΟ το 1893. Στο μεταξύ, είχαν μεσολαβήσει οι συνθήκες τού Αγ. Στεφάνου (1878) και λίγους μήνες αργότερα την ίδια χρονιά του Βερολίνου, με τις οποίες αναγνωριζόταν καθεστώς ημιααυτονομίας στη Βουλγαρία. Η πρώτη Συνθήκη μάλιστα αναγνώριζε τη Μεγάλη Βουλγαρία, αλλά φαίνεται ότι παραήταν τόσο μεγάλη, που κανείς πλην τής Ρωσίας δεν το ήθελε. Έτσι, με τη δεύτερη Συνθήκη, της πήραν πίσω πολλά εδάφη (μεταξύ αυτών και μακεδονικά) και αντίστοιχους βουλγαρικούς ή βουλγαρίζοντες πληθυσμούς. Είναι κι αυτό ένα γεγονός που πρέπει να κρατήσουμε προκειμένου να καταλάβουμε την «επιθετικότητα» της Βουλγαρίας και το «ιδιοκτησιακό» πνεύμα που τη διακατείχε ως προς τη Μακεδονία: με τις δύο αυτές Συνθήκες η Βουλγαρία υπέστη ό,τι ένα μικρό παιδί που του χαρίζεις ένα παιχνίδι και μετά από λίγο τού το παίρνεις πίσω!
Επιστρέφουμε στην ΕΜΕΟ. Τι εστί ΕΜΕΟ; Εστί εξ αρχής βουλγαρική υπόθεση (επαναλαμβάνω αυτό που έγραψα παραπάνω: η αρχική της ονομασία ήταν «Βουλγαρική Μακεδονο-Αδριανουπολική Επαναστατική Επιτροπή»). Όχι με την έννοια ότι ήταν στημένη επιχείρηση της ημιαυτόνομης βουλγαρικής διοίκησης/κυβέρνησης (αν και σίγουρα αυτή είχε απ’ ευθείας πρόσβαση στην ΕΜΕΟ μέσω κάποιων μελών της, όχι «πρακτόρων», αλλά, ας πούμε, κυβερνητικών). Με την έννοια που της προσδίδει το γεγονός ότι όλα τα ιδρυτικά μέλη της και τα εξέχοντα στελέχη της (τύπου Ντέλτσεφ, π.χ.) ήταν Βούλγαροι με βουλγαρική εθνική συνείδηση.
Ποιο ήταν το πολιτικό σχέδιο της ΕΜΕΟ; Υπήρξαν τρεις τάσεις: α) η «σκληρή» που ήθελε ένωση με τη Βουλγαρία αμέσως μετά την κατάκτηση της αυτονομίας, β) η «σταδιακή» (να τη πάλι η «θεωρία τών σταδίων»!) και πιο πολιτικά επεξεργασμένη που αποσκοπούσε στον ίδιο τελικό στόχο, πλην όμως θεωρούσε απαραίτητο αυτός να επιδιωχθεί όχι αμέσως αλλά «εν ευθέτω χρόνω» και, γ), η «αυτονομιστική» που έβλεπε τη Μακεδονία να διατηρεί την αυτονομία της και να εντάσσεται σε μία ευρύτερη Βαλκανική Ομοσπονδία, πάντα όμως έχοντας σε «θέση οδηγού» το βουλγαρικό στοιχείο και τη βουλγαρικότητα ως επιχρωματισμό (μια αναλογία που βοηθάει: βάλε στη θέση τών «αυτονομιστών» το τμήμα των Ελληνοκυπρίων που βλέπουν την Ελλάδα ως τη Μητέρα-Πατρίδα, αλλά δεν θέλουν την ένωση μαζί της). Οι δύο πρώτες τάσεις, αθροιστικά, πλειοψηφούσαν (αρχικά τουλάχιστον, η «σκληρή» πρέπει να υπερτερούσε ως προς τη δεύτερη, όπως μαρτυρεί και η αρχική ονομασία τής οργάνωσης) με την «αυτονομιστική», στην οποία σταδιακά προσχώρησε και ο Ντέλτσεφ, να βρίσκεται στη μειοψηφία. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, το όχημα που χρησιμοποίησε η ΕΜΕΟ για τη διείσδυσή της στους σλαβόφωνους πληθυσμούς ήταν αυτό τού «μακεδονισμού». Η ΕΜΕΟ είναι ο πρώτος εισηγητής σε μαζική κλίμακα και διακινητής τής ιδέας τού «μακεδονισμού», γεγονός για το οποίο δικαιούται να πιστωθεί, αφού είναι δείγμα ώριμης και επεξεργασμένης πολιτικής σκέψης.
Και φτάνουμε στην εξέγερση του Ίλιντεν. Με ρωτάς αν είχε «χαρακτηριστικά ταξικής επανάστασης» (προφανώς εννοείς «χαρακτηριστικά εργατικής επανάστασης»). Να πάλι (εκτός αν πρόκειται για όχι ακριβή διατύπωση) η υποβάθμιση της εθνικής διάστασης που υπάρχει πάντα στην ταξική πάλη, από τη στιγμή τής εμφάνισης του έθνους-κράτους. Διότι, μέσα στη βιασύνη σου για κοινωνική απελευθέρωση, βιάζεις την Ιστορία, αφού πηδάς (= παραλείπεις) τον προφανώς κυρίαρχο χαρακτήρα: τον (πολύ)εθνικο-απελευθερωτικό από την κυριαρχία τών Οθωμανών. Αυτός ήταν για μένα πέραν πάσης αμφιβολίας ο αρχικός και κυρίαρχος χαρακτήρας τής εξέγερσης του Ίλιντεν. Αλλά, όπως με σαφήνεια νομίζω εξήγησα προηγουμένως, το χρώμα της, είτε σε έντονες αποχρώσεις είτε σε παλ, ήταν πάντα τα βουλγαρικά εθνικά χρώματα…
Ελπίζω να βοήθησα. Αν πάλι όχι, είμαι πάντα στη διάθεσή σου για να κάνω μια δεύτερη προσπάθεια.
Τα λέμε
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Η αρχική πρόταση της προτελευταίας παραγράφου συμπληρώνεται ως εξής (οι προσθήκες με έντονα γράμματα):
Και φτάνουμε στην εξέγερση του Ίλιντεν, αναμφίβολα σχέδιο και έργο τής ΕΜΕΟ, με τη βοήθεια σε εφόδια, όπλα κ.λπ. τής ημιαυτόνομης βουλγαρικής κυβέρνησης.
Προς Left G700,
Αυτά περί “”διεθνιστικής” μαγιονέζας που θα μου κοπεί ΚΑΙ εκεί” αντιφάσκουν με τα “Φίλε” στην αρχή της απάντησής σου. Ας αφήσουμε λοιπόν τις αστικές ευγένειες.
Ο Γκότσε Ντέλτσεφ αγωνίστηκε ενάντια στον βουλγαρικό εθνικισμό και στην ιδέα της κατάκτησης της Μακεδονίας απ’ το βουλγαρικό εθνικό κράτος. Τάχθηκε υπέρ της συγκρότησης μιας μακεδονικής πολιτικής ταυτότητας γι’ αυτό κι η τάση της ΕΜΕΟ στην οποία ανήκε είχε το σύνθημα: “Η Μακεδονία στους Μακεδόνες”. Το αρχικό κείμενο από το facebook στο οποίο κάνεις κριτική δεν αναφέρεται στην εθνική συνείδηση του Ντέλτσεφ. Αναφέρεται όμως στο ότι θεωρείται εθνικός ήρωας τόσο στη Βουλγαρία, όσο και στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Αυτό είναι ένα γεγονός. Αναφέρεται στο πολιτικό πρόγραμμα του Ντέλτσεφ (ανεξάρτητη, πολυεθνική, δημοκρατική Μακεδονία και βαλκανική ομοσπονδία). Κι αυτό είναι ένα γεγονός.
Δεύτερον. Οι συγκρούσεις που υπήρξαν μέσα στον ΕΛΑΣ με τους Σλαβομακεδόνες αλλά και μέσα στον ΔΣΕ με τους Σλαβομακεδόνες δεν αναιρούν την συνύπαρξη και τους κοινούς αγώνες Ελλήνων και Σλαβομακεδόνων (χιλιάδων και χιλιάδων), ούτε την αρμονική κοινή τους συνύπαρξη στο χωριό Μπελογιάννης, ως πολιτικών προσφύγων του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. Δεν αναιρούν επίσης ούτε τη λειτουργία σχολείων για τη σλαβομακεδονική μειονότητα στις ελεγχόμενες από τον ΔΣΕ περιοχές, ούτε την αναγνώριση μακεδονικού έθνους και (σλαβο)μακεδονικής εθνικής μειονότητας από το ΚΚΕ, από τη δεκαετία του ’20 μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Επρόκειτο για πολιτικό πρόγραμμα και όχι για αφέλεια ή ρομαντισμό. Και πάλι η κριτική σου είναι άσχετη με το περιεχόμενο της ανάρτησης.
Επίσης, σε ένα χωριό όπως αυτό του Μπελογιάννη στην Ουγγαρία αποδίδεις την ονοματοδοσία ενός δρόμου “Γκότσε Ντέλτσεφ” στους Σλαβομακεδόνες. Έγινε δηλαδή με διαφωνία των Ελλήνων κομμουνιστών που κατοικούσαν εκεί και αποτελούσαν την πλειοψηφία των κατοίκων; Ή μήπως ήταν μία από κοινού απόφαση που σηματοδοτούσε την ενότητα και τους κοινούς αγώνες των δυο λαών για μια κοινή προοπτική; Αυτό είναι που αναδεικνύει κι η ανάρτηση. Και πάλι αυτό είναι ένα γεγονός.
Αν εσύ για κάποιο λόγο από τον κοινό αγώνα Ελλήνων και Σλαβομακεδόνων εναντίον του φασισμού θέλεις να αναδείξεις τις στιγμές των συγκρούσεων μπορείς να το κάνεις. Οι άλλες στιγμές πάντως, του από κοινού χυμένου αίματος είναι πολύ περισσότερες, τα σχολεία που έφτιαχνε το ΚΚΕ για τους πολιτικούς πρόσφυγες Σλαβομακεδόνες, οι τυπωμένες εφημερίδες στο “Μπελογιάννης” και στις δυο γλώσσες (και όχι στα βουλγάρικα πάντως) είναι λίγα μόνο απ’ αυτά τα γεγονότα.
Επίσης, αν θέλεις να με ρωτήσεις περισσότερες λεπτομέρειες για την ιστορία της αναγνώρισης ξεχωριστού μακεδονικού έθνους και μακεδονικής γλώσσας και σλαβομακεδονικής εθνικής μειονότητας στην Ελλάδα από το ΚΚΕ, την ΚΔ και την ΕΣΣΔ είμαι στη διάθεσή σου. Όλα αυτά δεν ήταν ιδεαλισμός. Ήταν πολιτικό πρόγραμμα για τα Βαλκάνια και μια λαϊκοδημοκρατική Ελλάδα.
Τα λέμε.
Φίλε ΝΖ,
Είμαι ακόμα ζαλισμένος από το ματς Ισπανία – Ρωσία, που τράβηξε δύο ώρες και πήγε στα πέναλτι, και δεν έχω τώρα μυαλό για να διαβάσω όπως πρέπει, δηλαδή προσεκτικά, το σχόλιό σου. Θα το κάνω αργότερα. Για την ώρα, μια διευκρίνιση:
Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η φράση μου περί «‘‘διεθνιστικής’’ μαγιονέζας που θα σου κοπεί και εκεί» υποδηλώνει εχθρικά αισθήματα ή, εν πάση περιπτώσει, μη φιλικά. Και μου κάνει ακόμα περισσότερη εντύπωση γιατί από το σχόλιό σου καταλαβαίνω (και διόρθωσέ με αν κάνω λάθος) ότι είσαι παλιός και έμπειρος αριστερός. Νομίζω ότι στην εποχή σας δεν μπέρδευαν την έντονη πολιτική διαφωνία με την προσωπική έχθρα. Αυτό είναι ένα φρούτο τών τελευταίων ετών όταν πολλοί αριστεροί κόλλησαν την αρρώστια τής «προοδευτικής» Αμερικής και έγιναν οπαδοί, και μάλιστα φανατικοί, τής «πολιτικής ορθότητας». Σε κάθε περίπτωση, φίλε μου, σε διαβεβαιώ ότι, όσο κι αν διαφωνήσουμε στη συνέχεια ή σε άλλη περίπτωση, ακόμα κι αν φάμε τα μουστάκια μας που λέει ο λόγος, εγώ εχθρικά αισθήματα απέναντί σου, όπως και απέναντι σε οποιονδήποτε άλλον ή άλλη σχολιαστή και σχολιάστρια, δεν έχω. Και αυτό δεν είναι «αστική ευγένεια» (την οποία, εδώ που τα λέμε, δεν τη βλέπω και με τόσο άσχημο μάτι όσο εσύ). Είναι «αριστερή καλή πρόθεση», παρά τις όποιες πολιτικές διαφωνίες και πέρα από αυτές.
Τα λέμε
Δέχομαι αυτά που λες αν και θεωρώ ότι αυτό με τη διεθνιστική μαγιονέζα που θα ξανακοπεί δεν είναι και φιλική αντιμετώπιση. Σε κάθε περίπτωση δεν έχω πρόθεση και διάθεση για προσωπικές κόντρες, δεν έχουμε κάτι να χωρίσουμε.
Θα τα πούμε
Φίλε ΝΖ,
Απαντώ επί τής ουσίας τού σχολίου σου και ακολουθώντας τη δομή του, παράγραφο προς παράγραφο αριθμώντας τις κιόλας, για να διευκολύνω τη συζήτησή μας, αλλά και την παρακολούθησή της από όποιους τυχόν ενδιαφερόμενους. Λοιπόν:
1) Κατ’ αρχήν και πρώτα απ’ όλα, ο Ντέλτσεφ ήταν ενάντια στην κυριαρχία τών Οθωμανών. Άρα, η πρώτη κινητήρια δύναμη που τον ωθούσε ήταν εθνικοαπελευθερωτική. Αυτό φαίνεται να το αγνοείς –αναρωτιέμαι τι είδους διεθνισμό λατρεύεις, δεδομένου ότι αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 98 ακριβώς χρόνια από το 2ο Συνέδριο της Κομιντέρν (19 Ιουλίου – 7 Αυγούστου 1920), όπου ένα από τα κύρια ζητήματα που απασχόλησε τους συνέδρους ήταν η στήριξη και συμμετοχή τών κομμουνιστών στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα των αποικιοκρατούμενων και γενικότερα των καταπιεσμένων χωρών. Έπειτα, ο Ντέλτσεφ, εκτός από πατριώτης που δεν γούσταρε τον Τούρκο πάνω από το κεφάλι του (ήταν δηλαδή εθνικιστής, όπως δεν θέλεις ίσως να θυμάσαι, ακόμα και στην περίπτωση ενός καλού εθνικισμού, όπως η δική του), ήταν και δημοκράτης, δηλαδή αντιμοναρχικός. Επιπλέον, φαίνεται ότι είχε επηρεαστεί θετικά από τις σοσιαλιστικές ιδέες, οπότε είναι ακριβές να λέμε ότι ήταν ένας από τους πρώιμους σοσιαλιστές τής εποχής εκείνης. Τέλος, όλα αυτά συνδυαζόντουσαν με μια βουλγαρική καταγωγή και με την αντίστοιχη εθνική συνείδηση. Αυτό κι αν δεν θέλεις να θυμάσαι! Τόσο εσύ, απ’ ό,τι φαίνεται, όσο και ο φίλος μας ο Yorgos Mi ο οποίος, όπως σωστά επισημαίνεις, δεν κάνει την παραμικρή νύξη γι’ αυτό το θέμα στο κείμενό του. Και πάλι αναρωτιέμαι: γιατί; Η μόνη απάντηση που μπορώ να βρω (στην πραγματικότητα την έχω βρει εδώ και μερικά χρόνια) είναι γιατί μια μερίδα τής Αριστεράς, στην οποία οπωσδήποτε ανήκει ο Yorgos Mi και κατά τα φαινόμενα και εσύ (αν όχι, θα με διαψεύσει η συζήτησή μας και θα παραδεχθώ ότι έπεσα έξω), θεωρεί την εθνική καταγωγή, ταυτότητα και συνείδηση των ανθρώπων (Ελλήνων, Τούρκων, Άγγλων, Γάλλων, Πορτογάλων, Σέρβων, Βούλγαρων, Ρουμάνων) κάτι σαν τον Εξαποδώ! Τόσο, που αποφεύγουν ακόμα και να βάζουν στο στόμα τους ή στα γραπτά τους τις σχετικές λέξεις (μη μου πεις ότι δεν έχεις προσέξει πως μερικοί-μερικοί, ιδίως οι τροτσκιστές, ακόμα κι όταν αναφέρονται στην ομάδα τού Εθνικού Πειραιώς ή του Εθνικού Αλεξανδρούπολης βάζουν τη λέξη Εθνικός εντός εισαγωγικών!). Σε απόλυτη αντίθεση με τους κλασικούς που δεν είχαν κανένα τέτοιο κόμπλεξ και αντιεθνιστικό φετίχ, αν και ήξεραν πολύ καλύτερα από τους ‘‘διεθνιστές’’ μας αυτούς ότι ένα έθνος δεν σημαίνει και μια τάξη. Λοιπόν, συμπάθα με και μην το πάρεις τοις μετρητοίς, μια έκφραση είναι: Εμένα, όταν μυρίζομαι ότι έχω να κάνω με έναν τέτοιου τύπου διαστρεβλωμένο μέχρι στραμπουλήγματος, μηχανιστικό, δογματικό και χυδαίο ‘‘διεθνισμό’’, μού έρχεται να τραβήξω πιστόλι! Γιατί, απλούστατα και κοντολογίς, αυτό δεν είναι διεθνισμός, αυτό είναι αεθνισμός. Και με τον αεθνισμό σημαία μας, όχι ηγετική τάξη και ιδεολογικοπολιτικοί ηγεμόνες στη χώρα του ο καθένας δεν θα αναδειχθούμε, όπως υπεδείκνυε ο Μαρξ από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο κιόλας, πριν καλά-καλά τριανταρίσει, αλλά ούτε καν διαχειριστές στην πολυκατοικία μας! Είναι σαν να κατεβαίνεις στις αρχαιρεσίες ενός συλλόγου οπαδών τού ΠΑΟΚ με τη φιλοδοξία να τις κερδίσεις, ενώ την ίδια στιγμή δηλώνεις ότι δεν ταυτίζεσαι συναισθηματικά με καμία ομάδα και έχεις ως βασικό άξονα της «προεκλογικής» σου εκστρατείας την ιδέα ότι ο θεσμός τών ομάδων είναι καταστρεπτικός για το ποδόσφαιρό γιατί το μολύνει με οπαδιλίκι και φανατισμό και πρέπει να καταργηθεί! Τόσο απλά –με την προϋπόθεση ότι δεν φοράει κανείς γυαλιά πασαλειμμένα με κόκκινη ‘‘διεθνιστική’’ μαρμελάδα!
Για τα υπόλοιπα που θίγονται σε αυτή την πρώτη παράγραφό σου (Μακεδονισμός, απόψεις τού Ντέλτσεφ κ.λπ.) αντιγράφω από σχόλιό μου παραπάνω (27/06/2018 at 12:13), στο οποίο απαντούσα σε κάποιον σχολιαστή που ζητούσε την άποψή μου για την εξέγερση του Ίλιντεν. Έστω και σε συνοπτική μορφή, εκθέτουν με ακρίβεια τις απόψεις μου. Πριν την αντιγραφή, επίτρεψέ μου ένα τελευταίο σχόλιο σε κάτι που γράφεις. Αναφέρεις τη μνεία που κάνει ο Yorgos Mi στο γεγονός ότι ο Ντέλτσεφ «θεωρείται εθνικός ήρωας τόσο στη Βουλγαρία, όσο και στη Δημοκρατία της Μακεδονίας». Και είμαι σίγουρος ότι όπως δεν περνάει από το μυαλό τού Yorgos Mi ότι αυτό είναι ένα σαφές δείγμα εθνικισμού τόσο από την πλευρά (κυρίως) τής Βουλγαρίας όσο και από τη μεριά τής πΓΔΜ, έτσι ακριβώς δεν περνάει κι από το δικό σου (κι αν περνάει, το απωθείς). Λοιπόν, το απόσπασμα από το προηγούμενο σχόλιό μου:
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ
~~~~~~~~~~
Πριν πάμε στην εξέγερση του Ίλιντεν, προτείνω να θυμηθούμε το γεωπολιτικό περιβάλλον και τα δεδομένα εκείνης τής εποχής (τέλη 19ου αιώνα – αρχές 20ού). Τι έχουμε τότε;
Έχουμε μια γεωγραφικο-διοικητική περιοχή, τη Μακεδονία, στην οποία κατοικούν όλες οι φυλές τών Βαλκανίων και η οποία τελεί μεν υπό την Οθωμανική κυριαρχία, πλην όμως η ίδια η Οθωμανική Αυτοκρατορία ασθενεί βαριά και μη αναστρέψιμα. Αυτή η περιοχή περιστοιχίζεται από τρία ήδη συντελεσμένα έθνη, δηλαδή έθνη με αναγνωρισμένη και ανεξάρτητη κρατική υπόσταση: Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία. Και τα τρία αυτά κράτη, το καθένα από τη μεριά του και για λογαριασμό του, έχουν νομιμοποιητική (τυπικά και ουσιαστικά) βάση για να επεκταθούν στη Μακεδονία που όλα δείχνουν ότι σύντομα θα μείνει χωρίς αφέντη. Αρχίζει λοιπόν μια κούρσα μεταξύ αυτής τής τριάδας με σκοπό α) να διεγείρουν τα εθνικά αισθήματα των μακεδονικών πληθυσμών που ένιωθαν εθνικά Έλληνες, Βούλγαροι ή Σέρβοι και, β), να εμφυσήσουν τέτοια αισθήματα με το καλό αρχικά και αργότερα και με το άγριο στους σλαβόφωνους χωρίς εθνική συνείδηση πλην τής συνείδησης ότι κατοικούσαν από αιώνες πάππου προς πάππο σε έναν τόπο που λεγόταν Μακεδονία. Μ’ άλλα λόγια, προσπαθούσαν, ο καθένας για λογαριασμό τής χώρας του, να προσεταιριστούν τους σλαβόφωνους και ανέντακτους εθνικά και να τους εντάξουν, με τη θέλησή τους (μέσω τής πειθούς, διαφόρων παροχών και ωφελημάτων κ.λπ.) ή κατόπιν πιέσεων, εκβιασμών ή και τρομοκρατίας, στον εθνικό ελληνικό, βουλγαρικό ή σερβικό κορμό αντίστοιχα. Από αυτούς τούς ανέντακτους προέρχονται εκείνοι που στην πορεία τών όλων αυτών τών χρόνων από το γύρισμα του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα άλλοτε αποκαλούνταν/αυτοπροσδιορίζονταν (εθνικά) «Μακεδόνες» κι άλλοτε «Σλαβομακεδόνες».
Φαίνεται ότι σε αυτή την κούρσα εκείνοι που προηγήθηκαν ήταν οι Βούλγαροι. Οι οποίοι, ευφυώς σκεπτόμενοι, διαχώρισαν την εκκλησία τους από το Πατριαρχείο το 1870 και ίδρυσαν τη δική τους αυτοκέφαλη εκκλησία, τη βουλγαρική Εξαρχία. Η Εξαρχία τώρα, πέρα από τη χρήση τής βουλγαρικής γλώσσας στη λειτουργία τών εκκλησιών που ήλεγχε και το αναμενόμενο ψηστήρι τών παπάδων στους αγράμματους χωρικούς (κυρίως αγροτικοί ήταν οι μακεδονικοί πληθυσμοί, όπως, υποθέτω, ξέρεις), έφτιαξε κι ένα ωραίο εκπαιδευτικό δίκτυο από σχολεία, ιδρύματα κ.λπ., στα οποία, βεβαίως βεβαίως καλλιεργείτο ο «βουλγαρισμός». Νομίζω ότι το σύστημα αυτό δούλεψε καλά και πρέπει να αυγάτισε σε ικανοποιητικό βαθμό τα ποσοστά τού βουλγαρόφρονος πληθυσμού. Κατόπιν ήρθε και η αμιγώς πολιτική δράση με την ίδρυση της ΕΜΕΟ το 1893. Στο μεταξύ, είχαν μεσολαβήσει οι συνθήκες τού Αγ. Στεφάνου (1878) και λίγους μήνες αργότερα την ίδια χρονιά του Βερολίνου, με τις οποίες αναγνωριζόταν καθεστώς ημιααυτονομίας στη Βουλγαρία. Η πρώτη Συνθήκη μάλιστα αναγνώριζε τη Μεγάλη Βουλγαρία, αλλά φαίνεται ότι παραήταν τόσο μεγάλη, που κανείς πλην τής Ρωσίας δεν το ήθελε. Έτσι, με τη δεύτερη Συνθήκη, της πήραν πίσω πολλά εδάφη (μεταξύ αυτών και μακεδονικά) και αντίστοιχους βουλγαρικούς ή βουλγαρίζοντες πληθυσμούς. Είναι κι αυτό ένα γεγονός που πρέπει να κρατήσουμε προκειμένου να καταλάβουμε την «επιθετικότητα» της Βουλγαρίας και το «ιδιοκτησιακό» πνεύμα που τη διακατείχε ως προς τη Μακεδονία: με τις δύο αυτές Συνθήκες η Βουλγαρία υπέστη ό,τι ένα μικρό παιδί που του χαρίζεις ένα παιχνίδι [που το θέλει πολύ] και μετά από λίγο τού το παίρνεις πίσω!
Επιστρέφουμε στην ΕΜΕΟ. Τι εστί ΕΜΕΟ; Εστί εξ αρχής βουλγαρική υπόθεση (επαναλαμβάνω αυτό που έγραψα παραπάνω: η αρχική της ονομασία ήταν «Βουλγαρική Μακεδονο-Αδριανουπολική Επαναστατική Επιτροπή»). Όχι με την έννοια ότι ήταν στημένη επιχείρηση της ημιαυτόνομης βουλγαρικής διοίκησης/κυβέρνησης (αν και σίγουρα αυτή είχε απ’ ευθείας πρόσβαση στην ΕΜΕΟ μέσω κάποιων μελών της, όχι «πρακτόρων», αλλά, ας πούμε, κυβερνητικών). Με την έννοια που της προσδίδει το γεγονός ότι όλα τα ιδρυτικά μέλη της και τα εξέχοντα στελέχη της (τύπου Ντέλτσεφ, π.χ.) ήταν Βούλγαροι με βουλγαρική εθνική συνείδηση.
Ποιο ήταν το πολιτικό σχέδιο της ΕΜΕΟ; Υπήρξαν τρεις τάσεις: α) η «σκληρή» που ήθελε ένωση με τη Βουλγαρία αμέσως μετά την κατάκτηση της αυτονομίας, β) η «σταδιακή» (να τη πάλι η «θεωρία τών σταδίων»!) και πιο πολιτικά επεξεργασμένη που αποσκοπούσε στον ίδιο τελικό στόχο, πλην όμως θεωρούσε απαραίτητο αυτός να επιδιωχθεί όχι αμέσως αλλά «εν ευθέτω χρόνω» και, γ), η «αυτονομιστική» που έβλεπε τη Μακεδονία να διατηρεί την αυτονομία της και να εντάσσεται σε μία ευρύτερη Βαλκανική Ομοσπονδία, πάντα όμως έχοντας σε «θέση οδηγού» το βουλγαρικό στοιχείο και τη βουλγαρικότητα ως επιχρωματισμό (μια αναλογία που βοηθάει: βάλε στη θέση τών «αυτονομιστών» το τμήμα των Ελληνοκυπρίων που βλέπουν την Ελλάδα ως τη Μητέρα-Πατρίδα, αλλά δεν θέλουν την ένωση μαζί της). Οι δύο πρώτες τάσεις, αθροιστικά, πλειοψηφούσαν (αρχικά τουλάχιστον, η «σκληρή» πρέπει να υπερτερούσε ως προς τη δεύτερη, όπως μαρτυρεί και η αρχική ονομασία τής οργάνωσης) με την «αυτονομιστική», στην οποία σταδιακά προσχώρησε και ο Ντέλτσεφ, να βρίσκεται στη μειοψηφία. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, το όχημα που χρησιμοποίησε η ΕΜΕΟ για τη διείσδυσή της στους σλαβόφωνους πληθυσμούς ήταν αυτό τού «μακεδονισμού». Η ΕΜΕΟ είναι ο πρώτος εισηγητής σε μαζική κλίμακα και διακινητής τής ιδέας τού «μακεδονισμού», γεγονός για το οποίο δικαιούται να πιστωθεί, αφού είναι δείγμα ώριμης και επεξεργασμένης πολιτικής σκέψης.
Και φτάνουμε στην εξέγερση του Ίλιντεν. Με ρωτάς αν είχε «χαρακτηριστικά ταξικής επανάστασης» (προφανώς εννοείς «χαρακτηριστικά εργατικής επανάστασης»). Να πάλι (εκτός αν πρόκειται για όχι ακριβή διατύπωση) η υποβάθμιση της εθνικής διάστασης που υπάρχει πάντα στην ταξική πάλη, από τη στιγμή τής εμφάνισης του έθνους-κράτους. Διότι, μέσα στη βιασύνη σου για κοινωνική απελευθέρωση, βιάζεις την Ιστορία, αφού πηδάς (= παραλείπεις) τον προφανώς κυρίαρχο χαρακτήρα: τον (πολυ)εθνικο-απελευθερωτικό από την κυριαρχία τών Οθωμανών. Αυτός ήταν για μένα πέραν πάσης αμφιβολίας ο αρχικός και κυρίαρχος χαρακτήρας τής εξέγερσης του Ίλιντεν. Αλλά, όπως με σαφήνεια νομίζω εξήγησα προηγουμένως, το χρώμα της, είτε σε έντονες αποχρώσεις είτε σε παλ, ήταν πάντα τα βουλγαρικά εθνικά χρώματα…
~~~~~~~~~~
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ
2) Ασφαλώς και «[ο]ι συγκρούσεις που υπήρξαν μέσα στον ΕΛΑΣ με τους Σλαβομακεδόνες αλλά και μέσα στον ΔΣΕ με τους Σλαβομακεδόνες» δεν αναιρούν όλα αυτά που αναφέρεις. Απλώς (δηλαδή πολύ σύνθετα), δημιουργούν κάποια «ενοχλητικά» ερωτηματικά που πρέπει να απαντηθούν. Λόγου χάρη: Τι γίνεται με τις διαφορετικές εθνική συνειδήσεις και ταυτότητες όταν τερματιστεί ο αγώνας τους ενάντια σε έναν κοινό εχθρό; Πόσο ασφαλή ένδειξη ότι μπορούν να συνυπάρχουν ειρηνικά και αδελφικά σε ομαλές συνθήκες αποτελεί το γεγονός ότι συνυπάρχουν έτσι σε συνθήκες μιας τραγικής εξορίας; Τι ρόλο έπαιξαν για το νταχτιρντί τού ΚΚΕ στους «Σλαβομακεδόνες» οι ανάγκες τού εμφυλίου πολέμου σε έμψυχο προσωπικό; Όρεξη να ’χεις και να προβληματίζεσαι. Αλλά εσύ, φαίνεται –όπως και ο Yorgos Mi–, δεν θέλεις να προβληματιστείς. Εσύ βιάζεσαι να πηδήξεις (= παραλείψεις) κάμποσα κεφάλαια της εξέλιξης των ανθρώπινων κοινωνιών, προκειμένου να προλάβεις να ζήσεις το όραμα που περιγράφεται στον ύμνο τού ΕΑΜ: «Άει χαρείτε να χαρούμε, κι όλοι λευτεριά να ιδούμε, και να ζούμε αδελφωμένοι, πα’ στη γη, στην οικουμένη». Αμ δε! Η Ιστορία δεν βιάζεται, όσο κι αν βιάζεσαι εσύ κι εγώ. Κι όποιος το ξεχνάει γίνεται τροφή για τα κανόνια τών εχθρών μας! Εμείς οι νεότεροι δεν θέλουμε άλλους νεκρούς ήρωες. Θέλουμε ζωντανούς νικητές!
3) Φυσικά και η ονοματοδοσία έγινε με τη σύμφωνη γνώμη τών Ελλήνων εξόριστων ανταρτών τού ΔΣΕ. Είμαι πρόθυμος να δεχτώ ακόμα και το ότι έγινε μετά από δική τους πρόταση! Αυτό όμως δεν αποτελεί απάντηση στα όσα επισήμανα προηγουμένως στο 2.
4) Θέλω να αναδείξω τις στιγμές τών συγκρούσεων, γιατί θέλω να βάλω στο τραπέζι και την κουβέντα τα υπαρκτά και αντικειμενικά ερωτηματικά τής Ιστορίας που πρέπει να απαντηθούν. Ερωτηματικά, τα οποία ο Yorgos Mi και εσύ τα αντιμετωπίζετε όπως οι στρουθοκάμηλοι τον κίνδυνο: Φεύγα κακό απ’ τα μάτια μου!
5) Όχι, φίλε ΝΖ, δεν έχω να σε ρωτήσω κάτι. Η εικόνα-παζλ για το Μακεδονικό είναι «κουμπωμένη» μέσα μου. Ξεκίνησα να τη συναρμολογώ πριν από 10 χρόνια, με τις συζητήσεις και το διάλογο που είχε προκύψει τότε πριν και μετά το veto τού Καραμανλή στο ΝΑΤΟ, και δεν έχω πια κενά. Δεν έχω όμως και το παραμικρό πρόβλημα να αναθεωρήσω τις απόψεις μου εκεί που εσύ ή κάποιοι άλλοι θα με πείσουν ότι είμαι λάθος.
Τα λέμε
Σημείωση
οι Βούλγαροι εθνικιστές χτύπησαν ανελέητα όσους σλαβομακεδόνες είχαν κομμουνιστικες ιδέες. Για αυτό το λόγο η συμμαχία σταλινικών και Βουλγάρων εθνικιστών δεν πέτυχε ιδιαίτερα, παρόλη την προθυμία από πλευράς Στάλιν, Δημητρωφ.